Me Nomu iSakisaki: E Dua na Mataveivosaki kei Iratou na Mataveiliutaki Raraba ni Goneyalewa

Na mataveiliutaki raraba ni Goneyalewa—Susan W. Tanner, peresitedi (e loma); Julie B. Beck, imatai ni daunivakasala (imawi); kei Elaine S. Dalton, ikarua ni daunivakasala (imatau)—eratou na veivosaki tiko me baleta na sala me ra veivuke kina na itubutubu kei ira na iliuliu vei ira na itabagone me ra vakatorocaketaka kina na nodra gadreva tikoga ka sasagataka na itabagone me ra bulataka na ivakatagedegede ni kosipeli. Mai na gauna ni veivosaki oqo, a kacivi kina o Sister Beck me peresitedi raraba ni iSoqosoqo ni Veivukei, ka a kacivi o Mary N. Cook me lewe ni mataveiliutaki raraba ni Goneyalewa.

Na cava beka era na vakatabakiduataka na itubutubu ni ra veivosaki kei ira na itabagone me baleta nai ivakatagedegede?

Sisita Susan W. Tanner: E tiko na nodatou ibole na mataveiliutaki: “Au sa rawata na ka kecega e dredre.” Na noda daunivakasala ni matabete, o Elder John B. Dickson, e sa vakatura me sa veisau me “Ni’u sa kilai au rawa, au na cakava na ka kecega e tukuna vei au o Koya” Keimami vakabauta vakaidina ni kevaka era sa kila tiko na itabagone o cei o ira ni ra sa luve ni Kalou, sa qai rawa kina me ra bulataka tiko na ivakatagedegede. Na nodra kilai ira tiko ena yaco me ra nuidei tiko.

Sisita Elaine S. Dalton: Na kena veivosakitaki tiko na ivakatagedegede e sega ni baleta na lawa me muri; na ivakatagedegede sai koya na bula kilikili ki na veitokani kei na Yalo Tabu. Na ivakatagedegede sa baleta na tudei tiko ena veika vakalou me rawa kina ni nomu itokani na ikatolu ni Lewe Tolu Vakalou. Sa na nomu idusidusi o Koya ena salatu ko sa muria tiko mai ena gauna ko a papitaiso ka vakadeitaki kina—na salatu ki na valetabu.

Sisita Julie B. Beck: Au nanuma sara e dua na daunivolaitukutuku ka a vosa beca na noda ivakatagedegede ni sa rui veivesuki. E a wilika o koya na ivola Me iSakisaki ni iTabagone, ka tukuna o koya ni sa rui levu na lawa me vakamuri. Oti o ya au a qai tukuna vua na veika e baleta na veitaqomaki kei na digidigi, kau a vakayagataka na veivosa oqo veisereki kei na galala kei na veitaqomaki. Au a kaya, me vakataka oqo, kevaka e dua na goneyalewa ena vakamuria na neimami ivakatagedegede me kakua ni gunu alakaolo se waigaga, ena sega vakadua me na laki bobula tu ki na itovo vaka o ya. Ena bula galala o koya, ka na rawa me vakatulewa vakadodonu tikoga baleta ni sega ni vakaleqai tu ena bula veivakatotogani. Sa tekivu me deguvacu o daunivolaitukutuku oqo ni sa qai kila vakavinaka o koya ni noda ivakatagedegede e sega ni dua na bai me da vesu tiko kina e loma. Na ivakatagedegede sai koya na veika ena vukei keda me da laki bula voli kina ka cakacaka ena dua na vuravura ni bula digidigi e vakaitamera. Sa rawa me da veivuke ena vuravura oqo ka bula marau tiko, ka vuavuai vinaka baleta ni da sa taqomaki tiko.

Ena rawa beka vakacava vei ira na itubutubu kei na iliuliu me ra vakauqeta na ivakatagedegede ki na lomadra na itabagone?

Sisita Tanner: Ena so na gauna eda dau raica tu ga vakatotolo na nodra leqa na itabagone ka sega mada ni da bau raica vakayalomatua. E ka talei me da wilika na Me iSakisaki ni iTabagone ni da vakasaqara na iyalayala eso; e ka talei na wilika na ivolanikalou me da raica kina na yalayala eso. Ena gauna eda sa vakasalataki kina me da vakayacora e dua na ka, sa dau tiko kina e dua na kena yalayala. O ira na itubutubu kei ira na iliuliu era bulataka na ivakatagedegede era sa ivakaraitaki cecere. Era na raica rawa na itabagone ni veika vinaka era sa yaco tiko vei keda, ka da rawata rawa me da tauyavutaka e dua na matavuvale tawamudu. Sai koya oqori na veiyalayala eso sa yaco vakaidina tiko ena noda dui bula.

Sisita Dalton: Au se bera mada vakadua ni se bau sotava e dua e sega ni taleitaka na yalayala era tiko ena Me iSakisaki ni iTabagone: “Ena qai rawa ni o ni qarava na nomuni itavi ena yalomatua kei na maqosa,” ka na rawa mo ni “vosota na ka ni veivakatovolei ena nomuni kaukauwa taucoko,” “ena vukei iko kina na Yalo Tabu,” “o na taleitaka na nomu bula,” ko na “dau ivakaraitaki vinaka vei ira na nomu icaba,” ko na qai “bula kilikili ka lako ki na valetabu” (2–3).

Sisita Beck: Kevaka o na sega ni dau madualaka na veivakalougatataki, sa na dredre mo na sega ni madualaka na veika era kauta mai vei iko na veivakalougatataki.

Sisita Dalton: Ena so na gauna era dau nanuma tiko na itubutubu, ni ivakatagedegede e dua na ka lailai walega. Era kaya vakaoqo, “Au na sega ni vala ena ivalu o ya se mate ena delana o ya.” Ia e sega ni baleta na veidelana; sa baleta tiko na bula vakalou. Na ivakatagedegede sa baleta tiko na nomu kila vakavinaka tiko ni ko sa luvena tagane se yalewa na Kalou.

Ena rawa vakacava vei ira na itubutubu kei na iliuliu me ra vorata rawa na nodra rerevaka tiko de ra vakacudruya se vakayawakitaki ira tani na itabagone?

Sisita Beck: Au vakasamataka eso na ivolanikalou: “Mo kakua ni rerevaka na matadra: ni’u sa tiko vata kei iko koi au” (Jeremaia 1:8) ka “Mo dalaga ka na soli na vosa e gusumu” (Mosese 6:32). Sa vakabauta tiko na Turaga vei ira na Nona iliuliu—ka ra sa iliuliu talega o ira na itubutubu yadua—me ra dau tukuna ga na ka dina.

Sisita Tanner: E tukuni tiko ena Vunau kei na Veiyalayalati wase 121 ni gauna o “veivunauci vakaukauwa sara,” mo na “lomani koya tale o vunauca” (t. 43). Kevaka era na kila na itabagone ni ko lomani ira taumada tiko, era na maqusa sara me ra na rogoci iko. Ia kevaka mo na qai matanataka sara na nomu loloma o ya, sa qai rawa mo kaya na veika dredre.

Sisita Beck: Au vakabauta ni da beci ira tiko na itabagone. Era tiko ena dua na gauna ni vakasaqaqara—oqo na veiyabaki ni “baleta na cava”. E tiko na vuna: na Turaga e vinakata me ra dui rawata ga vakai ira na nodra ivakadinadina. Sa nodra itavi na iliuliu’ kei na itubutubu’ me ra tuberi ira ena ivakavuvuli vakayalo ni “baleta na cava” ka me ra tutaka na ivakatagedegede ena nodra vakavulici ira ena inaki ni veika o ya. Au nanuma sara na noqu veivosaki kei na dua na luvequ goneyalewa me baleta na isulusulu ni lotu ena Sigatabu. Au a vakamacalataka vua na isulusulu me na dau dara ki na soqoni ni sakaramede. Au a tukuna talega vua na veika e baleta na sakaramede ka tukuna vua na noqu ivakadinadina ena vuna eda lako kina ki lotu. Au a tukuna vua ena loloma. E a sega ni veisautaka o koya na nona isulusulu ena Sigatabu o ya se na macawa e tarava. Ia sa tekivu tiko oqo o koya me sa dau dara tiko na isulusulu rakorako ki na soqoni ni sakaramede. Au a vosoti koya tiko ena gauna sa vakadeitaki koya tiko kina. E a qai sega tale ni lesuva na mataqali isulusulu a dau vakayacora e liu. E a tuberi o koya ena ivakavuvuli, ka sa saumi vua ni vakataroga tiko na “baleta na cava”.

Ena rawa vakacava na Me iSakisaki ni Tabagone me vukei ira na itubutubu kei na iliuliu me ra sauma rawa na taro “baleta na cava”?

Sisita Tanner: Au taleitaka na Me iSakisaki ni iTabagone baleta ni yavutaki ena ivunau. Na ivunau era sa dina tawamudu, ka sa vakarautaki tu mai ni bera ni buli ko vuravura. Sa vakayavutaki vakakina na ivakatagedegede ena ivunau, sa sega kina ni na veisau rawa na ivakatagedegede. Era sega ni cakava tu mai o ira na tamata tawavuku me vakadredretaki kina na bula. Na iSakisaki ni iTabagone era vakayavutaki tu ena ivunau kei na ivakavuvuli era matata cake sara mai na veivurevure tale eso. E tukuna talega na isau ni talaidredre. Sa qai rawa ni da raica eke na cava na dina tawamudu, na cava me da cakava se kakua ni cakava, kei na vuna me da cakava kina se kakua ni cakava. Ena veivuke sara vakalevu na ivola oqo vei ira na itubutubu. Ena so na gauna niu vakasamataka, “Ni’u vinakata meu vakamacalataka vakarawarawa sara na ka oqo me na kilai rawa kina,” au laki raica na ivola o ya, kei na vakasama au a gadreva e umani toka ga ena dua na yatuvosa.

Na cava eso tale na sala era rawa ni vakayagataka kina o ira na itubutubu kei na iliuliu na Me iSakisaki ni iTabagone?

Sisita Beck: Sa rawa me veivosakitaki na ivakatagedegede oqo ena gauna ni lotu vakamatavuvale ka makataki ena veiwase yadua na ivunau, na ivakatagedegede, kei na veika ena salamuria mai. Ni ko qasenivuli ena Lotu, sa rawa mo vakayagataka ena dua ga na lesoni sa rawa. E a vukei au meu cavuqaqataka kina eso na malanivosa bibi au gadreva dina meu vakamatatataka, kau raica ni gauna kece au dau vosa kina vei ira na itabagone e dau lasika cake mai na veimalanivosa o ya.

Sisita Dalton: Kena ivakaraitaki, oqo e dua na malanivosa e kea “E vinakata o Setani mo nanuma ni sega ni rawa mo veivutuni, ia …”

Erau cavuta vata mai o Sisita Dalton vata kei Sisita Beck,“… o ya e sega ni dina” (30)!

Sisita Tanner: O ira na itabagone era sa qasenivuli vinaka vakai ira ga. E dua na ka talei eda dau vakayacora ni da vosa vei ira na itabagone o ya me da solia vei ira e dua na ivola Me iSakisaki ni iTabagone ka kaya, “Au gadrevi iko mo digitaka ga e dua vei ira na ivakatagedegede oqo kei na vica na miniti mai oqo mo na qai vosa kina vakalekaleka.” E vuqa sara na gauna au sa vakayacora eso na veivosaki veivakauqeti vakayalo ka sa vakasinaita na rumu ena Yalotabu. Ena gauna era wasea kina na itabagone na veika era sotava ka ra cavuta na nodra ivakadinadina, era sa vakila na Yalotabu ka tekivu me ra kila na kaukauwa ni ivola o ya.

Sisita Beck: Na kena vakayacori tiko vakayadua ena veiyabaki na bogi ni ivakatagedegede e se bera ni rauta o ya. Sa rawa me da vakayagataka na Me iSakisaki ni iTabagone ena keba; sa rawa me da vakayagataka ena koniferedi ni itabagone kei na veivanua kecega eda tiko kina. Oqo e dua na ivurevure yaga e dodonu me ra vakaliuca tikoga na itabagone. Kei ira na itubutubu kei na iliuliu me ra bulataka sara ga. Sa sega ni rawa me dua na iliuliu e tukuna vei ira na itabagone na iyaloyalo me ra kakua ni sarava ko qai laki sarava o iko. Sa sega ni rawa me dua na tina ni gone e kaya, “Kakua ni dara na isulu vakasisila oqori,” ka mo qai dara tiko o iko. Sa sega ni rawa me dua na tama e kaya, “Sauma na nomu ikatini,” ko qai sega ni sauma.

Sa qai tiko beka e dua na ilesilesi ni Me iSakisaki ni iTabagone me baleti ira na tamata era sega ni itabagone?

Sisita Dalton: Au na vakatoka Me “Nomu” iSakisaki. E yaga kece vei keda.

Sisita Beck: Na noqu ilavelave e volai tiko kina na yacaqu, ka sa makataki tiko me noqu. Na kena ivakatagedegede e sega ni baleti ira walega na yalewa se tagane se yabaki ni tamata; sa baleti ira na luve ni Kalou.

Na cava beka eso na veivakalougatataki sa tu rawa e soli mai ni da bulataka na ivakatagedegede ni Turaga me vaka e vakatavulici tiko ena Me iSakisaki ni iTabagone?

Sisita Dalton: Na vakacegu ni vakasama.

Sisita Beck: Na veitokani kei na YaloTabu

Sisita Dalton: Kei na yalonuideitaki tiko. E sema tiko ki na itoko ni Muavata ni 2007: “Mo qarauna me savasava tikoga na nomu vakanananu; ia ena taucoko sara kina na nomu vakabauta ena mata ni Kalou” (V&V 121:45). Sa ka bibi sara na veivakalougatataki sa tu rawa oqori baleta ni so na gauna era dau vakasamataka tu na itabagone vakaoqo, “Kevaka au digitaka na ka oqo, ena sega na noqu itokani.” E ka ni rarawa ena rawa ni dina o ya.

Sisita Tanner: E yaco dina vei au niu se kalasi vitu tiko. Au a tukutuku dina, meu vorata rawa na veika era vinakata vei au meu cakava na mataqali ilawalawa vagoneyalewa vakairogorogo. Ena vuku ni ka o ya, sa sega kina na noqu itokani kau sa loma luluvu, ia au sa nuidei tikoga ni ka au sa cakava e ka dina. Kau sa vakadeitaka ni sai koya oqori na ka au tudei tikoga kina ena veigauna o ya. Au sa kila niu rawa ni sotavi ira e dodonu meu sotavi ira—o Tamaqu Vakalomalagi kei iratou na noqu matavuvale.“ Ia mai na veivakavukui o ya e sega ni kena ibalebale ni sega ni vakamosi yalo.

Sisita Dalton: Me iSakisaki ni iTabagone e sega ni yalataka vei iko e dua na bula e sega kina na leqa kevaka o sa bulataka tiko na kena ivakatagedegede, ia e tukuna tiko “ko na … vosota na ka ni veivakatovolei ena nomuni kaukauwa taucoko” (2). E dina ga niu a sega ni kila ena bogi au a drotani mai na dua na soqo ni marau ka sogota vakadua na katuba ni noqu bula ni veivakamarautaki—o ira na noqu icaba kilai levu era sa sega tale ni taleitaki au—au sa kila tu oqo ni bulataki tiko na ivakatagedegede sa rawa kina mo dua na iliuliu vinaka. E dua na goneyalewa kei na dua na cauravou erau yaloqaqa me rau bulataka na ivakatagedegede oqo ka drotani mai na veituvaki ca erau na vakayaloqaqataki ira na kena vo me ra muri rau mai.

Na cava so na veivakalougatataki ni ituvatuva balavu ena kena bulataki na ivakatagedegede era tiko ena Me iSakisaki ni iTabagone?

Sisita Beck: Ena macawa sa oti au a volivoli vata tiko kei iratou na makubuqu. Au siqema sara ni vakasaravi keitou tiko mai e dua na daucakacaka e kea. Ni oti o ya au a solia sara vua e dua na kadi ni ivola. A kaya mai o koya, “Au sa vakasaga tiko oqo ena noqu bula meu vakatulewa, kau sega ni kila meu cakava vakacava.” Keirau sa veitalanoa sara. Au a tinia ena noqu kaya vua, “Kevaka o vinakata na ka oqo ni ko sa yacova na yabaki ni noqu bula”—kau dusi iratou sara na makubuqu goneyalewalalai—“ko na qarauna vakavinaka sara na veika ko na digitaka. Na digidigi au a cakava niu se vakataki iko tu a vakarautaki au meu rawata rawa kina na veika oqo .”

Sisita Dalton: Na veivakalougatataki ni ituvatuva balavu e curuma yani na veitabatamata, kei na dua na ka lailai ko cakava tiko ena gauna oqo ena rawa me veisautaka na vanua ko na laki yaco toka kina ka vakakina na vanua era na laki tini kina na veitabatamata era muri iko mai. Ka sega ni rawa me da guilecavi ira rawa na itabatamata taumada era solibula ena vukuda me da rawata na kosipeli ka kila na ivakatagedegede.

Ena rawa vakacava mo vorata na veitemaki ka ciqoma na veivakalougatataki sa tiko rawa kei na kena ena ituvatuva balavu?

Sisita Dalton: Niu dau tarogi ira na itabagone, “Na cava beka na ka dredre o dau cakava?” e vuqa era kaya, “Na lako yani ki na dua na soqo ni marau ka soli mai e dua na bilo gunu ka qai sega ni gunuva.” Au qai taroga, “Na cava na vuna o laki tiko kina e kea?” Era qai kaya mai, “Au a lako meu laki vakaraitaki vinaka e kea.” Au qai dau kaya, “Mo kauti ira mai na nomu itokani ki na vanua era na vakila kina na Yalotabu. Kakua ni laki tiko ki na vanua ena sega ni dau tiko kina na Yalotabu. Kakua sara ni volekata!”

Sisita Beck: A vakamacalataka o Elder Lynn G. Robbins ena Vitusagavulu e dua na vosa vakatautauvata. E tukuna o koya ni kevaka o sega tiko ni kana jokeliti se keke kamikamica, ia o qai lako ki valenikuro ni ra se qai buli oti walega na keke—sa dua na ka na kena iboi totoka ko na rawa sara ni raitayaloyalotaka na tuturu ni jokeliti ni ko tikica na keke—ena dede beka na gauna mo na qai tovolea kina e dua? Ko sa tudei tiko beka? Oqori na vorata-–se saga tiko mo vorata. Ia kevaka mo sega tiko ni kana jokeliti se keke kamikamica ka mo qai sega ni lako ki valenikuro na vanua era buli tiko kina ka mo qai sega talega ni bulibuli, ko sa sega ni volekata na veitemaki. E rawarawa sara o ya!

Na cava beka era na rawata o ira na itabagone era na bulataka na ivakagedegede dodonu oqo?

Sisita Beck: Sa ravuravu tiko o Setani ena veiwalewale kecega ni nodra bula na itabagone. Ia sa tiko e dua na noda isasabai, sa sega ni gadrevi me da rere. Me da vakararavi ga ki na yalayala ni Turaga. E kaya o koya ni o ira na cauravou kei na goneyalewa era na tadra na veitadra eso ka raica na veiraivotu, ni na sovaraka mai o Koya na nona Yalotabu vei ira kecega ena iotioti ni gauna ka na vakatetea ki vuravura taucoko na ivalavala dodonu kei na dina (raica na Joeli 2:28–32; Mosese 7:62). Sa sega tale ni dua na ivalavala dodonu me ra sega ni cakava rawa o ira na itabagone!

Sisita Dalton: O ira na itabagone era sa ulu ni dauveiqaravi ena iotioti ni gauna kei vuravura. Eda sa wilika na veivakaleqai lelevu kei na veika ena yaco, ia na kena bulataki tiko na ivakatagedegede ka ra tiko ena Me iSakisaki ni iTabagone ena maroroi ka taqomaki ka vakaukauwataki kina o ira na noda itabagone ena kena iwalewale me ra veiqaravi ka cakava na veika eso ena sega ni rawa vua tale e dua na tamata me cakava rawa.

Sisita Tanner: O ira na itabagone ena gauna oqo era sa vaka na mataivalu nei Ilamani! Era susugi cake na itabagone o ya me ra vakabulai ira na itabatamata i Nifai, ka ra sa susugi cake na noda itabagone me ra vakabulai ira na noda itabatamata oqo.

Vukei ira na itabagone me ra kaukauwa cake

E dua na sala ni kena vakayacori na ivakavuvuli ka ra tiko ena Me iSakisaki ni iTabagone (ivola naba 36550) me tiki ni noda bula—ka me vakatikori ki na lomadra na itabagone—o ya me kilai taumada na vunau, na ivakatagedegede, kei na veika ena salamuria mai ka tiko ena veiwase yadua ni ivola oqo. Kena ivakaraitaki, raica mada na iwasewase “Tiko Savasava”.

Na ivunau ena sauma na taro “Na cava na vuna me da bulataka kina na ivakatagedegede oqo?”: “Na nodrau veivinakati na tagane kei na watina, sa rui ka talei ka bibi. E sa vakatabui mai vua na Kalou me baleta na bibi ni vakaluveni kei na nodrau vakadinadinataka na veiwatini na nodrau veilomani. Sa vakarota na Kalou me maroroi na veivinakati ni tiko vata oqo me isaluwaki ni bula vakawati” (26).

E vakatavulica vei keda na ivakatagedegede na veika me da cakava kei na veika me da kakua ni cakava: “Kua ni tiko vata ni se bera na vakawati, ka mo na dina sara vua na watimu ni o sa vakawati” (26).

Na veika ena salamuria mai sai koya na isau ni talairawarawa kei na talaidredre ni kena bulataki na ivakatagedegede: “Ni o sa talairawarawa ki na ivunau ni Kalou mo tiko savasava o sa vakarautaka tiko mo laki cakava ka maroroya na veiyalayalati ena valetabu. O sa vakarautaki iko tiko ki na bucini ni dua na veiwatini dei ka qaqaco ena nodra tuberi mai na gone ki vuravura me mai tiki ni dua na matavuvale dau veilomani. O sa taqomaki iko mai na bula rarawa ka dau salavata kei na kena dau wasei na veivinakati ni tiko vata kei na dua tani tale ena taudaku ni bula vakawati.” (26).

Wasei ni ivakatagedegede

E dua na goneyalewa au kila e a yalorarawataki ira na nona itokani ni ra vakataroga na nona ivakatagedegede: “Na cava o sega kina ni vakaitau ni bera ni ko yabaki 16?” “Na cava o sega kina ni gunu?” Ena gauna sa masulaka kina na veika me na cakava ni sotava na leqa vakaoqo, a yaco mai vua na vakasama oqo: “Au na dau kauta tiko ena noqu taga ni tarausese na ivolalailai Me iSakisaki ni iTabagone. Ena gauna era taroga kina vei au na tamata, me vakataka, na vakaitau, au na solia vei ira na ivola ka tukuna vei ira me ra wilika na iwase e baleta na vakaitau.”

E a yaco me dua na vakasama totoka! Ena loma ni tolu na vula a solia rawa kina o koya e 52 na ilavelave ni Me iSakisaki ni iTabagone. Ka sa tolu sara na nona itokani vou era sa mai lotu vata tiko kei koya.

Na goneyalewa oqo e a doudou ena yalo e veikauwaitaki ka sega ni maduataka na nona ivakatagedegede. Ena gauna era bulataka kina vakamatata ka sega ni madualaka na nodra ivakatagedegede o ira na itabagone, era na rokovi ira na tamata ka doka na nodra ivakaraitaki.

Mary N. Cook, ikarua ni daunivakasala ena mataveiliutaki raraba ni Goneyalewa.