16
Ang Sagradong mga Gahum sa Paglalang
Pasiuna
“Ang Dios misugo nga ang sagrado nga mga gahum sa paglalang pagagamiton lamang tali sa lalaki ug babaye, kinsa legal nga naminyo isip bana ug asawa” (“Ang Pamilya: Usa ka Pamahayag sa Kalibutan,” Liahona, Nob. 2010, 129). Kay alang sa tanang mga anak sa Dios, ang pagsunod sa balaod sa kaputli kinahanglan nga kita mahiyason sa atong mga lihok ingon man sa atong mga hunahuna. Ang pisikal nga kasuod sa bana ug asawa maanindot ug sagrado, ug gi-orden kini sa Dios alang sa paglalang ug pagpadayag sa gugma.
Background nga Basahunon
-
David A. Bednar, “Kita Nagtuo sa Pagkaputli,” Liahona, Mayo 2013, 41–44.
-
Dallin H. Oaks, “Pornograpiya,” Liahona, Mayo 2005, 87–90.
-
Linda S. Reeves, “Panalipod gikan sa Pornograpiya—usa ka Panimalay nga Nag-focus kang Kristo,” Liahona, Mayo 2014, 15–17.
-
“Sekwal nga Kaputli,” alang sa Kalig-on sa Kabatan-onan (booklet, 2011), 35–37.
Mga Sugyot alang sa Pagtudlo
Salmo 24:3–4; Mateo 5:8; Jacob 2:31–35; Alma 39:3–5, 9; Doktrina ug mga Pakigsaad 42:22–24; 121:45–46
Ang balaod sa Ginoo sa kaputli
Isulat ang mosunod nga sentence sa pisara ug pangutan-a ang mga estudyante unsaon nila sa pagkompleto niini:
Ipakita ang mosunod nga pamahayag ni Presidente Ezra Taft Benson (1899–1994), ug hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa niini og kusog:
“Ang mikatap nga sala niining henerasyon mao ang sekswal nga imoralidad. Kini, miingon si Propeta Joseph, mao ang mahimong tinubdan sa mas daghan nga tintasyon, away ug kalisud alang sa mga elder sa Israel kay sa uban pa nga butang” (Mga pagtulun-an sa mga Presidente sa Simbahan: Ezra Taft Benson [2014], 264).
-
Sa unsa nga paagi nga ang pamahayag ni Presidente Benson anaa karon sa atong katilingban?
Ipakita ang mosunod nga pamahayag gikan sa Alang sa Kalig-on sa Kabatan-onan, ug hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa niini og kusog. Samtang sila maminaw, hangyoa ang mga estudyante sa pagkonsiderar unsaon nila sa pagsulti ang balaod sa Ginoo sa kaputli sa usa ka sentence.
“Ang sumbanan sa Ginoo kalabut sa sekswal nga kaputli klaro ug dili mausab. Ayaw paghimo og bisan unsang sekswal nga mga relasyon sa wala pa ang kaminyoon, ug magmatinud-anon sa hingpit ngadto sa inyong kapikas human sa kaminyoon. …
“… Sa dili pa ang kaminyoon, ayaw pag-apil nianang lawom nga pagbati sa paghinagkanay, pagpatong ibabaw sa lain nga tawo, o paghikap sa pribado, sagrado nga mga bahin sa lawas sa lain nga tawo nga aduna o walay saput. Ayaw paghimo og bisan unsang butang nga makapukaw sa sekswal nga mga pagbati. Ayaw pukawa kana nga mga emosyon sa inyong kaugalingong lawas” (Alang sa Kalig-on sa mga Kabatan-onan [booklet, 2011], 35–36).
-
Unsaon ninyo sa pagsulti ang balaod sa Ginoo sa kaputli sa usa ka sentence? (Samtang motubag ang mga estudyante, hatagi og gibug-aton ang mosunod nga doktrina gikan sa pamahayag sa pamilya: “Ang Dios misugo nga ang sagrado nga mga gahum sa paglalang pagagamiton lamang tali sa lalaki ug babaye, kinsa legal nga naminyo isip bana ug asawa” [“Ang Pamilya: Usa ka Pamahayag ngadto sa kalibutan,” Liahona, Nob. 2010, 129].)
-
Sa unsa nga paagi nga ang mga pasidaan nga gilatid sa ikaduhang paragraph sa kinutlo gikan sa Alang sa Kalig-on sa Kabatan-onan makatabang nga makapugong ang usa ka tawo sa paghimo og mas seryoso nga moral nga mga sala?
Kopyaha ang tsart sa ubos diha sa pisara. Bahina ang klase og katunga ug dapita ang usa ka grupo sa pagtuon sa mga tudling ubos sa ulohan sa “mga sangputanan” ug ang laing grupo sa pagtuon niadtong ubos sa ulohan nga “mga panalangin.” Awhaga ang mga estudyante sa paggamit sa mga footnote sa mga kasulatan samtang magtuon sila.
Human sa igong panahon, hisguti uban sa klase unsay ilang nakat-unan. Ipangutana ang mosunod:
-
Sa unsa nga paagi nga ang mga sangputanan sa pagsupak sa balaod sa kaputli nagpakita sa kaimportante sa pagtuman niini nga sugo?
-
Sa unsa nga paagi ninyo nasinati ang mga panalangin sa pagsunod sa balaod sa kaputli?
Ipakita ang mosunod nga kamatuoran gikan sa pamahayag sa pamilya:
“Kami mopahayag sa mga paagi diin ang mortal nga kinabuhi gilalang nga gipahimutang sa Dios” (“Ang Pamilya: Usa ka Pamahayag sa Kalibutan,” Liahona, Nob. 2010, 129).
-
Unsa ang gipasabut niini nga pamahayag nganha kaninyo?
Gamita ang mosunod nga mga pamahayag nila ni Elder Jeffrey R. Holland ug David A. Bednar sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles aron matabangan nga molambo ang pagsabut sa mga estudyante niini nga kamatuoran. Hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mga pamahayag samtang maminaw ang klase ngano nga ang balaod sa kaputli importante sa kahangturan.
“Ang lawas usa ka mahinungdanong bahin sa kalag. Kini nga pagkalahi ug importante kaayo nga doktrina sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nagpasabut nganong ang sekswal nga sala bug-at kaayo. Among gipamahayag nga kon ang usa ka tawo nga mogamit sa hinatag sa Dios nga lawas sa lain nga walay balaanong pagtugot nag-abuso sa kinauyokan nga tumong ug mga proseso sa kinabuhi, ‘ang labing importante’ sa kinabuhi, sumala sa giingon ni Presidente Boyd K. Packer. Sa paggamit sa lawas sa lain—nga nagpasabut sa paggamit sa iyang kalag—ang tawo mipasipala sa Pag-ula ni Kristo, nga miluwas niana nga kalag ug diin mihimong posible sa gasa sa kinabuhing dayon” (Jeffrey R. Holland, “Personal Purity,” Ensign, Nob. 1998, 76).
“Ang kaminyoon tali sa lalaki ug babaye mao ang gitugutang paagi diin ang mga espiritu didto sa kalibutan sa wala pa dinhi sa yuta makaanhi sa kalibutan. Ang kaputli sa wala pa ang kaminyoon ug hingpit nga pagkamaunungon diha sa kaminyoon makaprotekta niining sagrado nga paagi.
“Ang gahum sa pagpasanay mahinungdanon sa espiritwal nga paagi. Ang sayop nga paggamit niining gahum makapugong sa mga katuyoan sa plano sa Amahan ug sa atong pagkamortal. Ang atong Langitnong Amahan ug ang Iyang Pinalanggang Anak mga tiglalang ug gisaligan kita og bahin sa Ilang gahum sa paglalang. … Ang atong pagbati ug paggamit niining langitnong gahum motino pag-ayo sa atong kalipay dinhi sa mortalidad ug sa atong kapalaran sa kahangturan” (David A. Bednar, “Kita Nagtuo sa Pagkaputli,” Liahona, Mayo 2013, 42).
-
Ngano nga ang balaod sa kaputli importante sa kahangturan?
-
Sa unsa nga paagi nga ang atong paggamit sa gahum sa paglalang makaapekto sa atong kalipay sa pagka-mortal ug sa kahangturan?
Hatagi og panahon ang mga estudyante sa pagsulat sa mga pasidaan nga ilang masunod aron matabangan sila nga masunod ang balaod sa kaputli.
Mateo 5:27–28; mga Taga-Roma 8:6; Doktrina ug mga Pakigsaad 63:16
Ang mga kakuyaw sa pornograpiya
Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa sa mosunod nga mga bersikulo: Mateo 5:27–28; Mga Taga-Roma 8:6; ug Doktrina ug mga Pakigsaad 63:16. Ikonsiderar ang paghangyo sa mga estudyante sa pagpraktis sa kahanas sa pagtuon sa kasulatan sa paghimo og kutay sa kasulatan pinaagi sa pagsugod sa unang tudling, magsulat sa cross-reference ngadto sa sunod, ug hangtud sa katapusang tudling.
-
Unsa nga mga kinaiya ang gidili niini nga mga tudling? (Usa ka kinaiya nga kinahanglang mahibaloan sa mga estudyante mao ang paggamit sa pornograpiya.)
-
Unsa ang mga sangputanan sa pagtan-aw o pagbasa og pornograpiya ang gihisgutan niini nga mga kasulatan?
Ipakita ang mosunod nga mga pamahayag nila Elder Dallin H. Oaks ug Richard G. Scott sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles ug si Sister Linda S. Reeves, ikaduhang magtatambag sa kinatibuk-ang kapangulohan sa Relief Society. Hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa niini og kusog, ug dapita ang klase sa pagpangita og dugang nga mga sangputanan sa paggamit og pornograpiya.
“Ang pornograpiya makadaut sa abilidad sa usa ka tawo sa pagtagamtam og usa ka normal nga emosyonal, romantik, ug espiritwal nga relasyon uban sa usa ka tawo nga laing sekso” (Dallin H. Oaks, “Pornograpiya,” Liahona, Mayo 2005, 89).
“Si Satanas nahimong usa ka hanas sa paggamit sa makapaadik nga gahum sa pornograpiya sa pagpugong sa kapasidad sa indibidwal nga magiyahan pinaagi sa Espiritu. Ang pag-ataki sa pornograpiya sa tanan niining kapintas, kadaut, makakankan, makapalaglag nga mga panagway maoy hinungdan sa hilabihang kagul-anan, pag-antus, kasakit sa dughan, ug miguba sa mga kaminyoon.” (Richard G. Scott, “Aron Makabaton og Espirituhanong Giya,” Liahona, Nob. 2009, 9).
“Ang mga [mga bata ug kabatan-onan] kinahanglan silang masayud sa mga peligro sa pornograpiya ug nganong mopildi kini sa kinabuhi, makawala sa Espiritu, ngil-ad ang pagbati, molingla, moguba sa relasyon, kawalay kontrol sa kaugalingon, ug usik-usik sa tanang panahon, hunahuna, ug kusog.” (Linda S. Reeves, “Panalipod gikan sa Pornograpiya—usa ka Panimalay nga Nag-focus kang Kristo,” Liahona, Mayo 2014, 15).
Awhaga ang mga estudyante nga nakigbisog sa paggamit sa pornograpiya o sa ubang matang sa imoralidad sa pagpakigkita sa ilang mga bishop o mga presidente sa branch. Ipaniguro kanila nga sila makakita og paagi balik ngadto sa kalinaw ug kalipay pinaagi sa paghinulsol. Ipamatuod ang mosunod nga kamatuoran: Ang paglikay sa pornograpiya mosangpot ngadto sa mas dakong kalipay niini nga kinabuhi ug sa kahangturan. Ikonsiderar ang paglista sa mosunod nga mga website sa Simbahan diha sa pisara aron matabangan ang mga estudyante nga naggamitan og pornograpiya:
Genesis 2:21–24
Ang tahas sa pagkasuod diha sa kaminyoon
Pahinumdom: Tungod sa kasensitibo nga matang niini nga bahin sa leksyon, salig sa mapanagnaong mga pagtulun-an ug likayi ang pagtudlo lapas sa unsay makita dinhi, lakip sa pagpakigbahin sa mga detalye bahin sa imong relasyon sa imong kapikas.
Ipamatuod nga ang pisikal nga kasuod sagrado, angay, ug espesyal kon himoon sulod sa relasyon sa kaminyoon, sa paagi nga gihatag sa Ginoo.
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Genesis 2:21–24.
-
Bisan og wala hisguti, unsa ang gipasabut niini nga mga bersikulo sa katuyoan sa pisikal nga kasuod tali sa bana ug asawa? (Aron mahimong usa uban sa atong kapikas.)
Ipakita ang mosunod nga pamahayag ni Elder Jeffrey R. Holland:
“Ang tawhanong kasuod gitagana alang sa mga minyo tungod kay mao kini ang katapusang simbolo sa kinatibuk-ang panaghiusa, ang kinatibuk-an ug usa ka panaghiusa ug gi-orden sa Dios. Gikan sa Tanaman sa Eden hangtud karon, ang kaminyoon giplano nga magpasabut nga kompleto nga panaghiusa sa usa ka lalaki ug sa usa ka babaye—sa ilang mga kasingkasing, mga paglaum, mga kinabuhi, gugma, pamilya, umaabut, tanan” (“Personal Purity,” Ensign, Nob. 1998, 76).
-
Sa unsa nga paagi nga ang pamahayag ni Elder Holland makatabang ninyo nga mas makasabut sa mga katuyoan sa pisikal nga kasuod tali sa bana ug asawa? (Kinahanglang masabtan sa mga estudyante ang mosunod: Ang kasuod sulod sa kaminyoon makapalig-on sa espirituhanon ug emosyunal nga talikala tali sa bana ug asawa.)
Ikonsiderar ang pag-apud-apod sa mosunod nga mga pamahayag sa usa ka handout. Paghatag og kopya sa matag estudyante, ug hangyoa ang mga estudyante sa pagbadlis sa mga katuyoan sa pisikal nga kasuod sa kaminyoon.
“Ang panaghiusa sa lalaki ug babaye, bana ug asawa (ug bana ug asawa lamang), ang na-unang katuyoan sa pagdala og mga anak sa kalibutan. Ang pakighilawas nga mga kasinatian wala gayud gituyo sa Ginoo nga mahimo lang nga dulaan o diha lamang sa pagtagbaw sa kahinam ug mga kahigal” (Spencer W. Kimball, “The Lord’s Plan for Men and Women,” Ensign, Okt. 1975, 4).
“Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw may usa lang, dili mausab nga sumbanan sa sekswal nga moralidad: ang sobra ka suod nga relasyon tali sa lalaki ug babaye angay lang kon sila minyo sumala sa plano sa Dios. Kini nga relasyon dili pagahimoon tungod lang sa kakuryuso nga buot diskobrehon, gana nga buot tagbawon, o matang sa paglingaw-lingaw nga hinakog nga buhaton. … Hinoon, sa pagkamortal kini ang usa sa dakong pagpahayag sa atong balaanong kinaiya ug potensyal ug paagi sa paglig-on sa emosyonal ug espiritwal nga kasuod sa bana ug asawa” (David A. Bednar, “Kita Nagtuo sa Pagkaputli,” Liahona, Mayo 2013, 42).
Hisguti unsa nga mga katuyoan ang gibadlisan sa mga estudyante.
Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong unsay ilang nakat-unan bahin sa balaod sa kaputli ug dayon ipasulat ang mga tubag sa mosunod nga mga pangutana sa ilang mga journal:
-
Sa unsa nga paagi nga ang pagsabut sa balaod sa kaputli makapalig-on sa inyong determinasyon sa pagpuyo og limpyo nga moral nga kinabuhi?
-
Unsa ang mga rason nga inyong tumanon ang balaod sa kaputli?
Tapusa pinaagi sa pagpakigbahin sa imong pagpamatuod sa mga baruganan nga nahisgutan sa klase.
Mga Basahunon sa Estudyante
-
Genesis 2:21–24; Salmo 24:3–4; Mateo 5:8, 27–28; Mga Taga-Roma 8:6; Jacob 2:28, 31–35; Alma 39:1–9; Doktrina ug mga Pakigsaad 42:22–24; 63:16; 121:45–46.
-
David A. Bednar, “Kita Nagtuo sa Pagkaputli,” Liahona, Mayo 2013, 41–44.
-
Linda S. Reeves, “Panalipod gikan sa Pornograpiya—usa ka Panimalay nga Nag-focus kang Kristo,” Liahona, Mayo 2014, 15–17.
-
“Sekswal nga Kaputli,” Alang sa Kalig-on sa Kabatan-onan (booklet, 2011), 35–37.