Xkab’lankil jun yu’am kaw rib’ chiru li ch’a’ajkilal
Nintz’aama naq chiqachoyaq xkab’lankil li qayu’am rik’in xtaaqenkil chi tz’aqal re ru li k’uub’anb’il na’leb’ li kawresinb’ileb’ tz’aqal xb’aan li qaChoxahil Yuwa’.
Chiru naab’al chihab’, sa’ li pulpito a’in sa’ xna’aj li ch’utub’aj-ib’, qak’ulum xchaq’al ru na’leb’, musiq’aak, ut k’utb’esinb’il na’leb’. Wan hoonal naq eb’ laj k’ehol na’leb’ xe’roksi eetalil chirix lix nawomeb’ ut lix k’ulumeb’ re xch’olob’ankil chi saqen ru ut rik’in kawilal jun li raqal re lix evangelio li Jesukristo.
Chi jo’kan, ak qatzolom qana’leb’ chirix jun so’sol ch’iich’ ut li xik sa’eb’ a’an ut chan ru naq junaq ch’ina eek’ank naru chiqak’amb’al najt b’ar wi’ taqaj wulak.1 Chi jo’kan ajwi’, qatzolom chirix lix jalanil li qaam rik’in lix nimal ru jalaak sa’ qaam li na’ajman re xk’ulb’al lix b’oqom li Qaawa’ naq taqataaqe.2
Chiru li hoonal a’in nawaj roksinkil jun li musiq’anb’il eetalil xch’a’al lin tzolb’al jo’ aj profesional. Yookin chi aatinak chirix li ingenieria civil. Sa’ xtiklajik lin tzolb’al sa’ universidad, xinmatk’i ru li kutan naq tintz’aqobresi ru li na’ajman re naq tink’ule’q chixtzolb’al chan ru xyiib’ankil lix ninqal ru ochoch ut jalan jalanq chik chi k’anjel li taak’ulub’aaq jo’ li “ink’a’ nat’ane’ xb’aan li hiik.”
Xwulak xkutankil lix b’een intzolb’al chirix li na’leb’ a’in. Lix b’een raatin laj k’utunel a’an: “Nink’oxla naq jwal teeraj xtzolb’al xyiib’ankileb’ li ninqi ochoch li ink’a’ neke’t’ane’ xb’aan li hiik.” Naab’al qe laa’o xqasumela chi sa li qach’ool. Ut laj k’utunel kixye, “Chekuy inmaak a’b’an a’in moko taaruuq ta chi uxmank xb’aan naq moko tinruuq ta chixyiib’ankil jun li ochoch naab’al xk’ojaril li taaruhanq raj chixramb’al malaj ink’a’ raj tixk’ulub’an li hiik. Maak’a’ xyaalal,” chan, “xb’aan naq taawanq li hiik us ta ink’a’ nawulak chiqu.”
Chirix a’an kixye, “Li tinruuq chixk’utb’al cheru a’an chan ru xyiib’ankileb’ li ochoch li te’ruuq chixkuyb’al xmetz’ew li hiik, ochoch li te’ruuq chixkuyb’al xmetz’ew li kat-sut-iq’, re naq li ochoch a’an taawanq chanchan tawi’ naq maak’a’ xk’ulman ut toj taaruuq chi oksimank.”
Jun inginiero naxtz’il rix lix nimal, li taa’oksimanq ut lix chaab’ilal lix xe’, roqechal, xtz’amb’ahil, lix tz’akil, ut chixjunil chik li k’a’aq re ru taak’anjelaq. Eb’ li k’a’aq re ru a’in na’ok choq’ k’uub’anb’il na’leb’ ut li kawresinb’ileb’ tz’aqal, li tento taa’uxmanq chi tz’aqal re ru xb’aan laj tz’ak re naq li k’anjel a’an taaruuq chi oksimank re li xyiib’amank wi’ ut li yoo chi kab’lamank wi’.
A’ut maare ak xnume’ 40 chihab’ chirix naq kink’ul lin tzolb’al a’an, nanaq sa’ inch’ool chi tz’aqal re ru naq kin’ok chixtawb’al inna’leb’ chi tz’aqal chirix lix aajelil ru li na’leb’ a’in li taak’anjelaq we re xkab’lankil lin yu’am jo’ aj profesional. Ink’a’ ka’ajwi’ a’an, li jwal aajel b’an ru—a’an naq wan chi junelik re xkab’lankil lin yu’am ut xyu’ameb’ ajwi’ li wankeb’ rub’el inwankil.
Jwal osob’tesinb’ilo rik’in naq naqanaw li k’uub’anb’il na’leb’ re li kolb’a-ib’ yiib’anb’il xb’aan li qaChoxahil Yuwa’, naq wan lix k’ojob’anb’il evangelio li Jesukristo, ut naq naqapaab’eb’ lix musiq’anb’il b’eresihom li yo’yookil profeet! Chixjunileb’ lix b’eenil a’aneb’ li “k’uub’anb’il na’leb’” yiib’anb’ileb’ ut “kawresinb’ileb’ tz’aqal” li neke’xk’ut chiqu chan ru xyiib’ankileb’ li sahil yu’am, yu’ameb’ li kaweb’ rib’ chiru li maak, kaweb’ rib’ chiru li yale’k, kaweb’ rib’ chiru laj tza, li naxyal xq’e chixsachb’al li qajunelikil ajom chi wank rik’in li qaChoxahil Yuwa’ ut rochb’eeneb’ li qaraarookil junkab’al.
Li Kolonel ajwi’, sa’ xtiklajik lix k’anjel sa’ ruchich’och’, “kikana re taayale’q rix xb’aan laj tza.”3 A’b’an li Jesus ki’el chi uub’ej chiru li yale’k a’an. Chan ru naq kintenq’aak xb’aan li rajom chixtz’eqtaanankil li Satanas ut li aaleek? Li kitenq’ank re li Jesus re naq taa’elq chi uub’ej sa’ li ch’a’ajkil hoonal a’an, a’an lix kawresinkil sa’ musiq’ej, a’ li kik’ehok xkawil xch’ool re xnumsinkil li raalehom laj tza.
K’a’ruheb’ li na’leb’ li ke’tenq’ank re li Kolonel chi wank chi kawresinb’il sa’ li hoonal a’an?
Xb’een, kixkuy xsa’ chiru 40 kutan ut 40 q’ojyin, jun li kuyuk sa’ li kirochb’eeni rik’in tijok chi kok’aj xsa’. Us ta sa’ tib’elej q’un xmetz’ew, lix musiq’ jwal kaw. Jo’kan b’i’, us ta moko napatz’e’ ta qe xkuyb’al qasa’ chiru k’iila kutan—ka’aj b’an wi’ 24 hoor ut jun sut chiru jun po—li kuyuk sa’ naxk’e qakawilal sa’ musiq’ejil ut nokoxkawresi re jun yu’am kaw rib’ chiru li ch’a’ajkilal.
Xkab’, sa’ li seraq’ chirix li yale’k kixnumsi li Kolonel, naqil naq rajlal kixsume laj tza chi wan li loq’laj hu sa’ lix k’a’uxl; kiroksi sa’ li hoonal b’ar wi’ aajel ru.
Naq laj tza kixyal rix re naq tixsutq’isi li pek choq’ kaxlan wa re taarisi li tz’okajik kixnumsi, li Qaawa’ kixye, “Tz’iib’anb’il reetalil: li winq ink’a’ ka’ajwi’ rik’in kaxlan wa yo’yooq, rik’in b’an ajwi’ li raatin li Dios.”4 Jo’kan ut naq li Qaawa’ wan sa’ li santil ochoch, laj tza kixyal rix re naq tixk’ut lix wankilal, b’ar wi li Qaawa’ kixsume rik’in wankilal, “Tz’iib’anb’il resil wi’chik naq maayal rix laa Qaawa’ ut laa Dios.”5 Naq laj tza yoo raj wi’chik chiraalenkil, li Qaawa’ kixsume, “Tz’iib’anb’il resil, chaloq’oni laa Dios ut ka’ajwi’ chiru a’an tatk’anjelaq.”6
Lix numik jun li kat-sut-iq’ naxkanab’ reetalil us ta yiib’anb’il chi tz’aqal re ru—naxk’ul li jore’k, maare li meex malaj lix b’een li ochoch nat’ane’, ut najore’ li rokeb’aal. A’b’anan li kab’l chaab’il yiib’anb’il taaruuq chi oksimank re xkolb’aleb’ li wankeb’ chi sa’, ut rik’in b’ayaq xyiib’ankil taawulaq wi’chik jo’ naq kiwan.
Ut chi jo’kan, lix yalom laj tza naru “naxjor” malaj naxtoch’ b’ayaq li qayu’am, us ta naqayal qaq’e chixkab’lankil li qayu’am chi tz’aqal re ru. Li “jore’k” a’an naru neke’k’utun rik’in xrahil qach’ool malaj reek’ankil naq xoopaalto’ ut naq ink’a’ xooru chixb’aanunkil chixjunil chi tz’aqal re ru, malaj reek’ankil naq ink’a’ jwal chaab’ilo jo’ naqaj raj.
A’b’an li jwal aajel ru a’an naq xb’aan xtaaqenkil li k’uub’anb’il na’leb’ ut li choxahil taqlahom, malaj lix evangelio li Jesukristo, jo’kan naq toj xaqxooko. Li qayu’am ink’a’ nat’ane’ xb’aan lix k’anjel laj tza malaj xb’aaneb’ li ch’a’ajkilal naqanumsiheb’, kawresinb’ilo b’an re xik chi uub’ej.
Li sahil ch’oolejil yeechi’inb’il sa’eb’ li loq’laj hu jo’ rajom li qayu’am7 ink’a’ tento taatawmanq ru naq ink’a’ taawanq qamajelal chi moko rahilal, naq ink’a’ taawanq “qajorol” xb’aan li aaleek, laj tza, malaj li yale’k taqanumsi sa’ xb’een li ruchich’och’.
Li sahil ch’oolejil a’in nach’olob’aman sa’ li royb’enihom laj Nefi chirix li yu’am naq kixye, “Ut rik’in naq wilom k’iila ch’a’ajkilal chiru xb’ehil lin kutan, a’ut k’ajo’ naq usilanb’ilin xb’aan li Qaawa’ chiru chixjunil lin kutan.”8 Chixjunil lix kutan! Jo’kaneb’ ajwi’ li kutan kixnumsi laj Nefi xb’aan naq ink’a’ ajb’il xb’aaneb’ li ras, a’ut naq ke’xb’ak’ sa’ li jukub’, jo’kan ajwi’ li kutan naq kikam lix yuwa’, aj Lehi, ut naq laj Laman ut laj Lemuel ke’ok choq’ aj xik’ ilonel re lix tenamit. A’ut chiruheb’ li ch’a’ajkil kutan a’an, laj Nefi kireek’a naq k’a’jo’ usilanb’il xb’aan li Qaawa’.
Naru nawan qatuqtuukilal rik’in xnawb’al naq li Qaawa’ maajun wa tooxkanab’ chi aaleek mas wi’chik chiru li tooruuq chixkuyb’al. Laj Alma nokoxb’oq chi “yo’lek ut chi tijok, re naq ink’a’ too’aaleeq chi numtajenaq chiru li nokoru chixkuyb’al, ut chi jo’kan toob’eresiiq xb’aan li loq’laj musiq’ej, ut rik’in a’an tuulanaqo, q’unaq qach’ool, kub’enaqaq qatawom, aj kuyunelaqo, nujenaqaqo rik’in rahok ut rik’in anchal li najtil oyb’enink.”9
A’in ajwi’ naru nab’aanuman sa’ li yalb’a-ix re li yu’am. Laj Ammon naxjultika qe li raatin li Qaawa’: “Ayuqex … numsihomaq rik’in kuyuk lee ch’a’ajkilal ut laa’in texink’e chi usaak.”10
Li Qaawa’ junelik nokoxtenq’a naq naqanumsi li ch’a’ajkilal, yale’k, q’unil ch’oolej, malaj li kamk. A’an kixye, “Ut anajwan, chi yaal ninye eere, ut li kʼaʼru ninye re li jun ninye re chixjunil, chiwanq xsahil eechʼool, ex kokʼal, xbʼaan naq laaʼin wankin saʼ eeyi, ut moko kanabʼanbʼilex ta inbʼaan.”11 A’an maajun wa tooxkanab’!
Nintz’aama naq chiqachoyaq xkab’lankil li qayu’am rik’in xtaaqenkil chi tz’aqal re ru li k’uub’anb’il na’leb’ li kawresinb’ileb’ tz’aqal xb’aan li qaYuwa’ ut tz’aqob’resinb’ileb’ ru xb’aan li qaKolonel Jesukristo. Jo’kan b’i’, b’antiox re li usilal li nawulak qik’in xb’aan lix tojb’al rix li maak xb’aan li qaKolonel, tooxk’e chi usaak sa’ xkab’lankil jun yu’am kaw rib’ chiru li maak, kaw rib’ chiru li yalb’a-ix, ut kaw rib’ re xnumsinkil li rahil ch’oolejil ut li ch’a’aj sa’ li qayu’am. Jo’ ajwi’, wanq qak’ulub’ re xk’ulb’al chixjunil li osob’tesink yeechi’inb’il xb’aan lix rahom li qaYuwa’ ut li qaKolonel. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.