Sa Vakavolivoliti Au na Nona Loloma

Peresitedi Gordon B. Hinckley

Oqo na isoqosoqo cecere duadua ni marama e vuravura taucoko. E bulia ka solia mai na Kalou.

Kemuni na ganequ lomani, sa dua na gauna vinaka ka vakasakiti e soli vei au meu vosa vei kemuni ena koniferedi cecere oqo ni iSoqosoqo ni Veivukei. Eda vakarorogo ena yakavi nikua ki na veivosa talei ka ra cavuta na marama tudei tu na nodra vakabauta ka gugumatua. Au gadreva me ratou kila na mataveiliutaki ni iSoqosoqo ni Veivukei ni taucoko tu na neimami veivakabauti ena vukudratou. Keimami dau vakasakiti iratou ena veisala kece sara. Eda vakavinavinaka ena ulutaga eratou sa digitaka mai na iVola i Momani, ena 2 ni Nifai —“Sa Vakavolivoliti Au na Nona Loloma ka Tawamudu” (raica 2 Nifai 1:15). Era sa vakavolivoliti dina tu ena nona loloma na Turaga ka tawamudu na marama ena iSoqosoqo ni Veivukei.

Ena noqu nanuma, oqo na isoqosoqo cecere duadua ni marama e vuravura. E bulia ka solia mai na Kalou. A vosa ka cakacaka me vaka ni parofita ko Josefa Simici ena nona tauyavutaka na iSoqosoqo ni Veivukei ena 1842. Ena gauna ko ya a kaya kina, “Sa sega ni taucoko sara na tauyavutaki ni lotu i Karisito me yacova ni ra sa conaki na marama” (Sarah M. Kimball, “Early Relief Society Reminiscences,” 17 ni Maji, 1882, Relief Society Record, 1880–92, Vanua ni Maroroi iTukutuku ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai).

Nikua na lewe ni iSoqosoqo ni Veivukei sa koto ena dua na vanua volekata na lima na milioni. Sa tauyavutaki tu ena vuqa na veimatanitu ka vakavuvulitaki ena vuqa na vosa. E umani ira vata na marama kece sara ena Lotu era yabaki 18 ka lako cake. Vei ira oqori era tiko kina na goneyalewa sega ni vakawati, o ira na marama era se bera sara ga ni bau vakawati, o ira era sa dawai se ra sa veisere, o ira era vakawati ka vakavuvale, o ira era sa qase ena nodra yabaki, e vuqa vei ira era sa yali beka yani na nodra itokani tawamudu.

E dua na itokani ka sega ni lewena na noda vakabauta, a kaya ena dua na gauna, “na YDE e kena ibalebale na Loloma, na Yalodina, na Veiqaravi.” Na cava dina na ibalebale ni iSoqosoqo ni Veivukei? Meu tovolea meu kaya mada e dua na ka ena vuku ni tikina oqo.

Na iSoqosoqo ni Veivukei e kena ibalebale na loloma. Sa dua na ka vakasakiti me da ivakadinadina bula ni nodra veilomani vakataki ira na marama vinaka. Era veimaliwai ena ivau ni loloma ena veitokani kei na veivakarokorokotaki. Na isoqosoqo oqo sai koya duadua na ivurevure ni nodra vakaitokani vinaka e vuqa na marama.

Sai koya na veiuqeti ka ra buli vata mai kina na marama me ra dolele yani ena loloma vei ira era leqa tu kei ira na vakaloloma. E vakamacalataki na parokaramu ni welefea ena Lotu ni yavutaki ena matabete, ia ena sega ni cakacakataki rawa kevaka e sega na iSoqosoqo ni Veivukei.

Na iSoqosoqo ni Veivukei e kena ibalebale na vuli. Sa nodra icolacola yadua na marama ena Lotu oqo me ra vuli ena kena levu era rawata. Ena vakarabailevutaka na nodra bula ka vakalevutaka na nodra veigauna vinaka. Ena rawata na maqosa eso ka na rawa ni volitaki ena gauna ena gadreva kina.

Ena macawa sa oti au a taura kina na nona ivola e dua na tina sega ni vakawati, au gadreva meu wilika mada vei kemuni e dua na kena iwase. E kaya vakaoqo:

“Sa oti oqo e 10 na yabaki mai na gauna ko ni a cavuta kina na noqu matavuvale ena koniferedi ni Okotova 1996… . Na vosa ni ivakasala ko ni a solia vei au kei ira na marama sega ni vakawati tale eso sa ivalavala e dau vakayagataki ena noqu bula ena veisiga. Na malanivosa sa yaco me noqu ibole ka noqu ivakatawa… ‘Cakava na kena vinaka duadua o rawata,’ ia oqori dina na veika keitou sa tovolea tiko kei iratou na luvequ tagane me keitou vakayacora.

“Eratou sa tauri ivola kece mai na vuli torocake kei na semineri na luvequ tagane e va. E rua vei iratou erau sa lesu mai ena kaulotu. Keitou sa cakacaka kece tiko me keitou rawata na veika me baleti keitou, ka tomana tikoga na dina kei na yalodina ena kosipeli. Sa dua na ka cecere ni da kila ni keitou sa bula tikoga vakataki keitou ena vica vata na yabaki sa oti… . Sa dua na yalo vakacegu e kauta mai na noda sa rawa ni tu ga ena yavada ruarua ka rawata na veika me bula kina na noda matavuvale… .

“Au a vakauqeti meu lesu tale ki na vuli torocake. Sa dua toka na bolebole me da cakacaka tudei ena siga ka qai vuli ena bogi. Sa vakarabailevutaka na noqu rai me baleta na bula ka vukei au meu tamata vinaka cake. Sa daumaka dina na nodra veitokoni na noqu matavuvale, o ira na neitou tabanalevu, kei ira na noqu lewe ni cakacaka, kau sa na tauri vola ena Tiseba oqo.

“Niu vakasamataka vakatitobu na noqu veivakalougatataki vakapeteriaki kau lolovaka ka masulaka, sa rawa kina meu vakotora eso na takete vinaka ena noqu bula ka sa dau vakayagataki oqori me mape ni gaunisala meu salavata tikoga kina kei na ivakavuvuli ni kosipeli. Au dau lakova na noqu soqoni, masu e veisiga, ka sauma na noqu ikatini. Au … dau vakabibitaka sara na noqu ilesilesi vakadausiko… .

“E dina na Lotu, sa dua na ka dokai kei na galala me da okati me lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai bula kilikili ka vakalougatataki. Eda sa liutaki ena veivakauqeti mai vua na Tamada Vakalomalagi dauloloma, ka kilai keda ka vinakata me da toso ka tubu. Au vakavinavinaka vei kemuni ena nomuni vosa vinaka ni veivakayaloqaqataki ka yaco mai vua na Turaga ena vukudra na Nona italai. Au kila ni koi au na luvena na Kalou ka sa vakalougatataki na noqu bula ena noqu lewena na Nona Lotu.”

Na iSoqosoqo ni Veivukei e kena ibalebale na bula rawati koya. Na parokaramu vinaka duadua ni welefea e sega ni tu ena iqaqi ni kakana sorenikau, ia ena kava dregati kei na tavaya ena nodra veivale na noda. Sa dua na ka veivakauqeti me da raica na kava witi kei na raisi kei na bini ena ruku ni idavodavo se ena veikovate nodra na marama ka ra sa taura e ligadra na itavi vakawelefea. Na mataqali kakana vakaoqori ena sega beka ni kana vinaka, ia ena veivakamamautaki kevaka ena vakayagataki.

Na iSoqosoqo ni Veivukei e kena ibalebale na solibula. Sa dau tarai au vakalevu na qaqa rawarawa ni vosa oqo nei Anne Campbell, ka vola ena vukuna na luvena. E kaya kina o koya:

Sai iko na vanua meu a gadiva;

Sai iko na mataniciva au sega ni sauma rawa;

Sai iko na drano karakarawa kei Itali;

Sai iko na noqu lomalagi duatani.

(“To My Child,” lavetaki ena Charles L. Wallis, ed., The Treasure Chest, [1965] 54).

E vuqa vei kemuni ko ni tina. Sa nomuni itavi na nodra susugi ka tuberi cake na luvemuni. Ni ko ni sa qase cake ka sa vulavula mai na drau ni ulumuni ko ni na sega ni taroga na isulu totoka ko ni dau daramaka, na motoka o ni draivataka, se na vale levu ko ni a tiko kina. Na nomuni taro, “Era sa vakaevei beka na luvequ?”

Kevaka era sa tiko vinaka, o na vakavinavinaka. Kevaka e sega, ena lailai na kena vinaka vei iko.

Au sa volavola ki na veivanua tale eso: “Me vakalougatataki kemuni na tina na Kalou. Ni sa soqoni na nodra qaqa kei na nodra druka taucoko na tagane, ni sa tekivu me seyavu yani na kuvu ni ivalu ena bula, ni sa tekivu me yali yani mai matada na veika kece sara eda sa bunotaka vakaukauwa ena vuravura ni veilecalecavi oqo, ko ni na tu ga e kea, mo ni tiko ga e kea, me igu ni dua na itabatamata vou, na igu ki liu ka na toso tikoga ena veitau cici” (One Bright, Shining Hope, [2006], 18).

Ena vica na yabaki sa oti ena Valecavu e Salt Lake a liutaka kina ko Elder Marion D. Hanks e dua na veitalanoa vakailawalawa. A tiko ena mataveitalanoa oqo e dua na goneyalewa totoka ka dau gugumatua, sa veisere, e tinadra e vitu na gone, ka tiko na nodra yabaki mai na 7 ki na 16. E kaya ni ena dua na yakavi a takosova na gaunisala me laki solia e dua na ka vei nodratou itokani. Rogoca na nona vosa, me vaka au rawa ni nanuma lesu.

“Niu vuki lesu ki vale, au rawa ni raica ni sa waqawaqa tu na noqu vale. Au rawa ni rogoca na nodratou voqa na luvequ ena gauna au lako mai kina ki tautuba ena vica na miniti sa oti: ‘Na, na cava na keda ivakayakavi?’ ‘E rawa ni o kauti au ki na vale ni wilivola?’ ‘E dodonu meu kauta mai eso na pepakabi ena bogi nikua.’ Ena oca kei na yaluma, Au rai yani ki vale ka raica ni waqa tu na cina ena veirumu kece sara. Au vakasamataki iratou kece na gone eratou waraki au tiko meu sotava na veika eratou gadreva. Sa vaka e bibi cake na noqu icolacola kau sega ni colata rawa.

“Au nanuma na noqu rai yani ki lomalagi ena tonawanawa ni mata, kau kaya, ‘Isa Tamaqu, au sa sega sara ga ni cakava rawa nikua. Au sa oca vakalevu. Au sa sega sara ga ni rawa ni sotava. Sa sega ni rawa niu lako ki vale ka qaravi ira duadua na gone kece o ya. E rawa beka niu lako ga yani vei Kemuni ka tiko vata kei Kemuni me dua ga na bogi? Au na lesu tale mai ena mataka.’

“Au a sega ni rogoca na kena isau, ia au a rogoca ena noqu vakasama. Na kena isau a vakaoqo, ‘Sega, na luvequ, e sega ni rawa ni o lako mai vei au oqo. O na sega ni vinakata mo lesu tale. Ia e rawa niu lako yani vei iko.’”

E vuqa sara era vaka tu na tina ni gone oqo, e vakila ni tu duadua ka galili ena gagadre, ia a kalougata ni vakabauta na Turaga, o koya e rawa ni lomani koya ka vukei koya.

Na iSoqosoqo ni Veivukei e kena ibalebale na vakabauta. E kena ibalebale na noda vakaliuca na veika e dodonu me liu. E kena ibalebale na veika eso me vaka na saumi ikatini.

A talanoataka na italanoa oqo ko Elder Lynn Robbins ena Vitusagavulu me baleta e dua na peresitedi ni iteki mai Panama.

Ni cauravou ka se qai lesu mai ena kaulotu sa raica na goneyalewa e vinakata me vakamautaka. Erau a marau, ia erau dravudravua.

Sa qai yaco mai e dua na gauna dredre sara ni sa sega na kedrau kakana kei na nodrau ilavo. E siga Vakarauwai ka sa tu wale sara tu ga na nodrau kovate. Sa lomaleqa vakalevu ko Rene ni sa viakana na watina gone. Sa mani nanuma o koya ni sa sega tale na ka e rawa ni cakava me vakayagataka na nodrau ikatini ka laki voli kakana mai. Ni vakarau me biuta na vale a tarovi koya na watina ka taroga se lako ki vei. E kaya vua ni lako ki voli kakana. E taroga se kauta mai vei na ilavo. E kaya vua ni ilavo ni ikatini. E qai kaya o yalewa, “Oqori na ilavo ni Turaga—o na sega ni vakayagataka mo volia kina na kakana.” E kaukauwa cake na nona vakabauta mai vua. E biuta lesu na ilavo ka rau laki moce lolo ena bogi ko ya.

Ena mataka ka tarava erau sega ni katalau, ka rau lako yani ki lotu ena lolo. A solia na ilavo ni lolo vei bisopi o Rene, ia sa rui dokadoka ka sega ni tukuna vei bisopi ni rau sa leqa tu.

Ni oti na lotu erau a biuta na valenilotu kei na watina ka tekivu taubale yani ki vale. E se bera ni yawa na vanua erau lakova sa kacivi rau mai nona vale e dua na lewenilotu. E gonedau na turaga oqo ka kaya ni sa levu sara na ika e tu vua. A ologa vei rau e lima na ika lalai ena dua na niusipepa, ka rau vakavinavinaka vua. Ni rau tomana na ilakolako ki vale a tarovi rau tale e dua na lewenilotu ka solia vei rau eso na roti (totila); a qai tarovi rau e dua tale ka solia vei rau na raisi; a raici rau e dua tale na lewenilotu ka solia vei rau na bini.

Ni rau yaco ki vale, sa tu na kakana me rauti rau ena rua na macawa. Erau qai kurabui vakalevu ni rau sereka na ioloolo ika ka raica e rua na tamani ika lelevu ka sega ni lima na ka lalai erau nanuma ni rau a raica. Erau musumusuka na ika ka maroroya ena nodratou bola ni waililiwa na nodratou itokani.

Erau sa dau vakadinadinataka vakalevu ni tekivu mai na gauna ko ya erau a sega tale ni bau viakana vakadua.

Kemuni na ganequ, na veika talei kece e ibalebale oqo ni iSoqosoqo ni Veivukei, era matataka na noda “vakavolivoliti ena Nona loloma ka tawamudu.”

Sai koya na veika oqo eda gadreva. Sai koya na veika eda dau vakanuinui kece kina. Sai koya na veika oqo eda dau masulaka kece.

Oqo, kemuni na ganequ, e dua ga na vosa me kena itini. Au via taleva tale vei kemuni ni ko ni sega ni ikarua ni kalasi ni lewenivanua ena matanitu ni Kalou. Oi kemuni na Nona ibulibuli vakalou. Era taura tu na tagane na matabete. Na nomuni e dua tani na itavi, ia e bibi sara talega. Kevaka mo ni a sega, ena sega ni yaco na Nona inaki na Tamada Vakalomalagi ka sega na kena ibalebale dina. Oi kemuni na 50 na pasede ni iwiliwili ni lewe ni Lotu, ka tinadra na ikarua ni 50 na pasede. Ena sega ni rawa ni dua e vakawaleni kemuni.

Au a ciqoma ena siga o ya na nona ivola e dua na itokani lomani. Na yacana ko Helen, ka yacai watina ko Charlie. A vola vakaoqo, mai na veika tale eso:

“Nikua keirau a vosa kei Charlie ena neitou soqoni ni sakaramede. Ena noqu vosa au talanoataka kina na ivakasala ko a solia vei au ena noqu sa tauri ivola mai na Idaho Falls High School kau sa vakarau meu lako ki na Ricks College. Ko ni a tukuna vei au meu lako ki na Koliji ni Lotu e Awai, ni na vinaka cake kina na noqu na rawa ni sota kei na dua na cauravou era kai Jaina na nona qase.

“Au a muria na nomuni ivakasala ka lako ki CCH, au sotavi Charlie kina ka keirau vakamau. Keirau sa veiwatini tiko me 37 na yabaki ka sa lima na luvei keirau. O ira na luvei keirau limalima era sa kaulotu kece… . E tolu vei ira na luvei keirau era vakamau ena valetabu e Awai. E rua na luvei keirau erau se bera ni vakawati, ka keirau nuitaka ni rau na kunea e yadua erau bula kilikili me rau kauta ki na valetabu ena dua na gauna oqo. Sa ono na makubui keirau totoka ka rua tale sa voleka mai.

“Au sa vakalougatataki me dua na watiqu yalodina ka dau rokova na nona matabete ka sa kilikili me veiqaravi vakabisopi, peresitedi ni iteki, ka peresitedi ni daukaulotu. Sa noqu galala meu tokoni koya ena nona ilesilesi kece sara ena Lotu. Au a veiqaravi tu vakaperesitedi ni iSoqosoqo ni Veivukei ena iteki me rauta ni lima na yabaki.

“Nikua, niu vakawilika na noqu veivakalougatataki e vuqa, sa sega tale ni dua na ka au rawa ni cakava ena noqu vakasamataka na cecere ni nomuni veivakauqeti ki na noqu bula. Au vinakata ga mo ni kila niu a muria na nomuni ivakasala, ia ena vuku ni ka oqori sa vakalougatataki kina vakalevu sara na noqu bula. Au vakavinavinakataka vei kemuni na nomuni solia na nomuni gauna mo ni dikeva toka na noqu itosotoso ena noqu biuti Hong Kong meu lako mai ki Amerika.”

Oqori na veika e dau vakayacora na iSoqosoqo ni Veivukei vei ira na marama. E solia vei ira na veigauna vivinaka me ra tubu ka vakatorocaketaki. E solia vei ira na itutu vakaranadi ena nodra loma ni vale. E solia vei ira na vanua kei na itutu, me ra tubu kina ena nodra cakacakataka na nodra taledi. E solia vei ira na marau kei na idusidusi ena bula vakamatavuvale. E vakatara vei ira me ra vakavinavinakataka vakalevu cake, na itokani tawamudu kei na gone vivinaka.

Sa dua na isoqosoqo lagilagi na iSoqosoqo ni Veivukei. E sega ni dua na ka me na vakatauvatani kaya e vuravura taucoko.

Me vakalougatataki kemuni yadua na Turaga ena veika vinaka ka dau yaco mai ena nomuni dau vakaitavi ena isoqosoqo vakasakiti ni iSoqosoqo ni Veivukei. Ena vuku ni ka oqo au masu kina ena yalomalumalumu, ena yaca tabu i Jisu Karisito, emeni.