Leksyon 6

Pagmantala sa Basahon ni Mormon ug Pag-organisar sa Simbahan

Pasiuna ug Han-ay sa mga Panghitabo [Timeline]

Niadtong Hunyo 1829, sa dihang hapit na mahuman ang hubad sa Basahon ni Mormon, si Joseph Smith ug Martin Harris mikontrata ni Egbert B. Grandin, usa ka tig-imprinta sa Palmyra, New York, sa pagmantala sa manuskrito. Nagsugod si Grandin sa pag-imprinta sa tinglarag sa 1829, ug ang una nga naimprinta nga mga kopya anaa na niadtong Marso 1830. Sa wala madugay human niana, si Joseph Smith miorganisar sa Simbahan ni Kristo sumala sa sugo sa Ginoo didto sa Fayette, New York, niadtong Abril 6, 1830 (tan-awa sa D&P 20:1). Sa hinapos sa Hunyo 1830, si Joseph Smith ug ang uban mibiyahe ngadto sa Colesville, New York, aron sa pagbunyag sa pipila ka mga tumutuo. Dayon ang Propeta mibalik ngadto sa Harmony, Pennsylvania, diin iyang nadawat ang pipila ka mga pagpadayag. Niadtong Septyembre 1830, atol sa ikaduhang komperensya sa Simbahan, ang Ginoo mihisgot sa gipatuo nga pagpadayag ni Hiram Page ug mitawag ni Oliver Cowdery (ug sa pipila) sa pagsangyaw sa ebanghelyo ngadto sa mga Lamanites, o mga American Indian (tan-awa sa D&P 28:8; tan-awa usab sa D&P 30; 32). Atol sa ilang panaw, ang mga misyonaryo mihunong sa dapit sa Kirtland, Ohio, diin sila nagsangyaw ngadto sa kanhi pastor nga si Sidney Rigdon ug sa iyang kongregasyon.

Septyembre 1829–Marso 1830Ang Basahon ni Mormon naimprinta didto sa Palmyra, New York.

Abril 6, 1830Si Joseph Smith miorganisar sa Simbahan didto sa Fayette, New York.

Septyembre 26–28, 1830Ang ikaduhang komperensya sa Simbahan gipahigayon didto sa Fayette, New York.

Oktubre 1830Ang mga misyonaryo mibiya padulong sa ilang misyon ngadto sa mga Lamanite.

Nobyembre 1830Ang mga misyonaryo misangyaw sa ebanghelyo didto sa Mentor ug sa Kirtland, Ohio.

Mga Basahunon sa Estudyante

Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 (2018), mga kapitulo 8–9

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Dapita ang tanang mga estudyante sa pag-apil

Pangita og mga paagi nga madapit nimo ang tanang mga estudyante sa tukmang paagi nga moapil sa mga panaghisgutan sa klase. Ang ubang mga pamaagi sa paghimo niini naglakip sa pagtawag sa ngalan sa mga estudyante, usbon sa paghan-ay ang mga pulong sa mga pangutana, pagpaminaw og maayo ug sa pagpangutana og follow-up nga mga pangutana, pagdawat sa tubag sa mga estudyante sa positibong paagi, ug paghatag sa mga estudyante og panahon sa pagpamalandong sa mga pangutana ug sa paghunahuna og tubag. Pag-amping nga dili maulawan ang mga estudyante sa pagtawag kanila nga dili pa sila andam sa pagtubag.

Ang Basahon ni Mormon gimantala, ug ang Simbahan naorganisar

Ipakita sa mga estudyante ang gisukip nga imahe, ug ipasabut nga ang pula nga bika [red brick] nga gambalay [building] nga dunay asul nga timailhan ibabaw sa pultahan mao ang printahanan ni Grandin didto sa Palmyra, New York, diin ang unang mga kopya sa Basahon ni Mormon giimprinta.

Dayon ipakita ang sunod nga gisukip nga imahe, ug ipasabut nga kini nagpakita sa imprintahanan sulod sa giayo nga printahanan ni Grandin.

• Base sa inyong pagbasa sa kapitulo 8 sa Mga Santos: Volume 1, unsa nga mga babag ang giatubang ni Joseph Smith samtang nagtinguha siya sa pagmantala sa Basahon ni Mormon?

Kon gikinahanglan, tabangi ang mga estudyante nga makasabut nga tungod kay si Joseph Smith walay igong kwarta sa pagmantala sa Basahon ni Mormon, si Martin Harris miprenda sa kabahin sa iyang uma isip bayad alang sa pag-imprinta. Sila si Joseph ug Martin Harris nakigsabut ni Egbert Grandin sa pagmantala og 5,000 ka kopya sa Basahon ni Mormon sa bili nga $3,000. Agig dugang, ang usa ka tawo nga ginganlan og Abner Cole, kinsa migamit sa printahanan sa gabii sa pagmantala sa iyang pamantalaan, ilegal nga miimprinta og mga kinutlo gikan sa Basahon ni Mormon uban sa mabiaybiayon nga komentaryo sa pagtamay ug pagdaut sa basahon. Mihunong siya human si Joseph Smith mihulga sa paghimo og legal nga aksyon batok kaniya sa pagsupak sa katungod sa sinulat sa basahon.

• Bisan pa niini nga oposisyon, sa unsa nga paagi nga ang mga balita sa Basahon ni Mormon nakaapekto sa mga indibidwal sama nila ni Thomas Marsh ug Solomon Chamberlin? (Ang duha miadto sa printahan ni Grandin human makadungog mahitungod sa Basahon ni Mormon. Nadawat nila ug gitun-an ang pipila ka naimprinta nga mga pahina sa Basahon ni Mormon, mituo sa katinuod sa unsay ilang nabasa, ug mipakigbahin niini ngadto sa uban.)

Ipasabut nga bisan og si Joseph Smith mihubad sa Basahon ni Mormon sa mga 65 ka adlaw nga tingtrabaho, milungtad og dul-an pito ka bulan nga mamantala ang unang mga kopya; ang namantala nga mga kopya nabaligya na niadtong Marso 26, 1830.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Presidente Ezra Taft Benson (1899–1994):

“Ang … gamhanang pagpamatuod sa kaimportante sa Basahon ni Mormon mao ang paghatag og gibug-aton kon kanus-a gipatungha kini sa Ginoo sumala sa dagan sa panahon sa pagsugod sa Pagpahiuli. Ang bugtong nga butang nga nag-una niini mao ang Unang Panan-awon. …

“Hunahunaa kana kon unsa ang gipasabut niini. Ang pagtungha sa Basahon ni Mormon nag-una sa pagpahiuli sa pagkapari [priesthood]. Kini namantala … sa wala pa matukod ang Simbahan. Ang mga Santos gihatagan sa Basahon ni Mormon aron basahon sa dili pa hatagan sa mga pagpadayag nga naglatid sama sa importante nga doktrina sama sa tulo ka ang-ang sa himaya, celestial nga kaminyoon, o buhat alang sa mga patay” (Ezra Taft Benson, “The Book of Mormon—Keystone of Our Religion,” Ensign, Nob. 1986, 4).

• Ngano kaha nga importante alang sa Basahon ni Mormon nga moabut sa dili pa maorganisar ang Simbahan ug sa dili pa ang ubang daghang importante nga mga kalihokan sa Pagpahiuli mahitabo?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga parapo [paragraph]:

Ingon ka sayo sa 1829, nadawat ni Propeta Joseph Smith ang mga pagpadayag nga naghisgot sa pagtukod og usa ka simbahan (tan-awa sa D&P 10:53). Mga pagpangandam alang sa pagtukod sa Simbahan nagsugod niadtong Hunyo 1829, sa dihang gitudloan sa Ginoo si Oliver Cowdery sa pagtabang paglig-on sa Iyang Simbahan pinaagi sa pagsalig sa mga pagtulun-an diha sa Basahon ni Mormon (tan-awa sa D&P 18:3–5). Dayon, si Oliver mihugpong og usa ka dokumento nga naglakip sa mga detalye mahitungod sa mga ordinansa, mga katungdanan sa pagkapari [priesthood], ug mga pamaagi sa Simbahan sigun sa makita diha sa Basahon ni Mormon (tan-awa sa The Joseph Smith Papers, Documents, Volume 1: July 1828–June 1831, ed. Michael Hubbard MacKay ug uban pa [2013], 368–74). Posible nga sa sayo pa sa ting-init sa 1829, ang Ginoo nagsugod sa paghatag ngadto ni Joseph Smith sa mga bahin sa pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 20.

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa sa ulohan sa seksyon alang sa Doktrina ug mga Pakigsaad 20 ug sa mga bersikulo 1–4, nga mangita alang sa unsay gipadayag sa Ginoo mahitungod sa organisasyon sa Iyang Simbahan sa ulahing mga adlaw.

• Unsa nga mga kamatuoran ang atong makat-unan gikan sa ulohan sa seksyon ug niini nga mga bersikulo mahitungod sa organisasyon sa Simbahan? (Bisan og ang mga estudyante moila og pipila mga kamatuoran, siguroha nga ilang maila nga gi-organisar ni Joseph Smith ang Simbahan ni Jesukristo sumala sa kabubut-on sa Dios.)

• Nganong importante nga makahibalo nga Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw gi-organisar sumala sa kabubut-on sa Dios?

Aron matabangan ang mga estudyante sa paghanduraw sa dapit diin naorganisar ang Simbahan, ikonsiderar ang pagpakita sa gisukip nga imahe sa gitukod pag-usab nga panimalay sa Whitmer sa Fayette, New York. Mahimo usab nga imong ipakita kanila ang 360-degree nga talan-awon sa panimalay diha sa history.ChurchofJesusChrist.org.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw kon sa unsa nga paagi gihulagway ni Propeta Joseph Smith (1805–44) ang adlaw nga naorganisar ang Simbahan.

“Ang Espiritu Santo gibu-bu diha kanamo ngadto sa hilabihan ka makabayaw nga kahimtang—ang pipila nanagna, samtang kaming tanan midayeg sa Ginoo, ug nagmaya sa hilabihan. …

“Human sa malipayon nga higayon nga gigahin sa pagsaksi ug pagbati sa among mga kaugalingon sa mga gahum ug mga panalangin sa Espiritu Santo, pinaagi sa grasya sa Dios nga gitugyan diha kanamo, gitapos namo ang miting uban sa makapahimuot nga kahibalo nga kami karon indibidwal na nga mga miyembro, ug giila sa Dios, ‘Ang Simbahan ni Jesukristo,’ nga gitukod sumala sa mga sugo ug mga pagpadayag nga gihatag Niya sa among mga kaugalingon niining katapusang mga adlaw, ingon man usab sumala diha sa pagkahan-ay sa Simbahan maingon sa narekord diha sa Bag-ong Tugon” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 162).

• Sumala niini nga pamahayag, sa unsa nga paagi nga ang Espiritu Santo nakaapekto niadtong kinsa mitambong sa adlaw nga naorganisar ang Simbahan? (Ang Espiritu Santo mikumpirmar nga ang Simbahan sa Ginoo naorganisar pag-usab dinhi sa yuta.)

Ipasabut nga pagkahuman sa miting, pipila ka mga indibidwal nabunyagan, lakip sa mga ginikanan sa Propeta. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Lucy Mack Smith, ang inahan sa Propeta:

“Si Joseph nagbarug sa baybayon sa dihang ang iyang amahan mikawas gikan sa tubig, ug samtang gigunitan niya kini sa kamot siya misinggit, ‘… Nabuhi pa ako aron makakita sa akong amahan nga mabunyagan sa tinuod nga simbahan ni Jesukristo, ug iyang giumod ang iyang nawong sa dughan sa iyang amahan ug mibakho og kusog tungod sa kalipay” (Lucy Mack Smith, kinutlo sa Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 106).

Ipasabut nga nianang pagkagabii, ang mga indibidwal kinsa miapil sa mga kalihokan nianang adlawa nagpundok sa panimalay ni Whitmer. Ang Propeta migawas aron mag-inusara. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Joseph Knight Sr.:

“[Ang Propeta] makita nga gusto nga mopalayo sa tanan ug aron mohilak ug ingon og napuno kaayo nga siya dili makapugong. Si Oliver ug ako misunod kaniya ug miduol kaniya, ug pagkataod-taod misulod siya, apan siya na-emosyonal pag-ayo sukad nga akong nakita ni bisan kinsa nga tawo. … Ang iyang kasingkasing tugob sa hingpit nga kalipay” (Joseph Knight, handumanan ni Joseph Knight, walay petsa, Church History Library, Salt Lake City).

• Ngano kaha nga ang bunyag sa iyang mga ginikanan usa ka kasinatian sa hingpit nga kalipay alang ni Propeta Joseph?

Mahimo nimong ipakigbahin ang imong pagpamatuod nga si Joseph Smith miorganisar sa Simbahan ni Jesukristo sumala sa kabubut-on sa Dios ingon man usab sa imong pagpasalamat alang sa mga panalangin nga anaa tungod kay ang Simbahan gipahiuli.

Ang bag-o nga naorganisar nga Simbahan nag-atubang og oposisyon

Ipasabut nga sa adlaw nga ang Simbahan naorganisar, ang Ginoo misaad sa mga Santos og panalipod batok sa “mga gahum sa kangitngit” kon sila mopatalinghug sa mga pulong sa Propeta (D&P 21:6; tan-awa sa D&P 21:4–6). Ang mga Santos magkinahanglan niini nga panalipod batok sa nagkadako nga oposisyon nga ilang masinati.

• Base sa inyong pagbasa sa kapitulo 9 sa Mga Santos: Volume 1, unsa ang pipila ka mga paagi nga ang mga miyembro sa bag-ong gipahiuli nga Simbahan nakasinati og oposisyon? (Ang mga estudyante tingali mohisgot nga si Newel Knight giataki sa yawa, ang mga manggugubot nga panon sa Colesville misulay sa pagpugong sa mga bunyag sa bag-ong mga kinabig, si Joseph Smith kaduha dakpa, ug si Hiram Page nagpatuo nga nakadawat og pagpadayag alang sa Simbahan.)

• Unsa nga mga problema ang gihatag sa gipatuo nga mga pagpadayag ni Hiram Page alang sa Simbahan?

Ipasabut nga sa dihang si Propeta Joseph Smith nakahibalo mahitungod sa mga pagpadayag nga giangkon ni Hiram Page nga nadawat, gigahin ni Joseph hapit ang tibuok gabii sa pag-ampo, nagtinguha sa giya sa Ginoo. Ang tubag sa Ginoo sa pag-ampo sa Propeta narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 28.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Doktrina ug mga Pakigsaad 28:2. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gitudlo sa Ginoo mahitungod sa tahas ni Propeta Joseph Smith diha sa Simbahan. Hangyoa ang mga estudyante sa pag-report sa ilang nakit-an.

Tabangi ang mga estudyante sa pag-ila sa mga doktrina ug mga baruganan

Ang pagtuon sa kasaysayan sa Simbahan makahatag og daghang mga oportunidad aron makat-on mahitungod sa mga panghitabo ug mga pagpadayag nga naghulagway ug nagtudlo sa doktrina ug mga baruganan sa ebanghelyo. Ang pagkat-on unsaon sa pagpangita sa doktrina ug mga baruganan nagkinahanglan og mahunahunaong paningkamot ug praktis. Naghisgot niini nga paningkamot, si Elder Richard G. Scott (1928–2015) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles miingon: “Pangitaa ang mga baruganan. Ilahi kini og tarung gikan sa detalye nga gigamit sa pagpasabut niini” (“Acquiring Spiritual Knowledge,” Ensign, Nob. 1993, 86).

• Unsa nga doktrina ang atong makat-unan gikan niini nga bersikulo? (Gamit ang ilang kaugalingong mga pulong, ang mga estudyante kinahanglang moila sa mosunod nga doktrina: Ang Presidente lamang sa Simbahan ang makadawat og pagpadayag alang sa tibuok Simbahan.)

• Ngano nga kini nga doktrina importante nga masabtan alang sa unang mga miyembro sa Simbahan?

• Nganong importante man alang kanato nga makasabut niini nga doktrina karon?

Ang mga misyonaryo nagsangyaw sa ebanghelyo didto sa Ohio

Ipasabut nga sa pagpadayag nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 28, ang Ginoo misugo ni Oliver Cowdery sa pagsulti ni Hiram Page nga si Hiram nailad ni Satanas (tan-awa sa D&P 28:11). Agig dugang, ang Ginoo mitawag ni Oliver Cowdery sa pagpahayag sa ebanghelyo ni Jesukristo ngadto sa mga Lamanites, o sa mga American Indian (tan-awa sa D&P 28:8–9). Sa misunod nga bulan, sila si Peter Whitmer Jr., Parley P. Pratt, ug Ziba Peterson gitawag nga moserbisyo uban ni Oliver (tan-awa sa D&P 30:5; 32:1–3).

Ipakita ang litrato ni Parley P. Pratt.

• Base sa inyong pagbasa sa kapitulo 9 sa Saints: Volume 1, sa unsa nga paagi si Parley P. Pratt nakahibalo mahitungod sa gipahiuli nga ebanghelyo? (Nahimamat niya ang usa ka Baptist nga deacon kinsa adunay kopya sa Basahon ni Mormon ug mitugot ni Parley nga mobasa niini.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Parley P. Pratt (1807–57) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw kon sa unsa nga paagi si Parley naapektuhan sa Basahon ni Mormon.

“Giablihan nako [ang Basahon ni Mormon] uban sa kahiman, ug gibasa ang ulohang pahina niini. Gibasa dayon nako ang pagpamatuod sa pipila ka mga saksi nga may kalabutan kon sa unsang paagi kini nakit-an ug nahubad. Human niini gisugdan nako kini pagbasa sa han-ay nga paagi. Nagbasa ko sa tibuok adlaw; langay na gani ang mokaon, wala na koy tinguha alang sa pagkaon; langay na gani ang pagkatulog dihang miabut na ang gabii, kay mas ganahan ko nga magbasa kay sa matulog.

“Samtang nagbasa ko, ang espiritu sa Ginoo diha kanako, ug ako nasayud ug nakasabut nga ang basahon tinuod, ingon ka yano ug nagpakita nga sama sa pagkasabut ug pagkasayud sa usa ka tawo nga siya anaa” (Autobiography of Parley P. Pratt, ed. Parley P. Pratt Jr. [1938], 37).

• Unsa ang importante nganha kaninyo mahitungod sa kasinatian ni Parley sa pagbasa sa Basahon ni Mormon?

• Base sa kasinatian ni Parley P. Pratt, unsa nga baruganan ang atong makat-unan mahitungod sa unsay mahitabo kon kita matinguhaon nga magtuon sa mga pagtulun-an sa Basahon ni Mormon? (Human makatubag ang mga estudyante, isulat ang mosunod diha sa pisara: Kon kita matinguhaong magtuon sa mga pagtulun-an niini, ang Basahon ni Mormon makakombinser nato sa kamatuoran ug makakabig nato ngadto sa gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo.)

Ipasabut nga samtang sila si Oliver Cowdery, Parley P. Pratt, ug ang ilang mga kauban mibiyahe aron tumanon ang ilang misyon ngadto sa mga American Indian, mihunong sila sa Mentor ug Kirtland, Ohio, aron ipaila ngadto sa mga tawo ang Basahon ni Mormon. Ang ilang mensahe maayong gidawat, ug sobra sa usa ka gatus ka tawo ang nabunyagan.

Isulat sa pisara ang mosunod nga mga pangutana:

• Unsa ang epekto sa Basahon ni Mormon diha nila ni Sidney ug Phebe Rigdon?

• Sa unsa nga paagi kamo napanalanginan pinaagi sa pagtuon sa Basahon ni Mormon?

Bahina ang mga estudyante sa ginagmayng grupo nga magtinagurha o tinagutlo. Hangyoa ang mga estudyante sa pagpangita sa kapitulo 9 sa Mga Santos: Volume 1. Hangyoa sila sa pagbasa diha sa ilang grupo sa istorya nila ni Sidney ug Phebe Rigdon nga gitudloan sa ebanghelyo sa mga pahina 100–101, magsugod sa parapo [paragraph] nga nagsugod og “Sa tinglarag …” ug magpadayon hangtud sa katapusan sa kapitulo. Dayon dapita sila sa paghisgot diha sa ilang mga grupo sa ilang mga tubag sa duha ka mga pangutana diha sa pisara.

Sa pagtapos, mahimo nimong dapiton ang pipila ka estudyante sa pagpamatuod sa gahum sa Basahon ni Mormon sa ilang kinabuhi. Awhaga ang mga estudyante sa pagtuon sa Basahon ni Mormon matag adlaw aron padayon sila nga mapanalanginan sa gahum niini.

Dapita ang mga estudyante sa pag-andam alang sa sunod nga klase pinaagi sa pagbasa sa mga kapitulo 10–11 sa Mga Santos: Volume 1.