Dagiti Nasantuan a Kasuratan
Kapitulo 10
Sidadaan a Magun-odtayo dagiti Nasantuan a Kasuratan iti Agdama
-
Ania dagiti sumagmamano kadagiti bendision a sagsagrapentayo iti agdama gapu ta nakalaklaka unay a magun-odtayo dagiti nasantuan a kasuratan?
No agsao wenno agsurat dagiti katulongan ti Apo babaen ti impluwensia ti Espiritu Santo, agbalin a nasantuan a kasuratan dagiti balikasda (kitaen iti DkK 68:4). Manipud pay idi punganay, binilinen ti Apo dagiti propetana a mangitalimeng iti rekord dagiti paltiing ken dagiti pannakipulapolna kadagiti annakna. Kinunana: “Bilinek ti amin a tao, iti daya ken iti laud, ken iti amianan, ken iti abagatan, ken kadagiti isla ti taaw, nga isuratdanto dagiti sao a sawek kadakuada; gapu ta manipud kadagiti libro a maisuratto ukomekto ti lubong, ti tunggal tao babaen kadagiti aramidda, babaen iti dayta a naisurat” (2 Nephi 29:11).
Awaten ti Ti Simbaan ni Jesucristo dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw ti uppat a libro kas nasantuan a kasuratan: ti Biblia, ti Libro ni Mormon, ti Doktrina ken Katulagan, ken ti Perlas a Kapatgan. Maawagan dagitoy a libro iti pagrukodan nga aramid [standard works] ti Simbaan. Dagiti naparegta a balikas dagiti sibibiag a propeta ket maawat pay a nasantuan a kasuratan.
Ti Biblia
Ti Biblia ket maysa a napagtitipon a sagrado a sinurat a naglaon kadagiti paltiing ti Dios iti tao. Sakupen dagitoy a sinurat ti adu a siglo, manipud pay idi panawen ni Adan agingga iti panawen a panagbiag dagiti Apostol ni Jesucristo. Insurat dagitoy ti adu a propeta a nagbiag iti nadumaduma a panawen iti pakasaritaan ti lubong.
Nabingay ti Biblia iti dua a benneg: ti Daan a Tulag ken ti Baro a Tulag. Adu a padto iti Daan a Tulag ti mangibaga iti yaay ti maysa a Mangisalakan ken Mannubbot. Isalaysay ti Baro a Tulag maipapan iti biag dayta a Mangisalakan ken Mannubbot, a ni Jesucristo. Isalaysayna pay maipapan iti pannakaipasdek ti Simbaanna iti dayta nga aldaw. “Mamatikami a balikas ti Dios ti Biblia no la ketdi husto ti pannakaipatarusna” (Pagannurotan ti Pammati 1:8).
Babaen ken ni Propeta Joseph Smith, pinadakkelen ti Apo ti pannakaawattayo iti sumagmamano a binatog iti Biblia. Pinaregta ti Apo ni Propeta Joseph tapno mangisubli kadagiti kinapudno iti teksto ti Biblia a napukaw wenno nabalbaliwan manipud pay idi naisurat dagiti orihinal a balikas. Maawagan dagitoy naparegta a panagatur iti Patarus ti Joseph Smith iti Biblia. Dagiti napili a binatog manipud iti Patarus ni Joseph Smith ket masarakan iti Pangiwanwan iti Nasantuan a Kasuratan.
Ti Libro ni Mormon
Ti Libro ni Mormon ket sagrado a kasuratan ti sumagmamano kadagiti tao a nagnaed kadagiti kontinente ti America iti nagbaetan ti 2000 B.C. ken A.D. 400. Naglaon daytoy iti pakabuklan ti ebanghelio ni Jesucristo (kitaen iti DkK 20:9; 42:12; 135:3). Isalaysay ti Libro ni Mormon maipapan iti isasarungkar ni Jesucristo kadagiti tao kadagiti kontinente ti America kalpasan laeng ti Panagungarna.
Impatarus ni Joseph Smith ti Libro ni Mormon iti Ingles babaen ti sagut ken bileg ti Dios. Kinunana a daytoy “ti kalintegan a libro iti ania man a libro ditoy daga, ken ti pagbatayan ti pammatitayo, ket as-asideg ti tao iti Dios babaen ti panangsurotna kadagiti linaonna, ngem iti ania man a libro” (pakauna iti Libro ni Mormon).
Tinulongannatayo ni Presidente Ezra Taft Benson a makaawat no kasano a pagbatayan [keystone] ti relihiontayo ti Libro ni Mormon. Kinunana:
“Adda tallo a wagas a pakapagbalinan a pagbatayan [keystone] ti relihiontayo ti Libro ni Mormon. Daytoy ti pagbatayan iti pammaneknektayo maipapan ken ni Cristo. Daytoy ti pagbatayan ti doktrinatayo. Daytoy ti pagbatayan ti pammaneknektayo.
“Ti Libro ni Mormon ti pagbatayan ti pammaneknektayo maipapan ken ni Jesucristo, nga Isu Mismo ti panuli a bato ti amin a banag nga ar-aramidentayo. Daytoy ti mangipaneknek maipapan iti kinapudnona nga addaan bileg ken kinalawag. …
“[Daytoy] ti mangpadakkel iti pannakaawattayo maipapan kadagiti doktrina ti pannakaisalakan. … Ti Libro ni Mormon … ket naisurat para iti panawentayo. … Naglaon [daytoy] iti pagtuladan a nasken nga usarentayo iti panagsagana para iti Maikadua a Yaay. …
“… Isuro ti Libro ni Mormon ti kinapudno [ken] ipaneknekna ti maipapan ken ni Cristo. … Ngem adda nangnangruna pay a banag. Adda bileg iti libro a mangruginto nga agayus iti biagyo iti kanito a rugianyo ti sipapasnek a panangadal iti libro. Masarakanyonto ti dakdakkel a bileg a mangkedked iti pannulisog. Masarakanyonto ti bileg a mangliklik iti pannakaallilaw. Masarakanyonto ti bileg nga agtalinaed iti nailet ken akikid a dalan. Maawagan dagiti nasantuan a kasuratan iti ‘balikas ti biag,’ ken awan ti pudpudno pay nga ania man a libro ngem iti Libro ni Mormon. … ‘Tunggal Santo iti Ud-udina nga Aldaw ket aramidenna a panggep a tun-oyen ti panagadal iti daytoy a libro iti unos ti biagna’” (iti Conference Report, Okt. 1986, 4–7; wenno Ensign, Nob. 1986, 5–7; nga inadaw ni Marion G. Romney, iti Conference Report, Abr. 1980, 90; wenno Ensign, Mayo 1980, 67).
Ti Doktrina ken Katulagan
Ti Doktrina ken Katulagan ket maysa a napagtitipon a kabaruanan a paltiing. Iti benneg 1 ti Doktrina ken Katulagan, ipalgak ti Apo a naipablaak ti libro kadagiti agindeg ti daga tapno maisaganada para iti yaayna:
“Gapuna adda ti timek ti Apo kadagiti suli ti daga, tapno amin a dumngeg mangngegda:
“Isaganaanyo, isaganaanyo dayta dumteng, ta asidegen ti Apo” (DkK 1:11–12).
Naglaon daytoy a libro kadagiti paltiing maipanggep iti Simbaan ni Jesucristo kas iti pannakaisublina kadagitoy maudi nga aldaw. Ilawlawag ti sumagmamano a benneg ti libro ti pannakabukel ti Simbaan ken ilawlawagna dagiti saad ti priesthood ken dagiti aramiden a pagrebbenganda. Dagiti dadduma pay a benneg, kas kadagiti benneg 76ken 88, ket naglaonda kadagiti nadayag a kinapudno a napukaw iti lubong iti ginasgasut a tawen. Dagiti dadduma pay, kas kadagiti benneg 29 ken 93, ti mangilawlawag maipapan kadagiti pannursuro iti Biblia. Mainayon pay, naglaon ti sumagmamano a benneg kas iti benneg 133, kadagiti padto maipapan kadagiti pasamak iti masakbayan. Binilinnatayo ti Dios nga agadal kadagiti paltiingna iti daytoy a libro: “Sukimatenyo dagitoy a bilin, ta pudnoda ken napudno, ken matungpalto amin dagiti padto ken kari nga adda kadakuada” (DkK 1:37).
Ti Perlas a Kapatgan
Naglaon ti Perlas a Kapatgan iti libro ni Moises, ti Libro ni Abraham, ken sumagmamano a naparegta a sinurat ni Joseph Smith. Naglaon ti libro ni Moises iti pakaammuan ti sumagmamano a parmata ken sinurat ni Moises, a naipalgak ken ni Propeta Joseph Smith. Ilawlawagna dagiti doktrina ken pannursuro a napukaw manipud iti Biblia ken mangted iti nayon nga impormasion maipanggep iti Pannakaparsua ti daga.
Ti libro ni Abraham ket impatarus ni Propeta Joseph Smith manipud iti nalukot a papyrus a naala manipud kadagiti tanem iti uneg ti daga idiay Egipto. Naglaon daytoy a libro iti napateg nga impormasion maipapan iti Panagparsua, ti ebanghelio, ti kinatao ti Dios, ken ti priesthood.
Iraman dagiti sinurat ni Joseph Smith ti paset ti naparegta a patarus ni Joseph Smith iti Biblia, dagiti seleksion (napili) manipud iti History of the Church, ken ti Pagannurotan ti Pammati.
-
Ania dagiti sumagmamano nga estoria manipud kadagiti nasantuan a kasuratan a nangpagparegtan kenka? Ania dagiti sumagmamano a pannursuro manipud kadagitoy a libro ti nasantuan a kasuratan a nakatulong kenka?
Dagiti Balikas dagiti Sibibiag a Propetatayo
Kas mainayon kadagitoy uppat a libro ti nasantuan a kasuratan, agbalin a nasantuan a kasuratan kadatayo dagiti naparegta a balikas dagiti sibibiag a propetatayo. Umay dagiti balikasda kadatayo babaen kadagiti komperensia, ti magasin a Liahona wenno Ensign, ken dagiti pangiturong dagiti lokal a lider ti priesthood. “Mamatikami iti amin nga impalgak ti Dios, amin nga ipalpalgakna, ken mamatikami nga adu pay ti ipalgakna a naindaklan ken napateg a banag maipapan iti pagarian ti Dios” (Pagannurotan ti Pammati 1:9).
-
Sadino ti pakasarakantayo kadagiti balikas dagiti sibibiag a propetatayo?
Panagadal kadagiti Nasantuan a Kasuratan
-
Ania dagiti bendision a maawattayo no agadaltayo kadagiti nasantuan a kasuratan?
Nasken nga agadal ti tunggal maysa kadatayo kadagiti nasantuan a kasuratan iti inaldaw. Nasken nga ibinglaytayo dagitoy a kinapudno kadagiti annaktayo. Nasken a basaentayo dagiti pagrukodan nga aramid [nasantuan a kasuratan] a kadua dagiti annaktayo tapno masursurodanto nga ipateg dagitoy ken usaren dagitoy tapno makagun-od iti pagimbagan manipud kadagiti kinapudno a linaonda.
No tarigagayantayo ti mangliklik kadagiti dakes iti daytoy a lubong, nasken a taraonantayo ti panunottayo iti kinapudno ken kinalinteg a masarakan kadagiti nasantuan a kasuratan. Umas-asidegtayo iti Dios ken iti tunggal maysa bayat ti agkakadua a panagbasa ken panagutobtayo kadagiti nasantuan a kasuratan.
Bayat ti panagbasa, panagutob, ken panagkararagtayo maipapan kadagiti nasantuan a kasuratan ken panangdawattayo iti Dios para iti pannakaawat, ipaneknekto ti Espiritu Santo kadatayo maipapan iti kinapudno dagitoy a banag. Ammonto ti tunggal maysa kadatayo para iti bagitayo a pudno dagitoy a banag. Saantayonto a maallilaw (kitaen iti Joseph Smith—Mateo 1:37). Maawattayo ti isu met la a rikna nga impeksa ni Nephi idi kinunana, “Naragsak ti kaunggak kadagiti aramid ti Apo; ket agnanayon nga ut-utoben ti pusok dagiti banag a nakita ken nangngegko” (2 Nephi 4:16).
-
Kasano a matungpaltayo ti panagkumit nga agadal kadagiti nasantuan a kasuratan iti tunggal aldaw? Ibilangmo ti panangplano iti oras ken lugar a panagadal kadagiti nasantuan a kasuratan iti tunggal aldaw.
Dagiti Mainayon a Nasantuan a Kasuratan
-
1 Nephi 14:20–26 (nabilin dagiti propeta nga agsurat)
-
1 Nephi 19:1–3, 6–7; Alma 37:1–8 (naindaklan a kinapateg dagiti nasantuan a kasuratan)
-
2 Nephi 33:10 (dagiti nasantuan a kasuratan ti mangipaneknek maipapan ken ni Cristo)
-
Alma 29:8 (makisao ti Apo iti amin a nasion babaen kadagiti nasantuan a kasuratan)
-
Alma 31:5; Helaman 3:29–30 (nabileg ti balikas ti Dios)
-
Helaman 15:7–8 (iturongnatayo dagiti nasantuan a kasuratan nga agbalin a natibker ken napigsa iti pammati)
-
2 Timoteo 3:16–17; 1 Nephi 19:21–24 (no apay ken no kasano a naited dagiti nasantuan a kasuratan)
-
2 Pedro 1:20; Alma 13:20; DkK 10:62 (dagiti nasantuan a kasuratan ti mangilawlawag kadagiti pudno a turongen ti doktrina)
-
DkK 128:18; Pagannurotan iti Pammati 1:9; 1 Nephi 14:25–26 (umayto pay laeng dagiti nasantuan a kasuratan)
-
2 Nephi 29:3–10 (dagiti nasantuan a kasuratan kadagiti Judio ken Gentil)