“Kʼehomaq reetal, laaʼin li saqen li teetaqsi”
Laa’o naqataqsilix saqen li Qaawa’ naq naqachap qib’ chiruheb’ li qasumwank ut naqaxaqab’ xwankil li qayo’yookil profeet.
Rochb’eeneb’ li k’iila ch’olob’ahom k’eeb’il sa’ li ch’utub’aj-ib’ a’in, ninch’olob’ xyaalal jo’ apostol naq li Jesukristo a’an li Ralal li Dios, li Qaawa’ ut qaKolonel, laj Tojol rixeb’ chixjunileb’ li ralal xk’ajol li Yuwa’b’ej. Li Jesukristo kixtoj rix li qamaak re naq, wi k’ulub’ejaqo, tooruuq chi q’ajk rik’in li qaYuwa’ sa’ Choxa qochb’eenaqeb’ li qajunkab’al chi junelik.
Li Kolonel nab’eek chiqak’atq sa’ xb’ehil li qayu’am. Chiru wiib’ kutan, xqab’i a’an chi aatinak rik’in xtz’uumaleb’ re laj jolominel sik’b’ileb’ ru xb’aan, re naq truuq toojiloq rik’in a’an. Rik’in lix rahom ut ruxtaan saq ru, a’an nokoxxaqab’ rajlal sa’ li qayu’am. Laj Nefi kixye, “Lin Dios xxaqabʼank we; kixkʼam inbʼe chiru lin chʼaʼajkilal. … Aʼan kinixnujobʼresi rikʼin lix rahom.”
Nak’utun xrahom a’an naq naqaxaqab’ qib’ sa’ lix k’anjel a’an.
Naqaxaqab’ xwankil li qayo’yookil profeet sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’, ut li Xb’eenil Awa’b’ejil, lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol, li Jolomil aj B’eresinel, ut li Jolomil aj K’anjel re li Iglees. Li xxaqab’ankil xwankil jun kristiaan naraj naxye xtaqsinkil, rab’inkil, xtaaqenkil, xk’anjelankil li raatin. Neke’aatinak chi musiq’anb’il xb’aan li Qaawa’; neke’xtaw ru li yoo chi uxk anajwan, lix lajik li tiikilal sa’ li tenamit, ut lix k’anjel laj tza re xramb’al ru lix k’uub’anb’il na’leb’ li Yuwa’b’ej. Naq naqataqsi li quq’, naqak’e qib’ chi tenq’ank, ink’a’ ka’ajwi’ sa’ li hoonal a’an, wulaj wulaj b’an.
Re xxaqab’ankileb’ xwankil, tento te’qataqsi li awa’b’ej re oqech ut li obiisp, laj jolominel re molam ut ch’uut, laj k’utunel, toj ajwi’ laj b’eresinel re li campamento sa’ li teep ut oqech wanko wi’. Sa’ li qochoch, naqataqsiheb’ li qixaqil ut li qab’eelom, li qakok’al, li qana’ qayuwa’, li qech’alal, ut li qech kab’al. Naq naqataqsi qib’ chiqib’il qib’ naqaye, “Wankin aawik’in, moko k’a’aj ta wi’ tintaqsiheb’ laa wuq’ naq “neke’lukta,” tink’ojob’ aj b’an wi’ aach’ool ut tink’e aametz’ew.”
Li na’leb’ re taqsink naxtaw xxe’ sa’ li loq’laj hu. Sa’ li ha’ Mormon, eb’ li ke’kub’e xha’ sa’ li Iglees ke’xyeechi’i “xk’amb’al riiqeb’ chirib’ileb’ rib’, re naq taaseeb’o’q; … xkʼojobʼankilebʼ xchʼool li nekeʼajok kʼojobʼaak xchʼool, ut xaqliik joʼ aj yehol nawom chirix li Dios saʼ chixjunil hoonal, ut saʼ chixjunil li kʼaʼaq re ru, ut saʼ chixjunil li naʼajej.”
Reheb’ laj Nefita, li Jesus kixye: “Taqsihomaq lee saqen re taaruuq taalemtzʼunq chiru li ruchichʼochʼ. Kʼehomaq reetal, laaʼin li saqen li teetaqsi.” Laa’o naqataqsi lix saqen li Qaawa’ naq naqachap qib’ chiruheb’ li qasumwank ut naqaxaqab’ xwankil li qayo’yookil profeet naq a’an naxyaab’asi li raatin li Dios.
Naq yoo chi k’anjelak sa’ lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol, li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye, “Naq naqaxaqab’ xwankileb’ li profeet, a’an rajom qach’ool qajunes qib’ naq taqab’aanu chixjunil li tooruuq re xpaab’ankil lix aajel ruhil na’leb’ li profeet.”
Li xtaqsinkil li profeet a’an jun santil k’anjel. Ink’a’ nokokana chi ch’anch’o, naqakol b’an rix, naqataaqe xb’eresihom, naqak’uteb’ li raatin, ut nokotijok chirix.
Li rey aj Benjamin, sa’ lix Hu laj Mormon, kixye re li tenamit, “Laaʼin bʼan chanchanin joʼ laaʼex, ut wan saʼ inbʼeen li jar paay chi majelal re tzʼejwalej ut re kʼaʼuxlej; aʼbʼanan sikʼbʼil wu … ut kanabʼanbʼilin xbʼaan ruqʼ li Qaawaʼ … ut kinkʼuulaak ut kikoleʼ wix xbʼaan lix wankilal li maakʼaʼ xjuntaqʼeetankil, re tinkʼanjelaq cheru chi anchal li metzʼew, li kʼaʼuxl ut li kawilal li kʼeebʼil we xbʼaan li Qaawaʼ.”
Chi jo’kan ajwi’, chiru jun cient chihab’, li Awa’b’ej Nelson xk’uulaak ut xkole’ rix xb’aan li Qaawa’. Li Awa’b’ej Harold B. Lee, li kik’anjelak sa’ li Xb’eenil Awa’b’ejil, kixye a’in chirix laj Moises naq kixaqli sa’ xb’een li tzuul aran Refidim. “Naru neke’lukta li ruq’ [li Awa’b’ej re li Iglees],” chan. “Wan naq neke’lub’ xb’aan raalil li teneb’anb’il sa’ xb’een; a’b’an naq naqataqsiheb’ li ruq’, ut naq nokoxik chi uub’ej chi b’eresinb’il xb’aan, chixk’atq a’an, li rokebʼaal xbʼalbʼa inkʼaʼ taanumtaaq saʼ qab’een ut sa’ xb’een laj Israel. Taakole’q qix a’ yaal jo’ chanru naqataaqeheb’ li ani xaqab’anbileb’ xb’aan li Qaawa’ chixjolominkil lix iglees a’an. A’an naxnaw ani naraj naq taajolominq sa’ xb’een lix iglees, ut maajun wa naxk’ul li sachk.”
Li Awa’b’ej Nelson naxtaw xna’leb’ rik’in lix k’anjel chiru li Qaawa’ chiru k’iila chihab’. Lix na’leb’, lix numsihom, lix nawom, ut li k’utb’esinb’il na’leb’ naxk’ul rajlal neke’k’anjelak chi us choq’ re li qakutan. A’an kixye: “Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan yoo chixkawresinkil li ruchich’och’ choq’ re li kutan naq “taanujaq li ruchichʼochʼ rikʼin xnawbʼal chirix li Qaawaʼ” (Isaias 11:9). … K’eeb’il xwankil li k’anjel a’in xb’aan li aatin yaab’asinb’il chaq sa’ choxa wiib’ cient chihab’ chaq. Wuqub’eb’ li aatin ajwi’: “A’in li Walal Raaro Inb’aan Chawab’i a’an!” (chi’ilmanq Jose Smith—Resilal 1:17).”
Li Awa’b’ej Nelson kixye ajwi’: “Maajun wa kik’ulman sa’ ruchich’och’ naq li nawom chirix li qaKolonel tz’aqal aajel ru ut nim xwankil choq’ re li junjunq chi aamej. K’oxlahomaq chan ru naq sa’ junpaat raj taatuqlaaq chixjunil li ch’a’ajkilal sa’ li ruchich’och’—ut li wankeb’ sa’ qayu’am—wi ta chixjunil te’xsik’ raj xtaaqenkil li Jesukristo ut rab’inkil lix k’utum.”
Ex was wiitz’in, naab’alaq chik li taqsink chiqab’aanu chiru li wech’ink, naab’alaq chik li xtaqsinkil li raatin li Qaawa’, lix b’e, ut lix profeet, li kixye: “Jun reheb’ li qach’a’ajkilal anajwan a’an xtz’ilb’al rix b’ar wan li yaal re li Dios ut b’ar wan li b’alaq’il na’leb’ re laj Satanas. Jo’kan naq li Qaawa’ kixye naq “tootijoq junelik, … re taaruuq taqaq’ax ru laj Satanas, ut … too’elq chaq sa’ ruq’eb’ lix moos laj Satanas li neke’xaqab’ank re lix k’anjel” [Tzol’leb’ ut Sumwank 10:5; tiqb’il xkawil li aatin].”
Sa’ li abril xnume’, li Hermana Rasband ut laa’in kiqochb’eeni li qaraarookil profeet ut li Hermana Nelson sa’ lix q’axtesinkil wi’chik li santil ochoch re Manti Utah.
Ke’sach xch’ool chixjunileb’ naq kiwulak li Awa’b’ej Nelson. Yal junjunq qe naqanaw naq taawulaq. Naq kiwulak, kiweek’a sa’ junpaat li saqen ut li profeetil wankilal wan rik’in. Junelik taanaq sa’ inch’ool li sahil ch’oolejil kiwil sa’ xnaq’ ruheb’ li kristiaan naq ke’ril li profeet.
Naq kitijok re xq’axtesinkil, li Awa’b’en Nelson kixtz’aama chiru li Qaawa’ naq lix santil ochoch taataqsinq reheb’ chixjunil li te’ok chi sa’, “re naq truuq te’xk’ul li santil osob’tesihom ut te’kanaaq chi k’ulub’ejeb’ ut tiikeb’ chixpaab’ankileb’ lix sumwank … naq a’inaq jun rochochil li tuqtuukilal, li k’ojob’aak, ut li k’utb’esinb’il na’leb’ choq’ reheb’ chixjunil li te’ok sa’ rokeb’aal chi k’ulub’ejaqeb’.”
Chiqajunilo naqaj taqsiik xb’aan li Qaawa’ rik’in tuqtuukilal, xk’ojob’ankil qach’ool, ut q’axal wi’chik li k’utb’esinb’il na’leb’ re xq’axb’al ru li xiw, li q’ojyin, ut li wech’ok-ib’ sutsu wi’ li ruchich’och’.
Rub’elaj li k’anjel, kooxaqli chirix kab’l sa’ li saq’e rik’in li Awa’b’ej ut Hermana Nelson re rilb’al xch’ina-usal li na’ajej a’an. A’an xna’ajeb’ lix xe’toonil li Awa’b’ej Nelson. Waqxaqib’eb’ lix xikin mama’ rixa’an ke’xk’ojob’ rib’ sa’eb’ li ru taq’a chixsutam li santil ochoch, jo’ ke’xb’aanu ajwi’ junjunqeb’ li we. Lin xikin mama’ laj Andrew Anderson xk’ab’a’ kiwan sa’ xyanqeb’ laj pahol b’e li ke’k’anjelak chiru junlaju chihab’ re xkab’lankil li santil ochoch re Manti, li rox kab’lanb’il sa’eb’ li Tzuul Rocosa.
Chi xaqxooko chixk’atq li Awa’b’ej Nelson, kooru chixtaqsinkil ut chixxaqab’ankil lix profeet li Dios sa’ xninq’ehinkil lix q’axtesinkil wi’chik lix santil ochoch li Qaawa’. Maajo’q’e taasachq sa’ inch’ool li kutan a’an.
“Naqakab’laheb’ li santil ochoch re roxloq’inkil li Qaawa’,” chan li Awa’b’ej Nelson sa’ li santil kutan a’an. “Re loq’onink neke’kab’laman, ink’a’ re te’ile’q. Noko’ok sa’ loq’laj sumwank re li junelik q’e kutan chi sa’eb’ li santil tz’ak a’in.” Yooko chixch’utub’ankil Israel.
Li Awa’b’ej Nelson ut eb’ li profeet ke’wan rub’elaj a’an ke’xq’aluheb’ li santil ochoch sa’ xteleb’. Anajwan, chiru li ruchich’och’, wankeb’ 350 lix santil ochoch li Qaawa’ li neke’k’anjelak, yeeb’ileb’ resil, malaj yookeb’ chi kab’laak. Jo’ profeet, chalen chaq li 2018, li Awa’b’ej Nelson kixye resil 168 chi santil ochoch li te’kab’lamanq.
“Sa’ li qakutankil,” chan a’an, “te’junajimanq chi tz’aqal re ru chixjunileb’ li k’ojlajik, laawil, ut wankilal (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 128:18). Choq’ re li santil ajom a’in, jek’inb’ileb’ chik li santil ochoch chiru xb’een li ruchich’och’. Ninye wi’chik naq lix kab’lankileb’ li santil ochoch a’in maare ink’a’ tixjal eeyu’am, a’b’an ch’olch’o naq lee k’anjel sa’ li santil ochoch taajaloq re.”
“Li Kolonel ut lix tzol’leb’ wankeb’ sa’ xch’oolil li santil ochoch,” chan li Awa’b’ej. “Chixjunil li nak’utman sa’ li santil ochoch, rik’in li tzol’leb’ ut rik’in li Musiq’ej, naxnimob’resi li qanawom chirix li Jesukristo. Lix k’ojob’anb’il k’anjel nokoxb’ak’ rik’in a’an rik’ineb’ lix loq’laj sumwank re li tijonelil. Ut naq naqapaab’ li qasumwank, a’an naxq’axtesi qe lix wankilal aj k’irtesinel ut aj kawob’resinel.”
“Li ani naloq’onin sa’ li santil ochoch,” kixye li Awa’b’ej Nelson, “taawanq lix wankil li Dios rik’in ut “kʼeebʼilaq xtaqlankilebʼ li anjel chirix” [Tzol’leb’ ut Sumwank 109:22]. Ma ink’a’ jwal naniman lix kawilal aach’ool xnawb’al naq, jo’ jun ixq malaj winq [malaj saaj] tiqib’anb’il rik’in lix wankil li Dios, ink’a’ tento taanumsi li yu’am aajunes? Ma ink’a’ naniman lix kawilal aach’ool xnawb’al naq eb’ li anjel tate’xtenq’a chi yaal?”
Yeeb’il resileb’ li anjel li neke’xye’ li ruq’ re qataqsinkil sa’ li loq’laj hu naq li Jesukristo kixwiq’ib’ rib’ sa’ tuulanil sa’ li Awimq Getsemani. Xb’aan li rahilal kixk’ul, a’an kixtoj rix li maak. “Aran,” kixye li Awa’b’ej Nelson, “kik’utb’esiman li rahok q’axal nim chalen chaq xtiklajik li ruchich’och’. … Aran Getsemani, li Qaawa’ “kixkʼul lix rahilebʼ chixjunilebʼ li winq, re naq chixjunilebʼ … teʼruuq chixjalbʼal xkʼaʼuxl ut chi chalk rikʼin” [Tzolʼlebʼ ut Sumwank 18:11].”
“Chawisi wik’in li sek’ a’in,” kixtz’aama li Jesus, “a’b’an ink’a’ chi’uxmanq li nawaj laa’in, a’ b’an laa wajom laa’at.
“Toja’ naq jun li anjel kichal chaq sa’ choxa ut kixk’ut rib’ chiru li Jesus, yoo chixk’eeb’al xkawub’ xch’ool.”
Wankeb’ li anjel chiqasutam anajwan. Li Awa’b’ej Nelson kixye, “[Sa’ li santil ochoch,] teetzol chan ru xteeb’al li tz’apleb’ t’ikr wan sa’ xyanq li choxa ut li ch’och’, chan ru xpatz’b’al eetenq’ankil reheb’ lix anjel li Dios.”
Eb’ li anjel neke’xk’am li saqen. Lix saqen li Dios. Reheb’ lix apostol aj Nefita, li Jesus kixye, “Kʼehomaq reetal, laaʼin li saqen li teetaqsi.” Sa’ xxaqab’ankil xwankil li qaprofeet, naqach’olob’ xyaalal naq a’an b’oqb’il xb’aan li Kolonel, a’an ajwi’ “lix saqen … li ruchichʼochʼ.”
At Awa’b’ej Nelson, sa’ xk’ab’a’eb’ li komon ut li amiiw re lix Iglees li Qaawa’ chiru chixjunil li ruchich’och’, naqeek’a qosob’tesinkil chixtaqsinkileb’ laa k’utum, chixtaqsinkil laa wajom re xtaaqenkil li Kristo, ut chixtaqsinkil lix nawom aach’ool chirix li Qaawa’ ut qaKolonel, laj Tojol qix chiqajunilo.
Jo’ x’apostol, ninch’olob’ xyaalal naq li Jesukristo a’an “lix saqen … li ruchich’och’.” Chiqajunilo taxaq, jo’ xmoos a’an, “chiqataqsi” lix saqen. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.