Wiadze Mfɛndzanan Ehyiadzi
Nkɔmbɔdzi a Ohia Kɛse
Ebɔbira 2021 wiadze mfɛndzanan ehyiadzi


Nkɔmbɔdzi a Ohia Kɛse

Yennkotum atweɔn dɛ nsesã bɛba ara kwa ama hɛn mbofra. Mpofirmu nsesãe nnyɛ Jesus Christ N’asɛmpa ne fapem no mu bi.

Ana adwendwen ho siantsir a yɛfrɛ Primary “Primary” a? Ber a dzin no kyerɛ sunsum mu adzesua a mbofra nya no wɔ hɔn ahyɛse mfe mu no, ɔsan so yɛ nokwar tum bi ho nkaadze ma me. Ma hɛn Egya a Ɔwɔ sor no, mbofra nnka ekyir dabiara da —wodzi kan aber biara. 1

Ɔgye hɛn dzi dɛ wɔbɔsom hɛn bo, yebobu hɔn, na yɛabɔ hɔn ho ban dɛ wɔyɛ Nyame Ne mba. Ɔno kyerɛ dɛ yɛnnkɛhaw hɔn da wɔ honam, kasa anaa atsenkã mu wɔ kwan biara do, mpo wɔ atseetsee na ahokyer ber mu. Mbom yɛma mbofra som hɛn bo, na yɛyɛ dza yebotum biara dze etsia emumuyɛ a ɔwɔ enyimtsiabu mu. Hɔn nhwɛe yɛ adze tsitsir ma hɛn—dɛ mbrɛ ɔtse ma Ɔno so no.2

Enã na egya kumaa bi tsena hɔn gyaadze pon ho rodwendwen hɔn da no ho. Wɔtsee dede tum bi fii asado hɔ. Enã no bisaa dɛ, “Ebɛn adze nye no?”

Afei wɔtsee sũ kakra fii hɔn mfe anan babanyin ne pia mu. Hɔn ho har hɔn kɔr asado hɔ. Nna ɔno nye no, ɔda famu hɔ wɔ ne mpa no ne nkyɛn. Enã no faa banyimba no na obisaa no dza osii.

Obuaa dɛ: “mifii mpa do bɔhwee famu.”

Ɔkãa dɛ, “Dɛn ntsi na ifii mpa do hwee famu?”

Ɔmaa n’abatsir do kakra na ɔkãa dɛ, “minnyim. Bi a mannkɔ ekyir yie wɔ mpa no mu.”

“Erokɔ ekyir yie wɔ mu” no na mepɛ dɛ mekã ho asɛm anapa yi. Ɔyɛ hɛn ndzinoa na hɛn asɛdze dɛ yɛboa mbofra ma “wɔkɔ ekyir yie” wɔ Jesus Christ N’asɛmpa no mu. Na yerunntum nnhyɛ ase ntsɛm dodow.

Mber soronko bi wɔ mbofra hɔn abrabɔ mu a wɔwɔ ahobambɔ fi Satan ne nhyɛdo ho. Ɔyɛ mber a wonnyim hwee na bɔn nnyi hɔn ho.3 Ɔyɛ mber krɔnkrɔn ma ɔwofo na ɔba. Ɔwɔ dɛ yɛnam asɛnkã na fasusu nyɛe do, kyerɛkyerɛ mbofra, ansaana “woedzi mfe a wobotum ebu nkotaa wɔ Nyame enyim.”4

President Henry B. Eyring kyerɛkyerɛɛ dɛ: “Yɛwɔ kwan kɛse noara wɔ mbofra ho. Mber papapaa a ɔwɔ dɛ yɛkyerɛkyerɛ nye ahyɛse no, a mbofra da ho wɔ ahobambɔ fi ɔtamfo no ne ndaadaa ho, na ekyir koraa ansaana nokwar ho nsɛm ayɛ dzen ama hɔn dɛ wɔbɛtse wɔ hɔn ankasa hɔn aperdzi dede mber mu no.”5 Nkyerɛkyerɛ a ɔtse dɛm bɔboa ma woehu hɔn awosu krɔnkrɔn, hɔn botae, na nhyira dodow ara a ɔwɔ hɔ ma hɔn ber a wɔyɛ ahyɛmudzi krɔnkrɔn na wɔgye ayɛdze wɔ ahyɛmu anamɔn kwan no do.

Yennkotum atweɔn dɛ nsesã bɛba ara kwa ama hɛn mbofra. Mpofirmu nsesãe nnyɛ Jesus Christ N’asɛmpa ne fapem no mu bi. Yɛrebɛyɛ tse dɛ hɛn Agyenkwa no rimmba mpofirmu. Edze enyidaho rodɔ, rekyerɛkyerɛ, na iridzi dase botum aboa mbofra ma wɔatse Sunsum Krɔnkrɔn no ne nhyɛdo wɔ hɔn mbofra mfe mu. Sunsum Krɔnkrɔn no hia ma hɛn mbofra hɔn dase dzi na hɔn nsesãe ma Jesus Christ; yɛwɔ pɛ ma hɔn dɛ “wɔbɛkaa no aber nyina, ama woenya no Sunsum ma ɔnye hɔn atsena.”6

Mfonyin
Ebusua nkɔmbɔdzi

Dwen ebusua nkɔmbɔdzi fa Jesus Christ asɛmpa no ho no no bo a ɔsom, nkɔmbɔdzi a ohia a obotum ayɛ edwindze mfaso a yɛdze to nsa frɛ Sunsum no. Sɛ yɛnye hɛn mbofra nya nkɔmbɔdzi a ɔtse dɛm a, yɛboa hɔn ma wɔtow fapem bi, “dza ɔyɛ fapem tsim, fapem a sɛ [wosi] hɔn adan wɔ do a wɔnnkɔhwe ase.”7 Sɛ yɛhyɛ abofra dzen a, yɛhyɛ ebusua dzen.

Dɛm nkɔmbɔdzi a ohia yi botum egya mbofra ma:

  • Wɔatse nnuhu nkyerɛkyerɛ no ase.

  • Woenya gyedzi wɔ Christ mu, tsease Nyankopɔn ne Ba no.

  • Wɔasan mu eyi numa nye Sunsum Krɔnkrɔn no n’akyɛdze no ber a woenya mfe awɔtwe.8

  • Na wɔabɔ mpaa na “wɔanantsew emudzi mu wɔ Ewuradze n’enyim.”9

Agyenkwa no hyɛɛe: “Dɛm ntsi mema wo mbrasɛm, dɛ kyerɛkyerɛ wo mba ndzɛmba yinom a irinngya bi.10 Na ebɛnadze na nna ɔpɛ dɛ yɛkyerɛkyerɛ ara a yerinngya bi?

  1. Adam Asehwe no

  2. Jesus Christ No Werdambɔ no

  3. Awoo fofor noho hia a ohia11

Elder D. Todd Christofferson kãa dɛ, “Nokwar ara ɔsɛɛfo no dzi dɛw sɛ awofo pow dɛ wɔbɛkyerɛkyerɛ na wɔatsetse hɔn mba dɛ wonya gyedzi wɔ Christ mu na wonya sunsum mu awoo fofor.”12

Mbom, Agyenkwa no bɛma yɛaboa mbofra ma wɔdze hɔn “werɛ [a]hyɛ Sunsum no a ogya wo ma eyɛ papa no mu.”13 Dɛ yɛbɛyɛ iyi no, yebotum aboa mbofra ma woehu ber a wɔretse Sunsum no ne nkã na wɔadwen ehu ndzeyɛɛ a ɔpam Sunsum no. Dɛm no wosũa dɛ wɔnam Jesus Christ No Werdambɔ no do wobonu hɔnho na wɔasan akɔ kan no ho. Iyi boa sunsum mu apɔwmudzen.

Yebotum enya enyigye ber a yɛroboa hɛn mbofra ma woenya sunsum mu apɔwmudzen wɔ mfe biara a woedzi mu. Onnyi dɛ ɔyɛ dzen anaa ɔgye mber dodow. Nkɔmbɔdzi tsiaba a ɔyɛ dɔ botum egya mbofra ma woehu nnyɛ dza wɔgye dzi nko, mbom dza ohia tsitsir, siantsir a wɔgye dzi. Nkɔmbɔdzi a ɔyɛ dɔ, a osi dɛmara na ɔyɛ nkɔ do no, botum ama ntseaase na nyiano apapa. Mma yɛnntsie ma abaɛfor phone ekitadze ho ahotɔ no nnsiw hɛn kwan dɛ yɛbɛkyerɛkyerɛ na yeetsie hɛn mbofra na yɛahwɛ hɔn enyiwa mu.

Mfonyin
Ena na babaa nkɔmbɔdzi

Akwan bi so a ɔboa ma yenya nkɔmbɔdzi a ohia tum ba ber a yeridzi ngyinahɔma ɔyɛkyerɛ agor. Ebusua mu mba botum ayɛ ɔyɛkyerɛ a ogyina hɔ ma ber a wɔrosɔ hɔn ahwɛ anaa wɔretseetsee hɔn dɛ wɔnyɛ dza ɔnnyɛ. Dɛm ɔyɛkyerɛ agor dwumadzi yi botum ahyɛ mbofra dzen ma wɔayɛ krado wɔ ɔdzen ber mu. Mfatoho, yebotum ayɛ ɔyɛkyerɛ no na yɛakã ho asɛm ber a yebisa mbofra dza wɔbɛyɛ:

  • Sɛ nsɔhwɛ ba dɛ wombu Enyansasɛm no do.

  • Sɛ wohyia ehuhu mfonyin.

  • Sɛ nsɔhwɛ ba dɛ wondzi akɔhwi, wonwia adze anaa wonsisi.

  • Sɛ wɔtse biribi fi nyɛnko anaa kyerɛkyerɛnyi bi hɔ wɔ skuul a ɔgye hɔn gyedzi anaa gyinapɛn ho ekyingye.

Nkyɛ wobehyia etsipɛnfo kuw mber dzen mu a wonnsisiee hɔn ho no, mbom sɛ wɔyɛ ɔyɛkyerɛ yi na wɔkasa fa ho a, mbofra botum ekura “gyedzi akokyɛm no na ɔno na [wo]botum dze edum emumuyɛfo hɔn ogya egyen-menaba nyina .”14

Me nyɛnko brɛbo bi sũaa dɛm adzesũa a ohia yi ber a nna oedzi mfe du-awɔtwe. Ɔdɔɔm United States nsordaafo kuw wɔ ber a ɔkõ wɔ United States na Vietnam ntamu no. Wɔdze no too ahyɛse ntsetsee do wɔ nsordaafo kuw kuma mu ma ɔabɛyɛ sordaanyi a ɔnantsew. Ɔkyerɛɛ mu dɛ nna ntsetsee no yɛ dzen. Ɔkyerɛɛ dɛ hɔn kyerɛkyerɛnyi panyin no muo na ne tsir mu yɛ dzen,

Da kor bi dze ber a nna kuw no ahyɛ hɔn akontar nyina, na wɔnam wɔ hyew ber mu. Kyerɛkyerɛnyi panyin no kaa mu mpofir mu ara dɛ wɔnda daadze na mma wɔnnkekã hɔn ho. Nna kyerɛkyerɛnyi no rohwɛ dɛ obohu nkekãho ketseketse mpo a. Nkekãho biara no benya nsunsuando a ɔyɛ dzen ekyir no. Kuw no hun amandze ara bɔbor ndɔnhwer ebien wɔ hyew no mu a nna hɔn ebufuw na tan so rinyin tsia hɔn panyin no.

Abosoom pii ekyir hɛn nyɛnko yi hun dɛ odzi no kuw enyim wɔ kwaa bi mu wɔ Vietnam. Nna iyi risi ampara, nnyɛ nkyerɛkyerɛ ara bi. Itur ntotowee hyɛɛ ase fir sor wɔ ndua a etwa hɔn ho ehyia no mu. Kuw mu no nyina dedaa famu ntsɛmpanara.

Nna ebɛnadze na ɔtamfo no rohwehwɛ? Nkekãho. Nkekãho biara bɛma wɔatotow hɔn itur. Me yɛnko yi kãa dɛ ber a ɔda kwaa mu famu hɔ retsew mfifir na ɔnnkekã no ho no, a ɔrotweɔn adzesaa wɔ ndɔnhwer pii mu no, n’adwen kɔr hɔn ahyɛse ntsetsee no do. Ɔkaa nyitan kɛse a nna ɔwɔ ma ne kyerɛkyerɛnyi panyin no. Afei dze onyaa enyisɔ atsenkã—maa dza ɔakyerɛ no no na mbrɛ oesiesie no ama dɛm tsebew dzendzen yi. Kyerɛkyerɛnyi Panyin no wɔ nyansa mu ara ama hɛn nyɛnko yi na no kuw no tum dɛ wobohu dza wɔnyɛ ber a ɔkõ no rokɔ do. Ɔno, nsunsuando mu no, gyee hɛn nyɛnko yi nkwa.

Yebesi dɛn botum ayɛ iyi ama hɛn mbofra wɔ sunsum kwan do? Ekyir koraa ansaana woebesi ɔbra ɔkõ sar do no, yebesi dɛn abɔ mbɔdzen yie ara akyerɛkyerɛ, ahyɛ hɔn dzen na yeesiesie hɔn?15 Yebesi dɛn aboa hɔn ma “wɔakɔ ekyir yie wɔ mu”? Yɛnnkɛma mbom “wɔatsew mfifir” wɔ fie ahobambɔ adzesũa bea, kyɛn dɛ wobekyi mbogya wɔ ɔbra ɔkõ sar no do?

Mohwɛ m’ekyir a, mber bi mu no emi na mu kun yɛɛ tse dɛ nsordaafo akyerɛkyerɛfo mpanyimfo ber a yɛreper dɛ yɛbɔboa hɛn mba ma woedzi Jesus Christ n’asɛmpa no do. Nkɔnhyɛnyi Jacob nna ɔyɛ dɛ ɔwɔ dɛm atsenkã yi ara ber a ɔkãa dɛ: “mepɛ hom akra ne yieyɛ. Nyew, m’adwendwen a ɔwɔ hom ho dɔɔ sõ; na homankasa hom nyim dɛ ɔtse dɛm dada.”16

Ber a mbofra sũa adze na wonyin no, wɔbɔsɔ hɔn gyedzi ahwɛ. Mbom dɛ woesiesie hɔn yie no, wobotum enyin wɔ gyedzi, akokodur na ahotodo mu, mpo wɔ dza otsia dzendzen mu.

Alma kyerɛɛ hɛn dɛ “[yɛn]siesie [hɛn] mba hɔn adwen.”17 Yɛresiesie ebusuasantsen a wɔaba do no ma wɔabɔ gyedzi ho ban ndaamba, ma wɔatse ase “dɛ [wɔ]wɔ fahodzi a homara hom dze yɛ hom biribi—dɛ hom bɛsan mu afa daapem owu kwan no anaa onnyiewiei nkwa kwan no.”18 Mbofra hia dɛ wɔtse dɛm nokwar kɛse yi ase: mbersantsen nnyɛ dza wɔyɛ mfomdo wɔ ho.

Yɛmma hɛn na hɛn mbofra nkɔmbɔdzi a ɔnnyɛ kyinkyinɛnn naaso ohia no, mboa ma hɔn “enyi [n]gye onnyiewiei nkwa nsɛm no ho” seisei ama woeenya “onnyiewiei nkwa wɔ wiadze a ɔreba no mu, bɛkyebo enyimnyam no mpo.”19

Ber a yɛtsetse na yesiesie hɛn mba no, yɛma hɔn pɛ ho kwan, yɛdze hɛn akoma nyina dɔ hɔn, yɛkyerɛkyerɛ hɔn Nyame Ne mbrasɛm na No nnuhu akyɛdze, na yɛmmpa abaw wɔ hɔn ho dabiara da. Ne nyina ekyir no, nnyɛ kwan a Ewuradze nye hɛn mu kor biara fa do nye yi?

Hom mma “yɛnper nkɔ kan ngyina pintsinn wɔ Christ mu,” a yenyim dɛ yebotum enya “enyidado a ɔhyerɛn na odzi mu”20 a ɔnam hɛn Agyenkwa dɔfo no do.

Megye dase dɛ Ɔno nye nyiano no daa daa. Wɔ Jesus Christ ne dzin krɔnkrɔn no mu, amen.

Nsɛnsin

  1. Hwɛ 3 Nephi 17:23–24.

  2. Hwɛ Michaelene P. Grassli, “Behold Your Little Ones,” Ensign, Ɔberɛfɛw 1992, 93: “Ma emi no, kasafua hwɛ no no ho hia. Ɔkyerɛ pii sen ‘hwɛ’ na ‘hu’ ara. Ber a Ewuradze hyɛɛ Nephifo no dɛ wɔnhwɛ hɔn mbofraba no, megye dzi dɛ ɔkãa kyerɛɛ hɔn dɛ wɔnyɛ aso mma hɔn mba no, na wɔndwendwen hɔn ho, na wɔnhwɛ ntra hɔn seiseiara na wonhu dza hɔn onnyiewiei botum abɛyɛ.”

    Hwɛ Russell M. Nelson, “Listen to Learn,” Ensign, Esusɔw Aketseaba 1991, 22: “Edze nhyɛ bedzi mbofra do yɛ Satan no kwan, ommfir Agyenkwa no. Oho, hɛn mbofra nnyɛ hɛn ahonyadze. Hɛn awofo ndzinoa nye dɛ yɛbɔdɔ hɔn, yebedzi hɔn kan, na yɛama wɔakɔ.”

  3. Hwɛ Nkyerɛkyerɛ na Ahyɛmudzi 29:46–47.

  4. Nkyerɛkyerɛ na Ahyɛmudzi 20:71.

  5. Henry B. Eyring, “The Power of Teaching Doctrine,” Liahona, Ayɛwoho 1999, 87.

  6. Nkyerɛkyerɛ na Ahyɛmudzi 20:79.

  7. Helaman 5:12.

  8. Hwɛ Nkyerɛkyerɛ na Ahyɛmudzi 68:25; san so hwɛ Gyedzi ho Nsɛmpɔw 1:4.

  9. Nkyerɛkyerɛ na Ahyɛmudzi 68:28.

  10. Moses 6:58; oetsi mu akã ho.

  11. Hwɛ Moses 6:59; san so hwɛ Nkyerɛkyerɛ na Ahyɛmudzi 20:29–31.

  12. D. Todd Christofferson, “Why Marriage, Why Family?,” Liahona, Esusow Aketseaba 2015, 52.

  13. Hwɛ Nkyerɛkyer na Ahyɛmudzi 11:12-13; san so hwɛ Nkyerɛkyer na Ahyɛmudzi 93.

  14. Nkyerɛkyerɛ na Ahyɛmudzi 27:17; oetsimu akã ho; san so hwɛ Marion G. Romney, “Home Teaching and Family Home Evening,” Improvement Era, Obiradzi 1969, 97: “Satan, a ɔyɛ hɛn tamfo, reyɛ biribiara etsia tseneneeyɛ. No nsordaafo a wɔahyehyɛ hɔn yie no dɔɔ sõ. Hɛn mbofra na mbabun nye adze tsitsir a ɔkõ tsia. Wɔwɔ beebiara a wohyia bɔn na emumuyɛ ho nkyerɛkyerɛ. Beebiara a wɔbɛdan no, emumuyɛ tseetsee hɔn, a ɔahyehyɛ no ndaadaa mu dɛ ɔndaadaa na ɔnsɛɛ biribara a ɔyɛ krɔnkrɔn na tsenenee fapem biara. … Sɛ hɛn mba bɛhyɛ dzen yie ma woetum egyina dɛm abɔnsam atseetsee yi ano a, ɔwɔ dɛ wɔkyerɛkyerɛ na wɔtsetse hɔn wɔ fie, dɛ mbrɛ Ewuradze akyerɛ no.”

  15. Hwɛ Russell M. Nelson, “Children of the Covenant,” Ensign, Esusow Aketseaba 1995, 32:

    “Mfe pii a abɛsen kɔ a nna meyɛ datser adzesuanyi kumaa no muhun ayarfo pii a nyarba akã hɔn a seisei wotum siw nyarba no ano. Ndɛ, yetum ma ankorankor ndur a ɔbɔ hɔn ho ban fi nyarba bi a nna ɔyɛ ɔsɛɛ—mpo owu ho. Ndur kwan kor a yetum dze bɔ hɛn ho ban nye inoculation. Nkasafua inoculate no yɛ nwanwa. Ofi Latin nkasafua ebien mu: in, a ɔkyerɛ ‘wɔ mu’, na oculus, a ɔkyerɛ ‘enyiwa.’ Nyɛe inoculate no, n’ase kyerɛ nye dɛ ‘edze enyiwa bɛhyɛ mu’—dze aweɔn abɔ ho ban fi esian ho.

    “Yarba bi dɛ mbubui botum egura anaa ɔasɛɛ honandua no. Yarba bi dɛ bɔn botum egura anaa ɔasɛɛ sunsum no. Yebotum dze ndur ma esiw mbubui ne ɔsɛɛ ano, naaso bɔn ho ɔsɛɛ hia biribi fofor a obotum esiw ano. Adatserfo runntum mma ndur a ɔma ahobambɔ fi emumuyɛ ho. Sunsum mu ahobambɔ fi Ewuradze nko hɔ ba—na wɔ noara no kwan do. Jesus nnsan mu mmfa inoculate, mbom ɔfa nkyerɛkyerɛ do. No kwan no mmfa edur biara nnyɛ edwuma; odua ɔsor nokwar nkyerɛkyerɛ dwumadzi do—nhwɛdo ‘enyiwa bi a ɔwɔ mu’—dze bɔ ne mba hɔn onnyiewiei esunsum ho ban.”

  16. 2 Nephi 6:3.

  17. Alma 39:16.

  18. 2 Nephi 10:23.

  19. Moses 6:59; oetsĩ mu akã ho.

  20. 2 Nephi 31:20.

Tsintsim