“Leksyon 17: Nagkadako nga Panagbangi sa Missouri,” Kasaysayan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw: 1815–1846 Materyal sa Magtutudlo (2018)

“Leksyon 17,” Kasaysayan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw: 1815–1846 Materyal sa Magtutudlo

Leksyon 17

Nagkadako nga Panagbangi sa Missouri

Pasiuna ug Han-ay sa mga Panghitabo [Timeline]

Niadtong 1838, ang dili maayong relasyon misamot tali sa mga Santos ug sa ubang mga lumulupyo sa Missouri. Pagka-Oktubre 27, 1838—duha ka adlaw human sa gubat tali sa usa ka grupo sa mga Santos ug sa militia sa Missouri didto sa Crooked River—si Gobernador Lilburn W. Boggs mipagawas og usa ka mando sa pagpuo aron sa pag-abug sa mga Santos gikan sa estado. Tulo ka adlaw human mapagawas ang mando sa pagpuo, ang mga manggugubot miataki sa pamuy-anan sa Hawn’s Mill ug mipatay og napulog pito ka mga Santos. Sa samang panahon, usa ka dakong pwersa sa militia sa estado miataki sa lungsod sa Far West. Pagka-Oktubre 31, si George Hinkle, ang kumander sa militia sa mga Santos sa Far West, mibudhi ni Propeta Joseph Smith ug sa ubang mga lider sa Simbahan aron mahulog sa mga kamot sa militia sa estado. Pagkasunod adlaw, ang mga Santos napugos sa pagtugyan sa ilang mga armas, ug ang militia sa estado mitulis sa Far West. Ang mga sakop sa militia sa estado mihimo sa Propeta ug sa ubang mga lider sa Simbahan nga mga binilanggo ug midala kanila sa Independence ug dayon sa Richmond, Missouri.

Oktubre 25, 1838Usa ka grupo sa mga Santos ug ang militia sa Missouri naggubat sa Crooked River.

Oktubre 27, 1838Gipirmahan ni Gobernador Boggs ang mando sa pagpuo sa mga Santos sa Missouri.

Oktubre 30, 1838Usa ka panon sa mga manggugubot mimasaker sa napulog pito ka mga Santos sa Hawn’s Mill.

Oktubre 30–Nobyembre 6, 1838Ang militia sa Missouri miataki sa Far West.

Oktubre 31, 1838Gibudhian ni George Hinkle ang Propeta ug ang ubang mga lider sa Simbahan ngadto sa militia sa estado.

Nobyembre 1838Si Joseph Smith ug ang ubang mga lider sa Simbahan gibilanggo, una sa Independence ug dayon sa Richmond, Missouri.

Mga Basahunon sa Estudyante

Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 (2018), mga kapitulo 29–31

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Ang dili maayong relasyon misamot tali sa mga Santos ug sa ubang mga lumulupyo sa Missouri

Ipakita ang mosunod nga parapo, ug dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa niini og kusog:

Si Elder David W. Patten sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles kausa misulti ni Propeta Joseph Smith nga “mihangyo siya sa Ginoo nga tugutan siya nga mamatay sa kamatayon sa usa ka martir, diin ang Propeta, nga natandog og maayo, mipahayag og naghingapin nga kaguol, ‘tungod kay,’ miingon siya ngadto ni David ‘kon ang usa ka tawo nga sama kanimo og hugot nga pagtuo mangayo sa Ginoo og bisan unsa, siya sa kinatibuk-an makadawat niini’” (Lycurgus A. Wilson, Life of David W. Patten: The First Apostolic Martyr [1900], 53). Sa adlaw nga si David W. Patten nalubong, ang Propeta namahayag, “Anaa naghigda ang tawo nga mibuhat sa unsay iyang gisulti nga iyang buhaton—iyang ‘gihatag ang iyang kinabuhi alang sa iyang mga higala’” (sa Manuscript History of the Church, vol. B-1, addenda, note Z, p. 10, josephsmithpapers.org).

Base sa inyong pagbasa sa kapitulo 29 sa Mga Santos: Volume 1, unsa nga mga kahimtang ang miresulta sa kamatayon ni David W. Patten? (Niadtong Oktubre 25, 1838, si David W. Patten nangulo og grupo sa militia sa Mormon aron sa pagluwas sa duha o tulo ka mga miyembro sa Simbahan nga gigukod sa usa ka grupo sa mga taga-Missouri kinsa miabug sa mga Santos gikan sa dapit. Sa miresulta nga pakiggubat—gitawag nga gubat sa Crooked River—napusilan si David sa tiyan. Namatay siya wala madugay nianang gabhiona.)

Ipakita ang giandam nga hulagway sa Crooked River, ug ipasabut nga agig dugang ni Elder David W. Patten, duha ka mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ug usa ka taga-Missouri ang namatay sa gubat nga nahitabo duol sa suba.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga parapo:

Mga semana sa wala pa ang gubat sa Crooked River, gipangkawatan ug gisunog sa mga manggugubot ang mga panimalay sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Missouri, ug ang vigilante nga mga grupo sa mga Santos, nangita og mga suplay aron sa pag-atiman niadtong gipang-abug gikan sa ilang mga panimalay, nangawat ug misunog sa mga tindahan nga gipanag-iya sa ubang mga lumulupyo sa Missouri. Si Gobernador Lilburn W. Boggs nakadawat og gipasobrahan nga mga report niini nga mga pagpangawat ug nakadungog usab og bakak nga mga istorya sa mga Santos nga mipatay og singkwenta o saysenta ka mga taga-Missouri sa gubat sa Crooked River. Agig dugang, si Gobernador Boggs nakadawat og pinanumpaang pamahayag gikan ni Thomas B. Marsh ug Orson Hyde, kinsa bakakong mipamatuod nga “tumong ni Joseph ang pagpanghawod sa estado, sa nasud, ug sa katapusan sa kalibutan” (Mga Santos: Volume 1, 392). Niadtong Oktubre 27, 1838, mipirma si Gobernador Boggs og ehekutibong mando nga nagpahayag nga “ang mga Mormon kinahanglan pagatagdon isip mga kaaway, ug kinahanglan nga mapuo o abugon gikan sa Estado, kon gikinahanglan, alang sa kaayohan sa publiko” (Manuscript History, vol. B-1, p. 842).

Sa unsang paagi ang mga kahimtang sa Missouri panahon sa ting-init ug tinglarag sa 1838 nakapalisud sa mga Santos sa pagpanalipod sa ilang mga kaugalingon, sa ilang mga katungod, ug sa ilang mga kabtangan? (Ang mga paningkamot sa mga Santos sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon gikan sa kabangis sa mga manggugubot daw misangput lamang sa mas dakong kagubot ug pagpanglutos.)

Usa ka panon sa mga manggugubot mimasaker sa mga Santos sa Hawn’s Mill

Ipakita ang giandam nga mapa, “Ang Missouri, Illinois, ug Dapit sa Iowa sa Estados Unidos,” ug dapita ang mga estudyante sa pagpangita sa Hawn’s Mill, Missouri. Ipasabut nga niadtong Oktubre 30,1838, usa ka armadong panon sa manggugubot nga kapin sa 200 ka tawo nga nanakay og mga kabayo miataki sa pamuy-anan sa mga Santos sa Hawn’s Mill (tan-awa sa The Joseph Smith Papers, Documents, Volume 6: February 1838–August 1839, ed. Mark Ashurst-McGee ug uban [2017], 269).

mapa sa Missouri, Illinois, ug Iowa nga mga dapit

Base sa inyong pagbasa sa kapitulo 30 sa Mga Santos: Volume 1, unsa ang nahitabo sa mga miyembro sa Simbahan sa Hawn’s Mill? (Napulog pito ka mga Santos ang gipatay ug sobra sa napulog duha pa ang nasamdan. Ang nahabilin nga mga Santos sa katapusan napugos sa pagbiya sa ilang mga panimalay ug kabtangan.)

Aron matabangan ang mga estudyante nga makasabut sa nasinati sa usa ka pamilya sa Hawn’s Mill, dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga istorya ni Amanda Smith. Sa dili pa basahon ang istorya, ipasabut nga si Amanda mibiyahe padulong sa Far West, Missouri, uban sa iyang bana ug mga anak. Mihunong sila sa Hawn’s Mill niadtong Oktubre 28 ug nagpuyo didto sa dihang nahitabo ang masaker.

“Sa dihang mihunong na ang pagpamusil, mibalik ko sa dapit sa masaker. …

“… Migawas gikan sa talyer sa mananalsal [blacksmith] ang akong kinamagulangang anak [si Willard], nga nagpas-an sa iyang manghud nga lalaki, si Alma.

“‘Oh! patay na ang akong Alma!’ Misinggit ko, sa kaguol.

“‘Dili, mama, dili siguro patay si Alma. Apan si papa ug si igsoong Sardius [patay na]!’ …

“Apan dili ako makahilak niadto. …

“Ang tibuok lutahan sa bat-ang sa akong samaran nga bata napusilan. Unod, bukog sa bat-ang, lutahan ug tanan grabeng naangol. …

“Among gibutang si Alma sa higdaanan sulod sa among mga tolda ug akong gisusi ang samad. Lain kaayo kadto tan-awon. Wala ko kahibalo kon unsay buhaton. …

“Apan didto ako, nianang dugay, makahahadlok nga gabii, uban sa akong mga patay ug akong samaran, ug walay lain kondili ang Dios ra ang among magtatambal ug makatabang .

“O akong Langitnong Amahan,’ nakatuaw ko, ‘unsay akong buhaton? Imong nakita ang akong makalolooy nga batang samaran ug nasayud sa akong kawalay kasinatian. O, Langitnong Amahan, tudloi ako unsay buhaton!’” (Amanda Smith, sa Edward W. Tullidge, The Women of Mormondom [1877], 122–24).

Ipakita ang giandam nga imahe, ug ipasabut nga hulagway kini ni Amanda Smith sa iyang ulahi nga mga katuigan.

Unsa ang importante alang kanimo mahitungod sa reaksyon ni Amanda Smith niining lisud nga sitwasyon?

Dapita ang usa ka estudyante nga mopadayon sa pagbasa sa istorya ni Amanda Smith. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw kon giunsa pagtubag sa Ginoo ang mga pag-ampo ni Amanda.

“Gigiyahan ko nga daw may tingog nga namulong kanako.

“Init [pa] gihapon ang mga abo sa among kalayo. … Gigiyahan ko sa pagkuha niadto nga mga abo ug sa paghimo og lihiya [lye] ug sa pagbutang og panapton nga gibasa niini ngadto sa samad. … Gibalik-balik nako sa pagbasa ang panapton ug pagbutang niini ngadto sa [samad]. …

“Human nga gisunod nako ang giya nag-ampo na usab ako sa Ginoo ug sa makausa pa gitudloan og klaro kaayo nga daw usa ka doktor ang nagbarug sa duol nga namulong kanako.

“Sa duol adunay kahoy nga red-elm [Ulmus rubra]. Gikan niini gigiyahan ko sa paghimo og … hampol [medyo basa nga materyal nga hinimo gikan sa mga hilba o uban pang mga butang] ug sa pagpuno sa samad niini.

“… Ang hampol nahimo, ug ang samad, diin miabut og ikaupat nga bahin sa yarda ang panapton nga gitabon, … tukma nga nabendahean. …

“Akong gidala ang samaran nga bata ngadto sa usa ka balay … ug gibendahean ang iyang bat-ang; ang Ginoo migiya lang gihapon kanako. Napahinumduman ko nga sa kaban sa akong bana adunay botelya sa balsamo [usa ka solusyon nga gikan sa mga tanom nga gamiton usahay sa medisina]. Gibubu nako kini sa samad, nga nakahupay og dako sa kasakit ni Alma.

“‘Alma, anak,’ miingon ko, ‘nagtuo ka ba nga ang Ginoo ang mihimo sa imong bat-ang?’

“‘Oo, ma.’

“‘Nan, ang Ginoo makahimo og mga butang alang diha sa imong bat-ang, di ba mituo ka nga makahimo siya, Alma?’

“‘Sa imong hunahuna makahimo kaha ang Ginoo, ma?’ nangutana ang bata, sa ingon niana ka yano .

“‘Oo, anak,’ mitubag ako, ‘iya kanang gipakita kanako pinaagi sa panan-awon.’

“Dayon gitarung nako siya sa pagpakulob, ug miingon: ‘Karon higda lang nga ingon niana, ug ayaw paglihok, ug ang Ginoo mohimo kanimo og laing bat-ang.’

“Mao nga si Alma naghigda nga nagkulob sulod sa lima ka semana, hangtud nga hingpit siyang naayo—usa ka mapiko-piko nga gahing ugat ang mitubo puli sa nawala nga mga lutahan, nga nagpabiling katingalahan alang sa mga doktor hangtud karon” (Amanda Smith, in Edward W. Tullidge, The Women of Mormondom [1877], 124, 128; tan-awa usab sa Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 [2018], 402–03, 430–31).

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Presidente James E. Faust (1920–2007) sa Unang Kapangulohan mahitungod sa pagtambal ni Amanda sa samad sa iyang anak:

“Ang pagtambal talagsaon alang nianang adlawa ug panahon, ug wala gayud magamit hangtud karon, apan kon anaa kita sa tumang kalisud, sama ni Sister Smith, kinahanglan kitang mogamit sa atong yano nga pagtuo ug maminaw sa Espiritu sama sa iyang gibuhat” (James E. Faust, “The Shield of Faith,” Ensign, Mayo 2000, 19).

Unsa nga mga baruganan ang atong makat-unan gikan sa ehemplo ni Amanda Smith? (Ang mga estudyante mahimong moila og pipila ka mga baruganan, lakip sa mosunod: Samtang mopakita kita og pagtuo diha sa Ginoo, makadawat kita sa Iyang giya ug tabang. Isulat kini nga baruganan diha sa pisara.)
Unsa ang pipila ka mga paagi nga makadawat kita sa giya ug tabang sa Ginoo samtang mopakita kita og pagtuo diha Kaniya?
Kanus-a kamo nakadawat sa giya ug tabang sa Ginoo samtang mipakita kamo og pagtuo diha Kaniya?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Presidente Henry B. Eyring sa Unang Kapangulohan. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw kon unsay iyang gitudlo mahitungod sa trahedya sa Hawn’s Mill.

Sa dihang migrabe ang dili maayong relasyon diha sa amihanang Missouri sa tinglarag sa 1838, nanawagan si Propeta Joseph Smith sa tanang mga Santos sa pagpundok ngadto sa Far West alang sa proteksyon. Daghan ang diha sa hilit nga mga umahan o sa nagkatibulaag nga mga pamuy-anan. Piho niyang gitambagan si Jacob Hawn, ang nag-establisar sa usa ka gamay nga pamuy-anan nga gitawag og ‘Hawn’s Mill.’ Usa ka rekord niana nga higayon naglakip niini: ‘Si Brother Joseph namalihug ni Hawn, kinsa nanag-iya sa galingan [mill], sa pagpahibalo sa mga kaigsoonan nga nagpuyo didto nga mobiya og moadto sa Far West, apan wala gihatud ni Mr. Hawn ang mensahe’ (Philo Dibble, “Early Scenes in Church History,” sa Four Faith Promoting Classics [1968], 90). … [Sa kaulahian] ang Propeta mirekord sa subo nga kamatuoran nga masalbar pa unta ang mga inosenting kinabuhi sa Hawn’s Mill kon nadawat pa unta ang iyang tambag ug gisunod” (Henry B. Eyring, “Finding Safety in Counsel,” Ensign, Mayo 1997, 24–25; ang “Haun” sa orihinal giusab ngadto sa “Hawn” aron sa pagsunod sa bag-o nga pagsiksik).

Ipasabut nga bisan og si Jacob Hawn dili miyembro sa Simbahan, gitudlo siya nga mangayo og tambag kang Joseph Smith kon magpabilin ba ang mga Santos sa Hawn’s Mill.

Unsay atong makat-unan gikan sa desisyon ni Jacob Hawn nga ibaliwala ang propetikanhong tambag?

Ang militia sa Missouri miataki sa Far West ug misikop sa mga lider sa Simbahan isip mga binilanggo

Baliki ang mapa nga gigamit sa sayong bahin sa leksyon, “Ang Missouri, Illinois, ug Iowa nga Dapit sa Estados Unidos,” ug dapita ang mga estudyante sa pagpangita sa Far West, Missouri.

Ipasabut nga samtang nahitabo ang masaker sa Hawn’s Mill, usa ka militia sa estado mimartsa paingon sa Far West, tuyo nga buntogon ang mga Santos samtang naghulat og dugang nga mga mando gikan sa gobernador. Bisan og alkanse ang mga Santos og lima kontra usa, determinado sila nga mapanalipdan ang ilang mga pamilya ug mga panimalay. Gihangyo ni Joseph Smith si George Hinkle, ang lider sa pwersa sa mga Santos, nga makigkita sa mga sakop sa militia aron makakita og malinawon nga resolusyon. Atol sa temporaryong kalinaw, nakigkita si George sa mga lider sa militia sa Missouri aron sa paghisgot og paagi nga matapos ang panagbangi. Ang mga lider sa militia nakadawat na og instruksyon kalabut sa mando sa gobernador sa pagpuo, ug si Heneral Samuel Lucas, usa sa mga lider sa militia sa Missouri, mipasabut kang George nga tumanon sa iyang mga sundalo ang mando gawas kon itahan sa mga Santos ang ilang mga lider, isurender ang ilang mga armas, ug mobiya sa estado.

Unsa ang nahukman ni George Hinckle nga buhaton niini nga mga kahimtang? (Sekreto niyang gimaneho ang pagbudhi kang Joseph Smith ug sa ubang mga lider sa Simbahan ngadto sa mga kamot sa militia sa Missouri.)

Pahibaloa ang mga estudyante nga human gidakop si Joseph Smith, gisakmit sa militia sa Missouri ang mga armas sa militia sa Mormon, gikawatan ang Far West, ug gihulga ang mga Santos.

Hangyoa ang mga estudyante sa pagpangita sa kapitulo 31 sa Mga Santos: Volume 1. Dapita ang pipila ka mga estudyante nga magpuli-puli sa pagbasa og kusog gikan sa pahina 363, sugod sa parapo nga nagsugod og “Didto sa sentro sa lungsod …” ug matapos sa parapo nga nagsugod og “‘Mas natagbaw ko …’” Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay nahitabo samtang gikawatan sa militia sa Missouri ang Far West.

Unsa nga mga baruganan ang atong makat-unan gikan sa maisugong tubag ni Heber C. Kimball? (Ang mga estudyante mahimong moila og pipila ka mga baruganan. Human sila makatubag, isulat diha sa pisara ang mosunod nga baruganan: Mahimo kitang magpabiling matinuoron sa Dios ug sa Iyang mga propeta bisan kon dili mobuhat niini kadtong naglibut kanato.)

Isulat ang mosunod nga pangutana diha sa pisara: Unsa ang inyong hunahuna ni Joseph Smith karon?

Nakasulay na ba kamo nga maanaa sa usa ka sitwasyon diin ang usa ka tawo namulong batok ni Propeta Joseph Smith? Giunsa ninyo sa pagtubag?
Unsa ang nakatabang kaninyo nga magpabiling matinuoron sa Dios ug sa mga propeta nga Iyang gitawag sa paggiya kanato karon?

Si Propeta Joseph Smith ug ang ubang mga lider sa Simbahan gihusay ug gibilanggo

Ipasabut sa daklit nga ang militia sa Missouri midala ni Joseph Smith ug sa ubang mga lider gikan sa Far West ngadto sa Distrito sa Jackson aron ipakita sa publiko. Ang mga binilanggo dayon gidala ngadto sa usa ka trosong payag sa Richmond aron magpaabut sa husay, diin gihiusa sila sa pagkadena ug gipugos sa pagpakatulog sa salog.

Bahina ang klase ngadto sa gagmay nga mga grupo, ug hatagi ang kada grupo og kopya sa giandam nga handout, “Kahalangdon ug Kaharianon.” Dapita ang matag grupo sa pagbasa sa handout ug maghiusa sa paghisgot sa ilang mga tubag sa pangutana nga anaa sa handout.

Si Joseph Smith namulong ngadto sa mga tigpriso

Tapusa ang leksyon pinaagi sa pagpaambit sa imong pagpamatuod mahitungod sa mga kamatuoran nga inyong gihisgutan sa leksyon karong adlawa. Awhaga ang mga estudyante sa pagsunod niini nga mga kamatuoran.

Dapita ang mga estudyante nga mangandam alang sa sunod nga klase pinaagi sa pagbasa sa kapitulo 32 sa Mga Santos: Volume 1.