Penembarete ha pendepy’aguasúke
Presidente Thomas S. Monson rupive
Opavave ñandekuéra jareko kyhyje’ỹ ñañe’ẽreity hağua pe hetave yvyporakuéra omoporãva, jareko py’aguasu ñadefende hağua ñane principiokuéra.
Che hermanokuéra ahayhuetéva, ¡iporãiteningo aimejey penendive! Ajerure pytyvõ marangatu aiporúvo ko oportunidad oñeme’ẽva chéve añe’ẽ hağua peẽme.
Umi oĩvagui ko centro de conferenciape, oĩve hetaiterei hermanokuéra oñembyatýva umi capilla ha ambue edificiope ko yvy’ape jerére. Oĩ peteĩ ñeñapytĩ tapia ñanembojoajúva, oñeme’ẽgui ñandéve pe Tupã sacerdocio.
Ñaime ko yvy ári peteĩ ára hechapyrãva ko historiape. Oportunidad oñeme’ẽva ñandéve haimete ndaijapýrai, ha katu avei ñambohovake hetaiterei jeipy’ara’ã, ha oĩ ha’éva ko ñande araguávante.
Jaiko peteĩ yvóra, hetavehápe, umi valor moral oñemboyke, upe pecado ñemotĩ’ỹme oĩ ñande resa renondépe ha ojere ñanderehe umi ñeha’ã ñandepe’a hağua pe tape po’i ha ikare’ỹvagui. Ñañorairõ pe jejopymeme ndive ha umi mba’evaieta ombyaíva pe ijojáva ha oñeha’ãva oñemohendague umi filosofia ha tembiapo mba’eve’ỹvare peteĩ socieda yvypóra japopyrépe.
Ko’ãva ha ambue jeipy’ara’ã rupi, opa ára jeguereko ñanerenondépe mba’e jaiporavova’erã, ha ko’ãva ikatu ohechauka ñane destino. Ikatu hağua jaiporavo pe oĩporãva, oñekotevẽ py’aguasu; py’aguasu ja’e hağua “nahániri” oĩporãvove, ha py’aguasu ja’e hağua “heẽ” oĩporãvove, ha upéicha avei py’aguasu jajapo hağua pe oĩporãva oĩporãgui.
Jahechámavo pe ojejapovéva pe sociedape ko’áğa pya’e imombyry umi valor ha principio Ñandejára ome’ẽva’ekue ñandévegui, añetehápe ñañehenóita ñadefende hağua umi mba’e jagueroviáva. ¿Jaguerekónepa kyhyje’ỹ jajapo hağua?
Presidente J Reuben Clark, Jr., ha’eva’ekue heta año miembro pe Primera Presidenciape, he’iakue: “Ojeikuaa oĩha kuimba’e ijerovia gua’úva…oñandúva pe, odefendéramo ijerovia potĩme ikatuha ogueru umi hapichakuéra ndojeroviáva ñembohory, omoambuemanteva’erã térã ohustifikava’erã ijerovia, térã omokangy ivaiháicha, térã katu omombovaicha jepe. Umíva ha’e tovamokõi…”1. Mavave ñandekuéra ndajaipotamo’ãi oje’e ñanerovamokõiha; upevére, ¿ndaja’eséi piko ñande jeroviakuéra alguna circunstancia-pe?
Ikatu ñañopytyvõ ñandejupe jajaposégui umi oĩporãva ñaiméramo umi tenda ha jaháramo umi aty orekóvape pu’aka ñane py’amonguetakuérare mba’e porãra, ha pe Ñandejára Espíritu ikatutahápe oñeñandu porã.
Chemandu’a aremi amoñe’ẽva’ekue peteĩ ñemoñe’ẽ túva he’iva’ekue ita’ýrape ohejatarõguare hóga oho hağua oñehekombo’e: “Peichahágui ejejuhúramo tenda eime’ỹva’erãháme, ¡esẽ pya’e upégui!”. Opavave peẽme ame’ẽ avei upéva upe ñemoñe’ẽ: “Peichahágui pejehuhúramo tenda peime’ỹva’erãháme, ¡pesẽ pya’e upégui!”.
Opaite ñandekuéra ñañehenói opa ára jareko hağua py’aguasu. Opa ára oñekotevẽ kyhyje’ỹ, ndaha’éi umi mba’eguasu jahasavápente, térã, py’ỹive, jajapóramo jeiporavo térã avei ñambohováivo umi mba’e ojerévape ñanderehe. Pe poeta ha escritor escocés Robert Stevenson he’iakue: “Ndahetái testigo pe kyhyje’ỹ ojehechaukáva opa áragui, ha katu pe ikyhyje’ỹ ndaha’éi ijoheipyre’ỹvéva ndahyapúigui tambor ni umi atyguasu ndoguerosapukáiri chupe”2.
Pe py’aguasu ojehechauka heta hendáicha. Pe autor cristiano Charles Swindoll ohaiakue: “Pe kyhyje’ỹ nda’éi ñorãirõmeguánte…ni py’aguasúpe jajoko peteĩ mondaha ñande rógape. Umi jeipy’ara’ã añetegua kyhyje’ỹguigua iñapesỹietereive; ha’e py’ara’ã ñandepypegua, japytátapa jeroviarekópe avave noma’ẽi aja ñanderehe…térã japytápa ñemovã’ỹme avave nañanentendéirõ” 3. Che ambojoapy pe kyhyje’ỹ ñandepypegua he’ise avei jajapo pe oĩporãva jakyhyjéramo jepe, ñadefende umi jegueroviáva ikatúrõ jepe oñeñembory ñanderehe ha japyta umi jagueroviávape ojepe’arõ jepe ñandehegui ñaneanguirũ térã pe tendaporõ yvypóra atýpe jarekóva. Pe tekove odefendéva ñemova’ỹme pe oĩporãva oikuaava’erã, sapy’ante, ojerrechasa ha herakuãvaitaha.
Che aservírõguare Marina Estados Unidospe, aikuaakúri tembiasakue kyhyje’ỹ reheguávagui, kyhyje’ỹme ojejapóva ha techaukaha py’aguasúgui. Peteĩ araka’eve cheresarai’ỹva’erã ha’e pe kyhyje’ỹ kirirĩ orekóva peteĩ marinero[militar] dieciocho añogua ha ndaha’éiva ñande jeroviagua ha notĩriva oñembo’e hağua. Pe 250 kuimba’e roĩva pe compañíape, ha’eñoite opa pyhare oñesũva hupa yképe, sapy’ante umi techarei ñembojaru ha ojerovia’ỹva ñembohory apytépe ha, akãitýpe, oñembo’emi Tupãme; araka’eve ndaipy’ahetái ni ndokyhyjéiva. Ha’e orekókuri py’aguasu.
Nda’aréi ahendúkuri techaukarã peteĩ tapichágui añeteháme ha’ete ndoguerekóiva py’agusu ipype. Peteĩ che rapicha omombe’u chéve peteĩ reunión sacramental imarangatu ha ome’ẽva mbaretépe ha’e ha iména ohohague ibarriope. Peteĩ mitãrusu oguerekóva oficio de presbítero Sacerdocio Aarónicope omopirĩva umi oĩva’ekue upe atýpe oñe’ẽvo pe Evangelio añeteguáre ha pe vy’a orekóva iñe’ẽrendúre tembiapoukapykuérare. Ome’ẽ peteĩ testimonio mbarete ha oporomopirĩmbáva ñembo’yhápe púlpitope peteĩ ao ipotĩ ha iporãva reheve, omondéva camisa morotĩ ha peteĩ corbata.
Uperiremi, upe diápe, pe kuña ha iména osẽvo autope, ohecha upéva upe karia’y omoanduporãitéva chupekuéra upe mboyvemínte. Ha katu, upe jave, ohechauka peteĩ ta’anga iñambuéteva oguatávo pe tape ykére ao vaikue reheve—opitávo peteĩ cigarrillo. Che rapicha ha iména ndaha’éi opytánteva kyre’y’ỹme ha vy’a’ỹme, ha katu avei nontendéi hikuái mba’éicha ha’e, peteĩ añeteguáicha rupive, ha’etéva ha’e peteĩ tekove pe reunion sacramentalpe, ha katu upéi, pya’ete, ha’etévaicha ha’e peteĩ tekove ambuetéva.
Hermanokuéra, ¿ha’e piko peẽ peteĩchagua tekove marãve’ỹ moõpa peime ni umi pejapóva hína?, ¿pe tekove ñande Ru Yvagagua oipótava peẽ ha’e ha pe peẽ peikuaáva ha’eva’erãha?
Peteĩ entrevista ojehaiva’ekue peteĩ revista nacionalpe, ojejapoakue herakuaã porãva jugador de basquetbol universitario estadounidensepe, Jabari Parker, Tupaogua miembro, ojejerure chupe he’i hağua ñemoñe’ẽ iporãvéva ome’ẽakue chupe itúa. Jabari ombohovái: “[Che ru] he’iakue chéve: ‘Ndekéna ha’e peteĩchagua tekove ha’éva pe pytũmbýme ha ha’éva pe ára resakãme’” 4. Peteĩ momarandu imba’eguasúva hermanokuéra, opavavépe ğuarã .
Umi escritura henyhẽ techakaha pe kyhyje’ỹ laja ñande ñaikotevẽvagui ko árape. Pe profeta Daniel ohechaukákuri tuicha kyhyje’ỹ odefendévo pe ha’e oikuaáva oĩporãha ha ohechaukávo py’aguasu oñembo’e hağua, jepe oje’e chupe omanotaha ojapóramo5.
Abinadí rekove ojekuaava’ekue py’aguasu orekóva rupi ohechauka haguéicha iporãvénteha chupe omano onegarãngue pe añetegua6.
¿Mávapiko ikatu’ỹta ipirĩ umi 2.000 karia’y pyahu rekovére ha’eakue Helamán guerrero ombo’e ha ohechaukava’ekue tekotevẽha oreko kyhyje’ỹ osegui hağua ituvakuéra rekombo’e, ha hekopotĩ ha hekojojava’erãha?7.
Oiméne pe techaukaha tuichavéva umi Escriturapegua ha’e Moroni, oguerekova’ekue kyhyje’ỹ opytávo tekojojápe ipahaite peve8.
Hekove pukukue aja, profeta José Smith ome’ẽva’ekue jaipapakuaa’ỹva techaukaha kyhyje’ỹ rehegua. Peteĩ ivaivéva ojehuva’ekue ha’e ha umi ambue miembro—ojejokua ojuehe: peimo’ãmíntena—ojejokua ojuehe ha ojehejarei peteĩ óga ojejapopa’ỹvápe huzgado Richmond ypy, Misúripe. Peteĩ pyhare, Parley P. Pratt, oĩva umi oñeñapytĩva apytépe, ohaiva’ekue: “Roñenókuri rokeramoguáicha ohasa rire pyhare mbyte ha pe umi ore apysa ha ore korasõ ohasa’asýkuri rohendúgui heta hora pukukue umi guardia ñembohory tie’ỹ, umi ñe’ẽme’ẽ vaiete, umi ñanemondýiva ñe’ẽ’engái ha pe iñe’ẽ ky’akuéra”.
Pe élder Pratt he’ive:
“Ahendúkuri hína apyta peve pya’ajerépe, momba’eguasúpe ha ñeimo’ã’ỹme, ha che añua peteĩ espíritu pe ijojáva jepota rehegua ha haimete ndajejokói apu’ã ha aja’o hağua umi guardiape; ha katu [che] nda’éi mba’eve José ni mavave umi ambuépe, jepeve aime hendive ha aikuaa ndokeiha. Ha pya’eténte, ha’e opu’ã ha oñe’ẽ ára sunúme, térã peteĩ leõ ombureavaicha, he’ívo, chemandu’aháicha, ko’ã ñe’ẽ:
“’¡PEKIRIRĨ!...Jesucristo rérape poja’o ha ha’e peẽme pekirirĩ hağua. Ndaikomo’ãvéima ni peteĩ minuto ahendúvo péichagua ñe’ẽ!. ¡Anive peñe’ẽ péicha, térã peẽ térã che ñamanóta KO’áğaite!”.
José “opyta ipýre que imba’eguasu opomonguyhyjévape”, Elder Pratt he’ihaguéicha. Oĩ jejokuápe ha mboka’ỹre, ha katu upevére, oĩkuri py’aguapy ha tekomarangatúpe. Omaña umi guardiare ichaĩva hína kyhyjépe peteĩ hendápe térã oñakãitýva hína ipýpe. Umi kuimba’e, ha’etévaicha iñakãguapykua’ỹva, ojerure’asy iperdón ha opyta kirirĩme9.
Nda’éi opaite tembiapo kyhyje’ỹme oguerúva ñembohovái tuichaite ni pya’ete, ha katu opaitéva ogueru py’aguapy ha jeikuaaporã pe husticia ha verda oñedefende hague.
Ndaikatúi japyta kare’ỹme ñañotỹramo ñande rapo pe yvyku’i movã umi yvyporaita he’íva ha omoporãvape. Ñaikotevẽ kyhyje’ỹ tekove ha’evaicha Daniel, Abinadí, Moroni térã José Smith japyta hağua ñemovã’ỹ ha ñeambue’ỹme pe jaikuaávape oĩporãha. Ha’ekuéra orekoakue py’aguasu ojapo hağua, ndaha’éi pe hasy’ỹva, térã katu pe oĩporãva.
Maymáva ñañandúta kyhyje, oñeñembohoýta nanderehe ha jahasáta jeipy’ara’ã. Jareko opavave ñandekuéra py’aguasu ñañe’ẽreity hağua pe hetave yvyporakuéra omoporãva, pe kyhyje’ỹ ñadefende hağua ñane principiokuéra. Pe jareko kyhyje’ỹ, ha nda’éi tembiapovai apo, ha’e mba’e oguerúva Tupã jerohory. Upe py’aguasúgui oiko peteĩ tekoporã oikove ha ojepotáva ojehecháramo ndaha’éi pe tembipota ñemansenteha tekomarangatúpe, ha katu avei pe tekome’ẽ reheve jaikovetaha tekojojápe. Jahávo tenonde gotyo, ñañeha’ãvo jaikove jaikova’erãháicha, añetehápe oñeme’ẽta ñandéve Ñandejára pytyvõ ha jajuhúta ãngapyhy umi Iñe’ẽme. Ahayuhueteri Ipromesa oĩva Josué kuatiañe’ẽme:
“…ndorohejamo’ãi ni ndapoi’mo’ãi ndehegui…
“Nembarete ha ndepy’aguasu…ani rekyhyje ni nekane’õ, Jehová ne Tupã oĩtagui nendive mamo rehohápe”10.
Che hermanokuéra ahayhuetéva, py’aguasu jarekóvape umi ñande jeroviáre, ajerure ja’e hağua, apóstol Pabloicha: “…naguerotĩri pe Cristo evangelio”11; ha upéi, upéva upe kyhyje’ỹme, jasegui pe Pablo ñemoñe’ẽ: “…ndékena ha’e umi ogueroviáva techaukaha, ñe’ẽme, tekópe, mborayhúpe, espíritupe, jeroviápe ha potĩme”12.
Umi mba’e ivaietéva ou ha oho, ha katu pe ñorãirõ yvypórakuéra ãnga ndive ohónte hína pytu’u’ỹme. Ñandejára ñe’ẽ hyapu peteĩ mimbyicha ñanerenóiva peẽme, chéve ha umi sacerdocio oguerekóvape opa hendárupi: “Ha upévare, toikuaa opa kuimba’e hembiaporã, ha upéicha avei omba’apo hağua opa katupyrýpe oficio oñehenóivape”13. Upéicha ñande ha’éta, apóstol Pablo he’ihaguéicha, “sacerdocio tee” 14, pejoajúva potapýpe ha peñeinvestíva pu’aka yvatégui oúvape15.
Mayma ñandekuéra tajaha ko pyharépe tekome’ẽ ha py’aguasu reheve ja’etaha, pe Job ymaguaréicha: “…opa ára che pytu oĩ aja chepype…ndaipe’amo’ãi chejehegui che rekopotĩ”16. Ta’upéicha, ha’e che ñembo’e marangatu; Jesucristo rérape. Amén.