Eda sa Vakararavi Li Vua? Sa Vinaka na Dredre
Se vakacava na ka oqo, na ka dredre sa rawa ni vinaka vei ira na toso ki liu ena vakabauta ka vakararavi vua na Turaga kei na Nona ituvatuva.
Ni bera niu tekivu, me vaka e dua ka matataka keda na vakacaca ni cagilaba wale tikoga oqo kei na tavuki ni vanua, mai na veika kece sara au vakaraitaka na noqu vakavinavinaka mai vu ni yaloqu me baleta ira na liga dau veivukea kei ira na dauveivakarautaki, era solia vei keda na veivuke kei na inuinui.
Ena Okotova 2006, a matai ni gauna au vosa kina ena koniferedi raraba. Au vakila e dua nai tukutuku bibi kina vuravura taucoko e oka kina na vakabauta kaukauwa.sa nuitaki keda tiko na Turaga.
Sa nuitaki keda dina o Koya ena vuqa na sala. E sa solia vei keda na kosipeli i Jisu Karisito, kei na itabagauna oqo, na kena taucoko. E sa nuitaki keda ena Nona dodonu ni lewa vakamatabete kei na idola taucoko ni kena vakayagataki vakadodonu. Ena kaukauwa o ya, sa rawa ni da veivakalougatataki, veiqaravi, ciqoma na cakacaka tabu vakalotu, ka caka veiyalayalati. Sa nuitaka vei keda na Nona Lotu vakalesui mai, oka kina na valetabu. Sa nuitaka vei ira na Nona dauveiqaravi na kaukauwa ni veivauci—mera vauca e vuravura ka me vauci vakakina mai lomalagi! Sa nuitaka talega meda sa itubutubu, qasenivuli, ka dauveiqaravi ni Luvena e vuravura.
Ni oti na yabaki ni veiqaravi eso oqo ni Vakaitutu Raraba ena veiyasai vuravura, au sa cauraka ena veivakadeitaki levu sara: sa nuitaki keda o Koya.
Ia na taro me baleta na koniferedi oqo o ya “Eda sa vakararavi li Vua?”
Eda sa Vakararavi Li Vua?
E vakananumi keda wasoma o Peresitedi Thomas S. Monson ni “vakararavi vei Jiova ena vu ni yalomu; ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua.
“Mo vakarorogotaka vua na nomu sala kecega, Ia ena vakadodonutaka na nomu ilakolako ko koya.
Mo kakua ni nanuma ni ko sa vuku” (Vosa Vakaibalebale 3:5–7).
Eda sa vakararavi li ki na Nona ivunau me vakavinakataki keda? Ira Nona iliuliu, ni ra tawadodonu, mera liutaki keda vakavinaka? Mera sa dei na Nona yalayala? Eda sa nuitaka li ni sa kilai keda na Tamada Vakalomalagi kei Jisu Karisito ka via vukei keda? Ena loma ni sasaga mada ga, bolebole, tuvaki dredre, kei na gauna drakidrakita eso, eda se vakararavi tu ga Vua?
Ena rai lesu, au sa vulica eso na lesoni vinaka sara ena veigauna dredre—vaka itabagone, ena kaulotu, tekivutaki ni cakacaka vou, vakalevutaki ni noqu veikacivi, qaravi ni matavuvale levu, se na sasagataki ni bula rawati au. Sa matata tu ni sa vinaka na dredre!
Sa Vinaka na Dredre
Sa vakaukauwataki keda na dredre, vakayalomalumalumutaki keda, ka solia na gauna meda vakavinakataki keda kina. Era a mai kila na Kalou na noda i vuvu daulomani ena nodra veigauna dredre. Cava na vuna e rua kina na wase na nona rawata o Nifai kei rau na tuakana na peleti parasa ka tolu walega na tikina nona vakamasuta kina na matavuvale nei Isimeli me tomani iratou ena lekutu? (raica na 1 Nifai 3–4; 7:3–5). E vaka ni via vakaukauwataki Nifai na Turaga ena sasaga dredre ni kena rawati na peleti.
E sega ni dodonu me vakurabuitaki keda na veika dredre ena noda bula. Dua na veiyalayalati makawa eda sa cakava vata kei na Turaga o ya na bulataki ni lawa ni solibula. Sai balebale ni solibula na kena sorovaki e dua na ka taleitaki. Ena kila deivaki eda vakila ni sa dua na ka vovodea walega ni vakatauvatani ki na veivakalougatataki e salamuria. A kaya o Josefa Simici, “Na lotu ka sega ni gadreva na solibulataki ni veika kecega sa sega kina na kaukauwa me rawa ni vakavurea na vakabauta e veiganiti kaya na bula kei na veivakabulai”1
Ratou sega ni vulagi na Lewe Tolu va-Kalou ki na veika dredre. Na Tamada Vakalomalagi a sorovaka na Luvena Duabau Ga sa Vakatubura ki na veivakararawataki ni Veisorovaki, oka kina na mate ena veivakoti. Sa kaya na ivolanikalou ni vulica o Koya na “talairawarawa ni sa vosota tiko na ka rarawa” (Iperiu 5:8). A solia nona bula o Koya me mai vosota na mosi ni Veisorovaki. Sa vosota vakadede voli na Yalo Tabu me uqeti, vakaroti, ka tuberi keda, ka qai mai vakanadakui, vakatanitaki, se guilecavi ena so na gauna.
Tiki ni iTuvatuva.
Sa tiki ni ituvatuva ni kosipeli na dredre. Sa dua na inaki ni bula oqo meda na vakatovolei (raica na Eparaama 3:25). Sa ra vakararawataki vakalevu e vica vata mai vei ira na tamata i Alama. Era drotaka na Tui ca o Noa mera qai mai vakabobulataki vei ira na Leimani! Mai na veivakatovolei o ya, sa vakatavulica na Turaga ni sa totogitaki ira na Nona tamata ka vakatovolea na nodra dauvosota kei na vakabauta (Mosaia 23:21).
Donuya na veisiga vakadomobula ena Valeniveivesu e Liberty, a vakatavulici Josefa Simici na Turaga me “vosota rawa” (V&V 121:8) ka yalataka kevaka e cakava vakakina, “na veika kece oqori ko na yalomatua kina, ka vinaka cake” (V&V 122:7).
Sa vakamasuta o Peresitedi Monson, “Me da digitaka na dodonu e dredre ka kakua ni cala e rawarawa.”2 Me baleta na noda valetabu, kaya o koya ni “sega ni dua na solibula e cecere cake, e sega ni dua na kena isau me bibi sara, ka sega ni dua na sasaga me dredre cake me da rawata kina na veivakalougatataki ni [valetabu].”3
Ena vuravura ni veika bula, sa tiki ni wirini ni bula na dredre. Sa ka dredre ki na dua na luve ni toa me lako tani mai na qana kaukauwa. Ia ni dua e tovolea me vakarawarawataka, sa sega ni tara cake na kaukauwa na luve ni toa me veiganiti kaya nona bula. Ena sala vata ga, na sasaga dredre ni bebe me drotaka na kena iolo sa vakaukauwataki koya ki na bula ena bulataka.
Mai na ivakaraitaki eso oqo, eda raica ni da sotakaya tu na dredre! E tiko na noda bolebole taucoko. Na veisau eso sa noda ituvatuva ki na ka dredre.
Ena dua na gauna era a sotava eso na tamata ena iVola i Momani na “veivakacacani levu” kei na “veivakararawataki e vuqa.” (Ilamani 3:24). Na cava era qai cakava? “Era sa daulolo ka masu vakawasoma, ka sa tubu ka kaukauwa cake tikoga na nodra yalomalumalumu, ka sa dei ka tudei tikoga na nodra vakabauta na Karisito, ka vakasinaiti kina na yalodra ena marau kei na vakacegu” (Ilamani 3:35). “Ena vuku ni kena sa rui balavu na nodra veivaluvaluti tiko na Nifaiti kei ira na Leimanaiti e ra sa yalokaukauwa kina e vuqa vei ira … ; ia e vuqa tale era sa yalomalumalumu ena vuku ni veika rarawa era a sota kaya, ka ra sa vakayalomalumalumutaki ira vua na Kalou” (Alama 62:41).
Eda sa dui digitaka na ka meda cakava ki na ka dredre.
Qarauna na Ka Rawarawa
Ni bera na veikacivi oqo au a daunivakasala vakailavo tu e Houston, Texas. A levu sara na noqu cakacaka vata kei ira na milionea lelevu ka taukena tu na nodra dui bisinisi. Voleka ni o ira taucoko a tauyavutaka na nodra rawaka vakabisinisi ena sega ia mai na levu ga ni cakacaka vakaukauwa. Na ka vakatuburarawa vei au niu rogoca eso vei ira ni kaya ni ra vinakata mera cakava vakarawarawa vei ira na luvedra. Era sega ni vinakata na luvedra mera sotavi dredre me vakataki ira. Me kuria ga, era na tarova na luvedra mai na veika sara ga e a vakavuna na nodra rawaka.
Ena kena veibasai, keitou kila e dua na matavuvale ka duidui na nodratou rai. A vakauqeti na itubutubu mai na veika a sotakaya o J. C. Penney ni a tukuna vua o tamana ni sa yabaki walu ni na qara o koya na nona bula vakailavo. Ratou a cakava na nodratou dui walewale: ni taurivola na gone yadua mai na koronivuli levu, sa ra dui qara bula vakailavo—ena tomani ni vuli (koronivuli torocake, koronivuli taurivola, etc.) kei na nodra sasaga-ka vakailavo (bula rawati-koya vakaidina) (raica na V&V 83:4). Ena yalomarau, era vakayacora ena yalomatua na gone. Era sa taurivola taucoko ena koronivuli torocake, ka so e vakacavara talega na vuli taurivola—vakaiira saraga. E a sega ni rawarawa, ia era rawata. Era cakava ena cakacaka kaukauwa kei na vakabauta.
Vakararavi Vua ena Vakabauta
Na taro “Eda sa vakararavi li Vua?” sa rawa ni tukuni vakavinaka cake, “Sa tiko li vei keda na vakabauta meda vakararavi Vua?”
Sa tiko li vei keda na vakabauta meda vakararavi ki na Nona yalayala baleta na ikatini ni mai na 90 na pasede ni ka eda rawata vata kei na veivuke ni Turaga eda sa vinaka cake mai na 100 na pasede ni ka eda rawata vakayabaki vakataki keda
Sa tiko li vei keda na vakabauta veiganiti meda vakararavitaka ni na sikovi keda o Koya ena noda vakararawataki (raica na Mosaia 24:14), ni na vala o Koya kei ira era veivala kei keda (raica na Aisea 49:25; 2 Nifai 6:17), ka na vakatabuya o Koya na noda rarawa meda rawata kina na vinaka? (raica na 2 Nifai 2:2).
Eda na cakacakataka li na vakabauta e veiganiti me muri na Nona ivunau me rawa ni vakalougatataki keda vakayago ka vakayalo talega? Ka da na tomana li ena yalodina ki na ivakataotioti me rawa ni ciqomi keda o Koya ki na Nona iserau? (raica na Mosaia 2:41).
Kemuni na taciqu kei na ganequ, sa rawa ni tiko vei keda na vakabauta meda vakararavi Vua! Sa vinakata o Koya na ka e vinaka duadua vei keda (raica na Mosese 1:39). Ena sauma o Koya na noda masu (raica na V&V 112:10). Ena maroroya o Koya na Nona yalayala (raica na V&V 1:38). Sa tiko Vua na kaukauwa me maroroya na yalayala o ya (raica na Alama 37:16). Sa kila o Koya na ka kecega! Ka vakabibi sara, sa kila o Koya na ka sa vinaka duadua (raica na Aisea 55:8–9).
Dua na Vuravura Vakadomobula
E sa dredre dina na vuravura eda bula tiko kina qo. Sa dredre na noda vuravura nikua—sa rabailevu na itovo ca, veidabui ena veimatanitu, vakacaca sa yacova yani na veivanua taqomaki, kasura ni veika vakailavo, tawacakacaka, mate eso, veidraki veilecayaki, ivalu vakavanua, iliuliu tawakilikili, ka so tale. Na cava beka me da cakava? Me da dro se vala? Na cava sa dodonu? Sa rawa ni vakadomobula e dua ga vei rau. E a vakadomobula vei George Washington kei na nona mataivalu mera vala ia kivei ira talega na ivuvu tubuda mera dro. E a ka vakadomobula vei Nelson Mandela me sasagataka na veisaututaki. E sa kainaki ke me vakayaco lomana na itovo ca, sa veiganiti duadua ga mera kakua ni cakava e dua na ka na tamata vinaka.4
Kakua ni Rere!
Se cava ga eda kitaka, sega ni dodonu meda navuca, se cakava, tani mai na yalo ni rere. Vakaidina, “Sa sega ni solia mai vei keda na Kalou na yalo ni rere” (2 Timoci 1:7). (O vakila li na vakasama ni “kakua ni rere” sa vakatakilai tu ena ivolanikalou taucoko?) Sa vakatavulica vei au na Turaga ni yalolailai kei na rere sai yaragi ni vunica. Sa tukuna na Turaga ena veigauna dredre meda toso ki liu ena vakabauta.
Na Cava E Dredre?
O keda yadua ena duidui na noda nanuma me baleta na ka e dredre. So era nanuma ni sa dredre na saumi ikatini ni sa tatadredre na veika vakailavo. So na gauna era sotavi dredre na iliuliu ni namaka na dravudravua me saumi ikatini. Ena rairai dredre ki na so vei keda meda toso ki liu ena vakabauta meda vakamau ka vakamatavuvale. Sa tiko eso ka sotavi dredre me “rauti [ira] na veika sa vota vei [ira] na Turaga” (Alama 29:3). Ena rairai dredre meda vakayacora na itavi eda sa kacivi kina oqo (raica na Alama 29:6). Ena vaka me dredre sara na bula vakaivakarau ni Lotu, ia ki na so e sa toqa na ivakatekivu ni ivakarau ni veivutuni dina.
Se vakacava na ka oqo, na ka dredre sa rawa ni vinaka vei ira na toso ki liu ena vakabauta ka vakararavi vua na Turaga kei na Nona ituvatuva.
Noqu Vakadinadina
Kemuni na taciqu kei na ganequ, au vakadinadinataka ni ra sa kacivi mai vua na Kalou na iliuliu ka dabe e dakuqu. Sa nodra gagadre mera qarava donu na Turaga ka vukei keda ni tauyavutaka na kosipeli e lomada. Au lomani ira ka tokoni ira.
Au lomana na noda iVakabula, o Jisu Karisito. Au qoroqoro ni sa rawa me lomana na Tamada kei keda ka yaco me noda iVakabula kei na Dauveivueti, ni sa cakava vakakina sa mai vakararawatakivakalevu ka yaco Vua “me sautaninini ena vuku ni mosi, sa titiri kina na dra mai na qara kecega ni [yagona], ka sa rarawa sara kina na [yagona] kei na [yalona]” (V&V 19:18). Ni sa sotava tu na veika torosobu oqo kei na ka e veiganiti kaya, sa vakadeitaka o Koya kivua na Tamada, “Me kakua ni yaco na noqu lewa, me yaco ga na nomuni lewa” (Luke 22:42). Au vakalagilagia na vosa ni agilosi: “Sa sega eke ko koya: sa tu cake tale” (Maciu 28:6).
Sa Nona ivakaraitaki dina “na sala, na vu ni dina, kei na vu ni bula” (Joni 14:6). Mai na muri duadua ga ni ivakaraitaki o ya sa rawa kina ni da kune “vakacegu ena vuravura oqo, kei na bula tawamudu ena vuravura sa bera mai” (V&V 59:23). Ena noqu muria na Nona ivakaraitaki ka vakayagataka na Nona vakavuvuli, au sa vulica ni Nona “yalayala cecere, vinaka kece” (2 Pita 1:4) e dina.
Na noqu gagadre levu duadua o ya meu duri vata kei Momani vaka tisaipeli dina i Jisu Karisito (raica na 3 Nifai 5:13) ka rogoca mai na Gusuna ena dua na siga, “E vinaka, a tamata vinaka ka dina” (Maciu 25:21). Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.