Jolomil ch’utub’aj-ib’
Xch’olaninkil ut xwotzb’al lix nawom aach’ool
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2022


Xch’olaninkil ut xwotzb’al lix nawom aach’ool

Nekexinb’oq chixwotzb’al lix nawom eech’ool rik’in aatin ut rik’in b’aanuhom.

Xtikib’ankil

Eb’ li hoonal ninqeb’ xwankil re li qayu’am neke’chal chi kok’ aj xsa’ ut chi ink’a’ oyb’eninb’ileb’, sa’ ajwi’ li qasaajilal. Nawaj xwotzb’al jun seraq’ chirix jun saaj li wan sa’ li secundaria, laj Kevin xk’ab’a’, li xsik’e’ ru chi xik sa’ jun li k’anjel choq’ reheb’ li saaj aj jolominel, sa’ tz’aqal li raatin a’an.

“Kinwulak, ut laj tz’iib’ kixpatz’ ani ink’ab’a’. Kinixtaw sa’ li hu ut xye, “Ah, laa’at li saaj winq aj Utah.”

““Ma ka’ajwi’ laa’in aj Utah?” chankin.

““Hehe’, ka’ajwi’ laa’at.” Kixk’e jun hu we tz’iib’anb’il wi’ “Utah” rub’el lin k’ab’a’. Naq kink’e chiwix, kiweek’a’ naq yookin chi eetaliik.

“Kin’ok sa’ li ascensor re li hotel wochb’een oob’ chik laj tzolonel re li secundaria li wankeb’ ajwi’ xk’ab’a’eb’ chirix. “Laa’at aj Utah. Ma laa’at aj Mormon?” chan jun reheb’.

“Xinxutanaak sa’ xyanqeb’ laj tzolonel a’in re jalan jalanq na’ajej re li qatenamit. “Laa’inin,” kinsume chi timil.

““Laa’ex nekepaab’ laj Jose Smith, li kirileb’ li anjel. Ma yaal naq nakapaab’ a’an?”

“Ink’a’ kinnaw k’a’ru tinye. Chixjunileb’ yookeb’ chinka’yankil. Toje’ xinwulak, ut chixjunileb’ ak neke’xk’oxla naq jalanin. Xinjosq’o’ b’ayaq, toja’ naq xinye, “Ninnaw naq laj Jose Smith a’an xprofeet li Dios.”

““B’ar pe’ xchal a’an?” xinpatz’ wib’. Ink’a’ xinnaw naq tinruuq chixyeeb’al. A’b’an kiweek’a naq yaal li xinye.

““Xe’xye we naq wax eeru sa’ lee paab’aal,” chan.

“Chirix a’an, ch’anch’o kookana naq kitehe’ rokeb’aal li ascensor. Naq yooko chixxokb’al li qab’oolx, a’an ki’ok chi b’eek, yoo chi se’ek.

“Toja’ naq jun xyaab’ kuxej kixpatz’, “Ma yaal naq wan jun chik lix Santil Hu eb’ laj Mormon?”

“Ay. Ink’a’ wi’chik. Kinsutq’isi wib’ re rilb’al jun chik reheb’ laj tzolonel li xwan chaq sa’ li ascensor wochb’een, laj Christopher xk’ab’a’.

““A’an lix Hu laj Mormon xk’ab’a’,” chankin, ink’a’ xwaj xyeeb’al xkomon chik. Kinxokeb’ lin b’oolx ut kin’ok chi b’eek.

““Ma a’an li hu kixjaltesi ru laj Jose Smith?” kixpatz’.

““A’an a’an,” kinsume. Yal kinb’eek, ink’a’ xwaj wi’chik xutaanak.

““Us, b’ar truuq tintaw junaq?”

“Jun li raqal re li loq’laj hu kintzol sa’ li seminario kichal sa’ ink’a’uxl. “Ink’a’ ninxutaanak chirix lix evangelio li Jesukristo.”1 Naq ki’ok a’an sa’ ink’a’uxl, kiraho’ inch’ool naq xinxutaanak.

“Chiru chixjunil li xamaan li raqal a’an ink’a’ ki’el sa’ ink’a’uxl. Kinsume k’iila patz’om chirix li Iglees, ut kintaw naab’aleb’ li wamiiw.

“Kink’e reetal naq kaw inch’ool chirix lin paab’aal.

“Kink’e lix Hu laj Mormon re laj Christopher. Moqon a’an kixtz’iib’a we naq xb’oqeb’ li misioneer chi wulak sa’ rochoch.

“Kintzol naq ink’a’ tinxutaanaq ut naq tinwotz lix nawom inch’ool.”2

Nawaklesiik inch’ool xb’aan xkawilal xch’ool laj Kevin sa’ xwotzb’al lix nawom xch’ool. A’an ajwi’ li neke’xb’aanu wulaj wulaj li komon tiikeb’ chi paab’ank re li Iglees chiru chixjunil li ruchich’och’. Naq tinwotz inna’leb’, nekexinb’oq chixk’oxlankileb’ li kaahib’ chi patz’om a’in:

  1. Ma ninnaw ut nintaw ru k’a’ru jun li xnawom ch’oolej?

  2. Ma ninnaw chan ru xwotzb’al lix nawom inch’ool?

  3. K’a’ru naramok we sa’ xwotzb’al lix nawom inch’ool?

  4. Chan ru tink’uula lix nawom inch’ool?

Ma ninnaw ut nintaw ru k’a’ru jun li xnawom ch’oolej?

Lix nawom aach’ool a’an jun li eechanihom jwal loq’, ut kok’ aj xsa’ ochb’eeninb’il xb’aan li chamal musiq’ejil eek’ahom. Eb’ li eek’ahom a’an k’eeb’ileb’ chi ch’anch’o ut ch’olob’anb’il jo’ jun “chʼina xyaabʼ kuxej li qʼun naʼaatinak.”3 A’an li nakapaab’ malaj nakanaw chirix li yaal, k’eeb’il jo’ musiq’ejil nawom rik’in lix wankil li Santil Musiq’ej. Xk’ulb’al li nawom a’in tixjal li nakaye ut li nakab’aanu. Eb’ li jolomil cha’alej re lix nawom aach’ool, li naxk’ojob’ li Santil Musiq’ej, a’aneb’ a’in:

  • Li Dios a’an laa Choxahil Yuwa’; laa’at li ralal malaj rab’in. A’an nakatxra.

  • Yo’yo li Jesukristo. A’an li Ralal li yo’yookil Dios, ut a’an laj Kolol aawe ut aj Tojol aawix.

  • Laj Jose Smith a’an jun xprofeet li Dios li kib’oqe’ chixk’ojob’ankil wi’chik lix Iglees li Jesukristo.

  • Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan a’an lix Iglees li Dios k’ojob’anb’il wi’chik sa’ ruchich’och’.

  • Lix Iglees li Jesukristo b’eresinb’il xb’aan jun li yo’yookil profeet sa’ li kutan a’in.

Ma ninnaw chan ru xwotzb’al lix nawom inch’ool?

Nakawotz lix nawom aach’ool naq nakawotz li musiq’ejil eek’ahom rik’ineb’ laa was aawiitz’in. Jo’ komon sa’ li Iglees, nachal laa hoonal re xyaab’asinkil lix nawom aach’ool sa’eb’ li ch’utam re li Iglees, malaj sa’ li aatinak rik’ineb’ laa komon, laa wamiiw, ut xkomoneb’ chik.

Naru ajwi’ nakawotz lix nawom aach’ool rik’in li tiikil wank. Lix nawom aach’ool chirix li Jesukristo maawa’ ka’ajwi’ li nakaye—a’an ajwi’ chan ru nakatwan.

Naq nakayaab’asi malaj nakak’ut rik’in laa b’aanuhom li rajom aach’ool chixtaaqenkil li Jesukristo, nakab’oqeb’ laa was aawiitz’in chi “chalk rik’in li Kristo.”4

Eb’ li komon re li Iglees neke’xaqliik joʼ aj yehol nawom chirix li Dios saʼ chixjunil hoonal, saʼ chixjunil li kʼaʼaq re ru, ut saʼ chixjunil li naʼajej.5 Maak’a’ rajlankileb’ li b’e tatruuq wi’ chixwotzb’al sa’ internet li musiq’anb’il na’leb’ xakawresi laa’at malaj xkawresi anihaq chik. Naqach’olob’ li yaal naq nokorahok, nokowotzok, ut nokob’oqok sa’ ajwi’ internet. Li aatin nakapuktesi sa’ li internet taqenaqaq ut santaq wi’chik naq nakawoksiheb’ li redes sociales re xk’utb’al chan ru naq lix evangelio li Jesukristo naxjal laa yu’am.

K’a’ru naramok we re xwotzb’al lix nawom inch’ool?

Naru naq jun reheb’ li ramleb’ re xwotzb’al lix nawom qach’ool a’an naq ink’a’ naqanaw li taqaye. Laj Matthew Cowley, li kiwan chaq jo’ apostol, kixwotz li kixk’ul naq xik re sa’ lix mision aran Nueva Zelanda chiru oob’ chihab’ naq wan chaq 17 chihab’ re:

“Maajo’q’e te’sachq sa’ inch’ool lix tij inyuwa’ sa’ li kutan naq kin’el. Maajun wosob’tesinkil naxq’ax ru xch’ina-usal li osob’tesink a’an. Ut lix ch’otonel aatin choq’ we sa’ xna’ajeb’ li tren, “At walal, tatxik sa’ li mision a’an; tattzoloq; taayal xkawresinkil laa waatin; ut naq tate’xb’oq, wan naq taak’oxla naq tz’aqal xakawresi aawib’, a’b’an naq tatxaqliiq, taayamtesiiq aak’a’uxleb’aal.” Naab’al sut kink’ul a’an.

“Kinpatz’, “K’a’ru tinb’aanu naq yamyooq ink’a’uxleb’aal?”

“A’an kixye, “Tatxaqliiq chi anchal xmetz’ew laa waam, taach’olob’ xyaalal naq laj Jose Smith a’an xprofeet li yo’yookil Dios, ut te’chalq li na’leb’ sa’ laa k’a’uxl ut li aatin sa’ laa we … li te’ok sa’ raameb’ chixjunil li te’ab’inq aawe.” Chi jo’kan naq lin k’a’uxleb’aal, li yamyo chiru xk’ihal lin … mision … , kixk’e inhoonal chixwotzb’al xnawom inch’ool chirix li na’leb’ jwal nim xwankil sa’ ruchich’och’ chalen chaq lix kamik li Qaawa’ chiru li krus. Yalomaq, ex winq ut ixq. Wi maak’a’ chik k’a’ru naru nekeye, chech’olob’ xyaalal naq laj Jose Smith a’an xprofeet li Dios, ut chi jo’kan chixjunil li resilal li Iglees taachalq sa’ eek’a’uxl.”6

Chi jo’kan ajwi’, li Awa’b’ej Dallin H. Oaks kixye, “Wan li xnawom xch’oolej li jwal us xk’eeb’al re li yoo chi xaqliik chiru li yoo chi tijok chi wiq’wo re xk’ulb’al.”7 Li Santil Musiq’ej naxch’olob’ li yaal chiru li na’aatinak jo’ ajwi’ li na’ab’in.

Jun chik li ramleb’, jo’ naqil sa’ lix seraq’ laj Kevin, a’an li xiw. Jo’ kixtz’iib’a laj Pablo re laj Timoteo:

“Xb’aan naq moko li xuwak ta xqamaatani chaq rik’in li Dios, a’ b’an lix kawub’ qach’ool, li rahok. …

“Jo’kan naq matxutaanak chixyeeb’al li yaal chirix li Qaawa’.”8

Li xuwak moko nachal ta rik’in li Qaawa’, rik’in b’an laj tza chi kok’ aj xsa’. Wi wan aapaab’aal, jo’ laj Kevin, tatruuq chixq’axb’al ru li xiw ut chixwotzb’al chi moko ramb’il ta li k’a’ru wan sa’ aach’ool.

Chan ru tink’uula lix nawom inch’ool?

Nink’oxla naq wan jun xnawom ch’oolej sa’ li qaam chiqajunil, a’b’an, re xk’uulankil ut xnimob’resinkil, laj Alma kixye naq tento taqachʼolani lix nawom qach’ool rikʼin xnimal qasakʼahil.9 Naq taqach’olani, “tixchap xxeʼ, ut taanimanq, ut taaʼuuchinq.”10 Wi ink’a’, “nachaqik.”11

Chixjunileb’ li komon re li Xb’eenil Awa’b’ejil ak xe’xk’e qana’leb’ chirix xch’olaninkil lix nawom qach’ool.

Li Awa’b’ej Henry B. Eyring kixk’ut chiqu rik’in rahok naq “li xtzekankil xsahil li raatin li Dios, li tijok chi anchal ch’oolej, ut li ab’ink chiruheb’ lix taqlahom li Qaawa’ tento taa’uxq rajlal ut junelik re naq taanimanq ut taachaab’ilo’q lix nawom qach’ool.”12

Li Awa’b’ej Dallin H. Oaks kixjultika qe naq re xkolb’al rix lix nawom qach’ool, “tento taqak’ul li loq’laj wa’ak rajlal xamaan (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 59:9) re xk’ulb’al li yeechi’ihom naq “taawanq junelik lix Musiq’ qik’in” (Tzol’leb’ ut Sumwank 20:77).”13

Ut li Awa’b’ej Russell M. Nelson toje’ kixye:

“Chech’olani [lix nawom eech’ool] rik’in li yaal. …

“… Chech’olani eerib’ rik’in li raatineb’ li profeet re najter kutan ut re li kutan a’in. Chepatz’ re li Qaawa’ naq tixk’ut cheru chan ru teerab’i a’an chi us. K’ehomaq eehoonal sa’ li santil ochoch ut sa’ li k’anjel re li junkab’al.

“… Chek’e sa’ xb’eenil na’ajej lix nawom eech’ool.”14

Ch’otonel aatin

Ex was wiitz’in, ninyeechi’i eere naq rik’in xtawb’al ru chi us k’a’ru li xnawom ch’oolej, ut rik’in xwotzb’al, texnumtaaq sa’ xb’eeneb’ lix ramleb’ li xiw, li taatenq’anq eere chixch’olaninkil ut chixkolb’al rix lee nimla eechanihom, a’ lix nawom eech’ool.

Osob’tesinb’ilo xb’aan resilaleb’ li k’iila profeet re najter kutan ut re li kutan a’in li ke’xwotz xnawomeb’ chi kaweb’ xch’ool.

Chirix lix kamik li Kristo, laj Pedro kixaqli ut kixch’olob’:

“Chenawaq chejunilex … naq sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, laj Nazaret, li xek’e laa’ex chiru krus ut xwaklesiik chi yo’yo xb’aan li Dios sa’ xyanqeb’ li kamenaq, … naq xaqxo li winq a’in cheru. …

“… Maak’a’ chik junaq k’ab’a’ej rub’el choxa k’eeb’il qe choq’ aj Kolonel.”15

Laj Amulek, chirix naq laj Alma ki’aatinak chirix li paab’aal, kixye rik’in kawilal: “Laaʼin tinchʼolobʼ cheru injunes naq yaal li kʼaʼaq re ru aʼin. Kʼehomaq reetal, ninye eere, naq ninnaw naq taachalq li Kristo saʼ xyanqebʼ li ralal xkʼajolebʼ li winq, … ut naq aʼan tixtoj rix lix maak li ruchichʼochʼ, xbʼaan naq li Qaawaʼ Dios kiyehok re.”16

Laj Jose Smith ut laj Sidney Rigdon, naq ke’ril jun xchaq’al ru k’utb’esinb’il matk’ chirix li Kolonel li xwakliik chi yoʼyo, ke’xye:

“Ut anajwan, chirix li kʼiila chʼolobʼank xyaalal li kʼeebʼil chaq chirix aʼan, aʼin li chʼolobʼank xyaalal, xraqikebʼ chixjunil, li naqakʼe chirix: Naq yoʼyo!

“Xbʼaan naq kiqil, saʼ ajwiʼ lix nim uqʼ li Dios; ut kiqabʼi lix yaabʼ kuxej chixchʼolobʼankil xyaalal naq aʼan li Junaj Yoʼlajenaq chiru li Yuwaʼbʼej.”17

Ex was wiitz’in, nekexinb’oq chixwotzb’al lix nawom eech’ool rik’in aatin ut rik’in b’aanuhom. Toje’ xinru chixb’aanunkil a’an, sa’ xraqik jun li ch’utam rik’in laj jolominel re jun nimla tenamit aran Sudamerica, sa’ lix oficiin rochb’een wiib’ oxib’ chik li rech aj jolominel. Naq xraqe’ li ch’utam sa’ chaab’ilal, kink’oxla naq maare tento raj tinwotz lix nawom inch’ool. Kintaaqe li musiq’anb’il na’leb’ a’an ut kinch’olob’ xyaalal naq li Jesukristo a’an li Ralal li yo’yookil Dios ut laj Kolol re li ruchich’och’. Chixjunil kijala sa’ tz’aqal li hoonal a’an. Ki’eek’aman chi yaal li Musiq’ej sa’ li qasutam. Chanchan naq kitoch’e’ xch’ool chixjunileb’. “Laj Kʼojobʼanel Chʼoolej … naxchʼolobʼ xyaalal li Yuwaʼbʼej ut li Kʼajolbʼej.”18 Jwal ninb’antioxi naq kintaw xkawilal inch’ool chixwotzb’al lin nawom.

Naq taachalq li hoonal chanchan a’an, chapomaq ut k’ulub’ahomaq. Teereek’a lix q’ixnal laj K’ojob’anel Ch’oolej sa’ lee raam.

Ninwotz eerik’in lix nawom inch’ool—li Dios a’an li qaChoxahil Yuwa’, naq yo’yo li Jesukristo, ut naq Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan a’an lix Iglees li Dios sa’ li ruchich’och’ anajwan li b’eresinb’il xb’aan li qaraarookil profeet, Awa’b’ej Russell M. Nelson. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Isi reetalil