‘Ik sterk, ook help Ik u’
De belangrijkste hulp bij het versterken van gezinnen is de leerstellingen van Christus te kennen en te volgen.
Enkele maanden geleden vroeg zuster Beck mij of ik over het gezin wilde spreken en iets uit mijn eigen ervaring met gezinnen wilde vertellen. Ik ben ongehuwd en ik heb geen kinderen. Volgens mij dacht zuster Beck dat ik gekwalificeerd was om over het gezin te spreken omdat ik nog nooit een fout met mijn eigen kinderen heb begaan. Dat kunnen de meeste vrouwen niet zeggen.
Van beroep ben ik maatschappelijk werkster en ik heb in de loop der jaren met veel gezinnen te maken gehad — voornamelijk gezinnen met problemen of grote moeilijkheden. Ik heb enkele hartverscheurende situaties meegemaakt waarbij kinderen zwaar mishandeld zijn — zowel lichamelijk als geestelijk. Ik heb kinderen gezien die in de steek gelaten en vergeten waren vanwege de drugsverslaving van hun ouders. Ik heb achttienjarige jongeren gezien die in pleeggezinnen hebben gewoond en er nu alleen voor staan, zonder de steun en hulp van een liefdevol gezin.
Gelukkig hebben de meesten van ons niet met mishandeling of verwaarlozing te maken, maar ieder gezin heeft wel zijn eigen problemen: ziekte, overlijden, ongehoorzaamheid, financiële problemen enzovoort.
Deze problemen roepen enkele serieuze vragen op. Wat gebeurt er met het gezin? Wat is het verschil tussen een stabiel gezin en een disfunctioneel gezin? Wat zijn enkele eenvoudige manieren om een gezin te helpen? En wie kan die hulp aan het gezin geven?
Vandaag wil ik me graag op die vragen concentreren en u vertellen wat ik in de loop der jaren heb gezien. Ik hoop dat u er iets aan zult hebben.
Wat gebeurt er met het gezin?
Satan maakt overuren om het gezin aan te tasten. Hij zegt dat het huwelijk niet belangrijk is, dat kinderen geen vader en moeder nodig hebben en dat een hecht gezin niet belangrijk is. Hij zegt dat zedelijke normen ouderwets en dwaas zijn. En als we problemen hebben, zegt Satan dat we ons geloof mogen opgeven en wereldse wegen mogen bewandelen. Hij verleidt ons met roem en rijkdom en vertelt ons waar we het gemakkelijke leven kunnen vinden. Hij valt ons geloof in God aan en probeert zelfs de sterkste en liefdevolste gezinnen te ontmoedigen. Satan verheugt zich als wij toegeven — ook al is het maar een beetje.
Wat is het verschil tussen een stabiel gezin en een disfunctioneel gezin?
De leden van een stabiel gezin weten wie zij zijn, welke richting ze opgaan en wat ze willen bereiken. De leden van een disfunctioneel gezin weten niet wie zij zijn, zij hebben geen plan, geen anker en geen normen en waarden om hun koers te bepalen.
Sommige ouders van disfunctionele gezinnen hebben wel goede normen geleerd, maar zijn door alcohol, drugs of andere verslavingen op het verkeerde pad terechtgekomen, waardoor hun oordeelskracht is weggenomen — hun vermogen om de juiste beslissingen te nemen. In een stabiel gezin onderwijzen liefdevolle ouders door hun voorbeeld en zeggen ze niet alleen wat hun kinderen moeten doen. Ze doen het met hen samen en laten zien hoe het moet.
Wat zijn enkele eenvoudige manieren om een gezin te helpen?
Vergeet niet dat kinderen bijzonder waardevol zijn. Ze zijn geestkinderen van God. Ik heb duidelijk de veerkracht van de menselijke ziel gezien op momenten dat ik me niet kon voorstellen hoe een kind zou overleven.
Geliefde zusters, heb uw kinderen lief en verzorg ze. Zeg dat u van hen houdt. Sla uw armen om hen heen. Door gepaste lichamelijke genegenheid kunnen er wonderen plaatsvinden. Gebruik vriendelijke woorden. Laat ze door uw voorbeeld zien hoe ze moeten werken. Leer ze bidden. President James E. Faust heeft gezegd: ‘Samen bidden schept een bepaalde band. Kleine kinderen kunnen leren bidden als ze hun ouders en oudere broers en zussen horen bidden. (…) Persoonlijke en gezinsgebeden zijn onmisbaar voor ons geluk als persoon en als gezin.’1
Lees uw kinderen voor. Lees uit de Schriften aan ze voor. Leer ze dat de Schriften hun hele leven een leidraad zullen zijn. Houd gezinsavond met ze. Laat ze weten dat u het heel belangrijk vindt om als gezin bij elkaar te zijn.
Over het algemeen accepteren kinderen hun ouders en hun fouten. Vaak vergeven en vergeten ze veel sneller dan volwassenen en gaan ze verder met hun leven. Voel u niet schuldig. Bied uw excuses aan als u iets verkeerd hebt gedaan. Vraag het kind om vergeving. Bekeer u en ga ook verder met uw leven.
Vergeet niet dat er veel geduld nodig is om een kind op te voeden. Hoe geliefd ze ook zijn, kinderen kunnen onuitstaanbaar, frustrerend en zelfs ongehoorzaam zijn. Er is erg veel geduld en zelfbeheersing voor nodig om geen dingen te zeggen of te doen waar we later spijt van hebben. Soms moeten ouders zich even terugtrekken om ernstige fouten te voorkomen. Het is soms heel nuttig om even de kamer uit te gaan om onszelf weer onder controle te krijgen.
Er is geen beter advies te vinden dan in Het gezin: een proclamatie aan de wereld.2 Lees het. Bestudeer het. Gebruik het als uw gezinsnorm. Gebruik het tijdens verschillende gezinsavondlessen zodat iedereen precies weet hoe het gezin functioneert.
Wie kan het gezin hulp bieden?
Het is duidelijk dat de ouders de voornaamste verantwoordelijkheid hebben om de kinderen te onderrichten en het gezin te versterken. Maar er zijn ook veel anderen die kunnen helpen. Ik heb geweldige ouders, maar zij hebben het niet alleen gedaan.
Ik bevond me in de Tabernakel toen president Gordon B. Hinckley tijdens de algemene ZHV-bijeenkomst in september 1995 voor het eerst de proclamatie over het gezin voorlas. Dat was een bijzonder moment. Ik voelde hoe belangrijk die boodschap was. Ik dacht toen: dat is een belangrijke leidraad voor ouders. Maar het is ook een grote verantwoordelijkheid voor ouders. Ik dacht even dat ik er niet zoveel aan zou hebben omdat ik niet getrouwd was en geen kinderen had. Maar al snel dacht ik: ik heb er wel degelijk iets aan. Ik ben een dochter, een zus, een tante, een nicht en een kleindochter. Omdat ik bij een familie hoor, heb ik bepaalde plichten — en word ik gezegend. Zelfs als ik het enige levende lid van onze familie zou zijn, maak ik nog altijd deel uit van het gezin van God en heb ik de plicht om andere gezinnen te versterken.’
Ouderling Robert D. Hales heeft gezegd: ‘Het gezin sterken is onze heilige taak als ouders, kinderen, familieleden, leiders, leerkrachten en leden van de kerk.’3
Als ZHV-zusters kunnen we elkaar helpen om gezinnen te sterken. We krijgen veel kansen om in verschillende hoedanigheden te dienen. We komen voortdurend in contact met kinderen en jongeren die precies nodig hebben wat wij kunnen bieden. Oudere zusters hebben veel advies en ervaring die ze aan jonge moeders kunnen doorgeven. Soms zegt of doet een jongevrouwenleidster of jeugdwerkleerkracht datgene wat nodig is om te bekrachtigen wat een ouder zijn kind probeert bij te brengen. En uiteraard hoeven we geen specifieke roeping te hebben om de helpende hand uit te steken naar een kennis of buur.
De belangrijkste manier om gezinnen te versterken, is de leerstellingen van Christus te kennen, te volgen en op Hem te vertrouwen. Toen ik probleemgezinnen probeerde te helpen, wenste ik vaak dat deze gezinnen de Heiland zouden kennen en hun kinderen in de leer van Jezus Christus zouden onderrichten.
‘En zie, Hij zal verzoekingen ondergaan, en lichamelijke pijn, honger, dorst en vermoeidheid, ja, meer dan de mens verdragen kan zonder eraan te sterven.’4
Christus heeft alles geleden wat wij ons maar kunnen voorstellen. Hij weet hoe wij ons voelen. Hij begrijpt ons. Hij zal ons helpen.
In de Schriften staan veel voorbeelden van de manier waarop Christus heeft geholpen en zal helpen. Enkele van mijn lievelingsteksten zijn:
‘Komt tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven.’5
‘Ik weet dat wie ook hun vertrouwen in God stellen, zullen worden geschraagd in hun beproevingen en in hun moeilijkheden en in hun benauwingen, en ten laatsten dage zullen worden verhoogd.’6
‘Wees nederig; en de Heer, uw God, zal u aan de hand leiden en u antwoord geven op uw gebeden.’7
‘Zo dikwijls als gij hebt gevraagd, hebt gij onderricht van mijn Geest ontvangen.’8
‘Wees getrouw en nauwgezet in het onderhouden van de geboden Gods en Ik zal u in de armen van mijn liefde sluiten.’9
President Hinckley heeft gezegd: ‘Het is [van het grootste belang] dat u uw gezin niet verwaarloost. Geen enkel bezit is waardevoller. (…) Het is uiteindelijk deze familierelatie die we met ons mee naar het volgende leven nemen.’10
Houd de grote liefde van onze Heiland in gedachten. Hij heeft in Jesaja 41:10 gezegd: ‘Vrees niet, want Ik ben met u; zie niet angstig rond, want Ik ben uw God. Ik sterk, ook help Ik u.’ In vers 13 zegt Hij opnieuw: ‘Ik help u.’ En in vers 14 zegt Hij: ben het, die u helpt.’
Geloof de Heiland. Hij zal ons helpen. Hij heeft ons lief. Hij wil dat wij gelukkig zijn.
Ik getuig dat onze Heer en Heiland leeft. Ik getuig dat Hij ons zal helpen. Hij heeft mij vele malen geholpen en Hij zal u ook helpen. Dat weet ik zeker. In de naam van Jezus Christus. Amen.