Te mau ’āpo’ora’a ’utuāfare
Na Elder M. Russell Ballard
Nō te Pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’Āpōsetolo
’Ia ineine ana’e na metua ’e ’ia fa’aro’o ’e ’ia fa’aō ana’e te mau tamari’i i roto i te ’āparaura’a, tāpa’o ïa ē, te tere maita’i ra te ’āpo’ora’a ’utuāfare !
Tō’u mau taea’e ’e mau tuahine, te vāhi ta’a ’ē roa i roto i te rirora’a ’ei metua, mai te mea ra ē, e maita’i tā tātou e fāri’i, i muri a’e i te pa’arira’a tā tātou mau tamari’i. E fa’a’ite atu vau ia ’outou i teie avatea i te hō’ē mea o tā’u i hina’aro ’ia haro’aro’a maita’i a’e i te taime a ha’amata ai maua o Barbara i te fa’a’amu i ta maua mau tamari’i faufa’a rahi.
I roto i tā’u tau ’āpōsetolora’a, ’ua ha’apāpū pinepine au i te mana ’e i te faufa’a o te mau ’āpo’ora’a a te ’Ēkālesia, ’oia ho’i, te mau ’āpo’ora’a misiōni, ’āpo’ora’a titi, paroisa ’e te ’āpo’ora’a pupu.
Te ti’aturi nei au ē, ’ua riro te mau ’āpo’ora’a ’ei rāve’a maita’i roa a’e e roa’a ai te mau hōpe’ara’a mau. Ta’a ’ē atu i te reira, ’ua ’ite au ē, ’ua riro te mau ’āpo’ora’a ’ei fa’anahora’a na te Fatu, ’e ’ua hāmani ’Oia i te mau mea ato’a i roto i te ao nui na roto i te hō’ē ’āpo’ora’a i te ao ra, mai tei fa’a’itehia i roto i te pāpa’ira’a mo’a.1
Terā rā, tae mai i teie taime, ’aita vau i paraparau a’e nei i roto i te ’āmuira’a rahi i te parau nō te hō’ē ’āpo’ora’a tumu—’e penei a’e te mea faufa’a roa a’e—i te mau ’āpo’ora’a ato’a : te ’āpo’ora’a ’utuāfare.
’Ua vai hina’arohia te mau ’āpo’ora’a ’utuāfare i te mau taime ato’a. E nehenehe e parau ē, e mea mure ’ore te reira. I vai na tātou i roto i te hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare i roto i te orara’a hou te tāhuti nei, a ora ai tātou i piha’i iho i tō tātou na metua i te ao ra ’ei mau tamari’i vārua na rāua.
Mai te mea e, e arata’ihia te hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare na roto i te here ’e na roto i te huru o te Mesia, e tinai te reira i te pūai o te ’ihimata’i o teie tau o te fa’anevaneva pinepine nei ia tātou ’ia hōro’a i te taime maita’i i te tahi e te tahi, ’e o te hopoi roa mai nei i te ’ino i roto i tō tātou mau ’utuāfare.
A ha’amana’o ē, e mea ta’a ’ē te mau ’āpo’ora’a ’utuāfare i te pō ’utuāfare e fa’atupuhia nei i te monire. Te fa’atumu nei te mau pō ’utuāfare na mua roa i ni’a i te ha’api’ira’a ’evanelia ’e te fa’a’oa’oara’a ’utuāfare. Are’a te mau ’āpo’ora’a ’utuāfare ra, e nehenehe te reira e fa’atupuhia i te mau huru mahana ato’a o te hepetoma, ’e na mua roa, e putuputura’a te reira i reira te mau metua e fa’aro’o ai—te tahi e te tahi ’e i tā rāua mau tamari’i.
Te ti’aturi nei au te vai ra e maha a’e huru ’āpo’ora’a ’utuāfare :
A tahi, hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare rahi nō te ’utuāfare tā’āto’a.
A piti, hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare fa’atere nō te metua vahine ’e te metua tāne.
A toru, hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare na’ina’i nō na metua ’e hō’ē tamari’i.
A maha, hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare hō’ē hō’ē nō te hō’ē metua ’e hō’ē tamari’i.
I roto i teie mau fa’anahora’a ’āpo’ora’a ’utuāfare pā’āto’a, tītauhia ’ia tupohe i te mau mauiha’a rorouira ’ia ti’a ho’i i te ta’ata tāta’itahi ’ia hi’o ’e ’ia fa’aro’o i te tahi e te tahi. I te roara’a o te mau ’āpo’ora’a ’utuāfare ’e i te tahi atu mau taime au, e nehenehe ’outou e fa’aineine i te hō’ē fa’ari’i vaira’a i te mau mauiha’a rorouira, ’e ’ia putuputu ana’e te ’utuāfare, e nehenehe i te ta’ata tāta’itahi—te māmā ’e te pāpā ato’a—e tu’u i tā raua niuniu, ’e te tahi atu mau mauiha’a rorouira i roto i te fa’ari’i. I muri iho, e nehenehe tā rātou e fa’atere i te ’āpo’ora’a ma te ’ore e fa’ahemahia ’ia pāhono i te hō’ē parau poro’i fāri’ihia na roto mai i te Facebook ’e te tahi atu mau reni rorouira ’e ’aore rā na roto mai i te rata uira.
Te hina’aro nei au e fa’a’ite poto noa atu ia ’outou e nāhea teie mau huru ’āpo’ora’a ’utuāfare tāta’itahi e nehenehe ai e fa’aterehia.
A tahi, te ’āpo’ora’a ’utuāfare rahi nō te mau melo pā’āto’a o te ’utuāfare
I roto i te buka iti ra Our Family, (Tō tātou ’utuāfare) te fa’ahitihia ra ē, « e nehenehe teie ’āpo’ora’a e putuputu nō te ’āparau i te mau fifi o te ’utuāfare, nō te fa’anaho i te faufa’a moni, nō te ha’amau i te mau ’ōpuara’a, nō te pāturu ’e nō te fa’aitoito [i te tahi e te tahi], ’e nō te pure nō te tahi e te tahi ’e nō te ’utuāfare tā’āto’a ».2
E ti’a i teie ’āpo’ora’a ’ia putuputu i te hō’ē taime i fa’ata’ahia, ’e e ’āpo’ora’a huru tura ri’i a’e teie i te tahi atu huru ’āpo’ora’a ’utuāfare.
E ti’a ’ia ha’amata na roto i te hō’ē pure, ’e ’aore rā, e nehenehe e riro ’ei puoira’a nō te tahi mau tau’ara’a parau tei ha’amata i roto i te tahi atu fa’anahora’a. ’Ia ’ite mai ’outou ē, ’aita e tītauhia ’ia ha’amata ’e ’ia fa’aoti i te ’āpo’ora’a ’utuāfare ma te tura i te mau taime ato’a.
’Ia ineine ana’e na metua ’e ’ia fa’aro’o’ e ’ia fa’aō ana’e te mau tamari’i i roto i te ’āparaura’a, tāpa’o ïa ē, te tere maita’i ra te ’āpo’ora’a ’utuāfare !
’Aita e hi’ora’a, e aha te fāito ta’a ’ē o tō tātou ’utuāfare, e mea faufa’a roa ’ia māramarama tātou i te mau huru ta’a ’ē o te melo tāta’itahi o te ’utuāfare. Noa atu ē, hō’ē ā huru tō tātou ADN, (fāito toto), te vai ra te tahi mau fāito ’e te tahi mau huru i rotopū ia tātou o te fa’ariro ia tātou e feiā ta’a ’ē roa te tahi e te tahi ’e o te tītau i te tāhō’ēra’a aroha o te ’āpo’ora’a ’utuāfare.
’Ei hi’ora’a, e’ita te paraparaura’a ’e te fa’a’itera’a ’e te herera’a i roto i te ao nei e tātara i te hō’ē fifi o te ea, ’e ’aore rā, i te hō’ē fifi i te pae o te mana’o tā te hō’ē ’e ’aore rā, tā te tahi atu mau melo o te ’utuāfare e farerei. I roto i taua huru taime ra, e riro mai te ’āpo’ora’a ’utuāfare, ’ei vāhi tei reira te autahira’a, te ha’avare ’ore, te pāturura’a here, a ’imi ai tō te ’utuāfare i te mau rāve’a na roto i te tauturura’a a te tahi atu mau ta’ata ’e te tahi atu mau pupu.
E nehenehe te mau taea’e ’e te mau tuahine, te mau tua’ana hoa ra, e riro mai ’ei mau arata’i pūai nō te mau tamari’i ’āpī mai te mea ē, e fa’a’ohipa na metua i te ’āpo’ora’a ’utuāfare nō te fāri’i i tā rātou tauturu ’e te pāturura’a i roto i te mau taime fifi ’e te ha’avīra’a.
Na roto i te reira, e au ïa te hō’ē ’utuāfare mai te hō’ē paroisa. ’Ia fa’a’ohipa ana’e te ’episekōpo i te mau melo o te ’āpo’ora’a paroisa, e nehenehe tāna e tātara i te mau fifi, ’e e fa’atupu i te mau maita’i e rave rahi i te hō’ē fāito e ’ore roa e ti’a iāna ’ia rave ’ia ’ore tā rātou tauturu. Ia au i te reira hōho’a, e ti’a i na metua ’ia fa’a’ohipa i te mau melo pā’āto’a o te ’utuāfare i roto i te tātarara’a i te mau tītaura’a ’e te ’ati. Na roto i te reira, te fa’a’ohipahia ra ïa te pūai o te ’āpo’ora’a ’utuāfare. ’Ia ’ite ana’e te mau melo o te ’āpo’ora’a ’utuāfare ē, e tuha’a ato’a tā rātou i roto i te hō’ē fa’aotira’a, e riro mai rātou ’ei feiā pāturu, ’ei reira e ti’a ai ’ia fa’aotihia te mau hōpe’ara’a maita’i.
’Aita e vai ra i roto i te mau ’āpo’ora’a ’utuāfare ato’a e piti na metua e te mau tamari’i. E riro tā ’outou ’āpo’ora’a ’utuāfare i te mea ta’a ’ē roa i tō maua ’āpo’ora’a ’utuāfare i te taime a fa’a’amu ai maua i tā maua na tamari’i e hitu. I teie mahana, i roto i tā maua ’āpo’ora’a ’utuāfare, o Barbara ana’e ïa ’e o vau, terā rā, e nehenehe tā maua e fa’atupu i te hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare ’ā’ano, ma te ’āmui mai i te mau tamari’i pa’ari, tō rātou mau hoa fa’aipoipo, ’e i te tahi taime tā maua mau mo’otua ’e te mau hina.
O rātou e feiā ’ōtahi, e tae noa atu i te mau piahi e ora ra i te ateā i te ’utuāfare, e nehenehe tā rātou e ha’apa’o i te hōho’a hanahana na roto i te ha’aputuputura’a ’e te mau hoa ’e te mau ’āpiti piha nō te paraparau ’āmui.
A feruri na i te huru te tauira’a te orara’a i roto i te hō’ē piha mai te mea ē, e ha’aputuputu tāmau te mau ’āpiti piha nō te pure, nō te fa’aro’o, nō te ’āparau, ’e nō te fa’aineine ’āmui i te mau ’ohipa.
E nehenehe te mau ta’ata ato’a e fa’aau i te hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare nō te fa’a’ohipa i teie hōho’a hanahana tei ha’amauhia e tō tātou Metua here i te ao ra.
Mai tei fa’a’itehia atu i mua ra, i te tahi taime, e mea faufa’a te hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare ’ā’ano. I roto i te hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare ’ā’ano, e nehenehe e fa’aō mai i te mau metua ruau ’e i te mau tamari’i pa’ari ’aita e ora nei i te fare. Noa atu ē, te ora nei te mau metua ruau ’e te mau tamari’i pa’ari i te ateā ’ē roa, e nehenehe tā rātou e ’āmui mai i roto i te mau ’āpo’ora’a ’utuāfare na roto i te niuniu, te Skype, ’e ’aore rā, te FaceTime.
E nehenehe tā ’outou e fa’atupu i te ’āpo’ora’a ’utuāfare rahi i te Sābati, te mahana mātāmua o te hepetoma ; e nehenehe te mau ’utuāfare e hi’opo’a i te hepetoma i mahemo ’e ’ia fa’anaho nō te hepetoma e haere mai ra. E nehenehe teie ’ohipa e riro mau ’ei ’ohipa e hina’arohia e tō ’outou ’utuāfare nō te fa’ariro i te Sābati ’ei ’ohipa auhia.
Te piti o te huru ’āpo’ora’a ’utuāfare e ’āpo’ora’a ’utuāfare fa’atere ïa nō na metua ana’e. I roto i taua taime ra, e nehenehe na metua e hi’o ’āmui i te mau hina’aro pae tino, pae ferurira’a ’e pae vārua o te tamari’i tāta’itahi ’e tō tōna haerera’a i mua.
’Ua riro ato’a te ’āpo’ora’a ’utuāfare fa’atere ’ei taime maita’i nō te vahine ’e nō te tāne ’ia paraparau nō ni’a i tō raua iho autā’atira’a te tahi e te tahi. I te tā’atira’a o Elder Harold B. Lee ia maua, ’ua ha’api’i mai ’oia ia maua i te hō’ē parau tumu o tā’u e ti’aturi nei, e fāri’i te mau ta’ata fa’aipoipo ato’a, e parau tumu maita’i. ’Ua parau ’oia, « ’eiaha roa atu e haere e ta’oto ma te ’ore e tūturi ’āmui, ma te tāpe’a i te rima, e ma te fa’ahiti i tō ’ōrua mau pure. E tītau taua huru pure ra i te Metua i te ao ra ’ia ha’api’i mai ia tātou na roto i te mana o te Vārua ».
Te toru o te huru ’āpo’ora’a ’utuāfare e ’āpo’ora’a ’utuāfare na’ina’i ïa. I ’ō nei, e fa’ata’a na metua to’opiti i te hō’ē taime i piha’i iho i te hō’ē tamari’i i roto i te hō’ē ravera’a fa’anahohia ’e ’aore rā, hō’ē ravera’a fa’anaho-’ore-hia. E taime teie nō te hō’ē ’āparaura’a nō ni’a i te ravera’a i te mau fa’aotira’a na mua roa nō ni’a i te mau ’ohipa mai teie te huru, e aha tāna e rave ’e ’aore rā, e’ita e rave a muri a’e. ’Ia oti ana’e te reira mau fa’aotira’a i te ravehia, e nehenehe tā rātou e pāpa’i i te reira nō te fa’ahiti a muri a’e mai te mea ē, e hina’arohia. Mai te mea ē, e ’ite tā ’outou tamaiti ’e ’aore rā, tamahine ē, e na ta’ata pāturu pāpū ’ōrua, e nenehene teie ’āpo’ora’a e ha’amau i te mau ’ōpuara’a ’e te mau fa’anahora’a nō a muri a’e. E taime ato’a teie nō te fa’aro’o ma te ha’apa’o maita’i i te mau mana’o ’e i te mau tītaura’a e riro i te farereihia e te hō’ē tamari’i mai te ’erera’a i te ti’aturi, mai te hāmani-’ino-ra’a, mai te fa’ari’ari’ara’a ’e ’aore rā te mata’u.
Te maha o te huru ’āpo’ora’a ’utuāfare o te ’āpo’ora’a hō’ē hō’ē ïa a te hō’ē metua ’e hō’ē tamari’i. Te tupu nei teie huru ’āpo’ora’a ’utuāfare ma te fa’anaho-’ore-hia. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe te metua ’e te tamari’i e fa’a’ohipa i te mau taime mana’o-’ore-hia mai te rāterera’a na ni’a i te pereo’o ’e ’aore rā, te raveravera’a i te ’ohipa na rāpae i te fare. E nehenehe te hō’ē tere orihaere o te hō’ē tamari’i e te metua tāne ’e ’aore rā, te metua vahine, e fa’atupu i te hō’ē taime natira’a pae vārua ’e te ’āehuehu ta’a ’ē. A fa’anaho ateā i te hō’ē tārena nō te reira mau mea ’ia ti’a ho’i i te mau tamari’i ’ia fa’aineine nō te hō’ē taime ta’a ’ē ’ōna ana’e e te māmā ’e ’aore rā, te pāpā.
I teie nei, e te mau taea’e ’e te mau tuahine, i te hō’ē tau ra, ’ua riro te mau papa’i o tō tātou mau fare ’ei pāruru nō tātou i te mau ha’afifira’a ato’a nō rāpae mai. E tāpiri tātou i te mau ’ōpani, e tāpiri i te mau ha’amaramarama ; E tāpiri tātou i te mau ’ōpani aua, i reira ’ua vai tātou i roto i te hau ’e te pe’ape’a ’ore, ’e ’ua pāruruhia tātou i roto i tō tātou ha’apūra’a iti i te mau mea nō te ao i rāpae.
’Ua hope taua tau ra. E’ita te mau papa’i, te mau ’ōpani, te mau aua ’e te mau ’ōpani aua o tō tātou mau fare e nehenehe fa’ahou e tāpe’a i te mani’ira’a ’ite-’ore-hia, mai roto mai i te ’itenati, te reni rorouira, te mau niuniu ’āfa’iafa’i, te natirara. E nehenehe tā rātou e tomo mai i roto i tō tātou mau fare na roto noa i te tahi mau patapatara’a pitopito.
’Aua’a a’e rā, ’ua fa’anaho te Fatu i te hō’ē rāve’a nō te tinai i te mani’ira’a mai o te ’ihimata’i ’ino o te nehenehe e fa’anevaneva ia tātou i te hōro’ara’a i te taime maita’i nō te pārahi i piha’i iho i te tahi e te tahi. ’Ua rave ’Oia i te reira na roto i te hōro’ara’a mai i te fa’anahora’a ’āpo’ora’a nō te ha’apa’ari, nō te pāruru, nō te tia’i ’e nō te aupuru i tō tātou mau aura’a faufa’a rahi.
E hina’aro rahi tō te tamari’i i te mau metua o te fa’aro’o ia rātou, ’e e nehenehe te ’āpo’ora’a ’utuāfare e hōro’a i te hō’ē taime i reira te mau melo o te ’utuāfare e nehenehe ai e ha’api’i i te haro’aro’a ’e i te here i te tahi e te tahi.
’Ua ha’api’i mai Alama ē, « E ui atu i te Fatu i te mau mea ato’a tā ’oe e rave ra, e nāna ho’i ’oe e arata’i i te maita’i ».3 ’Ia tītau ana’e tātou i te Fatu na roto i te pure ’ia pārahi mai i roto i tā tātou ’āpo’ora’a ’utuāfare, e ha’amaita’i te reira i tō tātou aura’a te tahi e te tahi. Na roto i te tauturu a te Metua i te ao ra ’e a tō tātou Fa’aora, e rahi atu tō tātou fa’aoroma’i, tō tātou aupuru, tō tātou huru tāvini, tō tātou huru fa’a’ore hapa ’e tō tātou haro’aro’a ’ia pure ana’e tātou nō te ani i te tauturu. Na roto i tā Raua tauturu, e nehenehe tātou e fa’ariro i tō tātou mau ’utuāfare ’ei ma’a tuha’a iti nō te ra’i i te fenua nei.
Hō’ē ’āpo’ora’a ’utuāfare i fa’ahōho’ahia i ni’a i te mau ’āpo’ora’a i te ra’i ra, ma te ’ī i te here o te Mesia, e ma te arata’ihia e te Vārua o te Fatu, e tauturu te reira ia tātou ’ia pāruru i tō tātou ’utuāfare i te mau mea fa’anevaneva e nehenehe e haru i tō tātou taime ’āmuira’a faufa’a rahi, ’e e pāruru ato’a ho’i ia tātou i te mau ’ati o te ao nei.
Mai te mea e, e ’āpitihia te reira i te pure, e fa’atae mai te ’āpo’ora’a ’utuāfare i te vārua o te Fa’aora, mai tei fafauhia mai : « I te vāhi e ’āmui ai e to’opiti e to’otoru ma tō’u nei i’oa, tei rotopū ato’a ïa vau ia rātou i reira ».4 Ia tītau ana’e ’outou i te Vārua o te Fatu ’ia pārahi mai i roto i tā ’outou mau ’āpo’ora’a ’utuāfare, e hōro’a mai te reira i te mau ha’amaita’ira’a e ’ore e nehenehe e fa’ata’ahia.
’Ei fa’ahope’ara’a, te tāparu nei au ia tātou ’ia ha’amana’o ē, mai te mea e fa’atupu-tāmau-hia te ’āpo’ora’a ’utuāfare, e tauturu te reira ia tātou ’ia ’ite ’oi’oi i te mau fifi o te ’utuāfare ’e ’ia fa’a’āfaro i te reira na mua a’e a riro mai ai ’ei fifi rahi ; e fa’atupu te mau ’āpo’ora’a i roto i te melo tāta’itahi o te ’utuāfare i te mana’o, e mea faufa’a ’oia ; e hau roa atu, e tauturu te reira ia tātou ’ia hau atu te manuia ’e te ’oa’oa i roto i tō tātou mau aura’a, i rotopū i te mau papa’i o tō tātou fare. ’Ia ha’amaita’i mai tō tātou Metua i te ao ra i tō tātou mau ’utuāfare ato’a ’ia ’āmui ana’e tātou i roto i te ’āpo’ora’a, o tā’u ïa pure haeha’a na roto i te i’oa o te Fatu o Iesu Mesia ra, ’āmene.