Hi’o ia ’outou iho i roto i te hiero
Nā Elder Quentin L. Cook
Nō te Pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti ’Āposetōlo
Te pure nei au ia fa’ahanahana tātou tāta’itahi i te Fa’aora ’e ’ia rave tātou i te mau tauira’a e tītauhia nō te hi’o ia tātou iho i roto i Tōna mau hiero mo’a.
Fātata e’ita e noa’a i te ta’ata ’ia ta’a i te terera’a o te rave’a fa’aora a te Fatu i roto i teie nei tau tu’ura’a nō te ’īra’a o te mau tau ato’a ra.1 ’Ua fa’ahōho’ahia mai te reira nā roto i te fa’a’itera’a a te peresideni Thomas S. Monson nō nā hiero ’āpī e 4 i roto i teie nei tufa’a purera’a ’āmuira’a. I te taime a pi’ihia ai te peresideni Monson ’ei ’Āposetōlo i te matahiti 1963, te vai ra ïa e 12 hiero e ’ohipa ra i te ao nei.2 I muri a’e i te ha’amo’ara’a o te hiero nō Provo City Certer, te vai nei i teie nei 150, ’e e vai mai e 177 ’ia ha’amo’ahia te tā’āto’ara’a o te mau hiero tei fa’a’itehia. E tumu teie ’ia ’oa’oa tātou ma te ha’eha’a.
Hō’ē hānere e va’u ’ahuru matahiti i teie nei, i teie ihoa mahana, te 3 nō Eperera 1836, ’ua ’īritihia mai te hō’ē ’ōrama fa’ahiahia i te peropheta Iosepha Semita ’e Olive Kaudere i roto i te hiero nō Ketelani. ’Ua tupu teie ’ōhipa hō’ē noa iho hepetoma i muri a’e i te ha’amo’ara’ahia taua hiero rā. I roto i teie ’ōrama ’ua ’ite raua i te Fatu i te ti’ara’a mai i ni’a i te pāruru o te fata i roto i te hiero. I roto i te tahi atu mau mea ’ua parau mai te Fa’aora :
« ’Ia ’oa’oa te mau ’ā’au nō tā’u mau ta’ata ato’a, o tei fa’ati’a mai i teie fare nei i tō’u nei i’oa, ma tō rātou pūai ato’a.
« Nō te mea inaha, ’ua fāri’i au i teie fare nei, ’e e vai ho’i tō’u i’oa i ’ō nei ; ’e e fa’a’ite atu vau iā’u iho i tā’u mau ta’ata nā roto i te aroha i roto i teie fare nei ».3
I taua taime mo’a rā, ’ua fā mai te mau peropheta tāhito mai ia Eliaha tei hōro’a mai i te mau tāviri faufa’a rahi nō te mau ’ōro’a nō te hiero.
E ta’a ri’i ia tātou te ’oa’oa o te tupu ra i Quito, Fenua Ētuatōria ; Harare, Timipāpue ; Belém, Peretīria ; ’e i Lima, Pērū. i rotopū i te mau melo ’e te mau misionare, mai tei tupu i Bangkok, Tairane, hō’ē matahiti i teie nei, a fa’a’itehia ai te hiero. ’Ua pāpa’i te tuahine Shelly Senior, te vahine fa’aipoipo a te peresideni Misioni nō Tairane o David Senior i taua taime rā, i te ’utuāfare ’e te mau hoa nō te fa’a’ite ’e i muri a’e i te fa’aro’ora’a i te peresideni Monson fa’a’itera’a i taua hiero rā, e « 12 hora ta’oto ’ore ’e e rave rahi roimata ’oa’oa tei tupu ». ’Ua tāniuniu rāua i nā tauturu nō te misioni i te 11:30 i te pō ’e ’ua fa’a’ite ia raua. Ua tāniuniu nā tauturu i te mau misionare ato’a. ’Ua ho’i mai te parau fa’a’ite e « ’ua ara te tā’āto’ara’a o te misioni i te tu’ira’a pō ma te ’ōu’a i ni’a i tō rātou mau ro’i ». Ma te ’ārearea, ’ua ani te tuahine Senior i te ’utuāfare ’e te mau hoa : « ’Eiaha e fa’a’ite i te Piha Tōro’a Misionare ! »4
E mea pūai ato’a te pāhonora’a vārua hōhonu o te mau melo i Tairane. Te ti’aturi nei au e ’ua tupu te mau fa’aineinera’a vārua i roto i te ’ā’au ’e te mau ’utuāfare ’e te mau fa’a’itera’a nō te ra’i nō te fa’aineine i te Feiā Mo’a i te mau vāhi i reira teie nei mau hiero ’āpī i fa’a’itehia ai.
Te vai nei tā te tuahine Senior te tahi mau hi’o ta’a ’ē tei hāmanihia nō tāna iho ha’api’ira’a, nā te mau tuahine noa. Te vai nei te hō’ē hiero tei nana’ohia i roto i te hi’o e te parau : « Hi’o ia ’oe iho i roto i te hiero ». ’Ia hi’o ana’e te ta’ata i roto i te hi’o, e ’ite rātou ia rātou iho i roto i te hiero. ’Ua ha’api’i nā misionare Senior i te mau melo ’ore ’e te mau melo ’ia hi’o ia rātou iho i roto i te hiero ’e ’ia rave i te mau tauira’a e tītauhia i roto i te orara’a ’e te mau fa’aineinera’a vārua nō teie nei fā.
Tā’u anira’a i teie po’ipo’i nō tātou tāta’itahi, i te mau vāhi ato’a tā tātou e ora nei, ’ia hi’o tātou ia tātou iho i roto i te hiero. ’Ua parau te peresideni Monson ē, « mai te mea e, ’aita ’outou e tomo i roto i te fare o te Fatu, e ’aita e fāri’i i te mau ha’amaita’ira’a ato’a e tia’i mai ra ia ’outou i reira, ’aita ïa ’outou i fāri’i i te mau mea ato’a tā te ’Ēkālesia e hōro’a nā ’outou. Te mau ha’amaita’ira’a teitei a’e o te ti’ara’a melo i roto i te ’Ēkālesia, o te mau ha’amaita’ira’a ïa e fāri’ihia i roto i te mau hiero o te Atua ».5
Noa atu te parau-ti’a-’ore i roto i te ao i teie nei mahana, te ora nei tātou i roto i te hō’ē tau mo’a. ’Ua tohu ātea mai te mau peropheta ’ā’au here i tō tātou nei tau.6
Ma te fa’ahiti ia Obadia7 i roto i te Faufa’a tāhito ’e ia 1 Petero8 i roto i te Faufa’a ’āpī, ’ua ’ite te peropheta Iosepha Semita i te ’ōpuara’a rahi a te Atua nō te hōro’ara’a i te bāpetizora’a nō te feiā i pohe ’e te fa’ati’ara’a ia tātou ’ia riro ’ei feiā fa’aora i ni’a i te mou’a ra nō Ziona.9
’Ua fa’aruperupe te Fatu i tō tātou nei nuna’a ’e ’ua hōro’a mai i te mau rave’a ’e te arata’ira’a a te peropheta ’ia nehenehe ia tātou ’ia itoito i te ravera’a i tā tātou mau hopoi’a i roto i te hiero nō te feiā ora ’e te feiā i pohe.
Nō te ’evanelia a Iesu Mesia tei fa’aho’ihia mai, i ta’a ai ia tātou te tumu nō te orara’a, te ’ōpuara’a fa’aora a te Metua nō Tāna mau tamari’i, te tusia tāra’ehara a te Fa’aora, ’e te ti’ara’a tumu o te mau ’utuāfare i roto i te fa’anahora’a o te ra’i.10
Na te ’āpitira’a o te rahira’a o te mau hiero ’e te rave’a ’āpī nō te fa’a’otira’a i tā tātou mau hopoi’a mo’a nō te ’ā’amu ’utuāfare nō tō tātou mau tupuna a fa’ariro i teie tau ’ei tau ha’amaita’i-roa-a’e-hia i roto i te ’ā’ai o te ao nei. Te ’oa’oa nei au i te itoito fa’ahiahia o tō tātou feiā ’āpī i roto i te ’ōhipa ’īritira’a ’e te ’imira’a i tō rātou mau tupuna ’e te ravera’a i muri iho i te ’ōhipa nō te bāpetizora’a ’e te ha’amaura’a i roto i te hiero. ’Ua riro mau ’outou ’ei feiā fa’aora tei tohuhia i ni’a i te Mou’a nō Ziona ra.
Nahea tātou ’ia fa’aineine nō te hiero ?
’Ua ’ite tātou e taua parau-ti’a ra ’e te ha’amo’ara’a e mau tufa’a faufa’a rahi ïa nō te fa’aineinera’a nō te hiero.
I roto i te Parau Ha’api’ira’a e te mau Parau Fafau tufa’a 97, te tai’o ra, « e mai te mea e fa’ati’a mai tā’u mau ta’ata i te hō’ē fare iā’u nei i roto i te i’oa o te Fatu, ’e e ’ore roa ho’i e fa’ati’a i te hō’ē mea vi’ivi’i ’ia tomo i roto i te reira, e fa’aea tō’u hanahana i ni’a i te reira ».11
E tae noa atu i te matahiti 1891, ’ua tārima te peresideni o te ’Ēkālesia i te mau parau fa’ati’a ato’a nō te hiero nō te pāruru i te mo’ara’a o te hiero. ’Ua hōro’ahia taua hopoi’a ra i te mau ’episekōpo ’e te mau peresideni titi.
O tō mātou ïa hina’aro rahi ’ia ora ti’amā te mau melo nō te ’Ēkālesia nō te hō’ē parau fa’ati’a nō te hiero. ’Eiaha roa e fa’ariro i te hiero mai te hō’ē fā ātea o te ’ore roa paha e noa’ahia. E nehenehe i te rahira’a o te mau melo o te ha’a nā muri i tō rātou ’episekōpo ’ia fa’a’oti i te mau tītaura’a parau-ti’a ato’a i roto i te hō’ē tau poto mai te mea e mana’o pāpū tō rātou nō te fāri’i i te parau fa’ati’a ’e nō te tātarahapa mau i te mau hara. Tei roto i te reira te hina’arora’a ’ia fa’aore iāna iho ’e ’ia ’ore ’ia fa’atumu i ni’a i tō tātou mau paruparu ’aore rā mau hara ’e ’ia mana’o e ’eita te reira mau mea e fa’ati’a ia tātou ’ia tomo atu i roto i te hō’ē hiero mo’a.
’Ua fa’atupuhia te Tāra’ehara a te Fa’aora nō te tā’āto’ara’a o te mau tamari’i a te Atua. ’Ua ha’amāha Tāna tusia tāra’ehara i te mau tītaura’a a te parau-ti’a nō te feiā ato’a o te tātarahapa mau.
« ’Ia ’ute’ute roa tā ’outou mau hara ra, e riro ïa mai te hiona ».12
« E fa’a’ore ho’i au i tā rātou hara, e ’ore au e mana’o fa’ahou i [te reira] ».13
Te ha’apāpū atu nei mātou ia ’outou ’e e ’āfa’i mai te orara’a i te mau ture parau-ti’a ia ’outou e tō ’outou ’utuāfare i te ’oa’oa, te māuruuru ’e te hau.14 E fa’a’ite te mau melo, te feiā pa’ari ’e te feiā ’āpī,15 i tō rātou iho parau-ti’a ’ia pāhono rātou i te mau uira’a nō te parau fa’ati’a nō te hiero. Te tītaura’a faufa’a rahi o te fa’arahi ïa i tō tātou ’itera’a pāpū nō te Atua te Metua ; Tāna Tamaiti, ia Iesu Mesia ; e te fa’aho’ira’ahia mai Tāna evanelia ’e te ’itera’a i te ’utu’utura’a a te Vārua Maita’i.
E rave rahi te mau ha’amaita’ira’a o te hiero
Te mau ha’amaita’ira’a tumu o te hiero o te mau ’ōro’a ïa nō te fa’ateiteira’a. Te ’ōpuara’a a te ’evanelia o te fa’ateiteira’a ïa e tei roto ato’a te ravera’a ’e te ha’apa’ora’a i te mau fafaura’a mo’a e te Atua. Māoti nō te bāpetizora’a ’e te ha’amaura’a, e ravehia ’e e fāri’ihia teie mau ’ōro’a ’e mau fafaura’a i roto i te hiero nō te feiā ora. Nō te feiā i pohe, e fāri’ihia ïa te tā’āto’ara’a o te mau ’ōro’a e fafaura’a i roto i te hiero.
’Ua ha’api’i Brigham Young, « ’aore e hō’ē mea ’eita e nehenehe i te Fatu ’ia rave nō te fa’aorara’a i te ’utuāfare ta’ata tei ’ore i ravehia e ana… te mau mea ato’a tei nehenehe i te ravehia nō tō rātou fa’aorara’a, ma te tauturu-’ore-hia e rātou, ’ua ravehia ïa nā roto i te Fa’aora ».16
E fa’anaho te feiā fa’atere nō te ’Ēkālesia o te mau titi, te mau paroita, te mau pupu autahu’ara’a, te mau pupu tauturu a te ’Ēkālesia, te mau misioni, ’e te tahi atu ā i roto i tā tātou mau fare purera’a ’e te tahi atu mau fare. E fa’anaho te Fatu i te mau ’utuāfare mure ore i roto ana’e i te mau hiero.
E mea māramarama e te feiā e ’ā’au paruparu ’e te oto tei tātarahapa mau i tā rātou mau hara e fāri’i-hope-hia ïa i mua i te Fatu i roto i Tōna fare mo’a.17 ’Ua ’ite tātou, « e ’ore te Atua e ha’apa’o i te huru o te ta’ata ».18 Te hō’ē o te mau mea faufa’a rahi e auhia e au nō ni’a i te hiero o te mea ïa e i rotopū i te feiā o te haere i reira e ’aita ïa e fa’ata’ara’a mai te au i te faufa’a, te ti’ara’a, ’aore rā te tōro’a huru rau. E mea ’aifāito ana’e tātou pā’āto’a i mua i te Atua. ’Ua ’ahuhia te mau ta’ata ato’a i te ’ahu ’uo’uo nō te fa’a’itera’a ē e nunaa mā ’e te parau-ti’a tātou.19 E pārahi te tā’āto’ara’a i piha’i iho i te tahi e te tahi ma te hō’ē hina’aro i roto i tō rātou ’ā’au ’ia riro ’ei mau tamaroa ’e e mau tamahine parau-ti’a a te hō’ē Metua here i te Ao ra.
A feruri noa na, e nā te ao tā’āto’a nei, e nehenehe tā te mau vahine ’e te mau tāne « nā roto i te mau ’ōro’a ’e te mau fafaura’a mo’a e vai nei i roto i te mau hiero mo’a… ’ia ho’i fa’ahou i mua i te aro o te Atua ’e… ’ia tāhō’ēhia e a muri noa atu.20 Te rave nei rātou i te reira i roto i te hō’ē piha ta’atira’a nehenehe ’e te mo’a e vai nei nō te mau melo ato’a tei ti’amā nō te haere i te hiero. I muri a’e i tō rātou ravera’a i teie mau fafaura’a, e nehenehe ia rātou « ’ia hi’o ia rātou iho i roto i te hiero » i roto i te mau hi’o i mua ia rātou. « E fa’a’ite mai te mau hi’o o te hiero i te mau hōho’a o te toro atu e a muri noa atu ».21 E tauturu teie mau hōho’a o te fa’a’itehia mai ia tātou ’ia feruri i te mau metua, te mau tupuna ’e te mau u’i ato’a nā mua’tu. E tauturu te reira mau hōho’a ia tātou ’ia ’ite i te mau fafaura’a mo’a o te tu’ati ia tātou i te mau u’i ato’a i muri mai ia tātou. E mea faufa’a rahi roa te reira, ’e e ha’amata te reira ’ia mana’o ana’e ’outou e tei roto ’outou i te hiero.
’Ua a’o te peresideni Howard W. Hunter ia tātou ’ia « feruri i te mau ha’api’ira’a hanahana i roto i te pure fa’ahiahia nō te ha’amo’ara’a i te hiero nō Ketelani, te hō’ē pure tā te peropheta Iosepha Semita i parau e ’ua hōro’ahia iāna nā roto i te heheura’a. E pure teie o te tāmau noa i te ha’amaita’i ia tātou ’ei ta’ata tāta’itahi, ’ei mau ’utuāfare ’e ’ei nuna’a nō te mana autahu’ara’a tā te Fatu i hōro’a mai ia tātou ’ia fa’a’ōhipa i roto i Tōna mau hiero mo’a ».22 E ti’a ïa ia tātou ’ia tuatāpapa i te tufa’a 109 nō te Parau Ha’api’ira’a e te mau Parau Fafau ’e ’ia pe’e i te a’o a te peresideni Hunter « ’ia ha’amau i te hiero o te Fatu ’ei tāpa’o rahi nō tō [tātou] melora’a ».23
’Ua riro ato’a te hiero ’ei vāhi nō te pārurura’a, nō te haamāuruurura’a, nō te ha’api’ira’a, ’e nō te ha’amāramaramara’a, « e ’ia maita’i roa [tātou]… i roto i te mau mea ato’a nō ni’a i te bāsileia o te Atua i ni’a i te ao nei ».24 I roto i te tā’āto’ara’a o tō’u nei orara’a ’ua riro te reira ’ei hō’ē vāhi nō te au maita’i ’e nō te hau i roto i te hō’ē ao ’ārepurepu.25 I roto i taua vāhi mo’a ra, e mea fa’ahiahia ’ia vaiiho i te mau mana’o nō teie nei ao i rapae au.
A ma’imi ai tātou i te ’ā’amu ’utuāfare, pinepine tātou i roto i te hiero e fāri’i i te mau fa’aurura’a ’e te mau muhumuhura’a a te Vārua Maita’i.26 I te tahi taime i roto i te hiero, e au ra ē mea rairai roa te pāruru i rotopū ia tātou ’e te feiā i tera atu pae. E fāri’i tātou i te tahi atu tauturura’a i roto i tā tātou mau tauto’ora’a ’ia riro ’ei feiā fa’aora i ni’a i te Mou’a nō Ziona.
E rave rahi mau matahiti i ma’iri a’e nei i roto i te hiero i Amerika Ropu, ’ua tauturu te vahine fa’aipoipo a te hō’ē o tā tātou hui mana fa’atere tei fa’atufa’ahia, i te hō’ē metua tane, te hō’ē metua vahine ’e tā rāua mau tamari’i ’ia fāri’i i te mau fafaura’a mure ’ore i roto i te piha ta’atira’a, i reira te mau hi’o nō te hiero i te vaira’a. A fa’a’oti ai rātou ’e a hi’o ai rātou i taua mau hi’o ra, ’ua ’ite ’oia e te vai ra te hō’ē hōho’a mata ’aita i roto i te piha. ’Ua ani ’oia i te metua vahine e ’ua ’ite ihora ’oia e ’ua pohe te hō’ē tamahine e no reira ’aita ’oia i tae mai. ’Ua ’āmuihia mai te tamahine tei pohe na roto i te monora’a i roto i te ’ōro’a mo’a.27 ’Eiaha roa e ha’afaufa’a ’ore i te tauturura’a e hōro’ahia mai i roto i te mau hiero nō ’ō mai i te tahi atu pae o te pāruru.
’Ia ’ite ’outou i tō mātou hina’aro rahi ’ia rave te mau ta’ata i te mau tauira’a e tītauhia nō te haere ti’amā atu i te hiero. A hi’opo’a nā roto i te pure i tō ’outou ti’ara’a vārua i roto i tō ’outou orara’a, a ’imi i te arata’ira’a a te Vārua, ’e a ’āparau atu i tō ’outou ’episekōpo nō te fa’aneinera’a ia ’outou nō te hiero. ’Ua parau te peresideni Thomas S. Monson, « ’aita atu e fā hau atu i te faufa’a rahi nō ’outou o te ha’ara’a ïa ’ia ti’amā ’outou nō te haere i te hiero ».28
O te Fa’aora « te ’Ōfa’i Tihi ’āueue ’ore nō tō tātou fa’aro’o ’e nō Tāna ’Ēkālesia »
Ua ha’amaita’ihia vau i te haerera’a nā muri i te peresideni Henry B. Eyring i te ha’amo’a-fa’ahou-ra’a-hia te Hiero nō Suva Fiji e piti ava’e i teie nei. ’Ua riro ïa ’ei taime ta’a ’ē ’e te mo’a. nā roto i te itoito ’e te mau fa’aurura’a vārua pūai o te peresideni Eyring i tupu ai te ’ōro’a ha’amo’a-fa’ahou-ra’a noa atu te mata’i rorofa’i ’ino roa a’e i ’itehia i te Pae ’Āpato’a o te Fenua. Ua hōro’ahia te pārurura’a pae tino ’e pae vārua i te feiā ’āpī, te mau misionare ’e te mau melo.29 ’Ua ’ite-pāpū-hia te rima o te Fatu. ’Ua riro te ha’amo’a-fa’ahou-ra’a o te hiero nō Suva Fiji ’ei pārurura’a i te vero. E mea pinepine tātou i te ’ite i te rima o te Fatu i te hōro’ara’a mai i te mau pārurura’a vārua a fa’aruru ai tātou i te mau vero nō te orara’a nei.
E mea fa’ahiahia ato’a te ha’amo’ara’a matamua nō te Hiero nō Suva Fiji i te 18 nō tiunu 2000, a fātata ai te hiero i te ’oti, ’ua hāruhia ’e ’ua tāpe’ahia te mau melo nō te ’āpo’ora’a ’īriti ture e te hō’ē pupu ’ōrurehau. ’Ua ’eiāhia ’e ’ua tāninahia te pū o te ’oire nō Suva Fiji. ’Ua fa’a’oti te nu’u fa’ehau e ha’amau i te ture fa’aterera’a nā te nu’u fa’ehau.
’Ei peresideni nō te Area, ’ua haere atu vau e nā peresideni titi e maha i Fiji e farerei i te mau fa’atere nō te nu’u faehau i te ’āua fa’ehau nō Queen Elizabeth. I muri a’e i tō mātou fa’a’itera’a i te ’ōro’a ha’amo’ara’a tei ’ōpuahia, ’ua fa’a’ite mai rātou i tō rātou mana’o pāturu ’e ’ua ha’ape’ape’a ra rātou nō te maita’i o te peresideni Gordon B. Hinckley. ’Ua ani rātou e ’ia fa’atupuhia te hō’ē noa ’ōro’a ’iti ha’amo’ara’a i rapae au i te hiero e ’aita e fa’ahanahanara’a, mai te ’ōro’a nō te ’ōfa’i tihi. ’Ua ha’apāpū rātou ē e nehenehe te hō’ē ta’ata i rapae au i te hiero i te riro ’ei fā nō te ’ōhipa tāparahira’a ta’ata.
’Ua fa’ati’a te peresideni Hinckley i te hō’ē ’ōro’a ’iti ha’amo’ara’a ’e te peresidenira’a hiero ana’e, e te tahi noa feiā fa’atere nō te ’Ēkālesia ; ’aita atu e feiā tei tītau-manihini-hia nō te fifi e nehenehe e tupu mai. ’Ua parau mai rā ’oia ma te ’ono’ono, « mai te mea e ha’amo’a tātou i te hiero, e fa’atupu ïa tātou i te ’ōro’a nō te ’ōfa’i tihi nō te mea o Iesu Mesia te ’ōfa’i tihi e Nāna teie ’Ēkālesia ».
I tō mātou haerera’a atu i rapae au nō te ’ōro’a ’ōfa’i tihi, ’aore e mau melo ’ore, e mau tamari’i, e mau ve’a ’e aore rā te tahi atu mau ta’ata. ’Ua fa’a’ite ra te hō’ē peropheta tei ’ī i te fa’aro’o i tōna itoito ’e tōna fa’aro’o ’āueue ’ore i te Fa’aora.
I muri mai ’ua parau te peresideni Hinckley nō ni’a i te Fa’aora, « ’aita atu e ta’ata i ’aifāito Iāna. ’Aita roa atu. E ’aita roa atu. Māuruuru i te Atua nō te hōro’a a Tāna Tamaiti Here, tei hōro’a i Tōna ora ’ia ora tātou e tei riro ho’i ’ei ’ōfa’i tihi tumu ’āueue ’ore nō tō tātou fa’aro’o ’e Tāna ’Ēkālesia ».30
Te mau taea’e ’e mau tuahine, te pure nei au ia fa’ahanahana tātou tāta’itahi i te Fa’aora ’e ’ia rave tātou i te mau tauira’a e tītauhia nō te « hi’o ia tātou iho i roto i Tōna mau hiero mo’a ». ’Ia nā reira ana’e tātou, e nehenehe ïa ia tātou ’ia fa’atupu i Tāna mau ’ōpuara’a mo’a ’e ’ia fa’aineine ia tātou iho ’e tō tātou mau ’utuāfare nō te mau ha’amaita’ira’a ato’a tā te Fatu ’e tā Tāna ’Ēkālesia e nehenehe e hōro’a mai i roto i teie nei orara’a ’e a muri noa atu. Te fa’a’ite nei au i tō’u ’itera’a pāpū mau ē te ora nei te Fa’aora. I te i’oa o Iesu Mesia, amene.