2007
Na Vuli e Vakatorocaketaka na Bula
Okotova 2007


Na Vuli e Vakatorocaketaka na Bula

E rua na Yalododonu Edaidai erau veiwasei tiko ena kena bibi na vulici ni wiliwili kei na volavola ni na veisautaka na bula ni tamata.

E vuravura taucoko, era sa vakatorocaketaka na tamata na nodra dui bula kei na nodra bula tale eso ena nodra vulica na veika ni vuli taumada.

Na Taleitaki ni Vuli

E a sucu o Shirley Florence Sainz e Mexico, ka talanoataka tiko eke na nona a sasaga vakaukauwa o tinana me kila na wiliwili kei na volavola ka yaco me ka ni veivakalougatataki vei ira tale eso:

“Ena gauna se qai yabaki rua tiko kina o Anita Valenzuela Mendoza na marama tinaqu, a mate o tukaqu ena dua na vakacalaka ena qara ni koula, a biuta tu mai na buqu kei na luvena e lewe walu ka lailai sara na veika me qarava kina na nodratou bula. E a sega tu ni kila o buqu na wiliwili, volavola, se kila na mata ni vika.

“Ena gauna sa yabaki yabaki ono kina o tinaqu, e a kalougata me bau laki vuli tu, e dina ga ni a sega tu na nona penikau, pepa, se ivola. Ia, a taleitaka o koya me vuli, ka sa tekivu me taliwataka na pikini, samaka na rumu ni kalasi, ka ca buka mai me rawa kina na ivoli ni pepa. E vale, sa qai nona cakacaka o buqu me cula vata na pepa ni tabaivola talei oqo ki na dua na ivolalailai me nei tinaqu.

“Era a marautaka sara na qasenivuli na nona sasaga ka o tinaqu. Era sega ni kauwaitaka na ituvaki makawa ni nona isulu kei na rairai ca ni uluna, ia era a vakani koya ga ena veika me vuku kina. Ni sa oti na yabaki ni vuli ena paraimari, e a saga e dua na matavuvale ni dua vei ira na nona qasenivuli me laki tomani tale na vuli nei tinaqu. Ia, a sega ni rawa me lako ka sa mani tini toka ga e kea na nona vuli.

“Ni toso na gauna, ka sa mai yabaki 27 kina o tinaqu, sa toso cake kina na nona vuli ena gauna a sotavi tamaqu kina ka a vakatakilaitaka vei tinaqu na kosipeli. E taleitaka me vuli ena nona wilika na ivolanikalou. E a vakavukui sara talega vakalevu mai na iSoqosoqo ni Veivukei me vakarabailevutaka kina na nona kila ka.

“A vakatikora ki lomaqu o tinaqu e dua na yalo ni taleitaka na vuli, kau sa tauri ivola mai na koliji ka yaco meu sa dua talega na qasenivuli ni paraimari. Mai na rua na neitou itabatamata, sa vakalougatataki vakalevu na noqu matavuvale baleta, ni se qai goneyalewa lailai ga o tinaqu, sa vulica me kila na wiliwili kei na volavola. Na nona vuli vakaoqo e a tadolavi kina vua na katuba me kila vakavinaka ka ciqoma na kosipeli i Jisu Karisito. Me kena isau, era sa kune kalougata taucoko kina o ira na kawa i tinaqu.”

E Dua na Kalasi ni Vuli Kosipeli

E sega ni veivakurabuitaki na italanoa kei Sisita Sainz. Ena gauna era vulica kina na tamata me ra wiliwili ka volavola, sa rawa me ra tubucake ena nodra kila vakavinaka na kosipeli ka vakalougatataki ira tale eso. E a vukei Paul Imietehe mai Nigeria, e dua na curuvou ki na Lotu, na nona vulica me wiliwili ka volavola me kila vakavinaka kina ka wasea na kosipeli. E nanuma lesu o koya:

“Au a lewena na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai mai Warri e Nigeria. Na noqu lewena na Lotu e vakavuna meu kila kina na kena yaga meu kila na wiliwili kei na volavola. Ena gauna era sa dau kacivi au kina na iliuliu ni matabete meu vosa se meu masu, au dau sega ni laki lotu. sa dua dina na ka veivakamaduataki vei au.

“Ena gauna au sa toki kina ki Abuja, au sa raica kina na ivola kei na mekesini ni Lotu, ka sa lomaqu sara mai loma meu kila na wiliwili kei na volavola. Sa lomaqu sara meu sa na wilika na veivola oqo ka ra sa wilika tiko na lewenilotu tale eso ka ra sa marautaka tiko. E vuqa sara vei ira na lewenilotu e kea era marautaka na nodra vakamacala, ka ra wasea na nodra ivakadinadina ni kosipeli, kau sa vinakata dina me’u vakaraitaka na noqu kila na dina ni kosipeli. Au sa qai kila kina e kea ni sa dodonu ga meu kila na wiliwili kei na volavola.

“Ena dua na Sigatabu sa lomaqu sara meu sa laki tiko ena Matawilivola ni Sigatabu ni vuli kosipeli. Ena imatai ni noqu siga ena kalasi oqo, au a raica ni o ira na lewe ni kalasi era yalewa ka ra cauravou lalai. Oi au duadua ga au kena tagane uabula. Au sa temaki sara meu sa gole, ia na noqu vinakata ga vakaukauwa meu vuli e vakavuna meu tikoga kina. Sa vakauqeti keimami sara o neimami qasenivuli me keimami wiliwili mai na ivolavakarau ni vuli kosipeli kei na ivolanikalou.

“Au sa saga sara ga vakaukauwa meu kila na wiliwili. Au a wilika na ivolanikalou kei na mekesini ni Lotu. E a toso cake sara na noqu kila ena gauna au sa kacivi kina me’u ikarua ni daunivakasala ena mataveiliutaki ni Matawilivola ni Sigatabu ena Tabana o Idu. Ni se tekivu, au a lomaleqataka na noqu kila ka. Ia ena gauna au sa tabaki kina, e a vakatikora vei au o peresitedi e dua na vosa ni veivakalougatataki o ya meu na rawata rawa me’u gumatuataka na noqu ilesilesi. Niu sa tabaki tiko, sa yaco mai vei au na yalonuidei.

“Ni oti e rua na macawa, au a lesi meu veivakavulici vei ira na qase ena matawilivola ni Sigatabu. E dina ga niu a lomaleqataka tiko na noqu kila ka, ia au vakavakarau tu mai ena dua na macawa taucoko ena gauna niu lesu mai na cakacaka kei na gauna mada ga ni vakacagicagi ena vanua ni cakacaka. Ni sa yaco mai na Sigatabu ka sa gauna meu veivakavulici kina, au a masu lo vakalekaleka ka kerea vua na Tamada Vakalomalagi me dusimaki au. Ena gauna au sa dolava kina na gusuqu meu vosa, au kurabui sara ni sa taladrodro ga na ka au cavuta. Au nauma ga au na tata vakalailai ia a sega sara ga.

“E vuqa vei ra na lewe ni kalasi era vuli vakavinaka cake sara mai vei au, ia na nodra veiwasei mai kei na ituvaki ni kedra irairai e a vakayaloqaqataki au. Ena gauna taucoko ni kalasi au vakila na vakacegu ni yaloqu.

“Na vuli kosipeli sa mai vakatikora ki lomaqu e dua na gagadre kaukauwa meu vakatorocaketaka kina na noqu vuli ka taumada. E sa vukei au talega meu kila vakavinaka cake kina na kosipeli ka vakarautaki au meu veiqaravi vakavinaka vei ira na tani.

“E noqu mesamesa na sivisivi kau cakacaka tiko ena dua na kabani ni tara vale, kau dau vakayagataka kina na noqu kila vakadaunisivisivi. Ena neimami vanua o Nigeria, e dua na ivosavosa e vakatoka oqo, ‘Na imatau ni sivisivi sa ka bibi sara ka keimami taura e ligai kemami ruarua ka taqara e tabai keimami.’ Sa ka bibi dina na imatau oqo ka me kakua ni biu ki ra. O ya na ka au nanuma me baleta na Lotu kei na vuli kosipeli. Au taura cake ena ligaqu ruarua ka taqara e tabaqu ka meu kakua ni biuta ki ra.

“Au sa vakavinavinakataki ira na iliuliu ni noqu tabana ka ra vakayaloqaqataki au meu vuli, vakabibi vei Baraca Lawrence Monyei, na noqu qasenivuli ni vuli kosipeli.”

E a vulica me wiliwili ka volavola o Baraca Imietehe ena kalasi ni vuli ni kosipeli, ka yaco kina me tamata nuidei sara ka sa qaqaco cake na nona ivakadinadina ni kosipeli. Mai na gauna o ya sa vakalougatataki ira e vuqa sara na lewenilotu ena nona tabana.

E Rawa Beka Mo Veivuke?

Na ivolavakarau ni vuli kosipeli, Ye Shall Have My Words (ivola naba 34476), sa vakarautaki tu ena vosa Vakavalagi, Varanise, Potukali, kei na Sipeni. O ira era na laki yaga sara vakalevu vei ira era na sega tu ni wilika rawa na veika era volai tu kina. E rawa beka mo veivuke?

Eda rawa ni veivuke

“Au sa vulica toka mai vakalailai na veika e baleta na wiliwili kei na volavola e gadrevi tu e vuravura. E dua na bilioni mai na [ono] na bilioni na tamata e vuravura era sega tu ni kila na wiliwili se volavola… . Sa qai dua na leqa levu—sa qai dua na leqa dina, veivakararawataki, ka butobuto. Me da sega tu ni kila na wiliwili, se kila, se volavola—e dua dina na leqa levu. Sa rawa me da veivuke me tagutuvi kina na ca oqo. Sa rawa me vakayacori na veika eso me veisautaka kina na veivakatotogani ca oqo.”

Peresitedi Gordon B. Hinckley, Teachings of Gordon B. Hinckley (1997), 314.