Leksyon 23

Ang Sulat alang ni Wentworth, ang Basahon ni Abraham, ug ang Nagkadako nga Oposisyon sa Illinois

Pasiuna ug Han-ay sa mga Panghitabo [Timeline]

Agig tubag sa hangyo ni John Wentworth, editor sa usa ka pamantalaan sa Chicago, si Joseph Smith midumala sa paghimo og usa ka sulat nga naglatid sa kasaysayan ug mga gituohan sa Simbahan. Kana nga sulat, nga sa kaulahian nailhan isip ang Sulat alang ni Wentworth, gimantala sa Marso 1, 1842, nga isyu sa peryodiko sa Simbahan nga Times and Seasons. Pagka-Marso ug Mayo 1842, ang hubad ni Joseph Smith sa basahon ni Abraham gimantala usab diha sa mga isyu sa Times and Seasons. Pagka-Mayo 1842, si John C. Bennett gipahimulag gikan sa Simbahan tungod sa pagbuhat og pagpanapaw uban sa daghang mga babaye. Si John C. Bennett mibalos sa Simbahan ug sa Propeta pinaagi sa nagsunod-sunod nga sinulat nga mga pag-ataki, lakip ang bakak nga pag-akusar nga si Joseph Smith mipasiugda og usa ka pagsulay sa pagpatay sa kanhi gobernador sa Missouri nga si Lilburn W. Boggs. Human si Lilburn W. Boggs mihangyo nga si Joseph Smith pugson sa pagdala ngadto sa Missouri, ang Propeta napugos sa paggahin og pipila ka bulan nga magtago-tago aron sa paglikay nga madakpan ug madala ngadto sa Missouri alang sa husay. Samtang nagtago-tago, mihimo si Joseph Smith og duha ka sulat ngadto sa mga Santos nga naglakip og dugang nga mga instruksyon kalabut sa bunyag alang sa mga patay (tan-awa sa D&P 127–28). Ang Propeta sa katapusan mitugyan sa iyang kaugalingon ngadto sa mga awtoridad ug gibuhian gikan sa pagkadakop.

Marso 1842Ang Sulat alang ni Wentworth gimantala sa Times and Seasons.

Marso ug Mayo 1842Ang basahon ni Abraham gimantala sa Times and Seasons.

Mayo 6, 1842Usa ka wala mailhi nga mamumuno misulay sa pagpatay sa kanhi gobernador sa Missouri nga si Lilburn W. Boggs.

Mayo 11, 1842Si John C. Bennett gipahimulag sa simbahan [excommunicated] tungod sa pagpanapaw.

Agosto–Disyembre 1842Si Joseph Smith migahin og panahon sa pagtago-tago aron makalikay nga madakpan base sa bakak nga mga pasangil nga may kalabutan sa pagsulay sa pagpatay kang Lilburn W. Boggs.

Enero 6, 1843Si Joseph Smith gibuhian gikan sa pagkadakop.

Mga Basahunon sa Estudyante

Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 (2018), mga kapitulo 38–39

Pahinumdom: Bisan tuod ang mga basahunon sa estudyante alang niini nga leksyon mao ang mga kapitulo 38–39 sa Mga Santos: Volume 1, kini nga leksyon naglakip og impormasyon gikan sa kapitulo 37 sa Mga Santos: Volume 1.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Gimantala ni Propeta Joseph Smith ang Sulat alang ni Wentworth

Ipakita ang giandam nga hulagway, ug ipasabut nga usa kini ka imahe ni John Wentworth, kinsa mao ang editor sa Chicago Democrat nga pamantalaan niadtong 1842. Si John Wentworth mihangyo nga hatagan siya ni Joseph Smith og mubong pagpasabut o summary sa kasaysayan ug tinuohan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw (tan-awa sa Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 529).

• Kon gihangyo kamo sa paghatag og summary sa kasaysayan ug tinuohan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, unsa nga mga panghitabo ug mga tinuohan ang inyong ilakip? Ngano man?

Ipasabut nga agig tubag sa hangyo ni John Wentworth, si Propeta Joseph Smith mitubag sa unsay nailhan na nga Sulat alang ni Wentworth, nga iyang gimantala niadtong Marso 1842 sa pamantalaan sa Simbahan, ang Times and Seasons.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga duha ka mga parapo. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw kon unsa ang gilakip ni Propeta Joseph Smith diha sa Sulat alang ni Wentworth.

“Ang Sulat alang ni Wentworth adunay dako kaayo nga bili sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Kini usa ka orihinal nga asoy ni Joseph Smith nga nagpamatuod sa iyang sagrado nga tawag gikan sa Dios, sa iyang mga panan-awon, ug sa iyang pangalagad ug mga pagtulun-an. Kini nagsugilon sa pagsaka ug pagtubo sa Simbahan ug sa mga pagpanggukod sa mga Santos. Kini naglangkob sa mapanagnaong deklarasyon kabahin sa umaabut nga kalampusan sa Simbahan dinhi sa yuta ubos sa mapanalipdanong kamot sa Halangdong Jehova. Kini usab naglangkob og importanting mga detalye nga dili makaplagan bisan asa diha sa mga pagtulun-an sa Propeta, lakip sa paghulagway sa bulawang mga palid ug [mubong pagpasabut] sa mga sulod sa Basahon ni Mormon. Sa mahinungdanong paagi, kini ang unang higayon nga si Joseph Smith mismo ang mimantala og usa ka pagsaysay sa iyang Unang Panan-awon.

“Gitapos uban sa 13 ka mga deklarasyon sa doktrina sa Simbahan nga karon gitawag og Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo, kini nagbarug isip usa ka gamhanan nga saksi sa balaang [tawag ni] Propeta Joseph Smith” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 529–530).

Ipasabut nga ang Sulat alang ni Wentworth kompletong gimantala diha sa Manwal sa Estudyante sa Ang Perlas nga Labing Bililhon (2017), nga anaa diha sa Gospel Library App.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga kinutlo gikan sa Sulat alang ni Wentworth. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw kon unsay gipanagna ni Joseph Smith mahitungod sa buhat sa Ginoo.

“Ang Sumbanan sa Kamatuoran natukod; walay dili balaan nga kamot ang makapugong sa buhat sa paglambo; mga pagpanggukod mahimong magkakusog, ang mga manggugubot mahimong maghiusa, mga kasundaluhan magpundok, mga pasangil mahimong modaot sa kadungganan, apan ang kamatuoran sa Dios magpadayon nga maisugon, halangdon, ug gawasnon, hangtud nga kini makasulod sa matag yuta, makabisita sa matag dapit, molukop sa matag nasud, ug makasulti sa matag dunggan, hangtud ang mga katuyoan sa Dios matuman, ug ang Halangdong Jehova moingon nga ang buhat nahuman na” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 538).

Isulat ang mosunod nga kamatuoran diha sa pisara: Walay dili balaan nga kamot nga makapugong sa paglambo sa buhat sa Dios.

• Unsa kaha ang buot ipasabut nga “walay dili balaan nga kamot” nga makapugong sa buhat sa Dios sa paglambo? (Kon gikinahanglan, tabangi ang mga estudyante nga makasabut nga ang mga pulong nga “dili balaan nga kamot” nagpasabut sa mga paningkamot sa mga indibidwal kinsa wala itudlo o tuguti sa Dios.)

• Unsa nga mga ehemplo gikan sa kasaysayan sa Simbahan ang naghulagway niini nga kamatuoran?

• Unsa nga mga kasinatian ang nakatabang kaninyo nga masayud nga walay dili balaan nga kamot nga makapugong sa buhat sa Dios sa paglambo?

Ipamatuod nga ang buhat sa Dios alang sa kaluwasan—nga matuman pinaagi sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw—mopadayon sa pag-uswag hangtud nga kini mokatap sa tibuok kalibutan.

Ang hubad ni Propeta Joseph Smith sa basahon ni Abraham gimantala

Ipakita ang giandam nga hulagway, ug ipasabut nga kini usa ka litrato sa tipik sa papyrus diin gikuha ang hulad [facsimile] numero 1 diha sa basahon ni Abraham. Ipasabut nga niadtong 1835, samtang ang mga Santos nagpundok didto sa Kirtland, Ohio, “usa ka negosyante nga ginganlan og Michael Chandler miabut sa punoang buhatan sa Simbahan … uban sa upat ka mga momya [mummies] ug daghang linukot nga mga papyrus.” Nianang higayuna, si Michael Chandler “nagsuroy-suroy dala ang karaang Ehiptohanon nga mga ginama [artifacts] ug nangolekta og bayad sa mga bisita nga motan-aw niini.” (“Translation and Historicity of the Book of Abraham,” Gospel Topics, topics.ChurchofJesusChrist.org.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag gikan sa kasaysayan ni Joseph Smith:

“Pipila sa mga Santos sa Kirtland, mipalit sa mga Momya ug Papyrus … ug ako, uban ni [W. W.] Phelps ug [Oliver] Cowdery, isip mga escriba, misugod … sa paghubad sa pipila sa mga titik o mga hiroglepiko [hieroglyphics], ug sa dako namong kalipay nakita nga usa sa mga linukot naglakip sa mga sinulat ni Abraham; ang laing usa sa mga sinulat ni Jose sa Ehipto” (Manuscript History of the Church, vol. B-1, p. 596, josephsmithpapers.org).

• Ngano kaha nga ang mga Santos nagmalipayon ug naghinam-hinam man sa dihang nadiskubrihan kini nga mga sinulat?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga duha ka mga parapo:

“Si Joseph Smith mitrabaho sa paghubad sa basahon ni Abraham atol sa ting-init ug tinglarag sa 1835, diin nianang higayuna iyang nahuman ang una nga kapitulo ug bahin sa ikaduha nga kapitulo. Ang iyang journal sunod nga naghisgot mahitungod sa paghubad sa mga papyrus sa tingpamulak sa 1842, human ang mga Santos namalhin ngadto sa Nauvoo, Illinois” (“Translation and Historicity of the Book of Abraham,” Gospel Topics, topics.ChurchofJesusChrist.org).

“Si John Taylor ug Wilford Woodruff [mi]sugod sa pagmantala sa hubad sa propeta sa basahon ni Abraham niadtong Marso 1842 diha sa mga isyu sa Times and Seasons. Samtang ang mga Santos mibasa sa rekord, nadasig sila nga nakadiskobre og bag-ong mga kamatuoran mahitungod sa paglalang sa kalibutan, sa katuyoan sa kinabuhi, ug sa mahangturong kapalaran sa mga anak sa Dios. Nahibaloan nila nga si Abraham naghupot sa Urim ug Thummim ug nakigsulti sa Ginoo sa atubangay. Nabasahan nila nga ang yuta ug ang tanan diha niini naorganisar gikan sa mga materyal nga anaa na aron sa pagpahinabo sa kahimayaan sa espiritu nga mga anak sa Amahan” (Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 1, Ang Sumbanan sa Kamatuoran, 1815–1846 [2018], 509).

• Sa unsa nga mga paagi nga ang basahon ni Abraham naghatag og dugang nga ebidensya sa pagkatawag ni Joseph Smith isip usa ka propeta Dios?

Si Joseph Smith ug ang mga Santos nakasinati og nagkadakong oposisyon sa Illinois

Ipakita ang giandam nga hulagway, ug ipasabut nga usa kini ka imahe ni John C. Bennett.

Pagpangutana og mga pangutana nga may kalabutan sa mga basahunon sa estudyante

Ang paghangyo sa mga estudyante sa pagpaambit og mga detalye mahitungod sa unsay ilang gibasa makatabang kanimo sa paghisgot sa mga materyal sa kurso sa mas daghang lain-laing paagi ug modasig sa mga estudyante sa pagkompleto sa gisangon kanila nga mga basahunon. Ang pagpangutana og mga pangutana nga may kalabutan sa usa ka piho nga bahin sa leksyon makatabang sa mga tubag sa estudyante nga magpabiling nakatutok sa materyal nga gihisgutan sa klase.

• Base sa inyong pagbasa sa mga kapitulo 35 ug 38 sa Mga Santos: Volume 1, unsa nga mga katungdanan ang gihuptan ni John C. Bennett didto sa Nauvoo? (Siya ang mayor sa Nauvoo ug major general sa Nauvoo Legion, usa ka lokal nga yunit sa militia. Miserbisyo usab siya isip Luyo-luyo [Assistant] nga Presidente sa Unang Kapangulohan.)

Ipakita ang mosunod nga pamahayag ni Presidente James E. Faust (1920–2007) sa Unang Kapangulohan. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa niini og kusog.

“Ang ubang mga tawo magsul-ob og maskara sa kaligdong ug dayag nga pagkamatarung apan nagpuyo og mga kinabuhi sa pagpanglingla, nagtuo nga … makahimo sila sa pagpuyo og duha ka matang sa kinabuhi ug dili gayud masakpan” (James E. Faust, “The Enemy Within,” Ensign, Nob. 2000, 46).

• Sa unsang mga paagi nga kini nga pamahayag adunay kalabutan sa mga binuhatan ni John C. Bennett? (Kon gikinahanglan, pahinumdumi ang mga estudyante nga si John sekretong mitintal og pipila ka mga babaye sa Nauvoo ug siya nakahimo sa sala nga pagpanapaw [adultery] uban kanila. Iyang gimaneobra ug gibakakan kini nga mga babaye pinaagi sa “[pag]tawag [sa] iyang buhat nga ‘espirituhanong pagpangasawa’ … [ug] misiguro nila nga si Joseph [Smith] mitugot sa maong pamatasan” [Mga Santos: Volume 1, 520–521]).

Ipasabut nga pagka-Mayo 11, 1842, si John C. Bennett gipahimulag sa simbahan [excommunicated] tungod sa pagpanapaw.

• Base sa inyong pagbasa sa mga kapitulo 38–39 sa Mga Santos: Volume 1, unsa ang gibuhat ni John C. Bennett human siya gipahimulag? (Kon gikinahanglan, ipasabut nga misugod siya sa pagsulat ngadto sa usa ka inila nga pamantalaan sa Illinois nga mipasangil sa Propeta og nagkadaiya nga mga kalapasan ug mga sala.)

Ipakita ang giandam nga hulagway sa kanhi gobernador sa Missouri nga si Lilburn Boggs. Ipasabut nga niadtong Mayo 1842, nasamdan siya tungod sa usa ka pagsulay sa pagpatay. Ang mga kaaway sa Propeta, lakip ni John C. Bennett, bakakong miakusar ni Joseph Smith nga maoy nagplano sa pag-ataki. Si Lilburn Boggs mihangyo sa mipuli kaniya, si Missouri gobernador Thomas Reynolds, sa paghangyo sa mga opisyal sa Illinois sa pagdakop sa Propeta ug ipadala siya sa Missouri aron makasuhan. Ang mga opisyal sa Illinois mituman sa hangyo ug nagtinguha sa pagdakop kang Joseph Smith. Nagtuo nga nameligro ang iyang kinabuhi, nagtago-tago ang Propeta sa sayong bahin sa Agosto 1842. Pagka-Agosto 31, temporaryong mitunga ang Propeta gikan sa pagtago-tago aron kuyogan ang iyang asawa nga si Emma ngadto sa usa ka panagpundok sa Relief Society.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Propeta Joseph Smith (1805–44). Hangyoa ang klase sa pagpaminaw kon unsay gisulti sa Propeta diha sa panagpundok sa Relief Society kalabut sa oposisyon ug pagpanggukod nga iyang giatubang.

“Dagko nga mga paningkamot gihimo sa habig sa atong mga kaaway aron dalhon ako sa Missouri ug gun-ubon ang akong kinabuhi; apan ang Ginoo mibabag sa ilang agianan, ug sila wala, hangtud karon, makatuman sa ilang katuyoan. Gihimo sa Dios nga ako makalingkawas sa ilang mga kamot. …

“… Ang akong mga pagbati sa pagkakaron mao nga, kay ang Ginoo hangtud karon mipreserbar sa akong kinabuhi, padayon Siya nga mopreserbar kanako, pinaagi sa hiniusa nga pag-ampo sa mga Santos, hangtud hingpit nako nga matuman ang akong misyon sa kinabuhi, ug sa kalig-on moestablisar sa dispensasyon sa kinatibuk-an nga priesthood sa kaulahiang mga adlaw, nga ang tanang gahum sa yuta ug sa impyerno dili gayud makabuntog [niini]” (Mga Pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Joseph Smith [2007], 633, 643).

• Unsa ang gitudlo ni Propeta Joseph Smith kon nganong ang iyang mga kaaway wala magmalampuson?

• Sa unsang paagi ang pagtulun-an sa Propeta naghulagway sa kamatuoran nga walay dili balaan nga kamot nga makapugong sa paglambo sa buhat sa Dios?

Ipasabut nga pagka-Septyembre 3, 1842, ang Propeta anaa sa panimalay sa dihang duha ka armadong mga tawo ug usa ka sheriff sa Illinois ang miabut sa iyang balay aron sa pagdakop kaniya ug pagdala kaniya ngadto sa Missouri. Ang Propeta nakaikyas nga wala mabantayi ug mitago sa panimalay sa iyang higala nga si Edward Hunter. Samtang nagtago didto, misulat si Joseph og duha ka mga sulat nga naglakip og mga instruksyon mahitungod sa bunyag alang sa mga patay. Kini nga mga sulat narekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 127–28.

Isulat diha sa pisara ang mosunod nga pakisayran sa kasulatan ug mga pangutana:

Doktrina ug mga Pakigsaad 128:19, 22

• Nasayud sa mga kalisud nga nasinati ni Joseph Smith niini nga panahon sa iyang kinabuhi, unsa nga mga pulong o hugpong sa mga pulong gikan niini nga mga bersikulo ang mahinungdanon kaninyo?

• Unsa nga baruganan ang atong mailhan gikan niini nga mga bersikulo mahitungod sa unsay mahitabo kon mahinumdom kita sa mahimayaong katuyoan sa ebanghelyo?

Bahina ang klase ngadto sa grupo nga tinagurha o tinagutlo. Dapita sila nga magbasa og dungan sa Doktrina ug mga Pakigsaad 128:19, 22 ug hisgutan ang ilang mga tubag sa mga pangutana diha sa pisara. Human sa igong panahon, dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagreport sa ilang mga tubag ngadto sa klase. Ang mga estudyante mahimong moila og baruganan sama sa mosunod: Ang paghinumdom sa mahimayaong katuyoan sa ebanghelyo makahatag kanato og kaisug nga molahutay uban sa pagtuo sa malisud nga mga panahon. Isulat kini nga baruganan diha sa pisara.)

Dapita ang mga estudyante sa paghunahuna og mga kasinatian gikan sa ilang kinabuhi diin ang paghinumdom sa mahimayaong katuyoan sa ebanghelyo mihatag kanila og kaisug aron molahutay uban sa pagtuo sa malisud nga mga panahon. Pagdapit og pipila ka estudyante nga mopakigbahin sa ilang mga kasinatian diha sa klase.

Mga pangutana nga makadasig sa paggamit sa nakat-onan

Dapita ang mga estudyante sa pagtubag sa mga pangutana nga makadasig sa paggamit sa nakat-onan. Kini nga mga matang sa pangutana adunay importanting tahas sa pagtabang sa mga estudyante nga makakita kon sa unsang paagi ang mga kamatuoran nga nahisgutan magamit sa ilang mga sitwasyon karon ug makahunahuna kon unsaon nila kini paggamit sa umaabut.

Isulat ang mosunod nga pangutana diha sa pisara, ug dapita ang mga estudyante sa pagrekord sa ilang mga tubag diha sa ilang mga study journal:

• Unsa ang inyong buhaton aron mas makahinumdom sa mahimayaong katuyoan sa ebanghelyo nga motabang kaninyo sa paglahutay uban sa pagtuo sa malisud nga mga panahon?

Ipasabut nga nasayud si Joseph Smith nga dili siya epektibong makagiya sa Simbahan ug makaamuma sa iyang pamilya samtang padayon nga magtago-tago. Pagka-Disyembre 1842, mitahan siya ug gidala ngadto sa Springfield, Illinois, alang sa husay. Human makompleto sa mga abogado ang magkaatbang nga mga argumento, si Maghuhukom Nathaniel Pope mihukom nga walay ebidensya nga si Joseph didto sa Missouri sa panahon nga gisulayan sa pagpatay si Gobernador Boggs ug nga si Joseph kinahanglan gayud nga buhian (tan-awa sa “Court Ruling, 5 January 1843,” Appendix 1, Document 11, 127–39, josephsmithpapers.org).

Tapusa pinaagi sa pagpamatuod mahitungod sa mga kamatuoran nga gihisgutan sa leksyon, ug awhaga ang mga estudyante sa paglihok sumala niana nga mga kamatuoran.

Dapita ang mga estudyante nga mangandam alang sa sunod nga klase pinaagi sa pagbasa sa mga kapitulo 40–41 sa Mga Santos: Volume 1.