Jolomil ch’utub’aj-ib’
Li junelikil na’leb’ re li rahok
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2022


Li junelikil na’leb’ re li rahok

Lix rahom li qaChoxahil Yuwa’ choq’ re li junjunq li ralal xk’ajol tz’aqal yaal. A’an wan aran choq’ qe chiqajunjunqal.

Li junelikil na’leb’ re li rahok nak’utun sa’ xyu’aminkil wiib’ li ninqi taqlahom: xraab’al li Dios chi anchal aach’ool, aawaam, aak’a’uxl, ut aametz’ew, ut xraab’al laa was aawiitz’in jo’ nakara aawib’ laa’at.1

Nanaq sa’ inch’ool li xb’een hab’alq’e kinnumsi arin Utah—yalaq b’ar wan li saqb’ach. Ninchal sa’ li yamyookil ch’och’ re Sonora, ut chiru wiib’ oxib’ kutan kinyal xsahil, a’b’an chirix xnumikeb’ li kutan kink’e reetal naq tento tinwakliiq eq’la chirisinkil li saqb’ach sa’ li okeb’aal.

Sa’ jun li eq’la, sa’ xyi jun li kat-sut-iq’ re saqb’ach, yookin chi tiqob’ak xb’aan risinkil li saqb’ach, ut kiwil li wech kab’al chixteeb’al li rokeb’aal junpak’al li b’e. A’an ak tiix chiwu, jo’kan b’i kink’oxla naq wi nikinraqe’ sa’ junpaat naru tintenq’a. Jo’kan naq chi kaw xyaab’ inkux kinpatz’ re, “At hermaan, ma taawaj aatenq’?”

Kise’ek ut kixye, “B’antiox, Elder Montoya.” Chirix a’an kirisi jun li motor re risinkil li saqb’ach, kixloch, ut sa’ junpaat kirisi chixjunil li saqb’ach chiru li rochoch. Chirix a’an kichal rik’in lix motor ut kixpatz’ we, “Elder, ma taawaj aatenq’?”

Rik’in lin se’ kinye, “Hehe’, b’antiox.”

Wan qach’ool chixtenq’ankil qib’ chiqib’il qib’ xb’aan naq naqara qib’ chiqib’il qib’, ut li rajom ru li was wiitz’in a’an ajwi’ li rajom wu, ut li we a’an ajwi’ li re. Maak’a’ naxye k’a’ru li raatinob’al li was wiitz’in malaj b’ar xtenamit, naqara qib’ chiqib’il qib’ xb’aan naq qas qiitz’in qib’, jun ajwi’ li qaYuwa’.

Naq kiyeeman resil li ilok komon, li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye, “Took’anjelaq rik’in jun ak’ ut santil jayalihom re rilb’aleb’ li qas qiitz’in.”2 Choq’ we, jwal sant naraj naxye choq’ we tz’aqal, ut toj sa’ xchamal li waam, jo’ kixb’aanu li Kolonel: “Chera eerib’,”3 cherib’il eerib’.

Moko tz’aqal ta rik’in naq ink’a’ tattoch’oq; moko tz’aqal ta rilb’aleb’ li neb’a’ sa’ li b’e ut yal tatnume’q. Qayalaq xsahileb’ li hoonal wan qe re xtenq’ankileb’ li qas qiitz’in, us ta maare jun sut ajwi’ taqil ru sa’ li qayu’am.

K’a’ut naq lix raab’al li Dios a’an li xb’een xnimal ru taqlahom?

Nink’oxla naq xb’aan li k’a’ru naraj naxye choq’ qe laa’o. Laa’o li ralal xk’ajol, a’an na’ilok re li qawanjik, wanko rub’el xwankil, ut lix rahom nokoxkol. Wan xtaql qach’ool sa’ lix k’uub’anb’il k’anjel; jo’kan b’i, maare anchal toomaakob’q.

Jo’kan ajwi’ nokoxkanab’ chi yale’k ut chi aaleek. Us ta nokopaalto’ malaj nokot’ane’ sa’ li aaleek, li k’uub’anb’il na’leb’ naxk’e jun li Kolonel re naq tooruuq chi kole’k ut toosutq’iiq rik’in li Dios.

Li ch’a’ajkilal sa’ li qayu’am naru naxjal li qak’a’uxl chirix lix tz’aqlojik ru li yeechi’ink k’eeb’il qe. Chepaab’ li qaYuwa’. A’an junelik naxtz’aqob’resi ru lix yeechi’ihom, ut naru naqatzol li naraj xk’utb’al chiqu.

Us ta yooko chixb’aanunkil li us, naru najala li us rik’in li ink’a’ us sa’ li qayu’am, li sahil ch’oolejil rik’in rahil ch’oolejil. Li Dios naxsume li qatij rik’in lix junelikil uxtaan ut rahom, ut sa’ tz’aqal lix hoonalil.

  • Li roq ha’ b’ar wi’ ki’uk’ak laj Elias kichaqik.4

  • Kitoqe’ lix tzimaj laj Nefi.5

  • Jun saaj winq ki’isiik chi tzolok sa’ li eskweel xb’aan lix wanjik.

  • Jun li ch’ina oyb’eninb’il k’uula’al kikam ink’a’ naab’al kutan chirix lix yo’lajik.

Li qawanjik najala.

Naq li qachaab’il wanjik najala, choq’ yib’ ruhil na’leb’, toj naru nokowan chi sa li qach’ool xb’aan naq li sahil ch’oolej maak’a’ rilom rik’in li qawanjik, a’an b’an li naqab’aanu rik’in li qawanjik. Li Awa’b’ej Nelson kixye, “Lix sahil li qach’ool ink’a’ nayo’la sa’ li k’a’ru naqak’ul. Nayo’la b’an sa’ li k’a’ru naqataaqe.”6

Naru naqachunub’ qib’ chiroyb’eninkil naq li qawanjik taajalaaq xjunes, malaj naru naqasik’ li ak’ na’leb’.

  • Laj Elias kib’eek toj Sarepta, b’ar wi’ jun li xmalka’an kik’ehok lix wa ut ruk’a’.7

  • Laj Nefi kixyiib’ jun lix tzimaj rik’in che’ ut kiru chixtawb’al lix tzakemq.8

  • Li ch’ina al kichunla chirix li tzoleb’aal chi ab’ink ut chixtz’iib’ankil li narab’i, ut anajwan a’an jun aj k’utunel chiruheb’ li kok’al.

  • Li jun sumal kik’i lix paab’aal chirix li Kolonel Jesukristo ut neke’xpaab’ lix k’uub’anb’il na’leb’ re li kolb’a-ib’. Lix rahomeb’ chirix li k’uula’al kikam jwal nim wi’chik chiru lix rahileb’ xch’ool.

Naq nawab’i li patz’om “At qaChoxahil Yuwa’, ma wankat tz’aqal aran? Ut nakawab’i ut nakasume xtijeb’ li kok’al??,”9 nawulak chiwu xsumenkil: “A’an kiwan, a’an wan anajwan, ut junelik taawanq choq’ aawe ut choq’ we. Laa’in li ralal, a’an lin Yuwa’, ut yookin chixtzolb’al wank jo’ jun chaab’il yuwa’b’ej jo’ a’an.”

Li wixaqil ut laa’in naqayal qaq’e chi wank ut chi wotzok rik’ineb’ li qakok’al a’ yaal jo’q’e, a’ yaal b’ar wanqo. Jalan jalanqeb’ li kok’al; jwal raab’ileb’ xb’aan li Dios ut maak’a’ naxye k’a’ chi ch’a’ajkilal, maak, ut xq’unal xmetz’eweb’ wan, li Dios naxraheb’, ut laa’o ajwi’ naqab’aanu.

Naq kink’ul lin b’oqb’al jo’ Setenta, chiru li kutan rub’elaj naq toochalq sa’ Lago Salado, chixjunileb’ li qakok’al ut eb’ lix junkab’aleb’ ch’utch’uukeb’ sa’ li qochoch re jun q’ojyin re junkab’al, b’ar wi’ xqawotz li qarahom ut qab’antioxihom. Chirix li k’anjel, kink’e jun rosob’tesinkil li junjunq reheb’ lin kok’al. Chixjunileb’ xe’yaab’ak. Chirix li osob’tesink, li walal li asb’ej kib’antioxin sa’ xk’ab’a’eb’ chixjunileb’ xb’aan lix nimal rahom kiqak’eheb’ re chalen naq ke’yo’la.

Osob’tesihomaqeb’ lee kok’al, maak’a’ naxye ma wan 5 malaj 50 chihab’ re. Wanqex rik’ineb’; b’aanuhomaq sa’ xk’ab’a’eb’ a’an. Us ta lix k’iresinkileb’ a’an jun qataqlankil nachal sa’ choxa, misach sa’ qach’ool xwotzb’al hoonal re sahil ch’oolejil rik’ineb’.

Lix rahom li qaChoxahil Yuwa’ choq’ re li junjunq li ralal xk’ajol tz’aqal yaal. A’an wan aran choq’ qe chiqajunjunqal. Ink’a’ ninnaw chan ru naxb’aanu, a’b’an naxb’aanu. A’an ut li Ralal xbʼeen yoʼlajenaq chiru junajeb’ sa’ xb’aanunkil li k’anjel ut lix loq’al li Yuwa’b’ej re “xk’eeb’al chi uxmank lix kolb’al chiru li kamk ut lix yu’am chi junelik li winq.”10 Ke’xtaqla chaq li Santil Musiq’ej re qab’eresinkil, qatijb’al, ut xtuqub’ankil qach’ool.

Kixtaqla lix Raarokil Alal naq tixyiib’ li ch’ina-usil ruchich’och’ a’in. Kixtzoleb’ laj Adan ut li xEva ut kixk’e xtaql lix ch’ooleb’. A’an naxtaqlaheb’ chaq laj k’amol esil chiru naab’al chihab’ re naq tooruuq chixk’ulb’al lix rahom ut eb’ lix taqlahom.

Xwan sa’ li Loq’laj K’iche’ chixsumenkil lix patz’om li saaj winq aj Jose ut kixb’oq rik’in xk’ab’a’. A’an kixye: “A’in li Walal Raaro Inb’aan. Chawab’i a’an!”11

Nink’oxla naq lix nimla rahom li Dios choq’ qe kik’ulman sa’ li Getsemani, b’ar wi’ li Ralal li yo’yookil Dios kitijok, “At inYuwa’, wi truuq, chinume’q li sek’ a’in sa’ inb’een; a’b’an moko jo’ ta li nawaj laa’in, jo’aq b’an li nakawaj laa’at.”12

Nink’e reetal naq li k’a’ru b’ab’ay nintaw ru chirix lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo naxnimob’resi lin rahom choq’ re li Yuwa’b’ej ut choq’ re li Ralal, narisi li wajom chi maakob’k, ut naxtamresi li wajom re usaak.

Li Jesus kib’eek chi maak’a’ xxiw toj sa’ Getsemani, chi wan xpaab’aal chirix lix Yuwa’, naxnaw naq xjunes rib’ tento tixyeq’ chaq li pitz’leb’ uva. A’an kixkuy chixjunil li rahilal ut chixjunil li majewaak. Kiq’ab’aak, kiraqe’ aatin sa’ xb’een, ut kik’ehe’ chiru krus. Sa’ xraqik lix yu’am chiru li krus, li Jesus yoo xk’a’uxl chirix lix na’ ut chirixeb’ lix tzolom. Kixq’axtesi lix yu’am.

Sa’ rox li kutan kiwakli wi’chik chi yo’yo. Li muqleb’aal yamyo; a’an wan sa’ xseeb’al lix Yuwa’. Yookeb’ chiroyb’eninkil naq taqasik’ ru xpaab’ankileb’ li qasumwank ut toosutq’iiq rik’ineb’. Li xkab’ wanjik a’in maawa’ a’an li roso’jik; moko arin ta wan qana’aj, laa’o b’an li taawanq qayu’am chi junelik li yooko chi tzolok arin.

Li Jesus a’an li Kristo, li Ralal li yo’yookil Dios. Yo’yo a’an, ut xb’aan naq yo’yo, chixjunileb’ li ralal xk’ajol li Dios te’wanq xyu’am chi junelik. Sa’ xk’ab’a’ lix mayej aj tojol-ix, naru toowanq rik’ineb’. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Isi reetalil