Jolomil ch’utub’aj-ib’
Li mas raab’il xb’aan li Dios
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2024


10:31

Li mas raab’il xb’aan li Dios

Wi nokonujob’resiik rik’in lix rahom li Dios, a’an naxkol qix chiruheb’ li kaq-sut-iq’, ut naxnimob’resi ajwi’ lix sahil li qach’ool.

Rub’elaj naq tintikib’, us naq tinye eere naq wiib’eb’ li walal ink’ajol xe’lub’ ut xe’t’ane’ naq yookeb’ chi aatinak sa’ iglees, ut k’a’jo’ naq naweek’a inkomonil rik’ineb’ a’an. Yoo b’ayaq ink’a’uxl, ut ink’a’ ka’ajwi’ xb’aan li ra’al rub’el li woq.

Sa’ li qajunkab’al, wankeb’ waqib’ li alal k’ajolb’ej, ut wan naq neke’raatina rib’ chirix ani li mas raab’il. Li junjunq reheb’ wan k’a’ru naru natiiman wi’ ru. Li qarahom choq’ reheb’ li qalal qak’ajol a’an saq ru ut tz’aqal re ru. Ink’a’ naru naq naqara jun chi mas wi’chik chiru li jun chik—rik’in b’an lix yo’lajik li junjunq chi alal k’ajolb’ej, xniman li qarahom chi numtajenaq. Nink’oxla lix rahom lin Choxahil Yuwa’ choq’ we laa’in naq nink’oxla lin rahom choq’ reheb’ li walal ink’ajol.

Naq neke’raatina rib’ chirix li ani mas raab’il sa’ li junkab’al, taak’oxlamanq raj naq maajun reheb’ xkanab’ lix warib’aal jun sutaq chi ink’a’ saab’esinb’il. Nasache’ li ch’i’ch’i’ sa’ xyanqeb’ li na’b’ej yuwa’b’ej ut li alal k’ajolb’ej naq neke’xjayali rib’ rik’in li rahok.

Naq nink’e reetal naq maare taatiklaaq jun pleetik-ib’ sa’ li qajunkab’al, ninye jun aatin jo’, “Us, wan ani mas naqara, a’ut ink’a’ tinye eere ani; laa’ex ak nekenaw ani li mas raab’il inb’aan!” Li nawaj laa’in, a’an naq sa’ waqib’al te’reek’a naq a’aneb’ li mas raab’il, ut maajun pleet taawanq chirix a’an—toj sa’ jalan chik li kutan!

Sa’ li evangelio kixtz’iib’a, laj Jwan kixye naq a’an “li tzolom li naxra li Jesus,” chanchan ta wi’ naq ka’ajwi’ a’an li raab’il. Laa’in nink’oxla naq kixye a’an xb’aan naq laj Jwan kireek’a naq raab’il chi yaal xb’aan li Jesus. Chanchan ajwi’ li kireek’a laj Nefi naq kixtz’iib’a, “Ninnima inloq’al rik’in lin Jesus.” Naqanaw naq li Kolonel moko re ta laj Nefi, jo’ chanru naq moko re ta laj Jwan, a’ut laj Nefi kireek’a naq wan sa’ komonil rik’in li Jesus, ut xb’aan a’an naq ki’aatinak chi jo’kan.

Ma ink’a’ chaab’il naq wan naq naqeek’a naq k’oxlanb’ilo ut raab’ilo? Laj Nefi naru naxye naq a’an “lin” Jesus, ut jo’kan ajwi’ laa’o. Lix rahom li qaKolonel choq’ qe, a’an li rahok “li q’axal chaab’il, taqenaq, ut nim,” ut naxk’e a’an qe toj reetal naq “nokonujob’resiik.” Lix rahom li Dios maajo’q’e na’oso’, ut laa’o mas raarooko xb’aan a’an. Lix rahom li Dios a’an jun na’ajej wanko wi’ sa’ junajil chiqajunilo. Us ta jalan jalanq li qana’leb’, sa’ lix rahom li Dios naqataw li junajil.

Ma ink’a’ xb’aan a’in naq eb’ li taqlahom li q’axal ninqeb’, a’aneb’ naq taqara li Dios ut taqaraheb’ li qas qiitz’in? Naq neke’wil li kristiaan chixraab’aleb’ li ras riitz’in jo’ chanru li Kristo, naweek’a naq a’an maawa’ ka’ajwi’ lix rahomeb’ a’an; sa’ li rahok a’an wan ajwi’ lix rahom li Dios. Naq naqara qib’ chiqib’il qib’ chi anchal li qach’ool, naqak’ul qatenq’ankil li nachal chaq sa’ choxa.

Wi wan anihaq li raab’il qab’aan, a’ut nareek’a naq najt wan rik’in lix rahom li Dios, a’an a’in li naru naqab’aanu—rik’in xb’aanunkil li k’a’ru nanach’ob’resink qe rik’in li Dios, ut chirix a’an, li k’a’ru nanach’ob’resink qe rik’ineb’ a’an—naqak’e xb’oqb’aleb’ chi chalk rik’in li Kristo.

Us raj naq taaruuq raj texwaatina chejunjunqalex ut tinpatz’ eere k’a’ru li natenq’an eere chireek’ankil lix rahom li Dios. Ma wan junaq raqal sa’eb’ li loq’laj hu, ma wan junaq paay chi k’anjel? B’ar us raj naq tatwanq? K’a’ru li son taawab’i? Ani aj-ik’in tatwanq? Sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’, mas naq naru nakattzolok chirix xnach’ob’resinkil aawib’ rik’in lix rahom li Dios.

A’b’an maare nakaweek’a naq najt wankat rik’in lix rahom li Dios. Maare wankeb’ li xyaab’ kuxej li neke’aalob’resink re laa ch’ool, ut neke’xk’am chaq li aak’ab’ sa’ laa k’a’uxl, li neke’xye naq laa’at tawasinb’ilat, naq sachso aach’ool ut q’un aametz’ew, naq moko nawb’il ta aawu, naq jalanat, ut xb’aan a’an moko raab’ilat ta xb’aan li Dios. Wi neke’ok li na’leb’ a’in sa’ laa k’a’uxl, chanaw a’in: moko yaal ta li k’a’ru yookeb’ chixyeeb’al li xyaab’ kuxej a’an. Naru naqanaw naq maajun reheb’ li qamajelal naru tooxjach rik’in lix rahom li choxa—rajlal sut naq naqab’icha re li qaKolonel, “qochb’een kak’ul li ra, choq’ qe katk’am,” rajlal sut naq naqak’ul li jachinb’il wa. Ch’olch’o ru naq li Jesus narisi li xutaan choq’ reheb’ li ani tawasinb’ileb’. Sa’ xk’ab’a’ naq a’an kitawasiik, ki’ok chi tz’aqal re ru, ut naru naxtz’aqob’resi qe qu, us ta tawasinb’ilo. A’an kiwan chi tawasinb’il, sa’ junaatalil, ut chi tenb’il—ut laa’o ajwi’ naru naqeek’a naq jo’kan wanko—a’ut moko isinb’ilo ta chiru lix rahom li Dios. Jo’ naxye jun li b’ich, “tawasinb’ileb’ li kristiaan, tz’aqal re ru li rahok.”

Maare wan junaq muqmuukil na’leb’ li naxk’e chaweek’a naq ink’a’ naru nakatrahe’. Maare yaal naq wan k’a’ru ink’a’ us chawix, a’ut moko yaal ta wi nakak’oxla naq xanajtob’resi aawib’ rik’in lix rahom li Dios. Wan naq naqak’oxla li rahil na’leb’ chiqix laa’o, li maajun wa raj taqak’oxla chirixeb’ li qas qiitz’in. Wan naab’al li tento taqab’aanu sa’ li yu’am a’in, a’ut ink’a’ na’ajman ru xjitb’al qib’ ut reek’ankil li xutaan rajlal hoonal. Us ta maare naqeek’a naq k’a’jo’ li qamajelal laa’o, moko k’osb’il ta lix tel a’an. Ink’a’. Lix tel a’an tz’aqal xnimal re “qatawb’al” ut qaq’alunkil chiqajunjunqal.

Us ta wan naq ink’a’ naqeek’a lix rahom li Dios, a’an ink’a’ na’oso’. Li raatin li Dios naxye naq “te’elq chaq li tzuul, ut li b’ool te’isiiq chaq, a’b’an lix chaab’ilal inch’ool moko taa’elq ta qik’in.” Re xyeeb’al xyaalal a’in chi ch’olch’o ru, moko taawulaq ta xhoonalil naq li Dios ink’a’ chik nokoxra, toj reetal naq elenaqeb’ chik li tzuul ut maak’a’eb’ chik li b’ool!

Nawulak chiwu li na’leb’ a’in, naq eb’ li tzuul wankeb’ choq’ reetalil naq li Dios nokoxra. Li eetalil a’in naxk’am rib’ rik’in li resileb’ li ani xkoheb’ chiru tzuul re xk’ulb’al li k’utb’esinb’il na’leb’, ut rik’in li raatin laj Isaias naq “taaxaqab’aaq li tzuul re li rochoch li Qaawa’ sa’ xb’eeneb’ chaq li ninqi tzuul.” Li rochoch li Qaawa’ a’an xna’aj li qasumwank li mas loq’eb’, ut naru nokoxik aran re xkolb’al qix ut re rilb’al li k’a’ru nak’utuk chiqu naq li qaChoxahil Yuwa’ nokoxra chi yaal. Laa’in nasaho’ inch’ool chi yaal naq nink’e inch’ool chixsub’b’al wib’ sa’ li sumwank re li kub’iha’, ut nintaw junaq kristiaan li ra xch’ool chirix li k’a’ru xsach chiru, malaj chirix junaq rahilal xk’ul, ut ninyal inq’e chixk’ojob’ankil xch’ool a’an. Rik’in a’in, ma ink’a’ naru naqasub’ qib’ sa’ li rahok li natawman sa’eb’ li sumwank, a’ li hesed sa’ Hebreo?

Wi lix rahom li Dios maajo’q’e nokoxkanab’, k’a’ut naq wan naq ink’a’ naqeek’a’ a’an? Naru ninye eere: laa’in ink’a’ ninnaw. A’ut li wank chi raaro moko juntaq’eet ta rik’in reek’ankil naq raarooko, ut wan junjunq inna’leb’ li maare te’tenq’anq aawe naq yookat chixsik’b’al xsumenkil li patz’om a’an.

Maare yookat chixnumsinkil li rahil ch’oolejil, xsachik li yo’onihom, li rahob’tesiik, li junaatalil, xsachik laa wajom, malaj xkomon chik li na’leb’ li nak’ehok chaweek’a naq moko raab’ilat ta xb’aan li Dios. Eb’ li k’a’aq re ru a’in naru neke’xram chiqu reek’ankil li k’a’ru taaruuq raj taqeek’a. Maare wan naq chiru junjunq kutan moko tatruuq ta chireek’ankil lix rahom a’an, a’ut toj nakanaw naq wan. Maare tatruuq raj chixyalb’al—rik’in b’ab’ay laa kuyum—xjalb’al b’ayaq aana’leb’ re xk’eeb’al ut xk’ulb’al lix rahom li Dios. Ma naru taanajtob’resi b’ayaq aawib’ rik’in li k’a’ru wan chawu, ut taak’e reetal li k’a’ru mas nim wi’chik, toj reetal naq “yookat chixk’oxlankil li k’a’ru re choxa,” xb’aan naq yookat chirilb’aleb’ li chahim, ut chixk’oxlankil naq maak’a’ roso’jikeb’ li ruchich’och’, ut naq wan ani kiyo’ob’tesink reheb’ a’an?

Naq neke’wab’i chi b’ichank li kok’ xul, naq naweek’a li iq’ malaj li hab’ chiru lin tib’el, ut naq nawil li tzuul taq’a li yiib’anb’il xb’aan li Dios—chixjunil a’in nikinixtenq’a chi nach’ok rik’in li choxa. Maare tattenq’aaq naq eb’ li chaab’il amiiw te’xk’e xk’ojob’ankil aach’ool. Maare li son. Maare li k’anjelak chiruheb’ laa was aawiitz’in. Ma xatz’iib’a laa waatin jun sutaq naq xatwan chi nach’ rik’in li Dios? Maare naru taapatz’ reheb’ li ani raarookeb’ aab’aan naq te’xye resil lix sumwanjikeb’ rik’in li Dios naq laa’at yookat chixsik’b’al aana’leb’.

Nink’oxla, wi ta li Jesus tixsik’ raj ru jun na’ajej taaruuq wi’ chi aatinak aawik’in, jun muqmuukil na’ajej b’ar wi’ tatruuq chixjayalinkil aawib’ rik’in a’an, ma maawa’aq raj a’an li na’ajej nakak’ul wi’ li rahilal mas nim, b’ar nakaweek’a wi’ li rajom ru laa ch’ool mas nim, b’ar wi’ maa’ani chik naru chi xik? Junaq na’ajej nakaweek’a wi’ tz’aqal li junaatalil, ut nakak’oxla naq aajunes wankat, a’ut moko chi tz’aqal ta, xb’aan a’an ajwi’ xb’eek sa’ li na’ajej a’an, ut ak xkawresi rib’ re aak’ulb’al naq tatwulaq aran. Wi yookat chiroyb’eninkil naq taachalq a’an, ma ink’a’ maare ak wan aran, ut naru toxaataw?

Wi ut nakaweek’a li rahok sa’ li kutan a’in sa’ laa yu’am, taachap a’an chi kaw, jo’ naq jun tz’il’leb’ naxchap li ha’. Chatz’uqle a’an yalaq ta b’ar nakatxik. Jun nimla choxahil sachb’a-ch’oolej a’an naq wi naqawotz lix rahom li Jesus, naqak’e reetal naq nokonujob’resiik rik’in a’an, jo’ chanru naxye li aatin, “ani taasachq lix yu’am chiru sa’ inb’aan, tixtaw a’an.”

Wi nokonujob’resiik rik’in lix rahom li Dios, a’an naxkol qix chiruheb’ li kaq-sut-iq’, ut naxnimob’resi ajwi’ lix sahil li qach’ool—naq wan saqen chiru choxa, naniman xlemtz’unkil a’an rik’in li saqen li wan sa’ li qaam.

Chiqayal qaq’e chi wank “chi xe’enb’il ut chi k’ojob’anb’il” sa’ li qaJesus, ut sa’ lix rahom a’an. Chiqasik’eb’ ut chiqatamresiheb’ li na’leb’ li neke’k’utuk re lix rahom ut lix wankilal a’an sa’ li qayu’am. Li sahil ch’oolejil re li evangelio a’an choq’ qe chiqajunilo, moko ka’aj ta wi’ li ani sa xch’ool malaj li ra xch’ool. Li sahil ch’oolejil a’an xyaalalil li qayu’am, moko nachal ta sa’ xk’a’b’a’ li qawanjik anajwan. Maak’a’jo’ naq naru “taasaho’q sa’ qach’ool, ut taanumtaaq qik’in li rahok choq’ re li Dios ut chixjunileb’ li winq.” Chiqanujob’resi qib’. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Eb’ li raqalil

  1. Jwan 21:20; chi’ilmanq ajwi’ Jwan 13:23; 19:26; 20:2; 21:7.

  2. 2 Nefi 33:6; tiqb’il xkawil li aatin.

  3. K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu, “Tzʼaqal rahok.”

  4. Sa’ Jerusalen: Mateo 14:15–20. Ut sa’ li ch’och’ America: 3 Nefi 27:16.

  5. Chi’ilmanq Mateo 22:35–40.

  6. Chi’ilmanq 1 Jwan 4:12.

  7. Sa’ Choq’ re Xkawilaleb’ li Saaj: Jun tenq’ re xsik’b’al ru laa b’e naxye naq naru “taqatenq’aheb’ [li qas qiitz’in] chireek’ankil lix rahom li qaChoxahil Yuwa’ [qik’in]” ([2022], 12).

  8. “Jesus aj Nazaret, Nimajwal Rey,” Eb’ li B’ich, 106; chi’ilmanq ajwi’ Isaias 53:5; Mateo 26:26.

  9. Li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye: “Rub’elaj lix kamik li Kolonel chiru krus, a’an kixye naq “sa’ rox li kutan taatz’aqob’resiiq we wu” [Lukas 13:32; tiqb’il xkawil li aatin]. K’oxlahomaq a’an! Li Qaawa’ li maak’a’ xmaak ut xmajelal—li ak tz’aqal re ru jo’ naqak’oxla laa’o—kixye naq toj moqon taatz’aqloq re ru. A’an taatz’aqloq re ru chirix naq taawakliiq wi’chik chi yo’yo, ut tixk’ul “chixjunil li wankilal … sa’ choxa ut sa’ ruchich’och’” [Mateo 28:18; chi’ilmanq ajwi’ Tzol’leb’ ut Sumwank 93:2–23]” (“Perfection Pending,” Ensign, noviembre 1995, 87). Li profeet aj Moroni kixye re chixjunilebʼ: “Chalqex rikʼin li Kristo, ut chitzʼaqloq eere eeru rikʼin, ut chetzʼeqtaana choqʼ eere chixjunil li moko us ta; ut wi neketzʼeqtaana choqʼ eere chixjunil li moko us ta, ut nekera li Dios chi anchal eemetzʼew, eekʼaʼuxl, ut eekawilal, rikʼin aʼan tzʼaqal li rusilal choqʼ eere, re naq rikʼin li rusilal taaruuq texwanq chi tzʼaqal eere eeru rikʼin li Kristo” (Moroni 10:32).

  10. “Savior of My Soul,” 2024 Youth Album, ChurchofJesusChrist.org.

  11. Chi’ilmanq Isaias 59:1.

  12. “B’ar wan xhiilal li waam?,” Eb’ li B’ich, 67.

  13. Isaias 54:10.

  14. Wan resil laj Nefi (chi’ilmanq 1 Nefi 17:7), laj Moises (chi’ilmanq Exodo 19:3), li junlaju chi apostol (chi’ilmanq Mateo 28:16), ut li Kolonel (chi’ilmanq Mateo 14:23); chi’ilmanq ajwi’ Salmos 24:3.

  15. Isaias 2:2; chi’ilmanq ajwi’ li raqal 3. Li eetalil a’in naxk’e chink’oxla chik li rajom li Qaawa’ sa’ xk’eeb’al k’iila cient chi santil ochoch choq’ reheb’ li ralal xk’ajol sa’ chixjunil li ruchich’och’.

  16. Rik’in li k’a’ru xink’ul laa’in, ninpaab’ li raatin li Awa’b’ej Nelson, naq mas wi’chik taakole’q qix sa’eb’ li sumwank noko’ok wi’ sa’ li santil ochoch, chiru yalaq chik k’a’aq re ru (chi’ilmanq “Li santil ochoch ut laa musiq’ejil k’ojleb’aal,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2021).

  17. Li Awa’b’ej Nelson kixye qe:

    “Li wank sa’ li santil ochoch tatxtenq’a chixk’oxlankil li k’a’ru re choxa ut chixnawb’al anihat chi tz’aqal, chan ru naru tatwulaq, ut li junelik yu’am naru taak’ul. Li loq’onink chi kok’ aj xsa’ sa’ li santil ochoch tixjal chan ru nakawil aawib’ ut nakataw aana’aj sa’ lix nimal ru k’uub’anb’il na’leb’ li Dios. Ninye aawe naq yaal a’an. …

    “… Maak’a’ chik k’a’ru li jwal tixtuqub’ aamusiq’ sa’ xq’ehil li rahilal. Maak’a’ chik k’a’ru li jwal tixk’e chi tehe’k li choxa. Maak’a’ chik!” (“Chisaho’q aach’ool chirix li maatan reheb’ lix laawil li tijonelil,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2024).

  18. Chi’ilmanq Mosiah 18:8–10, 13. “Li sumwank re li kub’iha’ naxk’ut chi kutankil chiru li qaChoxahil Yuwa’ naq taqab’aanu oxib’ chi na’leb: took’anjelaq chiru li Dios, taqapaab’eb’ lix taqlahom a’an, ut taawanq qach’ool chixk’ulb’al lix k’ab’a’ li Jesukristo sa’ qab’een. Wankeb’ chik li na’leb’ li neke’rochb’eeni li sumwank re li kub’iha’—naq “wan qach’ool chixk’amb’al li qiiq chiqib’il qib’,” naq “nokoyaab’ak rik’ineb’ li neke’yaab’ak,” ut naq “naqak’ojob’eb’ xch’ool li neke’ajok k’ojob’aak xch’ooleb’” [Mosiah 18:8, 9]—a’aneb’ a’in ruuchinihom li ok sa’ li sumwank, maawa’eb’ a’an li sumwank noko’ok wi’. Aajeleb’ ru li na’leb’ a’in, xb’aan naq neke’xye k’a’ru tixb’aanu li ani ak jalb’il xch’ool” (Dale G. Renlund, “Stronger and Closer Connection to God through Multiple Covenants” [Brigham Young University devotional, 5 marzo, 2024], speeches.byu.edu).

  19. Chi’ilmanq Russell M. Nelson, “El convenio sempiterno,” Liahona, octubre 2022, 4–11.

  20. Chi’ilmanq Russell M. Nelson, “Chak’oxla li k’a’ru re choxa!,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2023.

  21. Mateo 16:25.

  22. Efesios 3:17.

  23. Chi’ilmanq 2 Nefi 2:25; Russell M. Nelson, “Li sahil ch’oolejil ut kole’k sa’ musiq’ejil,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2016.

  24. Mosiah 2:4.

  25. Chi’ilmanq Moroni 7:48.