Tiqib’ aawib’ rik’in laa metz’ew, at Sion

Xb’aan li Elder David A. Bednar

Re lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol

Tento raj naq li junjunq qe taqatzʼil rix chi anchal qachʼool ut rikʼin tijok li kʼaʼru jwal aajel ru choqʼ qe saʼ tibʼelej ut saʼ musiqʼej.

Li Qaawa’ Jesukristo kiroksiheb’ chi kok’ aj xsa’ li jalajookil ru aatin naq kik’utuk. Eb’ lix jaljookil ru aatin li Kolonel a’aneb’ li seraq’ kiroksi re xjuntaq’eetankileb’ li musiq’ejil na’leb’ rik’in li k’a’aq re ru naqak’ul sa’ li qayu’am. Naqak’e reetal naq li kaahib’ chi evangelio sa’ li Ak’ Chaq’rab’ nujenaqeb’ rik’in li seraq’ li neke’xjuntaq’eeta li awa’b’ejihom re choxa rik’in jun riyajil li mostaza,¹ jun q’ol nim xtz’aq,² jun laj eechal kab’l ut eb’ laj k’anjenel sa’ li awimq,³ lajeeb’ chi tuq’ixq,⁴ ut wan chik xkomon. Naq li Jesus kik’anjelak aran Galilea, li loq’laj hu naxye naq “ink’a’ naraatinaheb’ chi maak’a’ ta jaljookil ru aatin.”⁵

Kok’ aj xsa’ muqmu li tz’aqal na’leb’ naxk’ut jun jaljookil ru aatin. Li seraq’ ka’ajwi’ naxk’ut li choxahil yaal re jun kristiaan a’ yaal lix paab’aal chirix li Dios, lix kawresinkil rib’ sa’ musiq’ej, ut li rajom xch’ool chixtzolb’al. Jo’kan ut naq jun kristiaan tento taaroksi xtaql xch’ool ut “taatz’aamanq, taasik’oq, ut taab’oqoq”⁶ re xk’eeb’al reetal li yaal natawman sa’ li jaljookil ru aatin.

Nintz’aama naq li Santil Musiq’ej tixkutanob’resi li qak’a’uxl chiqajunjunqal naq taqatz’il rix anajwan lix nimal ru li jaljookil ru aatin chirix xninq’ehinkil li sumlaak.

Xninq’ehinkil li sumlaak

“Ki’ok wi’ chik chi aatinak li Jesus ut kixye reheb’ sa’ jaljookil ru aatin:

“Lix nimajwal wankilal li choxa chanchan jun li awa’b’ej li kixninq’ehi xsumlajik li ralal.

“Kixtaqlaheb’ lix moos chixb’oqb’aleb’ li rula’, a’ut eb’ a’an ink’a’ ke’raj chalk.

“Toj kixtaqlaheb’ jalan chik lix moos: Yehomaq reheb’ li wula’: Ak k’uub’k’u lin tzakemq; eb’ lin wakax ut eb’ lin ch’olaninb’il xul ak xe’kamsiik. Ak kawresinb’il chixjunil. Kimqex chixninq’ehinkil li sumlaak!

“A’ut eb’ a’an ink’a’ ke’raj rab’inkil ut koheb’: wan koho sa’ xk’al, wan koho chi yakok.”⁷

Sa’ najter kutan, jun reheb’ li ninq’e jwal sa sa’ xyu’ameb’ laj Judio, a’an xninq’ehinkil li sumlaak—jun k’anjel li kininq’ehiman chiru xnumik jun malaj wiib’ xamaan. Naab’al lix k’uub’ankil li ninq’e a’an, ut kiyeeman resil reheb’ li ula’ naab’al kutan ma taab’aanumanq, ut kitaqlaman lix jultikankileb’ jun kutan ma natikla li ninq’e. Lix b’oqom jun li rey reheb’ lix tenamit sa’ jun li sumlaak chanchan ajwi’ jun taqlahom. A’ut, naab’al reheb’ li b’oqb’ileb’ sa’ li jalajookil ru aatin a’in ink’a’ ke’wulak.⁸

“Xtz’eqtaanankil lix b’oqom li rey chi wulak sa’ li ninq’e a’an tz’aqal xtz’eqtaanankil … lix wankilal jo’ rey ut a’an jun maa’usilank re li rey jo’ ajwi’ li ralal li rey. … Lix xikik jun winq sa’ xk’al ut jun chik chi yakok”⁹ naxk’ut naq sachenaqeb’ xna’leb’ ut naq maak’a’ na’ok wi’ li rajom li rey sa’ xyu’ameb’.¹⁰

Li jajookil ru aatin naxye ajwi’:

“Toja’ naq kixye reheb’ lix moos: Ak k’uub’k’u li ninq’e, a’b’an eb’ li wula’ moko xk’ulub’eb’ ta chalk.

“Ayuqex b’i’ sa’atqeb’ li xaalib’e, ut jo’k’ihaleb’ teetaw, b’oqomaqeb’ chaq sa’ li ninq’e.

“Eb’ a’ moosej a’an ke’elk sa’atqeb’ li b’e, ke’xch’utub’eb’ li jo’k’ihal ke’xtaw, jun chalikeb’ li us jo’wi’ li moko useb’ ta. Ut kinujak xb’aaneb’ li ula’ li na’ajej wan wi’ li kaxaar.”¹¹

Sa’ li kutankil a’an, li ani nab’oqok sa’ li ninq’e—a’an li rey sa’ li jaljookil ru aatin a’in—naxk’e li aq’ej reheb’ li ula’ sa’ li sumlaak. Li aq’ej a’aneb’ li b’aatal li te’xtiqib’ wi’ rib’ chixjunileb’ li te’tz’aqonq. Chi jo’kan, maa’ani nim xwankil ut maa’ani ka’ch’in xwankil sa’ li ninq’e naq wankeb’ aran.¹²

Eb’ li b’oqb’ileb’ sa’atqeb’ li b’e chi wulak sa’ li ninq’e maak’a’ raj xhoonaleb’ chixtawb’al li raq’ choq’ re li sumlaak. Jo’kan naq li rey kixk’eheb’ li raq’ a’an reheb’. Chixjunileb’ ke’ru chixtiqib’ankil rib’ sa’ li reyil aq’ej.¹³

Naq ki’ok li rey sa’ xna’aj li sumlaak, kirileb’ li tenamit ut kixk’e reetal naq jun reheb’ li ula’ maak’a’ raq’ re xninq’ehinkil li sumlaak. Kik’ame’ li winq chiru, ut li rey kixpatz’, “At wamiiw, chan ru naq xat-ok chaq arin chi ink’a’ tiqtookat chi chaab’il jo’ re xninq’ehinkil li sumlaak? A’ut a’an ink’a’ kichaq’ok.”¹⁴ Li rey yoo chixpatz’b’al, “K’a’ut naq maak’a’ laa t’ikr re xninq’ehinkil li sumlaak, us ta xk’eeman aawe?”¹⁵

Chi yaal naq moko tiqto ta chi chaab’il li winq choq’ re li sumlaak, ut li aatin “a’an ink’a’ kichaq’ok” naxk’ut naq maak’a’ tixpatz’ wi’ xkuyb’al.¹⁶

Li Elder James E. Talmage kixye li chaab’il aatin a’in chirix lix b’aanuhom li winq a’an: “Na’ilman chi saqen ru sa’ li raqal naq li rajom li winq maak’a’ xb’aatal a’an eetz’unk malaj maare maa’usilank. Sa’ xtiklajik li rey kixpatz’ rik’in oxloq’ chan ru naq li winq ki’ok sa’ li sumlaak chi ink’a’ tiqto choq’ re xninq’ehinkil li sumlaak. Wi ta kiru chixyeeb’al k’a’ut naq moko tiqto ta chi chaab’il, malaj jalan chik na’leb’, ch’olch’o naq kixye raj; a’b’an nayeeman naq maak’a’ kixye. Lix b’oqom li rey kik’eeman chi moko ramb’il ta re chixjunileb’ li tawbileb’ xb’aaneb’ lix moos; a’b’an li junjunq tento taa’ok sa’ rokeb’aal li reyil ochoch; ut naq maji’ na’ok sa’ xna’aj li sumlaak, b’ar wi’ taawanq li rey, tento naq chaab’il li raq’ li junjunq; a’b’an li winq a’an ki’ok sa’ jalan chik na’ajej; ut xb’aan naq kixmuq rib’ chiruheb’ laj k’aak’alenel sa’ li okeb’aal, a’an chanchan laj elq’.”¹⁷

Jun aj tz’iib’anel aj Kristiano, John O. Reid, naxye naq sa’ xtzeq’taanankil li aq’ej re xninq’ehinkil li sumlaak, li winq “kixmaa’usila li rey jo’ ajwi’ li ralal li rey.” Moko yal ta maak’a’ li raq’ re xninq’ehinkil li sumlaak, kixsik’ b’an ru ink’a’ xk’eeb’al chirix. Chi po’resinb’il xch’ool kixtz’eqtaana li aq’ej li na’ajman choq’ re li ninq’e. Li rey kixtaqla sa’ junpaat: “B’ak’omaq li roq ruq’ ut kutomaq chirix kab’l sa’ li aak’ab’; aran taawanq li yaab’ak ut li k’uxuxink ruuch-e.”¹⁸

Li rey ink’a’ kixraq aatin chirix li winq yal xb’aan xmaak’a’il li aq’ej re xninq’ehinkil li sumlaak—a’ b’an “xb’aan naq ink’a’ kiraj xk’eeb’al chirix. Li winq … kiraj li loq’alil nachal rik’in wulak sa’ li ninq’e, a’b’an … ink’a’ kiraj xpaab’ankil li rajom li rey. Kiraj xb’aanunkil li naraj a’an xjunes rib’. Lix maak’a’il li raq’ kixk’ut lix po’resihom lix ch’ool chiru li rey ut lix taqlahom.”¹⁹

Naabʼalebʼ li bʼoqbʼilebʼ, aʼut moko kʼihebʼ ta li sikʼbʼilebʼ ru

Sa’ xraqik li jaljookil ru aatin nachal li raqal: “Naab’aleb’ li b’oqb’ileb’, ab’an ink’a’ k’iheb’ li sik’b’ileb’ ru.”²⁰

Naqak’e reetal naq laj Jose Smith kixjal li raqal a’an sa’ li hu Mateo sa’ lix jaltesinkil ru li Santil Hu chi musiqʼanbʼil chi jo’ka’in: “Xb’aan naq naab’aleb’ li b’oqb’ileb’, a’b’an ink’a’ k’iheb’ lisik’b’ileb’ ru; jo’kan naq moko chixjunileb’ ta tiqtookeb’ sa’ li aq’ej re xninq’ehinkil li sumlaak²¹

Li b’oqok re xninq’ehinkil li sumlaak ut li ajom chi tz’aqonk sa’ li ninq’e neke’xk’am rib’ a’ut wan xjalanileb’. Li b’oqok k’eeb’il reheb’ chixjunileb’ li winq ut ixq. Naru naq jun kristiaan naxk’ulub’a li b’oqok ut nachunla sa’ li ninq’e—a’ut moko sik’b’il ta ru chi tz’aqonk xb’aan naq maak’a’ li raq’ re paab’aal chirix li Qaawa’ Jesukristo ut lix choxahil usilal. Ut chi jo’kan wan lix b’oqom li Dios ut wan li qasumehom chirix li b’oqok a’an, ut naab’aleb’ li b’oqb’ileb’, a’b’an ink’a’ k’iheb’ li sik’b’ileb’ ru.²²

Li sik’e’k-u maawa’ jun wanjik li k’eeb’il qe. Laa’o b’an naqasik’ ru naq taasik’e’q qu naq naqak’anjela lix taql li qach’ool sa’ tiikilal.

K’ehomaq reetal chan ru na’oksiman li aatin sik’b’ileb’ ru sa’ li raqal a’in re li Tzol’leb’ ut Sumwank:

“Kʼehomaq reetal, naabʼalebʼ li bʼoqbʼilebʼ, aʼut moko kʼihebʼ ta li sikʼbʼilebʼ ru. Ut kʼaʼut naq inkʼaʼ sikʼbʼilebʼ ru?

“Xbʼaan naq kʼaʼjoʼ naq kʼeebʼilebʼ xchʼool chirix li kʼaʼaq re ru re li ruchichʼochʼ aʼin, ut nekeʼxra ru nimaak ruhebʼ xbʼaanebʼ li winq.”²³

Nink’oxla naq jwal saqen ru li na’leb’ k’utb’il sa’ li raqal a’in. Li Dios moko naxk’uula ta jun hu b’ar wi’ tz’iib’anb’il xk’ab’a’eb’ li kristiaan jwal neke’wulak chiru, li naqoyb’eni xtawb’al wi’ qib’ sa’ junaq kutan. Ink’a’ naxk’e chi “sik’e’k ru” yal junjunqeb’ li kristaan. A’b’anan, a’ yaal li qach’ool, li qajom, li oxloq’ naqak’e reheb’ li santil sumwank ut k’ojob’anb’il k’anjel re li evangelio, lix yalb’al qaq’e chixpaab’ankileb’ li taqlahom, ut, sa’ xb’een chixjunil, li rusilal ut ruxtaan li Kolonel naq taasik’e’q qu xb’aan li Dios.²⁴

“Xbʼaan naq nokokʼanjelak chi yalbʼil qaqʼe chi tzʼiibʼak, re xqʼunbʼesinkilebʼ xchʼool li qalal qakʼajol, joʼkebʼ ajwiʼ li qas qiitzʼin, naq teʼxpaabʼ li Kristo, ut teʼxkʼam wiʼchik ribʼ saʼ usilal rikʼin li Dios; xbʼaan naq naqanaw naq aʼ saʼ xkʼabʼaʼ li usilal naq nokokoleʼ, chirix chixjunil li nokoru chixbʼaanunkil laaʼo.”²⁵

Rik’in chixjunil li nak’ulman sa’ li qayu’am wulaj wulaj ut sa’ xyi li choqink natawman sa’ ruchich’och’, naru naq toojalb’ehiiq chiruheb’ li junelikil na’leb’ jwal aajeleb’ ru wi naqasik’ ru xb’een wa li sahilank, li b’ihomo’k, ut li k’ule’k ut nimaak-u xb’aan li ruchich’och’. Li qajom chixk’ulb’al “li kʼaʼaq re ru re li ruchichʼochʼ aʼin” ut li “nimaak qu xbʼaanebʼ li winq” naru tooxk’e chixsachb’al li qamusiq’ejil xb’een alalb’ejil choq’ re li jwal kub’enaq xtz’aq chiru li juyb’il tzakemq.²⁶

Yeechi’ihom ut xnawom ch’oolej

Ninka’suti lix tijom li Qaawa’ reheb’ lix tenamit rik’in xtz’uumal re li profeet aj Hageo sa’ li Najter Chaq’rab’: “Xb’aan naq jo’ka’in naxye li Nimajwal Dios; K’ehomaq reetal lee b’e.”²⁷

Tento taqatz’il rix li qajom sa’ tib’elej ut sa’ musiq’ej chi anchal qach’ool ut rik’in tijok re xk’eeb’al reetal li k’a’ru yoo chiqaramb’al chixk’ulb’aleb’ li k’iila osob’tesink naraj xk’eeb’al qe li qaChoxahil Yuwa’ ut li Kolonel. Relik chi yaal naq li Santil Musiq’ej tooxtenq’a chixk’eeb’al reetal aniho tz’aqal.²⁸

Naq naqasik’ chi tiik li musiq’ejil maatan re uhej re ilok ut xikej re ab’ink,²⁹ ninyeechi’i naq too’osob’tesiiq rik’in li seeb’al ut nawom re xkawob’resinkil li qasumwanjik rik’in li yo’yookil Qaawa’. Taqak’ul ajwi’ li wankilal re choxahilal sa’ li qayu’am³⁰—ut sa’ xraqik toob’oqe’q ut taasik’e’q qu choq’ re lix ninq’e li Qaawa’.

“Ajen, ajen, tiqib’ aawib’ rik’in laa metzʼew, at Sion.”³¹

“Xbʼaan naq Sion tento taatamq saʼ xchaqʼal ru, ut saʼ santilal; tento taanimobʼresimanq ru lix nubʼaal; tento teʼkʼeheʼq xkawubʼ li roqechal; relik chi yaal, ninye chi yaal eere, Sion tento taawakliiq ut tixkʼe chirix lix chaqʼal ru aqʼ.”³²

Chi sa inch’ool ninch’olob’ xyaalal lix choxahilal ut lix yaalalil li Dios, li qaJunelikil Yuwa’, ut li Jesukristo, lix Raarookil Alal. Ninch’olob’ xyaalal naq li Jesukristo a’an aj Kolol qe ut aj Tojol qix, ut naq yo’yo a’an. Ninch’olob’ ajwi’ xyaalal naq li Yuwa’b’ej ut li K’ajolb’ej ke’xk’ut rib’ chiru li ch’ajom aj Jose Smith, ut chi jo’kan ke’xtikib’ lix k’ojob’ankil wi’chik lix evangelio li Kolonel sa’ roso’jikeb’ li kutan. Chiqasik’ ut cho’osob’tesiiq rik’in uhej re ilok ut xikej re ab’ink, nintz’aama a’in sa’ lix santil k’ab’a’ li Qaawa’ Jesukristo, amen.