‘Inisititiuti
Lēsoni 26 Naunau ʻa e Faiakó: Ko e Hoko ʻo Hangē Ange ko Sīsū Kalaisí


“Lēsoni 26 Naunau ʻa e Faiakó: Ko e Hoko ʻo Hangē Ange ko Sīsū Kalaisí,” Ko Sīsū Kalaisi mo ʻEne Ongoongolelei Taʻengatá – Naunau ʻa e Faiakó (2023)

“Lēsoni 26 Naunau ʻa e Faiakó,” Ko Sīsū Kalaisi mo ʻEne Ongoongolelei Taʻengatá – Naunau ʻa e Faiakó

Lēsoni 26 Naunau ʻa e Faiakó

Ko e Hoko ʻo Hangē Ange ko Sīsū Kalaisí

ʻOku kole mai ʻe Sīsū Kalaisi kiate kitautolu, ʻi heʻetau hoko ko ʻEne kau ākongá, ke tau hoko ʻo hangē pē ko Iá (vakai, 3 Nīfai 27:27). ʻI he lēsoni ko ʻení, ʻe fakakaukau ʻa e kau akó ki he founga te nau lava ai ʻo hoko ʻo hangē ange ko e Fakamoʻuí ʻaki hono fakatupulaki e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisí. Te nau toe maʻu foki ʻa e faingamālie ke fili ha ʻulungaanga faka-Kalaisi pau pea fakapapauʻi ʻa e meʻa te nau lava ʻo fai ke fakatupulaki kakato ange ai iá. 

Ngaahi Fokotuʻu ki Hono Akoʻí

‘Oku fakahinohinoʻi ‘e Sīsū Kalaisi ‘Ene kau ākongá ke nau hoko ʻo hangē ko Iá.

Ke kamata e kalasí, fakaʻaliʻali pe fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi e fakamatala ʻa Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi ʻi he konga 1 ʻo e naunau teuteú. Fehuʻi ange leva:

  • Ko e hā e faikehekehe ʻi hono ʻiloʻi ha meʻá, fakahoko ha meʻá, mo e aʻusia ha meʻá?

Fakamatalaʻi fakanounou ʻa e puipuituʻa ʻo e 3 Nīfai 27, pea lau fakataha leva ʻa e 3 Nīfai 27:27. Pe te mou mamata ʻi he vitiō fekauʻakí mei he Ngaahi Vitiō ʻo e Tohi ʻa Molomoná (ChurchofJesusChrist.org). Fakakaukau ke fakaʻaliʻali ʻa e moʻoni ko ʻení: ʻOku kole ʻe Sīsū Kalaisi ki Heʻene kau ākongá ke nau hoko ʻo hangē ko Iá.

Te ke lava ʻo fakaʻaliʻali ha ngaahi fakatātā ʻokú ne fakatātaaʻi e ngaahi ʻulungaanga ʻo Kalaisí. Fakaafeʻi leva e kau akó ke nau fili ha taha pe ua ʻo e ngaahi potufolofola ko ʻení ke nau lau, ʻo kumi e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisí:

  • Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi ʻulungaanga ʻo Sīsū Kalaisí te ke fie fakatupulaki lahi angé? (Fakakaukau ke hiki ʻi he palakipoé ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻoku ʻilo ʻe he kau akó.)

  • Kuo tāpuekina fēfē nai koe pe ko ha taha ʻokú ke ʻiloʻi ʻi he fāifeinga ke hoko ʻo hangē ange ko e Fakamoʻuí? (Te ke lava ʻo toe fakamanatu e fakamatala ʻa Palesiteni ʻEselā Tafu Penisoni ʻi he konga 1 ʻo e naunau teuteú.)

Fakakaukau ke vahevahe ha meʻa hangē ko e ngaahi tūkunga ko ʻení:

ʻI he vakai ʻa ʻIlisa ki ha lisi ʻo e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisí, naʻá ne ongoʻi lōmekina. Naʻá ne fifili pe te ne lava fēfē nai ʻo fakahoko kotoa e ngaahi ʻulungaanga ko iá ʻi heʻene moʻuí. Naʻe ngali taʻe-malava.

  • Kuó ke ʻosi ongoʻi nai hangē ko ʻIlisá? Ko e hā ha faleʻi te ke fakahoko kiate ia?

  • Ko e hā ha ngaahi faingataʻa kehe te tau lava ʻo fehangahangai mo ia ʻi heʻetau feinga ke fakatupulaki e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisí?

  • Ko e hā ha ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ʻe lava ʻo tokoni ke tau ongoʻi ʻamanaki lelei ange ʻi heʻetau fāifeinga ke fakatupulaki e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisí? (Kapau ʻe fie maʻu, ʻe lava ke fakakaukau e kau akó ki he fakamatala ʻa Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa ʻi he konga 2 ʻo e naunau teuteú pe ngaahi potufolofola hangē ko ʻení: Mōsaia 4:27; ʻEta 12:27; pe Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 78:17–18; 93:13.)

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí mo e Akó

Fakaʻaongaʻi ha ngaahi talanoa. ʻE lava ke fakatupu ʻe he ngaahi talanoá ha tokanga, fakaloloto e mahinó, mo fakatātaaʻi hono fakaʻaongaʻí. ʻE lava ʻe he ngaahi talanoa fakatupulaki ʻo e tuí mei he kau taki ʻo e Siasí fakataha mo e ngaahi talanoa ʻi he folofolá, ʻo fakatātaaʻi e founga ke fakaʻaongaʻi ai ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoní ʻi ha tūkunga fakaonopooni. ʻE lava foki ke vahevahe ʻe he kau faiakó mo e kau akó ha ngaahi talanoa fakalaumālie mei heʻenau moʻuí.

Ke fakatātaaʻi māmālie ʻa e fakakaukau ʻo e hoko ʻo hangē ko e ʻEikí, te ke lava ʻo fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e Moʻunga Fusí pea lau ʻa e aʻusia ko ʻeni ʻa ʻEletā Sikoti D. mo Sisitā Uaitingí. (Pe te ke lava ʻo mamata pe fanongo ki he vahevahe ʻe ʻEletā Uaitingi e aʻusiá ni ʻi he konifelenisi lahí [mei he taimi 2:35 ki he 3:09].)

ʻĪmisi
Moʻunga Fusí
ʻĪmisi
ʻEletā Scott D. Whiting

ʻI he ngaahi taʻu siʻi kuo hilí, ne u tuʻu ai mo hoku uaifí ʻi he kamataʻanga ʻo e foʻi hala ʻi he moʻunga māʻolunga taha ʻo Siapani ko Moʻunga Fusí. ʻI he kamata ke ma kaká ne ma sio ki ʻolunga ki he tumutumu ʻo e moʻungá peá ma fifili pe te ma lava koā ʻo aʻu ki ai.

ʻI he hokohoko atu ʻema kaká, ne ma ongoʻi helaʻia mo felāngaaki, he ko e haʻahaʻa ia ʻo e māʻolunga ʻa e moʻungá. Ne ma fakakaukau, ne mahuʻinga ange ke tukutaha ʻema tokangá ki he foʻi sitepu pē hono hokó. Naʻá ma pehē, “Mahalo he ʻikai ke u aʻu ki he tumutumú, ka te u lava he taimí ni ke manga ki he sitepu hono hokó.” Ne fai atu pē kuo fakaʻau ke faingofua ʻa e meʻa ne ngali faingataʻá—ʻi he foʻi laka ki he foʻi laka. (Scott D. Whiting, “Hoko ʻo Hangē Ko Iá,” Liahona, Nōvema 2020, 12–13)

  • ʻE felāveʻi fēfē nai ʻa e aʻusia ʻa e ongo Uaitingí mo e hoko ʻo hangē ange ko Sīsū Kalaisí?

Hili hono vahevahe ʻe he kau akó ʻenau ngaahi fakakaukaú, fakaʻaliʻali ʻa e fakamatala ko ʻeni ʻa ʻEletā Uaitingí:

ʻĪmisi
ʻEletā Scott D. Whiting

Ko e hoko ko ia ʻo hangē ko Sīsū Kalaisí ʻe fie maʻu ia ke liliu hotau lotó mo e ʻatamaí, kae pehē ki hotau ʻulungāngá, pea ʻoku toki malava pē ke fai ia ʻo fakafou ʻi he ʻaloʻofa faifakamoʻui ʻa Sīsū Kalaisí. …

Ke lava ʻo mamata ki he tupulaki moʻoní, ʻe fie maʻu ke hokohoko atu hoʻo feingá. ʻOku hangē pē ia ko e fiemaʻu ke fai ha teuteu kimuʻa pea toki kaka he moʻungá, mo e kātaki mo e tui mateaki lolotonga ʻa e kaka hake ki ʻolungá, ʻoku pehē pē ʻa e fononga ko ʻení ʻoku fie maʻu ki ai ha ngāue lahi mo ha feilaulau. ʻOku fie maʻu maʻu pē hotau lelei tahá ki he anga faka-Kalisitiane moʻoní, ʻa ia ʻoku tau feinga ai ke hangē ko hotau ʻEikí. (Scott D. Whiting, “Hoko ʻo Hangē Ko Iá,” Liahona, Nōvema 2020, 13, 14)

Fakaafeʻi e kau akó ke vakai ki he ʻekitivitī “Lekooti Hoʻo Ngaahi Fakakaukaú” ʻi he konga 3 ʻo e naunau teuteú. Fili leva pe ko e fē ʻi he ngaahi ʻekitivitī ko ʻení te ne feau lelei taha e ngaahi fiemaʻu hoʻo kau akó:

  1. Fakaafeʻi e kau akó ke fakaʻaongaʻi ha taimi ke fakakakato ai e “ʻEkitivitī ki he ʻUlungāngá” ʻoku maʻu ʻi he Malangaʻaki ʻEku Ongoongoleleí pe fakalaulauloto ki he meʻa ne nau ako pe lava ʻo ako mei he aʻusiá.

  2. ʻOange ha taimi ki he kau akó ke nau fili mo lau ai (pe kamata lau) ha taha ʻo e ngaahi lea ʻi he konga “Fie Ako Lahi Ange?” ʻi he naunau teuteú. ʻE lava foki ke nau maʻu haʻanau ngaahi maʻuʻanga tokoni ke ako ʻaki ʻenau fekumi ki ha ʻulungaanga faka-Kalaisi ʻi he Gospel Library.

  3. Fakaafeʻi ha niʻihi ʻo e kau akó ke vahevahe mei he folofolá ʻa e founga naʻe fakafōtunga ai ʻe he Fakamoʻuí ʻa e ʻulungaanga kuo nau fili ke ngāueʻí. (Vakai ki he sitepu 2 ʻi he ʻekitivitī “Lekooti Hoʻo Ngaahi Fakakaukaú” ʻi he konga 3 ʻo e naunau teuteú.)

  4. Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe e meʻa kuo nau akó ʻaki ʻenau talanoa mo ha taha ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo e hoko ʻo hangē ange ko e Fakamoʻuí. (Vakai ki he ʻekitivitī “Aleaʻi ke Teuteu ki he Kalasí” ʻi he konga 1 pe sitepu hono tolu ʻo e ʻekitivitī “Lekooti Hoʻo Ngaahi Fakakaukaú” ʻi he konga 3 ʻo e naunau teuteú ke maʻu ha ngaahi fakakaukau.)

Ke fakaʻosi e kalasí, te ke lava ʻo fakaʻaliʻali e ngaahi fehuʻi ko ʻení pea fakaafeʻi e kau akó ke nau fakalaulauloto mo lekooti ʻenau ngaahi ongó:

  • ʻE tākiekina fēfē nai hoʻo moʻuí mo e ngaahi vā fetuʻutakí ʻi hono fakatupulaki pe fakamālohia e ʻulungaanga faka-Kalaisi naʻá ke filí?

  • Ko e hā ha fanga kiʻi sitepu iiki mo faingofua te ke lava ʻo fakahoko he uiké ni ke tanumaki ʻaki e ʻulungaanga ko ʻení?

  • Te ke fekumi fēfē nai ki he tokoni ʻa e ʻEikí ke fakatupulaki pe fakamālohia e ʻulungaanga ko ʻení?

Fakakaukau ke fakaafeʻi ha niʻihi ʻo e kau akó ke vahevahe ha meʻa ne nau ongoʻi, ako, pe tohi lolotonga e fealēleaʻaki ʻi he ʻaho ní. Mahalo foki te ke fie vahevahe ange hoʻo fakamoʻoní.

Ki he Kalasi Hokó

Ke poupouʻi e kau akó ke nau ako ʻa e naunau teuteu ki he kalasi hokó, fakakaukau ke vahevahe ʻa e pōpoaki ko ʻení pe ko haʻo pōpoaki pē ʻaʻau: ʻI hoʻo ako ʻa e lēsoni 27, fakakaukau ki he fehokotaki ʻa e ngaahi lea ko e ʻamanaki leleí, māmá, mo e moʻuí.

Paaki