Dagiti Libro ken Adalen
Kapitulo 30: Panangngaasi

Panangngaasi

Kapitulo 30

The Good Samaritan holding up a wounded man's head and giving him a drink. A donkey is in the background.

Ania ti Panangngaasi?

  • Kasano nga ilawlawagmo ti kaipapanan ti panangngaasi?

Ipakita ti biag ti Mangisalakan ti natarnaw a panagayatna para iti amin a tao. Intedna pay ti biagna para kadatayo. Ti panangngaasi ket natarnaw a panagayat nga ik-ikutan ti Mangisalakantayo a ni Jesucristo. Binilinnatayo nga ayatentayo ti tunggal maysa a kas iti panagayatna kadatayo. Ibaga kadatayo dagiti nasantuan a kasuratan nga agtaud ti panangngaasi manipud iti natarnaw a puso (kitaen iti 1 Timoteo 1:5). Adda natarnaw a panagayattayo no, manipud iti puso, ipakitatayo ti napudno a pannakaseknan ken panangngaasi para kadagiti amin a kakabsattayo.

Ti Panangngaasi ti Kaindaklanan iti Amin a Saguday

Kinuna kadatayo ni propeta Mormon, “Gapuna, agtalekkayo iti panangngaasi ta daytoy ti kapatgan iti amin, ta adda pagkamtudan ti amin a banag—ngem ti asi ti nadalus nga ayat ni Cristo, ket agibtur nga agnanayon” (Moroni 7:46–47; kitaen met iti 1 Taga Corinto 13; 2 Nephi 26:30; Moroni 7:44–45, 48).

Nangted kadatayo ti Mangisalakan iti pagwadan ti biagna tapno tuladen. Isu ti Anak ti Dios. Adda Kenkuana ti naan-anay a panagayat, ken impakitana kadatayo no kasano ti agayat. Babaen ti pagwadanna, impakitana kadatayo a napateg met dagiti naespirituan ken pisikal a kasapulan dagiti padatayo a tao kas iti bukodtayo. Sakbay nga intedna ti biagna para kadatayo, kinunana:

“Daytoy ti bilinko, Nga agiinnayatkayo, a kas iti panagayatko kadakayo.

“Awan ti addaan dakdakkel nga ayat ngem daytoy, ti mangted iti biagna gapu kadagiti gagayyemna” (Juan 15:12–13).

Iti pannakisaona iti Apo, kinuna ni Moroni:

“Malagipko nga imbagam nga ay-ayatem ti lubong, nga uray pay no ibuismo ti biagmo para iti lubong. …

“Ket ita ammok a kaasi daytoy nga ayat nga insangratmo kadagiti annak ti tattao; gapuna, malaksid no adda kaasi dagiti tao dida matawid ti lugarda nga insaganam iti dakkel ken nadaeg a balay ti Amam” (Ether 12:33–34).

Mabalin a saan a kasapulan nga itedtayo ti biagtayo a kas iti inaramid ti Mangisalakan. Ngem mabalin a maaddaantayo iti panangngaasi no aramidentayo nga Isu ti sentro ti biagtayo ken surotentayo ti pagwadan ken dagiti pannursurona. Kas iti Mangisalakan, mabendisionantayo met ti biag dagiti kakabsattayo ditoy daga.

  • Apay a ti panangngaasi ti kaindaklanan iti amin a saguday?

Iraman ti Panangngaasi ti Pannangted kadagiti Masaksakit, Agsagsagaba, ken Nakurapay

Nangted kadatayo ti Mangisalakan iti adu a pannursuro babaen kadagiti estoria wenno pangngarig. Isuro kadatayo ti pangngarig ti naimbag a Samaritano a nasken a mangtedtayo kadagiti agkasapulan gayyemtayo man ida wenno saan (kitaen iti Lucas 10:30–37; kitaen met iti James E. Talmage, Jesus the Christ, 3rd ed. [1916], 430–32). Iti pangngarig, kinuna ti Mangisalakan a maysa a lalaki ti nagbaniaga iti sabali a siudad. Iti dalan dinarup isuna dagiti tulisan. Sinamsamda dagiti aruaten ken kuartana ken minalmaloda, a pinanawanda a nganngani matay. Dimteng ti maysa a padi, a nakakita kenkuana, ken nanglabas kenkuana. Kalpasanna maysa a katulongan iti templo ti limmabas, a kimmita kenkuana, ket intuloyna ti nagna. Nupay kasta, maysa a Samaritano, a kagurgura dagiti Judio, ti dimteng, ket idi makitana ti tao nakarikna isuna iti panangngaasi (kitaen ti ladawan iti daytoy a kapitulo). Iti panagparintumengna iti abayna, binedbedan ti naimbag a Samaritano dagiti sugatna ket insakayna iti asno nga impan iti maysa a pagdagusan. Binayadanna ti bumalay a mangtaripato iti tao agingga a malaingan.

Insuro ni Jesus a nasken a mangtedtayo iti taraon kadagiti mabisbisinan, padagusentayo dagiti awanan iti pagdagusan, ken kawesantayo dagiti nakurapay. No sarungkarantayo dagiti masaksakit ken dagiti adda iti pagbaludan, kasla ar-aramidentayo metten dagitoy a banag Kenkuana. Inkarina kadatayo a no aramidentayo dagitoy a banag, tawidentayto ti pagarianna. (Kitaen iti Mateo 25:34–46.)

Nasken a saantayo a padasen ti mangeddeng no ti maysa a tao ket maikari wenno saan iti tulongtayo (kitaen iti Mosiah 4:16–24). No napaaddatayon nga umuna dagiti kasapulan ti bukodtayo a pamilia, nasken met ngarud a tulongantayo amin a makasapul iti tulong. Iti kaytoy a wagas agbalintayo a kas iti Amatayo iti Langit, a pagtuduenna nga agpadpada kadagiti nalinteg ken nakillo (kitaen iti Mateo 5:44–45).

Impalagip kadatayo ni Presidente Thomas S. Monson nga adda dagiti agkasapulan iti nangnangruna pay ngem dagiti material a banag:

“Saludsodentayo koma iti bagbagitayo: ‘Nagaramidak kad’ naimbag ita? Natulongak kad’ agkasapulan?’ [Hymns, no. 223]. Nagpintasen a pormula para iti ragsak! Anian a nagpintas a bilin para iti pannakapnek, para iti talna iti kaunggan—tapno maaddaan iti naparegta a panagyaman iti sabali a tao.

“Pudno nga awan patinggana dagiti gundawaytayo a mangted iti bagbagitayo, ngem mapukaw met dagitoy. Adda dagiti puso a paragsaken. Adda dagiti naayat a balikas a maisao. Adda dagiti sagut a maited. Adda dagiti aramid a maileppas. Adda dagiti kararua a maisalakan” (iti Conference Report, Okt. 2001, 72; wenno Ensign, Nob. 2001, 60).

  • Iti pangngarig maipapan iti naimbag a Samaritano, kasano ti panangiladawanmo kadagiti nanglabas iti nasugatan a tao? Kasano ti panangiladawanmo iti Samaritano? Iti ania a wagas a mayaplikartayo ti mensahe daytoy a pangngarig iti biagtayo?

Agtaud ti Panangngaasi manipud iti Puso

  • Kasano a maayattayo dagiti tao iti laksid dagiti basol ken biddutda?

Uray no mangtedtayo kadagiti agkasapulan, no awan mariknatayo a panangipateg kadakuada awanantayo iti panangngaasi (kitaen iti 1 Juan 3:16–17). Insuro ni Apostol Pablo a no addaantayo iti panangngaasi mapnotayo iti nasayaat a rikna para iti amin a tao. Naanus ken nasayaattayo. Saantayo a napasindayag wenno napannakkel, managimbubukod wenno naranggas. No addaantayo iti panangngaasi saantayo a malagip wenno maragsakan iti dakes nga inaramid dagiti dadduma. Saantayo nga agaramid kadagiti nasayaat a banag gapu laeng ta adda itedna a pagsayaatantayo. Ngem ketdi, makipagragsaktayo kadagiti agbibiag iti kinapudno. No addaantayo iti panangngaasi napudnotayo, mamatitayo iti amin a kabaelan dagiti dadduma, ket nasayaattayo kadakuada. Isuro dagiti nasantuan a kasuratan a ti “ayat saan a maibus uray kaano.” (Kitaen iti 1 Taga Corinto 13:4–8.)

Ti Mangisalakan ket isu ti pagwadantayo no kasano ti panagrikna ken panangtratotayo kadagiti dadduma. Kinagurana ti kinadangkes, ngem inayatna dagiti managbasol iti laksid dagiti basbasolda. Adda asina kadagiti ubbing, kadagiti nataengan, kadagiti nakurapay, ken kadagiti agkasapulan. Dakkel unay ti panagayatna ta naipakaasina iti Nailangitan nga Amatayo a pakawanenna dagiti soldado a nangipalok iti lansa kadagiti ima ken sakana (kitaen iti Lucas 23:34). Insurona kadatayo a no ditay pakawanen dagiti dadduma, dinatayto met pakawanen ti Amatayo iti Langit (kitaen iti Mateo 18:33–35). Kinunana: “Siak kunak kadakayo, Ayatenyo dagiti kabusoryo, bendisionanyo ti mangilunod kadakayo, agaramid iti nasayaat kadagiti manggura kadakayo, ken ikarkararaganyo dagiti mangidadanes kadakayo. … Ta no ayatenyo dagiti agayat kadakayo, ania ti magunggonayo?” (Mateo 5:44, 46). Nasken a sursuruentayo ti makipagrikna kadagiti dadduma a kas iti inaramid ni Jesus.

Panangpadur-as iti Saguday ti Panangngaasi

  • Kasano a makapagbalintayo nga ad-adda a manangngaasi?

Maysa a wagas a pakapagbalinantayo a manangngaasi ket babaen ti panangadal iti biag ni Jesucristo ken panagtungpal kadagiti bilinna. Maadaltayo no ania ti inaramidna kadagiti masinunuo a kasasaad ket maaramidtayo dagiti kasta met laeng a banag no addatayo kadagiti kasta met laeng a kita ti kasasaad.

Maikadua, no addaantayo kadagiti rikna nga awanan iti panangngaasi, makapagkararagtayo tapno maaddaan iti dakdakkel a panangngaasi. Yallukoy kadatayo ni Mormon, “Agkararagkayo iti Ama iti amin a kabaelan ti pusoyo, tapno maaddaankayo iti daytoy nga ayat [panangngaasi], nga impaayna iti amin a napudno a pasurot ti Anakna, ni Jesucristo” (Moroni 7:48).

Maikatlo, masursurotayo a mangipateg iti bagbagitayo, a kaipapananna a maawatantayo ti pudno a pategtayo a kas annak ti Nailangitan nga Amatayo. Insuro ti Mangisalakan a nasken nga ayatentayo dagiti dadduma a kas iti panagayattayo iti bagbagitayo (kitaen iti Mateo 22:39). Tapno maayattayo ti bagitayo, nasken a dayawen ken agtalektayo iti bagitayo. Kaipapanan daytoy a nasken nga agbalintayo a natulnog kadagiti pagbatayan ti ebanghelio. Nasken nga agbabawitayo kadagiti ania man a biddut nga aramid. Nasken a pakawanentayo ti bagbagitayo no nakapagbabawitayon. Satayto laeng maayat a nasaysayaat ti bagitayo no mariknatayo ti nalaus, makaliwliwa a pammatalged a pudno nga ay-ayatennatayo ti Mangisalakan.

Maikapat, maliklikantayo ti agpanunot a nalalaingtayo ngem dagiti dadduma a tao. Mabalin nga anusantayo dagiti biddutda. Kinuna ni Joseph Smith, “No naas-asidegtayo iti nailangitan nga Amatayo, naas-asitayo kadagiti mapukpukawen a kararua; mariknatayo a kayattayo a pagsadagen ida kadagiti abagatayo, ket paksiatentayo dagiti basolda” (Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith [2007], 428–29).

Iti Libro ni Mormon mabasatayo ti maipapan ken ni Enos, maysa nga agtutubo a lalaki a nagtarigagay a mangammo no napakawan met laengen dagiti basolna. Ibagana kadatayo:

“Nabisinan ti kararuak; ket nagparintumengak iti sango ti Namarsua kaniak, ket immawagak kenkuana iti napasnek a panagkararag ken panangipakumbaba iti bukodko a kararua; ket immawagak kenkuana iti unos dayta nga aldaw; wen, ket idi dimteng ti rabii ipukpukkawko pay laeng ti timekko tapno dumanon iti langit.

“Ket adda timek nga immay kaniak, a kinunana: Enos, napakawanen dagiti basolmo, ket mabendisionanka” (Enos 1:4–5).

Impalawag ti Apo ken ni Enos a gapu iti pammatina ken Cristo napakawanen dagiti basolna. Idi nangngeg ni Enos dagitoy a balikas saanen a maseknan maipapan iti bagina. Ammona nga ay-ayaten ken bendisionanto ti Apo isuna. Nangrugi ketdi a nariknana ti pakaseknan para iti pagimbagan dagiti gagayyem ken kabagianna, dagiti Nephite. Sipapasnek a nagkararag iti Dios para kadakuada. Sinungbatan ti Apo ket kinunana a mabendisonanda a mayannurot iti kinapudnoda iti panagtungpal kadagiti bilin a naiteden kadakuada. Ad-adda a dimmakkel ti panagayat ni Enos kalpasan dagitoy a balikas, ket nagkararag iti kasta unay a kinapasnek para kadagiti Lamanite, a kabusor dagiti Nephite. Pinatgan ti Apo dagiti tarigagayna, ket binubosna ti nabati pay a panawen ti biagna a nangikarkarigatan a mangisalakan iti kararua dagiti Nephite ken Lamanite. (Kitaen iti Enos 1:6–26.)

Nagyaman unay ni Enos iti ayat ken pammakawan ti Apo ta sitatallugod a nangbubos iti nabati pay a panawen ti biagna a nangtulong kadagiti dadduma pay nga umawat iti kastoy met la sagut. Nagbalin ni Enos a pudno a manangngaasi. Mabalintayo met nga aramiden ti kastoy. Kinapudnona, nasken nga aramidentayo ti kastoy tapno matawidtayo ti lugar a naisagana para kadatayo iti pagarian ti Amatayo.

Dagiti Mainayon a Nasantuan a Kasuratan