យ៉ូសែប ស៊្មីធ និង គម្ពីរវិវរណៈ
ព្យាការី យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានជួយដកយកអាថ៌កំបាំងមួយចំនួនទាក់ទងនឹងគម្ពីរវិវរណៈ ហើយបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងរបស់វានៅក្នុងសម័យយើងនេះ ។
គម្ពីរវិវរណៈត្រូវបានសរសេរនៅសតវត្សទីមួយនៃ គ. ស., ប៉ុន្តែវាគឺជាគម្ពីរចុងក្រោយនៃព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មីដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជាកាណុង ( ព្រះគម្ពីរជាផ្លូវការ ) ។ អ្នកប្រាជ្ញគ្រីស្ទានមួយចំនួននៅសតវត្សក្រោយៗមកទៀត បានចោទជាចម្ងល់អំពីការនិពន្ធនៃគម្ពីរនេះ និងបានបដិសេធនឹងគោលលទ្ធិមួយចំនួនរបស់វា ( ឧទាហរណ៍ ការបង្រៀនរបស់គម្ពីរនេះអំពីសហស្សវត្សរ៍ ឬ ការបង្រៀនរបស់វាដែលថាមនុស្សនឹងត្រូវបានជំនុំជំរះតាមកិច្ចការរបស់ខ្លួន ) ហើយពួកគេបានឃើញថាឯកសារយោង និង ដំណើររឿងនៃការនិមិត្តទាក់ទងនឹងព្រះគម្ពីរសញ្ញាចាស់ ដូចជាចម្លែក និង ខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំងពីការសរសេរនានានៅក្នុងព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មីផ្សេងទៀត ។
ប៉ុន្តែ ភាពពិតដែលមិនអាចបដិសេធបាននេះ បាននាំឲ្យមនុស្សទូទៅទទួលស្គាល់ព្រះគម្ពីរនេះ ។ ឧទាហរណ៍ មានពួកអ្នកនិពន្ធគ្រីស្ទានពីជំនាន់ដើមជាច្រើន បាននិយាយពីគម្ពីរវិវរណៈដែលបានចាត់តាំងឲ្យយ៉ូហានជាអ្នកសរសេរវា ព្រមទាំងដកស្រង់វាយ៉ាងច្រើន និង ដោយពេញចិត្តក្នុងការសរសេររបស់ខ្លួន ។ សៀវភៅមួយចំនួនផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជាគម្ពីរ ពុំអាចបង្ហាញភស្តុតាងបែបនេះឡើយ ។
នៅដើមសតវត្សទី ១៩ នៅពេលដែលព្រះបានហៅយ៉ូសែប ស្ម៊ីធធ្វើជាព្យាការីនៃការស្តារឡើងវិញ នោះគម្ពីរវិវរណៈត្រូវបានរួមបញ្ចូលស្ទើរតែទាំងអស់នៅក្នុងគ្រប់កំណែនៃព្រះគម្ពីរប៊ីប និង ត្រូវបានអានយ៉ាងទូលំទូលាយ ។ ការស្រមៃអំពីការនិមត្តរបស់យ៉ូហាន ជះឥទ្ធិពលដល់ការគិតរបស់មនុស្ស និង ផ្តល់លទ្ធផលជាច្រើនដល់អ្នកបកប្រែផ្សេងៗ ដូចដែលវាបន្តមកដល់ជំនាន់របស់យើងនេះផងដែរ ។
ក្នុងនាមជាព្យាការីនៅសម័យកាន់កាប់ត្រួតត្រានៃពេលពេញកំណត់នេះ យ៉ូសែប ស៊្មីធ មានមុខងារមួយដ៏ពិសេស ដើម្បីបើកបង្ហាញពន្លឺនៃគម្ពីរវិវរណៈនេះ ហើយជួយបន្ថយការភ័យខ្លាចក្នុងការអាន និង ស្វែងយល់ពីវា ។ យ៉ាងហោចណាស់ លោកបានធ្វើការណ៍នេះតាមរយៈរបៀបពីរយ៉ាង ៖ ( ១ ) លោកបានពន្យល់ផ្នែកពិសេសៗនៃគម្ពីរវិវរណៈ ហើយបានបើកបង្ហាញបរិបទរបស់វាទាំងអស់ និង ( ២ ) លោកបានពន្យល់បំភ្លឺវាកាន់តែច្បាស់ ។
ពន្យល់ និង ពង្រីកការយល់ដឹង
គំរូដ៏ល្អបំផុតនៃការពន្យល់របស់យ៉ូសែប ស្ម៊ីធអំពីគម្ពីរវិវរណៈគឺនៅក្នុង គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ៧៧ ។ ដោយបានទទួលនៅក្នុងខែ មិនា ឆ្នាំ ១៨៣២ វិវរណៈនេះរួមមានសំណួរ និងចម្លើយអំពីខគម្ពីរជាក់លាក់នៅក្នុងគម្ពីរវិវរណៈជំពូក ៤–១១ ។ ព្យាការីបានមានប្រសាសន៍ថា ការពន្យល់នេះត្រូវបានបើកសម្តែងដល់លោកអំឡុងពេលដែលលោកបានបកប្រែព្រះគម្ពីរប៊ីបប្រកបដោយការបំផុសគំនិត ( សូមមើល គ. និង ស. ៧៧ សេចក្តីណែនាំកណ្ឌ ) ។
សំណួរត្រង់ៗទាំងនោះបានចោទសួរឡើងជាពិសេសថា « តើការណ៍នេះ មានន័យដូចម្តេច ? » និង « តើនៅពេលណាការណ៍នេះនឹងកើតឡើង ? » ចម្លើយទាំងនោះបានទទួលភ្លាម ទោះបីជាវាមិនពេញលេញទាំងស្រុងជានិច្ចក៏ដោយ ។ ចម្លើយនានាដែលព្យាការីយ៉ូសែប ស្ម៊ីធ បានស្វែងរក និង បានទទួល បាននាំមកនូវភាពប្រាកដប្រជាដល់ការបកប្រែទាំងឡាយ ដែលបានធ្វើដោយការប៉ានស្មាននោះ ហើយជាទូទៅជួយយើងឲ្យយល់ពីរបៀបដែលការនិមិត្តរបស់យ៉ូហានទាក់ទងនឹងកិច្ចការថ្ងៃចុងក្រោយ ។
ឧទាហរណ៍ វិវរណៈនេះជួយយើងឲ្យឃើញថា ត្រាទាំងប្រាំពីរនៅក្នុងគម្ពីរនេះដែលបានពិពណ៌នាដោយយ៉ូហានចាប់ផ្តើមពីជំពូក ៥ នៃវិវរណៈ តំណាងឲ្យរយៈពេលសំខាន់ៗទាំងប្រាំពីរនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃផែនដីនេះ ហើយថាត្រាពីរចុងក្រោយគឺជាត្រាដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសម័យរបស់យើងនេះ និង សម័យក្រោយៗទៀត ( សូមមើល គ. និង ស. ៧៧:៦–៧ ) ដែលជួយយើងឲ្យយល់ពីមូលហេតុ ដែលការនិមិត្តរបស់យ៉ូហានប្រើរយៈពេលយ៉ាងច្រើនជាមួយនឹងត្រាទីប្រាំមួយ និង ទីប្រាំពីរ ។ បន្ទាប់មកវិវរណៈរបស់យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ បន្តពន្យល់ពីរបៀបដែលរូបមួយចំនួននៅក្នុងត្រាទីប្រាំមួយ ( ទេវតាបួនអង្គ អ្នកបម្រើបិទត្រា១៤៤,០០០ចេញពីគ្រប់ពូជអំបូរអ៊ីស្រាអែល ) ទាក់ទងនឹងកិច្ចការនៃការស្តារឡើងវិញ និង ការប្រមូលផ្តុំនៅថ្ងៃចុងក្រោយ ( សូមមើល គ. និង ស. ៧៧:៩–១១ ) ។
ពិតណាស់ ការពន្យល់អំពីវិវរណៈនេះ មិនគ្រាន់តែជាការរួមចំណែករបស់ព្យាការី យ៉ូសែប ស៊្មីធ ដើម្បីឲ្យយើងយល់ពីគម្ពីរវិវរណៈចេញពី ការបកប្រែព្រះគម្ពីរប៊ីបរបស់លោកប៉ុណ្ណោះទេ ។ ខណៈដែលលោកបានបកប្រែ នោះមានពេលខ្លះ លោកត្រូវបានបំផុសគំនិតឲ្យបញ្ជាក់អត្ថបទនោះកាន់តែច្បាស់,១ ប៉ុន្តែជាញឹកញាប់ លោកក៏ត្រូវបានបំផុសគំនិតឲ្យបន្ថែម ឬ បន្ថយអត្ថបទដើម្បីធ្វើឲ្យវាភ្ជាប់ទៅនឹងខគម្ពីរផ្សេងទៀត ដើម្បីឲ្យវាបញ្ជាក់ន័យដល់គ្នាទៅវិញទៅមក ។២ ក្រោយមក ផ្នែកមួយនៃការបកប្រែព្រះគម្ពីរប៊ីបរបស់យ៉ូសែប ស្ម៊ីធនោះ បង្ហាញពីការបង្កើតទំនាក់ទំនងរួមរវាងខគម្ពីរផ្សេង ដើម្បីបង្ហាញពីដំណើររួមគ្នានៃការបង្រៀន និង ការព្យាករណ៍នានា ព្រមទាំងគោលការណ៍នេះក៏អនុវត្តចំពោះគម្ពីរវិវរណៈនេះដែរ ។
ក្រៅពីនេះ តាមរយៈវិវរណៈ និង ការបកប្រែផ្សេងទៀត យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានពង្រីកបរិបទនៃគម្ពីរវិវរណៈ ដោយបង្ហាញថាវាធ្វើតាមគំរូនៃការនិមិត្តជាច្រើនដែលបានប្រទានឲ្យព្យាការីនានាទូទាំងសម័យកាល ។ នៅក្នុងព្រះគម្ពីរមរមន និង មុក្តាដ៏មានតម្លៃមហិមា យើងរៀនថានីហ្វៃ បងប្រុសយ៉ារេឌ ម៉ូសេ និង អេណុក ទាំងអស់គ្នានេះ មានការនិមិត្តស្រដៀងគ្នាដែលបង្ហាញពីដំណើរទូទៅនៃប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្ស រួមទាំងចុងបញ្ចប់នៃពិភពលោកផងដែរ ។ យើងក៏បានរៀនផងដែរថា ទោះបីជាព្យាការីផ្សេងទៀតបានឃើញពីចុងបំផុតនៃពិភពលោកក្តី ក៏ពួកលោកត្រូវបានហាមប្រាមមិនឲ្យចែកចាយវាជាមួយពិភពលោកឡើយ ដោយសារយ៉ូហានត្រូវបានតែងតាំងពីមុនផែនដីដើម្បីសរសេរវា ( សូមមើល នីហ្វៃទី ១ ១៤:២៥–២៦ ) ។ ដូច្នេះ ព្រះគម្ពីរមរមន ត្រូវបាននាំចេញមកតាមរយៈព្យាការី យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ បង្រៀនយើងថា យើងត្រូវបានប្រាប់ពីការពិពណ៌នារបស់យ៉ូហានអំពីព្រឹត្តិការណ៍នានាដែលនាំទៅរកការយាងមកជាលើកទីពីររបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ហើយថាវាសក្តិសមនឹងការសិក្សារបស់យើង ។
ដោយសារការបើកសម្តែងពន្លឺបន្ថែមតាមរយៈព្យាការីយ៉ូសែប ស្ម៊ីធ នោះយើងមើលឃើញប្រធានបទសាមញ្ញៗនៃវិវរណៈ ៖ ថា« នៅទីបំផុត នឹងមានជោគជ័យរបស់ព្រះអម្ចាស់នៅលើផែនដីនេះ យកឈ្នះលើអារក្ស ជាជ័យជំនះដ៏និរន្ដរមួយនៃសេចក្ដីល្អលើសេចក្ដីអាក្រក់ នៃពួកបរិសុទ្ធលើពួកបៀតបៀនពួកគេ នៃនគរព្រះលើនគរមនុស្ស និងសាតាំង ។ … ជ័យជំនះ [ នឹង ] ត្រូវបានសម្រេចតាមរយៈព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ » ។៣ លើសពីនេះទៅទៀត យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានគូសបញ្ជាក់ថាសារលិខិតនៃគម្ពីរវិវរណៈផ្តោតលើព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទដូចជាការផ្តោតលើសេចក្តីសង្ឃឹមរបស់យើង ហើយបង្រៀនយើងថា តាមរយៈការស្មោះត្រង់របស់យើងចំពោះទ្រង់ និង កិច្ចការរបស់ទ្រង់នៅថ្ងៃចុងក្រោយ នោះយើងអាចយកឈ្នះពិភពលោកបាន ។
ពន្យល់បំភ្លឺកាន់តែច្បាស់
នៅក្នុងសន្និសីទសាសនាចក្រនៅថ្ងៃទី ៨ ខែ មេសា ឆ្នាំ ១៨៤៣ ព្យាការីយ៉ូសែប ស្ម៊ីធ មានប្រសាសន៍ថា « គម្ពីរវិវរណៈគឺជាគម្ពីរដ៏ច្បាស់លាស់បំផុតដែលព្រះបានបណ្តាលឲ្យសរសេរឡើង » ។៤ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះអាចធ្វើឲ្យអ្នកស្តាប់ភ្ញាក់ផ្អើល ដោយសារវាពិតជាផ្ទុយទាំងស្រុងទៅនឹងបទពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួនដែលពួកគេមាន ។ តើព្យាការីមានប្រសាសន៍បែបនេះចង់មានន័យថាដូចម្តេច ?
ខណៈដែលយ៉ូសែប ស្ម៊ីធ បានបើកសម្តែងអាថ៌កំបាំងមួយចំនួននៃគម្ពីរវិវរណៈនោះនៅក្នុងសុន្ទរកថានេះលោកហាក់បីដូចជាមានបំណងចង់ពន្យល់បំភ្លឺវាឲ្យកាន់តែច្បាស់ ។ លោកបានធ្វើបែបនេះ តាមរយៈការបង្ហាញថា ភាពអាថ៌កំបាំងនៃគម្ពីរមិនមែននៅអាថ៌កំបាំងដូចដែលយើងតែងតែធ្លាប់គិតនោះទេ ហើយថាកាលដែលយើងមើលព្រះគម្ពីរពុំយល់នោះ ពុំមានន័យថាវាគ្មានសារៈសំខាន់ ឬ គ្មានន័យចំពោះយើងនោះឡើយ ។
ឧទាហរណ៍ មានកន្លែងផ្សេងទៀតនៅក្នុងសុន្ទរកថានេះ យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានបង្ហាញថាការអានគម្ពីរវិវរណៈដោយយកចិត្តទុកដាក់អាចកំណត់ពីរបៀបដែលវាត្រូវបានបកស្រាយ ។ លោកបានគូសបង្ហាញថា នៅជំពូកបីដំបូងនៃគម្ពីរទាក់ទងនឹងសម័យរបស់យ៉ូហាន និង « អស់ទាំងការណ៍ ដែលបន្តិចទៀតត្រូវកើតមាន » ( វិវរណៈ ១:១ ) ហើយថាផ្នែកដែលនៅសល់ទាំងអស់នៃគម្ពីរនេះទាក់ទងនឹង « ការណ៍ ដែលត្រូវមកខាងក្រោយទៀត » ( វិវរណៈ ៤:១ ) ឬ សម័យក្រោយពី សម័យយ៉ូហានទៀត ។៥ តាមរយៈការដាក់កំណត់លើអ្វីដែលការនិមិត្តនៅក្នុងផ្នែកទាំងឡាយនៃគម្ពីរនេះអាចអនុវត្តបាន នោះពេលវេលាទាំងនេះធ្វើឲ្យខគម្ពីរទាំងបន្ថយនូវភាពអាថ៌កំបាំងរបស់វា ។
បន្ថែមលើនោះ យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានបង្រៀនថា ពេលខ្លះពាក្យតួមានជីវិតគឺពុំតំណាងឲ្យអ្វីឡើយ ។ លោកបានពន្យល់ថា នៅពេលយ៉ូហានបាននិយាយថាលោកបានឃើញតួមានជីវិតនៅលើឋានសួគ៌ ( សូមមើល វិវរណៈ ៤:៦ ) អ្វីដែលលោកពិតជាឃើញនោះគឺ … សត្វនៅលើឋានសួគ៌ ។ ព្យាការីបានបង្ហាញដូច្នេះថា យ៉ាងហោចណាស់ការពិពណ៌នាមួយចំនួនរបស់យ៉ូហានអំពីការនិមិត្តរបស់លោកថាខ្លះមានន័យត្រង់ ឯខ្លះទៀតជាការប្រៀបធៀប ។៦ លោកក៏បានពន្យល់ពី គោលការណ៍មួយដែលទាក់ទងនឹងការប្រៀបធៀបនោះ ៖
« នៅពេលណាក៏ដោយដែលព្រះបានប្រទានការនិមិត្តអំពី រូបភាព ឬ សត្វ ឬ រូបអ្វីក៏ដោយ នោះទ្រង់មានទំនួលខុសត្រូវចំពោះអង្គទ្រង់ផ្ទាល់ដើម្បីប្រទានវិវរណៈ ឬ ការបកស្រាយអំពីអត្ថន័យនៃរូបទាំងនោះ បើមិនដូច្នោះទេយើងពុំទទួលខុសត្រូវចំពោះជំនឿរបស់យើងលើការនិមិត្តនោះឡើយ ។ សូមកុំខ្លាចថាត្រូវបានដាក់ទោសដោយព្រោះពុំដឹងពីអត្ថន័យនៃការនិមិត្ត ឬ រូបអ្វីមួយឡើយ បើសិនព្រះពុំបានប្រទានវិវរណៈ ឬ បកស្រាយពីប្រធានបទទេនោះ » ។៧
ការដឹងពីការបកស្រាយគ្រប់ជំហានលម្អិតអំពីការនិមិត្តអាថ៌កំបាំង គឺពុំសំខាន់នៅក្នុងការសិក្សាព្រះគម្ពីររបស់យើងឡើយ ។ អាថ៌កំបាំងនៃភាសាប្រៀបធៀបរបស់ព្យាការីគឺពុំដូចជាអាថ៌កំបាំងនៃព្រះឡើយ អាថ៌កំបាំងនៃព្រះត្រូវបានប្រទានដល់មនុស្សដែល « បានប្រែចិត្ត ហើយអនុវត្តសេចក្តីជំនឿ ហើយបញ្ចេញមកនូវកិច្ចការល្អៗ ហើយអធិស្ឋានរហូតដោយឥតឈប់ឈរ » ។ ( អាលម៉ា ២៦:២២ ) ។
ដោយការពន្យល់បំភ្លឺកាន់តែច្បាស់អំពីគម្ពីរវិវរណៈ ព្យាការីបានដកចេញនូវការរំខានទាំងឡាយដែលនឹងអាចមានមកពីគោលលទ្ធិជ្រៅៗនៃដំណឹងល្អនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ។ ពិតណាស់ ការនិមិត្តរបស់យ៉ូហានផ្តល់នូវព័ត៌មានសំខាន់ដល់យើងអំពីថ្ងៃចុងក្រោយ ៖ ការក្បត់សាសនា និង ការស្តារឡើងវិញ ការយាងមកជាលើកទីពីររបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ជ័យជំនះរបស់ទ្រង់លើអារក្ស រជ្ជកាលនៃសហស្សវត្សរ៍របស់ទ្រង់ និង ការរស់ឡើងវិញ ព្រមទាំងការជំនុំជម្រះចុងក្រោយ ។ ការណ៍ទាំងនេះអាចជួយយើង នៅពេលយើងព្យាយាមស្វែងរកសេចក្តីពិត និង ធ្វើតាមព្រះឆន្ទៈរបស់ព្រះអម្ចាស់ ។ ប៉ុន្តែ បើសិនយើងផ្តោតយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងពេកលើការបកស្រាយជាក់លាក់អំពីរូបដែលបានពិពណ៌នាក្នុងការនិមិត្តនោះ នោះយើងប្រហែលជានឹងខកខានមិនបានដឹងពីរឿងដែលសំខាន់បំផុតហើយ ។៨
នៅពេលយើងសិក្សាគម្ពីរវិវរណៈ ហើយទទួលយកប្រយោជន៍ពីការបើកសម្តែងដែលវាមានតាមរយៈព្យាការីយ៉ូសែប ស្ម៊ីធ នោះយើងអាចយល់ពីគោលជំហរផ្ទាល់របស់ខ្លួនជាមួយនឹង ទស្សនវិស័យដ៏ទូលំទូលាយអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រពិភពលោក និង ទំនាក់ទំនងរបស់ព្រះជាមួយកូនចៅរបស់ទ្រង់ ។ ការដឹងពីការណ៍នេះនាំឲ្យយើងអាចឃើញពីសារៈសំខាន់នៃទីបន្ទាល់ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់យើងអំពីព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ និង ការចូលរួមពេញលេញនៅក្នុងកិច្ចការរបស់ទ្រង់នៅថ្ងៃចុងក្រោយ ។ បន្ទាប់មកយើងអាចយកឈ្នះលើពិភពលោក ហើយជាមួយព្រះគ្រីស្ទ គ្រងមរតកនៃអ្វីៗទាំងអស់ពីព្រះវរបិតា ( សូមមើល វិវរណៈ ៣:២១; ២១:៧ ) ។