Xnach’ob’resinkil qib’ chi us rik’in li Kolonel

Xb’aan li Elder Neil L. Andersen

Re lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol

Naq naqayal qaq’e chixnawb’al ru ut chixraab’al li Kolonel, naqisi qib’ sa’ li ruchich’och’ rik’ineb’ li qasumwank rik’in li Dios, ut jalano, jalan qak’a’uxl ut q’axal chaab’ilo, a’b’an ink’a’ naqisi qib’ chiruheb’ li kristiaan jalan xpaab’aaleb’.

Ex raarookil was wiitz’in, chiru li q’ojyin a’in tin’aatinaq rik’ineb’ li tuulan ut k’eek’o xch’ooleb’ aj taaqenel re li Jesukristo. Naq nawil lee chaab’ilal ut lee paab’aal chirix li Kolonel sa’ li tenamit a’in ut sa’ chixjunil li ruchich’och’, jwal nekexinra wi’chik chi us.

Sa’ xraqik lix k’anjel, eb’ lix tzolom li Jesus ke’xpatz’ re a’an naq taa’aatinaq chirix “reetalil [li xkab’ xk’ulunik] ut li roso’jik li ruchich’och’.”¹

Li Jesus ki’aatinan chirix li k’a’ru taak’ulmanq rub’elaj lix k’ulunik ut kixye, “Naq teeril chixjunil a’in, chenawaq naq ak nach’ wan chaq li hoonal.”²

Sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ toje’ xnume’ chi ch’anch’o xwab’i li raatin li Awa’b’ej Henry B. Eyring: “Chiqajunilo,” chan, “yalaq ta b’ar wanko, naqanaw naq a’an a’in jun kutan jwal ch’a’aj. … Yalaq ani li naxnaw rilb’aleb’ li eetalil, ut naxnaw rab’inkil raatineb’ li profeet naxnaw naq tz’aqal yaal a’an.”³

Chirixeb’ lix tzolom li Jesus kixye: “A’b’an us xaq reheb’ xsa’ lee ru xb’aan naq neke’ilok; us xaq reheb’ lee xik xb’aan naq neke’ab’ink.”⁴ Nintz’aama naq taqak’ul li osob’tesihom a’in naq yooqo chirab’inkil li raatin li Qaawa’ sa’ xtz’uumal reheb’ lix profeet ut xkomoneb’ chik sa’ li ch’utub’aj-ib’ a’in.

Li trigo ut li yib’ aj pim

Li Qaawa’ kixch’olob’ naq, sa’ li hoonal a’an rub’elaj lix k’ulunik, li “trigo,” li naxye naq a’aneb’ “ralal xk’ajol lix nimajwal wankilal li choxa,”⁵ taak’iiq chixk’atq li “yib’ aj pim,” malaj eb’ li ink’a’ neke’rahok re li Dios ut ink’a’ neke’xpaab’ lix taqlahom. “Sa’ xkab’ichaleb’ te’k’iiq,”⁶ chi laq’lo.

A’an a’in li qaruchich’och’ toj reetal naq li Kolonel taak’ulunq, rik’in li k’iila k’a’aq re ru ink’a’ us junpak’al ut li k’iila k’a’aq re ru chaab’il chi junpak’al chik.⁷

Wan naq ink’a’ nakaweek’a naq chanchano li kawil che’ trigo. Chiwanq aakuyum aawik’in aawib’! Li Qaawa’ kixye naq sa’ xyanq li trigo taawanq li al pim toj namoq chaq.⁸ Chiqajunilo laa’o aj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan, ut us ta toj maji’ nokochaab’ilo’ jo’ raj naqaj, k’eek’o qach’ool sa’ li qajom chi wank jo’ tz’aqal xtzolom a’an.

Xnimob’resinkil li qapaab’aal chirix li Jesukristo

Naqak’e reetal naq jo’ chanru naq li k’a’ru ink’a’ us natam sa’ li ruchich’och’, lix kolb’al qix sa’ musiq’ej, lix kolb’aleb’ rix sa’ musiq’ej li ani neke’qara, taaraj ru naq taqach’olani, taqakawob’resi, ut taqakawresi chi us wi’chik lix xe’ li qapaab’aal chirix li Jesukristo. Li apostol aj Pablo kixye qe naq chapchooqo,⁹ k’ub’elanb’ilaqo, ut kawaqo¹⁰ sa’ li qarahom choq’ re li Kolonel ut li qajom re xtaaqenkil. Anajwan ut sa’eb’ li kutan chalkeb’ re taa’ajmanq ru naq taqayal qaq’e chi tz’aqal re ru ut chi k’eek’o qach’ool, ut naq taqakol qib’ chiru li sahilank-ib’ ut li sachk chi yal joʼmaajoʼ.¹¹

A’ut us ta naniman lix wankil li ruchich’och’ chiqasutam, tento naq ink’a’ tooxuwaq. Li Qaawa’ maajun wa tixkanab’ lix tenamit re li sumwank. Wan jun wankilal li nak’ehok musiq’ejil maatan ut choxahil b’eresihom reheb’ li tiikeb’ xch’ool.¹² A’b’anan, li osob’tesihom re li musiq’ejil wankilal ink’a’ nachal sa’ qab’een yal sa’ xk’ab’a’ naq laa’o komon sa’ li tasal tenamit a’in. Nachal naq naqakawob’resi li qapaab’aal chirix li Qaawa’ Jesukristo ut naqapaab’ lix taqlahom, naq nokowulak chixnawb’al ru ut chixraab’al. “A’an a’in li junelik yu’am,” chan li Jesus, “naq te’xnaw aawu laa’at li junat chi tz’aqal Dios ut li xataqla chaq, li Jesukristo.”¹³

Jo’ naqanaw, xpaab’ankil li Jesukristo ut wank jo’ tz’aqal xtzolom ink’a’ nasik’man ru yal jun sut ajwi’. A’an b’an jun loq’laj yalok q’e chi junelik li nak’i ut naxpuktesi rib’ chiru li qayu’am, ut toj jo’kanaq chalen naq toxqawiq’ib’ qib’ chiru li roq.

Rik’in li trigo chi k’iik sa’ xyanq li yib’ aj pim re li ruchich’och’, chan ru naru naqanimob’resi ut naqakawob’resi li qateneb’ankil rik’in li Kolonel chiruheb’ li kutan chalel?

Tink’e oxib’ li na’leb’ eere:

Xtz’ilb’al rix lix yu’am li Jesus

Xb’een, naru naqach’ik qib’ chi tz’aqal sa’ lix yu’am li Jesus ut sa’eb’ lix k’utum, sa’ lix chaq’alil ru, sa’ lix wankilal, ut sa’ lix tojb’al rix li maak. Li Kolonel kixye, “Chexʼiloq wankin wiʼ saʼ li junjunq eekʼoxlahom.”¹⁴ Li apostol aj Jwan naxjultika qe, “Laa’o [naqara a’an] xb’aan naq a’an kooxra xb’en wa.”¹⁵ Naq yooqo chireek’ankil lix rahom, taqara wi’chik chi us ut yal taayo’laaq chaq sa’ qach’ool xtaaqenkil lix b’aanuhom li Kristo sa’ xraab’aleb’ ut rilb’aleb’ li qas qiitz’in. Rik’in li junjunq chi k’a’aq re ru tiik naqab’aanu choq’ re, naru naqil a’an chi saqen wi’chik ru.¹⁶ Naqaloq’oni ut naqach’inayal qaq’e chixtaaqenkil lix b’aanuhom a’an.¹⁷

Ok sa’ sumwank rik’in li Qaawa’

Chirix a’an, naq naqanaw ru ut naqara chi us li Kolonel, naniman wi’chik li qajom chixyeechi’inkil re a’an li qatiikilal ut lix kawil qach’ool. Noko’ok sa’ sumwank rik’in a’an. Naqatikib’ rik’in li sumwank re li kub’iha’ ut naqak’ojob’ li yeechi’ihom a’an ut lix komoneb’ chik naq naqajal qak’a’uxl, naq naqapatz’ xkuyb’al qamaak, ut naq naqoyb’eni tz’aqonk sa’ li loq’laj wa’ak rajlal xamaan. Naqateneb’ qib’ “chixjultikankil a’an, ut chixpaab’ankil lix taqlahom.”¹⁸

Naq kawresinb’ilo, neke’qak’ulub’a li k’ojob’anb’il k’anjel ut eb’ li sumwank re li santil ochoch. Naq naqeek’a lix toch’om li junelik q’e kutan sa’eb’ li qach’anch’ookil ut loq’laj hoonal sa’ li rochoch li Qaawa’, chi sa qach’ool noko’ok sa’ sumwank rik’in li Dios ut naqakawob’resi lix yalb’al qaq’e chiroxloq’inkileb’.

Ok sa’ sumwank ut xpaab’ankileb’ naxk’am chaq lix rahom li Kolonel toj sa’ xchamal li qaam. Sa’ li hu Liahona re li po a’in, li Awa’b’ej Russell M. Nelson xye: “Li qasumwank toohe’xnach’ob’resi chi us wi’chik rik’in a’an. … Li Dios ink’a’ tixtz’eqtaana lix sumwanjik rik’ineb’ li neke’xkab’la li chapok-ib’ a’in rik’in a’an.”¹⁹ Ut jo’ kixye li Awa’b’ej Nelson sa’ li eq’la a’in, “Rik’in li rosob’tesinkil li junjunq chi santil ochoch, nachal xkomon chik lix wankil li choxa sa’ ruchich’och’ re qakawob’resinkil ut re xka’ch’inob’resinkil lix wankilal laj tza.”²⁰

Ma naqak’e reetal k’a’ut naq li Qaawa’ naxye re lix profeet naq tixnach’ob’resiheb’ li santil ochoch qik’in re naq tooruuq chi wank chi kok’ aj xsa’ sa’ li rochoch a’an?

Naq noko’ok sa’ li santil ochoch, naqisi qib’ chiru li k’a’ru re li ruchich’och’ wankeb’ sa’ qasutam, ut nokotzolok ajwi’ chirix li qajom sa’ li yu’am ut chirixeb’ li junelikil maatan yeechi’inb’ileb’ qe sa’ xk’ab’a’ li qaKolonel Jesukristo.

Xkolbʼal rix li maatan re li Santil Musiqʼej

Sa’ xraqik, li rox inna’leb’: sa’ li loq’laj sik’ok a’in, naqak’uula, naqil, naqakol rix, ut naqoxloq’i li maatan re li Santil Musiq’ej. Li Awa’b’ej M. Russell Ballard ut li Elder Kevin W. Pearson toje’ xe’aatinak chirix lix tijom li Awa’b’ej Nelson li tinka’suti: “Sa’ li kutankil chalel, tookamq raj sa’ musiq’ej chi maak’a’ li b’eresink, li k’amok b’e, li k’ojob’ank ch’oolej, ut li ochb’eeniik chi rajlal xb’aan li Santil Musiq’ej.”²¹ A’an jun maatan maajo’ nimal xtz’aq. Naqayal qaq’e chixk’eeb’al reetal li k’a’ru naqanumsi wulaj wulaj, re naq li Santil Musiq’ej taakanaaq qik’in. Laa’o jun saqen sa’ li ruchich’och’, ut naq na’ajman ru, naqasik’ ru wank chi jalan chiruheb’ li qas qiitz’in. Li Awa’b’ej Dallin H. Oaks toje’ kixpatz’ reheb’ li saaj: “Ma nekeraj wank chi jalan? … Li k’a’ru nekesik’ ru xb’aanunkil sa’ lee yu’am aajel tz’aqal ru. … Ma nekexnume’ chi uub’ej chiru Ii ka’pak’alink re li ruchich’och’?”²²

Xsik’b’al ru wank chi jalan rik’in li ruchich’och’

Sa’ jun puktesinb’il esil sa’ li internet, xinpatz’ reheb’ li wech aj moos naq te’xwotz k’a’ru xe’xsik’ ru xb’aanunkil re naq jalanaqeb’ chiru li ruchich’och’. K’iila cient li na’leb’ xink’ul.²³ A’ineb’ junjunq reheb’ li na’leb’ a’an:

xAmanda: Laa’in aj b’anonel ut nink’anjelak sa’ jun tz’alam. Ninyal inq’e chirilb’aleb’ li wankeb’ sa’ li tz’alam jo’ chan raj ru tixb’aanu li Kristo.

xRachel: Laa’in aj b’ichanel re opera ut k’oxlanb’il naq tento twoksi yalaq k’a’ chi t’ikr us ta moko nikinixram ta chi us. [Xb’aan naq ak xink’ul lin loq’laj aq’ej], kinye reheb’ [li neke’k’uub’ank reheb’ li b’ichank] naq lin t’ikr tento tinxram chi us. Ink’a’ ke’saho’ xch’ool rik’in a’an … a’b’an rik’in josq’il ke’xb’aanu ajwi’ li kinpatz’. Maajun wa raj tinjal ru li tuqtuukilal nachal sa’ xkab’a’ li wank choq’ aj yehol nawom chirix li Kristo chiru chixjunil li hoonal.

Laj Chriss: Laa’in ninkala chaq (toje’ yookin chixkanab’ankil), k’ulub’ejin chi ok sa’ li santil ochoch ut wank jo’ komon re li Iglees. Moko ninmuq ta lin ch’a’ajkilal rik’in li ha’ nakaltesin ut naq xintaw jun xnawom inch’ool chirix lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo.

xLauren: Yookin chaq chixtz’iib’ankil jun k’utb’esink wochb’eeneb’ li wamiiw re lin eskweel. Ke’xye naq lin ch’anch’ookil kristiaanil sa’ li k’utb’esink sa’ junpaat raj taajalaaq ut taa’ok raj chi yehok yib’ aj aatin. Ke’raj raj xminb’al wu, a’b’an ink’a’ kiwaj ut chi jo’kan kinkana.

Laj Adam: Naab’aleb’ li kristiaan ink’a’ nikine’xpaab’ naq ninpaab’ li saq ruhil ch’oolej ut naq ink’a’ nawil li pornografia. Moko neke’xtaw ta ru li sahil ch’oolejil ut li tuqtuukilal naweek’a xb’aan a’an.

xElla: Lin yuwa’ a’an komon sa’ li ch’uut LGBTQ. Junelik ninyal inq’e chiroxloq’inkileb’ li reek’ahom li was wiitz’in naq ninwotz xnawom inch’ool chirix li Kristo ut nawoxloq’i chi tiik li k’a’ru ninpaab’.

Laj Andrade: Lin junkab’al ke’xkanab’ xik sa’ li Iglees a’b’an laa’in kinsik’ ru naq junelik tinxik.

Ut sa’ xraqik, li xSherry: Wanko chaq sa’ jun ch’utam sa’ rochoch laj jolominel tenamit. Ke’ok chi jek’ink ha’ nakaltesin re “wotzok.” Kintz’aama naq ha’ te’xk’e we laa’in, us ta eb’ li neke’jek’in ke’xye naq moko yookin ta chi oxloq’ink. Koowotzok sa’ xk’ab’a’ laj jolominel tenamit, ut laa’in kintaqsi lin ha’ chi kutankil! Laj jolominel tenamit ink’a’ kijosq’o’.

Li Awa’b’ej Nelson naxye, “Hehe’, laa’ex wankex sa’ li ruchich’och’, a’b’an jalan lee wanjik chiru li ruchich’och’ re eetenq’ankil chi eelelik chiru li k’a’ru tz’aj re li ruchich’och’.”²⁴

Li xAnastasia, jun saaj na’b’ej aran Ucrania, wan sa’ li b’anleb’aal chirix naq kiyo’la lix k’uula’al naq kitikla li nimla pleet aran Kiev chiru li po febrero xnume’. Jun aj b’anonel kixte li okeb’aal re li b’anleb’aal ut kixjap re chixyeeb’al, “Chap laa k’uula’al, b’at sa’ junaq isb’, ut elen arin—anajwan!”

Chirix chik a’an, xAnastasia kixye:

“Maajun wa kinume’ sa’ ink’a’uxl naq li xb’eenileb’ inkutan jo’ na’b’ej jwal ch’a’ajaq raj, … a’b’an … ninjayali wib’ … rik’ineb’ li osob’tesihom ut eb’ li sachb’a-ch’oolej nawil. …

“Anajwan, … maare ch’a’aj raj xkuyb’aleb’ xmaak li yookeb’ chi majewank ut chi rahob’tesink … , a’b’an, jo’ xmoos li Kristo, wan inpaab’aal naq [tinkuyuq maak]. …

“Ink’a’ ninnaw k’a’ru taak’ulmanq chalel … a’b’an ninnaw naq rik’in roxloq’inkileb’ li qasumwank taachalq li Musiq’ej qik’in chi junelik, … ut a’an tixk’e xsahil qach’ool ut qoyb’enihom, … us ta jwal ch’a’ajeb’ ru li kutan.”²⁵

Li yeechi’ihom re li junelik yu’am ut lix loq’alil li choxahil awa’b’ejihom

Ex was wiitz’in, osob’tesinb’ilin chixk’ulb’al xnaab’alil lix rahom li qaraarookil Kolonel, Jesukristo. Ninnaw naq yo’yo a’an ut naq naxb’eresi lix santil k’anjel. Moko tz’aqal ta li waatin re xyaab’asinkil lin rahom choq’ re.

Chiqajunilo laa’o “alalb’ej sa’ li sumwank” ut yooko chi nujak chiru li ruchich’och’, sa’eb’ li tenamit ut na’ajej ut naab’al millon qajlil naq yooko chiroyb’eninkil lix sutq’ijik chaq li Qaawa’ ut qaKolonel. Naq nokowan jo’ jun saqen choq’ reheb’ li wankeb’ sa’ qasutam, naqak’utb’esi li k’a’ru tz’aqal naqaj, naqak’oxla, naqasik’ ru, ut k’a’ru naqab’aanu. Naq naqayal qaq’e chi anchal qach’ool chixnawb’al ru ut chixraab’al li Kolonel, naqisi qib’ sa’ li ruchich’och’ rik’ineb’ li qasumwank rik’in li Dios, ut jalano, jalan qak’a’uxl ut q’axal chaab’ilo naq naqoxloq’i ru a’an ut lix k’utum, a’b’an ink’a’ naqisi qib’ chiruheb’ li kristiaan jalan xpaab’aaleb’.

Wank choq’ trigo sa’ xyanq li yib’ aj pim k’a’jo’ xchaq’al ru, wan naq aal b’ayaq riiqankil, a’b’an junelik naseeb’o xb’aan xkawil qach’ool ut xb’aan xkawil li qapaab’aal. Wi nekekanab’ naq lee rahom choq’ re li Kolonel ut lix rahom a’an taa’ok sa’ xchamal lee raam, ninyeechi’i eere naq taakawuuq wi’chik lee ch’ool, teek’ul eetuqtuukilal ut xsahil eech’ool re xnumsinkileb’ li ch’a’ajkilal re li yu’am. Ut li Kolonel naxyeechi’i qe: “Teb’inch’utub’ lin tenamit, jo’ chanru li jaljookil ru aatin chirix li trigo ut li yib’ aj pim, re naq li trigo taak’uulamanq sa’eb’ li xokleb’aal re te’reechani li yu’am chi junelik, ut taak’eemanq li choxahil loq’alil choq’ xkorooneb’.”²⁶ Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.