E Tomani Tiko na Sala!

Mai vei Elder M. Russell Ballard

Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua

Na sala lesu vei Tamada Vakalomalagi sa sala bibi duadua ena noda bula.

Dua na drau vitusagavulu na yabaki sa oti, a rai takosova yani o Brigham Young na Buca o Salt Lake ena imatai ni gauna ka kaya, “Oqo na vanua donu!”¹ Sa kila tu na vanua o ya baleta ni a vakatakila vua na Turaga.

Ena 1869, era a muria na sala vata vakaoqo e sivia e 70,000 na Yalododonu.Dina ga na duidui ni nodra vosa, itovo, kei na matanitu, era vakadinadinataka vata na Tamana, na Luvena, kei na Yalo Tabu, na Vakalesui mai ni kosipeli i Jisu Karisito, kei na gagadre me ra tarai Saioni—na vanua ni vakacegu, marau, kei na totoka ena vakavakarau ki na iKarua ni Lesu Mai ni iVakabula.

Dua vei ira na Yalododonu a yaco yani e liu i Utah o Jane Manning James—na luvena yalewa e dua a bobula tu e liu, sa saumaki mai ki na Lotu vakalesui mai, ka tisaipeli cecere sara ka sotava na veika dredre. A Yalododonu yalodina tiko o Sister James me yacova na nona mate ena 1908 ni sa yabaki 87.

A vola: “Au vinakata meu tukuna eke, ni noqu vakabauta na kosipeli i Jisu Karisito, e vakavulica tiko na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, sa kaukauwa tikoga nikua, ke sega, sa kaukauwa cake sara mai na siga au a papitaiso kina. Au sauma na noqu ikatini kei na isolisoli, maroroya na vosa ni vuku, moce vakayakavi ka yadra vakamataka, ka saga ena noqu malumalumu meu ivakaraitaki vinaka ki na tamata kecega.”²

Me vaka e vuqa na Yalododonu Edaidai, a sega walega ni tarai Saioni cake o Sister James ena dra, buno, kei na tagi ia a vakasaqara talega na veivakalougatataki ni Turaga ena bulataka na ivakavuvuli ni kosipeli ena nona vinaka taucoko ni ququmi tiko ena vakabauti Jisu Karisito—na dauveivakabulai cecere vei ira kece era vakasaqarai Koya dina.

Era a tamata luluqa na Yalododonu e liu, ia era a tara e dua na yavu eda sa tara cake kina na matavuvale kei na tamata era lomana ka maroroya na veiyalayalati, e lavetaki tiko ena vica na italanoa vou e vuravura raraba baleta na noda dinati Jisu Karisito kei na noda sasaga ni volodia meda vukei ira na tiko voleka kei na tu vakayawa.³

Peresitedi Eyring, au via tomana ga na vakavinavinakalevu vei ira na tini na udolu na agilosi vakasigeleti dromodrom era veiqaravi tiko mai Texas, Mexico, kei na veivanua tale eso au vakananumi kemuni voli yani.

Au vakadeitaka e lomaqu ni kevaka eda vakayalia na keda isema vei ira sa liu, oka kina o ira na tukada tinada painia, eda sa vakayalia e dua na iyau talei. Au a vosa ena “Vakabauta ena iKalawa Yadua” ka na tomani tale ni mataka, niu kila na kawatamata tubu cake tiko mai, e dodonu me tautauvata na nodra vakabauta na Yalododonu Taumada vua na Turaga o Jisu Karisito kei na Nona kosipeli vakalesui mai.⁴

O ira na tukaqu buqu painia era a maliwai ira talega na painia yalodina era dre ka vodo qiqi, ka taubale ki Utah. Me vakataki Sister Jane Manning James, e titobu nodra vakabauta nodra dui kalawa ni ra lakova nodra sala.

E vakamacalataki tu ena nodra ivolaniveisiga na dredre, kei na tauvimate kei na ivakadinadina ni nodra vakabauta na Kalou kei na kosipeli vakalesuimai i Jisu Karisito.

E vica wale na nodra iyaya ia era marautaka na veivakalougatataki levu mai vei ira na turaga kei na marama vakalotu ena Lotu i Jisu Karisito. Ni rawa vei ira, era laveti ira cake na malumalumu ka vakalougatataki ira na tauvimate ena veiqaravi vakai ira kei na matabete ni Kalou.

Era a veiqaravi na marama mai Cache Valley, Utah, vei ira na Yalododonu ena yalo ni iSoqosoqo ni Veivukei mera “vukei ira era gadreva tu na veivuke.”⁵ A veiqaravi na buqu vakarua o Margaret McNeil Ballard vata kei watina, o Henry, ni veiliutaki tiko vaka-bisopi ena Tabanalevu e Logan Second ena 40 na yabaki. A peresitedi ni iSoqosoqo ni Veivukei o Margaret ena 30 na yabaki oqori. A kauti ira i nodratou na dravudravua, na tauvimate, kei na vada kei na luveniyali, ka vakasulumi ira na mate ena nodra isulu balavu savasava ni valetabu.

E dina ni dodonu ka bibi meda nanuma na itukutuku ni veigauna ni nodra sala na painia ni Momani ni 19 ni senitiuri, meda nanuma kina “sa tomani tikoga na sala ni bula oqo!” ni da tukuna yadua tiko “noda vakabauta ena ikalawa yadua.”

Vakasoqoni ira na lewenilotu ki na nodra ivavakoso

Era sa sega tale ni soqoni yani na saumaki vou ki na itikotiko ni painia ena ra kei Amerika. Ia, era sa soqoni ena nodra dui vanua ni ivavakoso, me ra sokalou kina na Yalododonu vua na Tamada Vakalomalagi ena yaca i Jisu Karisito. E sivia e 30,000 na ivavakoso sa tauyavutaki tu e vuravura, era sa soqoni vata ena nodra dui Saioni. Me vaka ena ivolanikalou, “Raica oqo ko Saioni—ko ira sa savasava na lomadra.”⁶

Ni da lako ena salatu ni bula, eda sa vakatovolei meda laurai kevaka eda sa “muria na veika kecega sa vakarota [na Turaga].”⁷

E vuqa vei keda sa totoka tu na nodra ilakolako ni kune ka vou—e mua ki na vakacegu ni yalodra kei na veivakararamataki vakayalo. Eso vei keda, sa tu ena sala e mua ki na rarawa, ivalavala ca, vutugu, kei na veilecayaki.

Ena vakasama oqo, tarogi iko mada: Na cava na kemu icavacava? Era sa kauti iko tiko kivei na nomu kalawa? O sa lako tiko beka ki na “veivakalougatataki veicurumaki” sa yalataka na iVakabula?⁸

Na sala lesu vei Tamada Vakalomalagi sa sala bibi duadua ni noda bula, ka tomani tikoga ena veisiga, veimacawa, veivula, kei na veiyabaki ni tubu tiko noda vakabauti Koya kei na Luvena Lomani Duabau, o Jisu Karisito.

Meda qarauna na vanua eda kalawa kina ena bula oqo. Meda yadra ka muria na ivakasala i Jisu vei iratou na Nona tisaipeli ni a sauma na taro oqo: “Ni tukuna mai vei keitou se na yaco ni naica na veika oqo? ia ka cava na ivakatakilakila ni nomuni lako mai, kei nai vakataotioti kei vuravura?

“A sa vosa ko Jisu ka kaya vei ira, Qarauni kemudou vinaka de vakacalai kemudou e dua [na tagane se yalewa].”⁹

Au na tokaruataka nikua na nodra ivakasala na iliuliu ni Lotu.

Taciqu kei na ganequ, maroroya na vunau i Karisito ena savasava ka kua ni vakacalai maivei ira era vakacacana na vunau. Na kosipeli nei Tamana kei na Luvena a vakalesui mai vei Josefa Simici, na parofita ni iotioti ni itabagauna oqo.
Kakua ni rogoci ira era se bera mada ni tabaki se vakatikori ki na nodra veikacivi ni Lotu ka ra sa vakadeitaki mai ena nodra veivakadonui donu na lewe ni Lotu.¹⁰
Qarauni ira na mataisoqosoqo, ilawalawa, se tamata yadua era sa vakadeitaka na isau vuni ki na taro vakaivunau era kaya ni sega ni tiko se kila na apositolo kei na parofita.
Kakua ni rogoci ira era bacani iko mo vutuniyau vakatotolo. Era sa vakayalia na noda lewenilotu e levu na ilavo, mo qai qarauni iko.

Eso na vanua, e vuqa vei ira na noda era sa rai sivita na maka ka vakasaqara na kila-ka vuni ena cakacaka sau levu ka lomatarotarotaki me ra vakabulai ka tokoni kina.

Oqo na itukutuku ni Lotu, a soli ena yabaki sa oti: “Sa sureti tiko na lewe ni Lotu mo ni qarauna na vakaitavi ena ilawalawa era yalataka—ena kena saumi na ilavo—na veivakabulai kurabuitaki se kaya ni sa tu vei ira na iwalewale duatani ena kaukauwa ni veivakabulai ena taudaku ni lewe ni matabete dodonu sa tabaki.”¹¹

E vakasalataka na iVoladusidusi ni Lotu: “Me ra kakua ni dau vakayagataka na lewenilotu na veiqaravi vakavuniwai e sega na kena yavu vinaka vaka kilaka se vakalawa. Sa nodra itavi na iliuliu me ra vakasalataki ira na lewenilotu era tauvimate me ra gole ga vei ira sa vakalawataki tu na nodra veiqaravi vakavuniwai ena nodra vanua.”¹²

Mo vuku ka qarauna na cakacaka vakaoqo e rawa ni tara na yalo ia e dau kilai ni veivakacacani vakayalo ka vakayago.

Vei ira na noda qase painia, na tu vakai koya kei na bula rawati koya e ka bibi, ia na nodra bula vakaitikotiko sa ka bibi talega. Era cakacaka vata ka veivukei vakai ira mera uabaleta na ibolebole vakayago kei na vakasama ena nodra gauna. Baleti ira na tagane, a tiko na kuoramu ni matabete, ka ra qaravi na yalewa ena iSoqosoqo ni Veivukei. Na ivotavota oqo se bera ni veisau ena gauna nikua.

Na iSoqosoqo ni Veivukei kei na kuoramu ni matabete era vakarautaka na nodra tiko vinaka vakayalo vakayago na lewenilotu.

Tudei tiko ena sala ni kosipeli ena “vakabauta na kalawa yadua” mo taqomaki lesu ki na iserau ni Tamada Vakalomalagi kei na Turaga o Jisu Karisito. Sa noda iVakabula talei na Turaga. O Koya na Dauveivueti ni Vuravura. E dodonu meda rokova na Yacana tabu ka kakua ni vakacacana, ka saga mo maroroya Nona vunau. Ni da cakava oqo, ena vakalougatataki keda o Koya ka liutaki keda lesu vua na Tamada Vakalomalagi.

Au sureti kemuni yadua ko ni rogoca tiko na domoqu mo ni kidavaka ka mokota e dua sa lesu mai ki na sala nikua, se vanua cava ga era sa gole tiko kina.

E sega na kalougata e cecere cake me wasei ni vakatauvatani ki na itukutuku ni Vakalesuimai, ni ciqomi ka bulataki, sa yalataki na reki tawayalani kei na vakacegu—na bula tawamudu. Meda vakayagataka noda igu, kaukauwa, kei na ivakadinadina mera vukei na daukaulotu mera kunea, vakavulica, ka papitaisotaki ira na luve ni Kalou medusimaki nodra bula ena kaukauwa ni vunau ni kosipeli.

E dodonu meda karoni ira na luve ni Kalou ena yalololoma ka tagutuva na duidui, oka kina na veivakawai, tagane se yalewa, kei na vakavanua. Me biu me tukuni ni da vakabauta na veivakakalougatataki ni kosipeli vakalesui mai i Jisu Karisito vei keda kece na luveni Kalou.

Au vakadinadinataka ni “tomani tiko na sala,” kau veisureti mo ni tiko ga ena sala ni kosipeli ka gu tikoga ki liu ena dodoliga vei ira na luve ni Kalou ena loloma kei na yalololoma meda na duavata ena vakasavasavataki na yaloda ka kilikili na ligada meda ciqoma na “veivakalougatataki veicurumaki” sa waraki ira tu era lomana vakaidina na Turaga, ka sa noqu masu ena yaca i Jisu Karisito, emeni.