Laipelí
Fekumi ki he Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Falalaʻangá


“Fekumi ki he Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Falalaʻangá,” Ngaahi Tefitó mo e Ngaahi Fehuʻí (2023)

ʻĪmisi
taʻahine mo ha tamasiʻi ʻokú na lau ʻa e folofolá

Ko Hono Kumi ha Ngaahi Tali ki Hoʻo Ngaahi Fehuʻí

Fekumi ki he Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Falalaʻangá

Naʻe akoʻi ʻe ʻĒletā Tieta F. ʻUkitofa ʻo pehē, “Kuo teʻeki ai ke tau maʻu faingofua ange ha fakamatala lahi ange ʻi he hisitōlia ʻo e māmaní—ko ha niʻihi ʻoku moʻoni, niʻihi ʻoku loi, pea ko ha konga lahi ʻoku moʻoni fakakonga pē.”1 ʻI he ʻātakai taʻepau ko ʻení, ʻoku kolenga ai ʻe he Siasí e kāingalotú ke nau “fekumi pea fevahevaheʻaki ha ngaahi maʻuʻanga fakamatala mahuʻinga, falalaʻanga, mo moʻoni.”2 ʻOku totonu ke tau fakaʻehiʻehi mei he ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻoku faʻu ʻaki ha talanoa loi pe te ne fakaʻaiʻai ʻa e fakakikihí pe ʻitá.

ʻOku kau ʻi he ako ke fakafuofuaʻi e tuʻunga lelei ʻo ʻetau maʻuʻanga fakamatalá ʻa e ngāue fakalaumālié mo fakaʻatamaí fakatouʻosi. Ko ha ngaahi tokoni ʻeni ki hoʻo fakafuofuaʻi hoʻo fakamatalá:

  • Fakafuofuaʻi ʻa e tuʻunga falalaʻanga ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoní. ʻOku ʻikai mahuʻinga tatau ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni kotoa pē ki he ngaahi tefitó kotoa. ʻE maʻu ʻe he ngaahi maʻuʻanga tokoni lelei tahá ha ʻilo fakahangatonu ki ha tefitó kae ʻikai fakafalala ki ha fanongo talanoa, talanoa loi, pe talanoa taʻemahino. Te nau lea mei ha tuʻunga ʻo e ʻilo hangatonu pe taukei moʻoni. Te nau tuku atu ha ngaahi maʻuʻanga tokoni kehe ʻoku falalaʻanga koeʻuhí ke ke lava ʻo fakamoʻoniʻi ʻenau ngaahi fakamatalá. He ʻikai fakapapauʻi maʻu pē ʻe he ngaahi maʻuʻanga tokoni falalaʻangá ʻa e meʻa ʻokú ke ʻosi fakakaukau ki aí. Mahalo te nau fakafepakiʻi hoʻomou ngaahi fakakaukaú. Kapau ʻoku ʻi ai haʻo ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo e ngaahi akonaki fakaʻofisiale ʻa e Siasí, ʻuluaki vakai ki he meʻa kuo lea ʻaki pe teʻeki ke lea ʻaki ʻe he kau taki lolotonga ʻo e Siasí. ʻE tokoni ʻeni ke ke fakafuofuaʻi ai ha ngaahi fakamatala kehe kimuʻa.

  • Ako ke ʻiloʻi ʻa e taimi ʻoku ʻikai fakapalataha ai ha fakamatalá. ʻOku meimei ʻi he maʻuʻanga tokoni kotoa pe ha fakapalataha. ʻOku ʻikai ʻuhinga ʻeni ia ke nau taʻefalalaʻanga ai, ka ʻoku mahuʻinga ke ngāue fakapotopoto ʻaki e fakakaukau ʻa e tokotaha naʻá ne ʻomaí. Sivisiviʻi e ngaahi taumuʻa mo e puipuituʻa hoʻo maʻuʻanga fakamatalá. Tokanga makehe ki he ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻoku pehē ʻoku ʻikai fakapalatahá pe fakahaaʻi ʻa e ngaahi fakakaukaú ʻi ha ngaahi founga taʻeufi.

  • Fakapapauʻi ʻoku tonu ʻa e meʻa ʻokú ke ʻʻiló. ʻOku mahuʻinga ʻaupito ʻa e taimi ʻoku fāitaha ai ha ngaahi maʻuʻanga fakamatala lahi pe te nau fakamatalaʻi mahino ha tefitó. ʻOku moʻoni ʻaupito ʻeni ʻi he taimi ʻoku ako ai e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻoku aleaʻi ai e hisitōlia mo e ngaahi akonaki ʻo e Siasí. Neongo ʻoku ʻikai malava maʻu pē ke maʻu ʻa e faʻahinga fāitaha ko ʻení ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoní, ka ʻoku ʻaonga ke fakafehoanaki ʻa e fakamatala mei ha ngaahi maʻuʻanga tokoni kehekehe koeʻuhí ke ke lava ʻo sivisviʻi tonu ange honau tukunga tonú.

  • Fakafaikehekeheʻi ʻa e ngaahi moʻoniʻi meʻá mei he fakaʻuhingá. Ko e niʻihi ʻo e ngaahi fakamatalá ko ha ngaahi moʻoniʻi meʻa. Ka ko e konga lahi ʻo e meʻa ʻoku tau fetaulaki mo ia ʻi he ʻinitanetí mo e ngaahi tohi kehé ʻoku kau ai ha fakaʻuhinga ʻa ha taha ki he ngaahi moʻoniʻi meʻá. Ko e ngaahi fakaʻuhingaʻi lelei tahá, ʻoku nau feinga ke fakamatalaʻi ʻa e ngaahi moʻoniʻi meʻa kotoa pē. Te nau fakakaukauʻi ha ngaahi fakaikiiki pau pe ngaahi moʻoniʻi meʻa ʻoku toe lahi ange hono ʻuhingá pea ʻoange kiate kinautolu ʻa e mahuʻinga totonú. ʻOku ʻikai ke nau fakataʻeʻaongaʻi ha fakamatala ʻoku ʻikai tatau mo ha faʻahinga fakakaukau pau. Vakaiʻi ʻa e ngaahi maʻuʻanga fakamatala naʻe fakaʻaongaʻi ke fai ʻaki ha fakaʻuhingaʻi pau ke fakapapauʻi ʻoku nau poupouʻi ʻa e ngaahi fakamatala ʻoku faí pea ʻoku ʻikai toʻo ia mei hono puipuituʻá.

  • Feinga ke toe maheni ange mo e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻa e Siasí. ‘I he ngaahi meʻa fakatokāteliné mo e tuʻutuʻuni faka-Siasí, ko e ngaahi maʻuʻanga tokoni mālohi tahá ko e ngaahi folofolá, ngaahi akonaki ʻa e kau palōfita moʻuí, pea mo e Tohi Tuʻutuʻuni Fakakātoá. Kuo pulusi foki ʻe he Siasí ha ngaahi maʻuʻanga tokoni kehe ke tokoni ke mahino lelei ange kiate koe ʻa e niʻihi ʻo e ngaahi fehuʻi angamaheni taha kuo maʻu ʻe he Kāingalotu ʻo e Siasí fekauʻaki mo e hisitōlia mo e tuʻunga moʻui ʻo e Siasí. Mahalo te ke ʻiloʻi ʻoku ʻaonga e ngaahi meʻá ni ʻi hoʻo vakavakaiʻi hoʻo ngaahi fehuʻí.

  • Fekumi ki he fakahinohino ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ʻE lava ke ke ongoʻi he taimi ʻe niʻihi ʻoku fakapuputuʻu ʻa e fakamatala foʻoú. ʻOku ʻikai ʻuhinga ʻa e ongo ko iá ʻoku ʻikai moʻoni ʻa e fakamatalá. Fekumi ki he ivi tākiekina ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní fakataha mo e ngaahi taukei ʻoku hā ʻi ʻolungá. Te Ne lava ʻo tokoniʻi koe ke ʻiloʻi ʻa e moʻoní. Te Ne “fakamaama ho ʻatamaí”3 mo tokoniʻi koe ke toe fokotuʻutuʻu hoʻo fakakaukaú ʻi he maama ʻo e ngaahi moʻoni foʻoú. Lotua ha tokoni. Moʻui ʻi ha founga ʻe lava ke folofola atu ai ʻa e Laumālié kiate koe. Mateuteu ki he ngaahi ueʻi fakalaumālié ʻi hoʻo ngāue ke fakaleleiʻi e ngaahi meʻa ʻokú ke hohaʻa ki aí.

Ngaahi potufolofola mahuʻingá: 2 Tīmote 3:14–16; Sēkope 4:13; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 19:38

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Dieter F. Uchtdorf, “Our Search for Truth,” New Era, Aug. 2020, 2.

  2. Tohi Tuʻutuʻuni Fakakātoa: Ko e Ngāue ʻi he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní, 38.8.41, Gospel Library.

  3. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 11:13.