Leksyon 11: Pagpanglutos didto sa Distrito sa Jackson
“Leksyon 11: Pagpanglutos didto sa Distrito sa Jackson,” Kasaysayan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw: 1815–1846 Materyal sa Magtutudlo (2018)
“Leksyon 11,” Kasaysayan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw: 1815–1846 Materyal sa Magtutudlo
Leksyon 11
Pagpanglutos didto sa Distrito sa Jackson
Pasiuna ug Han-ay sa mga Panghitabo [Timeline]
Niadtong Hulyo 20, 1833, ang mga lumulupyo sa Distrito sa Jackson, Missouri, mikompronta sa mga lider sa Simbahan ug namugos nga sirad-an sa mga Santos ang ilang buhatan sa pag-imprinta ug tindahan ug mobiya sa Distrito sa Jackson. Ang mga lider sa Simbahan dili mosugot nga mobiya sa distrito, mao nga usa ka pundok sa manggugubot miguba sa buhatan sa pag-imprinta sa Simbahan ug mibutang og alkitran ug mga balahibo kang Bishop Edward Partridge ug miyembro sa Simbahan nga si Charles Allen. Paglabay sa tulo ka adlaw, usa ka panon sa manggugubot mihulga og dugang nga kasamok ug, tungod sa pagpanghulga, ang mga lider sa Simbahan mipirma og usa ka dokumento nga nagsaad nga ang mga Santos mobiya sa distrito sa mosunod nga tingpamulak. Human madawat ang balita sa makalolooy nga mga kahimtang sa Distrito sa Jackson, si Joseph Smith mipadala og mensahe sa mga Santos sa Missouri nga dili ibaligya ang ilang mga yuta. Sa ulahing bahin sa Oktubre ug sayong bahin sa Nobyembre 1833, ang mga panon sa manggugubot miabug sa mga Santos gikan sa ilang mga panimalay ug mga yuta sa Distrito sa Jackson. Kadaghanan sa namakwit nga mga Santos milayas tabok sa Suba sa Missouri ngadto sa silingan nga Distrito sa Clay.
Hulyo 20, 1833Ang lokal nga mga lumulupyo namugos nga ang mga Santos mobiya sa Distrito sa Jackson.
Hulyo 23, 1833Gihulga og kagubot sa panon sa mga manggugubot, ang mga Santos miuyon nga mobiya sa distrito.
Oktubre 20, 1833Ang mga lider sa Simbahan mipahibalo sa ilang tuyo nga magpabilin ug manalipod sa ilang kaugalingon sa legal nga paagi batok sa pisikal nga pang-ataki.
Ulahing bahin sa Oktubre ug sayong bahin sa Nobyembre 1833Ang panon sa mga manggugubot miataki sa mga pamuy-anan sa mga Santos ug bangis nga mipapahawa kanila gikan sa Distrito sa Jackson.
Mga Basahunon sa Estudyante
Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 (2018), mga kapitulo 16–17
Mga Sugyot alang sa Pagtudlo
Usa ka panon sa mga manggugubot sa Distrito sa Jackson namugos nga pabiyaon ang mga Santos sa Distrito sa Jackson
Isulat sa pisara ang mosunod nga kapahayag [sentence]: Ang mga Mormon kinahanglan gayud nga mamahawa!
Ipasabut nga pagka-Hulyo 20, 1833, usa ka grupo sa mga lumulupyo nga gikan sa Distrito sa Jackson namugos nga ang mga Mormon mosirado sa ilang buhatan sa pag-imprinta ug tindahan ug mobiya sa distrito.
Unsa kaha ang inyong bation kon ang susama nga pagpamugos gihimo ngadto sa mga miyembro sa Simbahan diin kamo nagpuyo? Mobiya kaha mo? Ngano o nganong dili man?
Base sa inyong pagbasa sa kapitulo 16 sa Mga Santos: Volume 1, unsa ang pipila sa mga rason nga ang mga lumulupyo sa Distrito sa Jackson namugos nga pabiyaon ang mga Santos? (Ang lokal nga mga residente ug ang mga Santos nagkasumpaki tungod sa relihiyuso nga mga tinuohan ug managlahi nga mga panglantaw mahitungod sa pagkaulipon. Ang mga residente sa Distrito sa Jackson nabalaka sa nagkadaghan nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw diha sa dapit ug mitan-aw kanila “isip mga hulga sa ilang kabtangan ug sa ilang politikanhong gahum” [Mga Santos: Volume 1, 174].)
Pahinumdumi ang mga estudyante nga ang mga lumulupyo sa Distrito sa Jackson nagdumili sa paghatag sa mga lider sa Simbahan sa Missouri og igong panahon nga mokonsulta sa mga lider sa Simbahan sa Ohio ug sa lokal nga mga Santos mahitungod sa unsay angay nilang buhaton. Usa ka panon sa mga manggugubot nga gilangkoban og mga 500 ka tawo naporma dayon uban ang tuyo sa pagpugos sa mga Santos nga mouyon sa pagbiya sa distrito.
Unsay gibuhat sa panon sa mga manggugubot aron sa pagsamok ug paghadlok sa mga Santos? (Ilang giguba ang buhatan sa Simbahan sa pag-imprinta ug ang balay ni William W. Phelps ug gikatag ang wala pa mapapilit nga mga pahina sa Basahon sa mga Sugo ngadto sa karsada. Gipapilitan usab nila og alkitran ug mga balahibo si Bishop Edward Partridge ug Charles Allen.)
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Bishop Edward Partridge:
Imahe
Edward Partridge
“Sa wala pa ko gipapilitan og alkitran ug mga balahibo, gitugutan ko sa pagsulti. Giingnan nako sila nga ang mga Santos miantus og mga pagpanglutos [pagpanggukod] sa tanang kapanahunan; nga wala akoy nahimo nga makapasilo ni bisan kinsa; nga kon ila akong dagmalan, nagdagmal sila og inosente nga tawo; nga andam akong mag-antus alang ni Kristo; apan ang pagbiya sa dapit, dili ako andam nga mouyon niana. …
“… Akong giantus ang pagpangdagmal uban sa pailub ug kaaghop nga daw nakapahingangha kini sa katawhan, kinsa mitugot kanako nga mobiya sa hilum, daghan ang makita nga mahinuklugon, ang ilang kalooy natandog sama sa akong gihunahuna; ug alang sa akong kaugalingon, napuno gayud ako sa Espiritu ug sa gugma sa Dios, nga wala akoy pagdumot ngadto sa mga naglutos kanako o ni bisan kinsa” (Manuscript History of the Church, vol. A-1, p. 327–28, josephsmithpapers.org).
I-display ang giandam nga hulagway ni Vienna Jaques, ug ipasabut nga siya usa ka miyembro sa Simbahan kinsa anaa sa dihang si Bishop Partridge gidagmalan sa panon sa mga manggugubot. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga istorya:
“Si Sister [Jaques] namunit sa pipila sa [nagkatag nga mga pinadayag], ug samtang nagbuhat niini, usa ka manggugubot miduol ug misulti kaniya, ‘Madam, pasiuna lamang kini sa unsay kinahanglan ninyong antuson,’ ug miingon, ‘Tan-awa ang inyong Bishop, gipapilitan og alkitran ug mga balahibo.’ Mitan-aw siya … ug nakakita kaniya nga naglakaw, gipalibutan og sanag nga kahayag, nga labaw pa sa kahayag sa adlaw. Nakatuaw siya, ‘Himaya sa Dios! Kay makadawat siya og korona sa himaya alang sa alkitran ug mga balahibo’” (Vienna Jaques, Pamahayag, Peb. 22, 1859, Church History Library, Salt Lake City).
Unsa man ang labing mahinungdanon kaninyo niining duha ka istorya?
Ipasabut nga sa wala madugay nianang tuiga ang Ginoo mipadayag ngadto ni Propeta Joseph Smith og importante nga mga kamatuoran kalabut sa mga kasakit nga gisinati sa mga miyembro sa Simbahan. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Doktrina ug mga Pakigsaad 101:35. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita og kamatuoran nga susama sa unsay gisulti ni Sister Jaques mahitungod sa pag-antus ni Bishop Partridge.
Unsa ang gisaad sa Ginoo dinhi niini nga bersikulo? (Human motubag ang mga estudyante, isulat ang mosunod nga baruganan sa pisara: Kadtong nag-antus og pagpanglutos alang sa ngalan ni Kristo ug molahutay diha sa pagtuo makaambit sa himaya sa Ginoo.)
Sa unsang paagi gipakita ni Edward Partridge kon unsay gipasabut sa paglahutay sa pagpanglutos diha sa pagtuo?
Kanus-a kamo nakakita og tawo nga milahutay og pagpanglutos diha sa pagtuo?
Ipasabut nga samtang ang kagubot ug kasamok mikatap sa tibuok Independence, ang uban sa mga Santos midangup didto sa kakahoyan ug sa dug-ol nga mga pamuy-anan. Ang usa kanila mao si William E. McLellin.
Hangyoa ang mga estudyante sa pagpakli ngadto sa kapitulo 17 sa Mga Santos: Volume 1. Dapita ang pipila ka estudyante nga magpuli-puli sa pagbasa og kusog gikan sa pahina 208, mosugod sa parapo [paragraph] nga nagsugod og “Nag-inusara ug nahadlok …” ug motapos sa parapo diha sa pahina 209 nga nagsugod og “Motuo ko ninyo …” Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon sa unsang paagi gisulayan ang pagtuo ni William.
Unsa nga mga kamatuoran ang atong makat-unan gikan niini nga istorya kon unsaon sa paglig-on sa pagtuo sa uban? (Ang mga estudyante mahimong mohatag og pipila ka mga tubag, lakip sa mosunod: Kon aduna kitay mga pangutana ug makasinati og kalisud, ang pagpaminaw sa mga pagpamatuod sa uban makapalig-on sa atong pagtuo. Makatabang kita sa paglig-on sa pagtuo sa uban pinaagi sa pagpaambit sa atong pagpamatuod ngadto kanila.)
Unsa nga mga oportunidad ang aduna kita aron malig-on sa mga pagpamatuod sa uban?
Ipakita ang mosunod nga mga pangutana:
Kanus-a kamo nakatabang sa paglig-on sa pagtuo sa usa ka tawo pinaagi sa pagpaambit sa imong pagpamatuod ngadto kaniya?
Kanus-a kamo nalig-on sa pagpamatuod nga gipaambit sa usa ka tawo kaninyo?
Hangyoa ang mga estudyante sa pagsulat sa ilang mga tubag sa usa o duha sa mga pangutana. Kon tugutan sa panahon, dapita ang usa o duha ka estudyante sa pagpaambit sa unsay ilang gisulat diha sa klase.
Awhaga ang mga estudyante sa pagtinguha og mga oportunidad sa pagpaambit sa ilang pagpamatuod ngadto sa uban.
Ang panon sa mga manggugubot mipugos sa mga lider sa Simbahan sa Missouri nga mopirma og kasabutan nga mobiya sa Distrito sa Jackson
Ipasabut nga ang kagubot batok sa mga Santos sa Distrito sa Jackson mipadayon human sa inisyal nga pag-ataki. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga mga parapo nga naghulagway sa unsay nahitabo niadtong Hulyo 23, 1833, tulo ka adlaw human si Bishop Edward Partridge gipapilitan og alkitran ug mga balahibo.
“Dagkong pundok sa mga manggugubot nangabut sa Independence nga nagdala og pula nga mga bandila, nanghulga og kamatayon ug kalaglagan sa mga Mormon. … Nakita ang determinasyon sa mga manggugubot, [si Edward Partidge, John Corrill, John Whitmer, William W. Phelps, Sidney Gilbert, ug Isaac Morley] mihalad sa ilang mga kinabuhi, kon ugaling makatagbaw kini [sa mga manggugubot] … ; dili sila mouyon niini, apan miingon nga ang tanan mamatay alang sa ilang kaugalingon o mobiya sa distrito. Nianang higayuna, kadaghanan, kon dili tanan, sa among katawhan sa Jackson [Distrito] naghunahuna nga sayop ang ilang buhaton kon makigbatok sa mga manggugubot, bisan sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon. …
“Tungod niini nga panglantaw, [ang lokal nga mga lider sa Simbahan] … naghunahuna nga labing maayo nga mouyon sa pagbiya sa distrito, sumala sa gikasabutan nga mga kondisyon, [nga mao]: nga kadto nga mga elder kinahanglan mobiya mismo, ug usab gamiton ang ilang impluwensya, sa katilingban, nga ang katunga kanila mobiya sa distrito sa unang adlaw sa Enero, ug ang laing katunga sa unang adlaw sa Abril 1834; naglaum nga sa dili pa moabut kadto nga mga petsa, adunay balaanong tabang alang kanila, nga makapuyo gihapon didto sa kalinaw. Ang grupo sa mga manggugubot miuyon nga dili mosamok sa mga santos, sa panahon nga nasabutan nga sila magpabilin” (“A History, of the Persecution, of the Church of Jesus Christ, of Latter Day Saints in Missouri,” Times and Seasons, Dis. 1839, 18–19, josephsmithpapers.org).
Nganong ang mga lider sa Simbahan miuyon sa pagbiya sa Distrito sa Jackson?
Ipasabut nga human ang mga lider sa Simbahan sa Missouri miuyon sa mga buluhaton nga gipahamtang sa mga Santos, si Oliver Cowdery mibiyahe ngadto sa Kirtland, Ohio, aron sa pagpahibalo ni Propeta Joseph Smith sa mga kalamboan. Samtang nagbiyahe pa si Oliver, si Joseph Smith ug ang ubang mga lider sa Simbahan sa Kirtland mipadala og sulat nga gipetsahan og Agosto 6, 1833, ngadto sa mga lider sa Simbahan sa Missouri. Kini nga sulat naglakip og transkripsyon sa mga pinadayag nga nailhan karon isip ang Doktrina ug mga Pakigsaad 94, 97, ug 98. Dihang si Oliver miabut sa Kirtland pagka-Agosto 9 ug misaysay sa balita sa mga pag-ataki sa Missouri, hilabihan nga naguol si Joseph Smith. Pagka-Agosto 18 si Joseph Smith mipadala og laing sulat diin mitambag siya sa mga Santos nga dili biyaan o ibaligya ang ilang kabtangan sa Distrito sa Jackson. Pagka-Oktubre 1833, ang mga lider sa Simbahan sa Missouri mibayad og mga abogado sa pagtinguha og legal nga mga paagi aron mapabilin sa mga Santos ang ilang mga kabtangan. Kini nga mga aksyon nakapasuko sa mga lumulupyo sa Missouri, kinsa nakahukom nga papahawaon ang mga Santos pinaagi sa kusog. (Tan-awa sa The Joseph Smith Papers, Documents, Volume 3: February 1833–March 1834, ed. Gerrit J. Dirkmaat ug uban pa [2014], 228–237, 258–69, 333.)
Ang mga panon sa mga manggugubot miabug sa mga Santos gikan sa Distrito sa Jackson
C. C. A. Christensen (1831–1912), Ang mga Santos Giabug gikan sa Distrito sa Jackson, Missouri, circa 1878, tempera diha sa muslin nga panapton, 77¼ x 113 ka pulgada. Brigham Young University Museum of Art, gasa sa mga apo ni C. C. A. Christensen, 1970.
Ipakita ang giandam nga hulagway, ug ipasabut nga sa katapusan sa Oktubre ug sa unang bahin sa Nobyembre 1833, ang mga Santos pabalik-balik nga giataki. Bisan og mihimo sila og pangdepensa nga mga lihok, napahawa sila sa Distrito sa Jackson.
Ipakita ang giandam nga mapa sa Missouri, ug ipasabut nga kadaghanan sa mga Santos nga nagpuyo sa Distrito sa Jackson milayas tabok sa Suba sa Missouri padulong sa Distrito sa Clay.
Bahina ang klase ngadto sa gagmay nga mga grupo, ug hatagi ang matag grupo og kopya sa giandam nga handout, “‘Sila Kinsa Nag-antus sa Panggukod tungod sa Akong Ngalan’ (D&P 101:35).” Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa sa handout nga magdungan diha sa ilang grupo ug sa paghisgot sa ilang mga tubag sa pangutana nga anaa sa handout.
“Sila Kinsa Nag-antus sa Panggukod tungod sa Akong Ngalan”(D&P 101:35)
Si Parley P. Pratt misulat mahitungod sa mga kalisdanan sa mga Santos kinsa gipapahawa gikan sa Distrito sa Jackson, Missouri:
Imahe
Parley P. Pratt
“Mga grupo sa bangis nga mga tawo misuroy sa distrito sa bisan asang direksyon; misulod og mga balay nga walay kahadlok, … gipanghadlok ang mga babaye ug mga bata, ug nanghulga sa pagpatay kanila kon dili sila molayas diha-diha dayon. …
“… Ang mga babaye ug mga bata nanglayas sa bisan asang direksyon. Usa ka pundok sa mga syento singkwenta ka tawo milayas ngadto sa lapad nga kasagbutan, diin nahisalaag sila sulod sa pipila ka adlaw, kasagaran walay pagkaon; ug walay bisan unsa gawas sa bukas nga kawanangan [kalangitan] alang sa ilang kapasilongan. Ang ubang mga grupo nanglayas padulong sa Suba sa Missouri. Panahon sa pagkatibulaag sa mga babaye ug mga bata, may mga grupo sa manggugubot nga nangita sa mga lalaki, namusil sa pipila, nanggapos ug nanglatigo sa uban, ug ang uban ilang gigukod sulod sa pipila ka mga kilometro” (Autobiography of Parley P. Pratt, ed. Parley P. Pratt Jr. [1938], 101–2).
Si Lyman Wight, usa ka lider sa Simbahan sa Missouri, sa kaulahian miingon kalabut sa kasinatian sa mga Santos:
Imahe
Lyman Wight
“Akong nakita ang usa ka gatus ug kasiyaman ka mga babaye ug mga bata nga giabug og 48 ka kilometro tabok sa lapad nga kasagbutan, nga adunay tulo lamang ka luya nga mga lalaki ang kauban, sa bulan sa Nob[yembre], ang yuta natabunan og nipis nga yelo; ug sayon ra nakong masundan ang ilang giagian tungod sa dugo nga miagas gikan sa ilang mga tiil nga nasamad … diha sa mga tuod sa nasunog nga kasagbutan” (Lyman Wight, sa “Trial of Joseph Smith,” Times and Seasons, Hulyo 15, 1843, 264).
Si Parley P. Pratt misulat mahitungod sa mga Santos kinsa naghulat nga makatabok sa Suba sa Missouri aron molayas gikan sa Distrito sa Jackson ngadto sa Distrito sa Clay:
Imahe
Parley P. Pratt
“Ang kabaybayunan nagsugod nga mapuno diha sa duha ka kilid sa sakayan sa mga lalaki, mga babaye ug mga bata; mga pagkaon, mga karwahe, mga kahon, mga suplay, ug uban pa, samtang ang sakayan padayon nga gigamit. … Gatusan ka mga tawo ang nakita sa matag direksyon, ang uban anaa sa mga tolda ug ang uban anaa sa gawas libut sa ilang mga gidaob, samtang kusog ang bundak sa ulan. Ang mga bana nagpangita sa ilang mga asawa, ang mga asawa nagpangita sa ilang mga bana; ang mga ginikanan sa ilang mga anak, ug ang mga anak sa ilang mga ginikanan. … Ang talan-awon dili mahulagway, ug, ako nakasiguro, makatandog sa kasingkasing ni bisan kinsa nga mga tawo sa yuta, gawas sa among walay pagbati nga mga tigdaug-daog, ug sa buta ug ignorante nga komunidad” (Autobiography of Parley P. Pratt, ed. Parley P. Pratt Jr. [1938], 102).
Kon anaa kamo taliwala niini nga mga Santos, unsa kaha nga mga hunahuna ug mga pagbati ang anaa kaninyo?
Ipasabut nga bisan kon ang mga Santos nakasinati og grabe nga pagpanglutos, nakasaksi usab sila og mga milagro tungod sa ilang hugot nga pagtuo sa Ginoo. Sama pananglit, human nga gipusil si Philo Dibble sa mga sakop sa usa ka panon sa mga manggugubot, milagruso siyang naayo human makadawat og panalangin sa pagkapari gikan ni Newel Knight (tan-awa sa Mga Santos: Volume 1, 189–90, 192–93).
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Mary Elizabeth Rollins Lightner, usa sa mga Santos kinsa napugos sa paglayas gikan sa Distrito sa Jackson. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw sa laing milagro nga nasinati sa pipila sa mga Santos.
“Samtang nagkampo kami sa daplin sa Suba sa Missouri naghulat nga makatabok sa pikas kilid, nasayran [namo] nga dili paigo ang kwarta aron ang [tanan] makatabok. Usa o duha ka pamilya kinahanglan gayud nga biyaan, ug ang kahadlok mao nga kon sila ibilin, sila patyon gayud. Busa, ang pipila sa kaigsoonan nga nag-apelyido og Higbee nakahunahuna nga mosulay sila sa pagpangisda, [ug naghunahuna nga] tingali ang tigdumala sa sakayan modawat niini, ilang gipahimutang ang ilang mga pasol sa pagka-gabii; nagsigi og ulan sa tibuok gabii ug sa sunod nga adlaw, [ug] sa dihang gibitad nila ang ilang mga pasol nakakuha sila og duha o tulo ka gagmayng isda, ug usa ka ito nga mitimbang og sobra sa 6 ka kilo. Sa pag-abli niini, nahingangha sila nga makakita og tulo ka nagsidlak nga singkwenta sintemos nga pilak, igong kantidad sa gikinahanglan nga bayad aron makatabok sa suba ang ilang grupo. Gikonsiderar kini nga usa ka milagro, ug nakahimo og dako nga paglipay taliwala kanamo” (Mary Elizabeth Rollins Lightner, “Mary Elizabeth Rollins Lightner,” Utah Genealogical and Historical Magazine, Hulyo 1926, 197).
Ngano kaha nga usa kini ka makahuluganon kaayo nga kasinatian alang sa mga Santos kinsa gipugos sa paglayas gikan sa Distrito sa Jackson?
Sa pagtapos, hisguti ang baruganan nga imong gisulat sa pisara sa sayong bahin sa leksyon: Kadtong nag-antus og pagpanglutos alang sa ngalan ni Kristo ug molahutay diha sa pagtuo makaambit sa himaya sa Ginoo. Ipaambit ang imong pagpamatuod niini nga baruganan, ug awhaga ang mga estudyante sa paglahutay uban ang pagtuo diha sa Manluluwas sa bisan unsa nga pagpanglutos nga tingali ilang masinati.
Dapita ang mga estudyante nga mangandam alang sa sunod nga klase pinaagi sa pagbasa sa mga kapitulo18–19 sa Mga Santos: Volume 1. Awhaga sila sa pagpangita kon unsay gipabuhat sa Ginoo sa mga miyembro sa Simbahan sa Ohio ug sa ubang mga estado aron sa pagtabang sa mga nag-antus nga mga Santos sa Missouri.
Imahe
“Sila Kinsa Nag-antus sa Panggukod tungod sa Akong Ngalan”(D&P 101:35)
