Dagiti Libro ken Adalen
Kapitulo 16: Ti Simbaan ni Jesucristo kadagiti Nagkauna a Panawen

Ti Simbaan ni Jesucristo kadagiti Nagkauna a Panawen

Kapitulo 16

Christ with the twelve men chosen by Him to be His Apostles. Christ has His hands upon the head of one of the men (who kneels before Him) as He ordains the man to be an Apostle. The other eleven Apostles are standing to the left and right of Christ.

Dagiti Sumagmamano a Sagudayen a Pagilasinan iti Simbaan ni Jesucristo

“Mamatikami iti timpuyog a kapada ti Nagkauna a Simbaan a buklen dagiti apostol, propeta, pastor, maestro, mangaskasaba, ken dadduma pay” (Pagannurotan ti Pammati 1:6).

Impasdek ni Jesus ti Simbaanna idi adda Isuna ditoy daga. Naawagan daytoy iti Simbaan ni Jesucristo (kitaen iti 3 Nephi 27:8), ket naawagan a Santo dagiti kameng (kitaen iti Taga Efeso 2:19–20).

Paltiing

Idi impasdek ni Jesus ti Simbaanna, Isu a mismo ti nangisuro ken nangiturong kadagiti dadaulona. Kas subadna, inawatna dagiti pammilinna manipud iti Amana iti Langit. (Kitaen iti Hebreo 1:1–2.) Iti kasta ti Dios ti nangiturong iti Simbaan ni Jesucristo a saan ketdi a dagiti tao. Insuro ni Jesus kadagiti pasurotna a ti paltiing ket isu ti “bato” a pangbangonannanto iti Simbaanna (kitaen iti Mateo 16:16–18).

Sakbay nga immuli ni Jesus iti langit kalpasan ti Panagungarna, imbagana kadagiti Apostolna, “Addaak kadakayo nga agnanayon agingga iti panungpalan ti lubong” (Mateo 28:20). Tinungpalna ti saona, intuloyna ti nangiwanwan kadakuada manipud iti langit. Imbaonna ti Espiritu Santo tapno agbalin a mangliwliwa ken mammaltiing kadakuada (kitaen iti Lucas 12:12; Juan 14:26). Kinasaona ni Saul iti maysa a parmata (kitaen iti Dagiti Aramid 9:3–6). Impalgakna ken ni Pedro a nasken a maisuro ti ebanghelio saan laeng kadagiti Judio no di ketdi iti intero a lubong (kitaen iti Dagiti Aramid 10). Impalgakna ti adu a nagloriaan a kinapudno ken ni Juan, a naisurat iti libro ti Apocalipsis. Inrekord ti Baro a Tulag ti adu a sabali pay a wagas a nangipalgakan ni Jesus iti pagayatanna a mangiwanwan iti Simbaanna ken manglawlawag kadagiti disipulona.

Turay manipud iti Dios

Saan a mabalin a maannong ken maisuro dagiti ordinansa ken pagbatayan ti ebanghelio no awan ti priesthood. Inted ti Ama daytoy a turay ken ni Jesucristo (kitaen iti Hebreo 5:4–6), a kas subad inordenanna dagiti Apostolna ken intedna kadakuada ti bileg ken turay ti priesthood (kitaen iti Lucas 9:1–2; Marcos 3:14). Impalagipna kadakuada, “Dakayo didak pinili, ngem siak pinilikayo, ken [inordenankayo]” (Juan 15:16).

Tapno mapaadda ti urnos iti Simbaanna, inted ni Jesus ti kadakkelan a pagrebbengan ken turay kadagiti Sangapulo-ket-dua nga Apostol. Tinudinganna ni Pedro a kangrunaan nga Apostol ken intedna kenkuana dagiti tulbek a mangilantip kadagiti bendision nga agpada iti rabaw ti daga ken iti langit (kitaen iti Mateo 16:19). Inordenan pay ni Jesus dagiti dadduma pay nga opisial nga agaramid kadagiti naipangpangruna a pagrebbengan. Kalpasan ti yuulina iti langit, nagtultuloy ti pagtuladan ti panagtuding ken ordinasion. Dagiti dadduma ket naordenan iti priesthood babaen dagiti nakaawaten iti dayta a turay. Impakaammo ni Jesus babaen iti Espiritu Santo nga inanamonganna dagitoy nga ordinasion (kitaen iti Dagiti Aramid 1:24).

Ti Pannakabukel ti Simbaan

Naannad a nabukel a yunit ti Simbaan ni Jesucristo. Mayarig daytoy iti maysa a pasdek a “nabangon iti rabaw ti simiento dagiti apostol ken dagiti mammadto, ket ni Cristo Jesus met laeng ti bato a nangnangruna ti iking” (Taga Efeso 2:20).

Nangdutok ni Jesus iti dadduma pay a dadaulo ti priesthood a tumulong kadagiti Apostol iti aramid a panagministro. Imbaonna dagiti opisial a maawagan iti Pitupulo iti sagsangaparis tapno mangikasaba iti ebanghelio (kitaen iti Lucas 10:1). Dagiti dadduma pay nga opisial iti Simbaan ket isu dagiti ebanghelista (patriarka), pastor (mangimatmaton a dadaulo), high priest, elder, bishop, priest, teacher, ken deacon (kitaen iti kapitulo 14 iti daytoy a libro). Kasapulan amin dagitoy nga opisial iti panangaramid iti aramid a misionario, panangannong kadagiti ordinansa, ken panangisuro ken panangparegta kadagiti miembro ti Simbaan. Dagitoy nga opisial ti tumulong kadagiti miembro a makagteng iti “panagmaymaysa iti pammati, ken ti pannakaammo iti Anak ti Dios” (Taga Efeso 4:13).

Saan nga ibaga ti Biblia kadatayo ti amin a banag maipapan iti priesthood wenno iti pannakabukel ken pannakaituray ti Simbaan. Nupay kasta, adda umdas maipanggep iti Biblia ti nataginayonen a mangipakita iti kinapintas ken kinaan-anay ti pannakabukel ti Simbaan. Nabilin dagiti Apostol a mapan iti intero a lubong ket agikasabada (kitaen iti Mateo 28:19–20). Saanda a makapagtalinaed iti sadino man a maysa a siudad a mangiwanwan kadagiti kabarbaro a napasurot wenno kabumbuniag a miembro. Ngarud, naawagan ken naordenan dagiti lokal a dadaulo ti priesthood, ket dagiti Apostol ti nangidaulo kadakuada. Sinarungkaran ken sinuratan dagiti Apostol ken dadduma pay a dadaulo ti Simbaan dagiti nadumaduma a sanga. Iti kasta, naglaon dagiti Baro a Tulagtayo kadagiti surat nga insurat da Pablo, Pedro, Santiago, Juan, ken Judas, a mangmangted iti balakad ken pangiturong kadagiti lokal a dadaulo ti priesthood.

Ipakita ti Baro a Tulag a naisangrat nga agtultuloy daytoy a pannakabukel ti Simbaan. Kas pagarigan, idi natay ni Judas nabati laengen ti sangapulo-ket-maysa nga Apostol. Nabiit kalpasan ti yuuli ni Jesus iti langit, nagguummong dagiti sangapulo-ket-maysa nga Apostol tapno pumilida iti maysa a tao a mangsukat iti puesto a pinanawan ni Judas. Babaen iti paltiing manipud iti Espiritu Santo, pinilida ni Matias. (Kitaen iti Dagiti Aramid 1:23–26.) Nangituding ni Jesus iti maysa a pagtuladan a pangiturayan dagiti Apostol iti Simbaan. Kasla nalawag a nasken nga agtultuloy ti pannakabukel a kas idi impasdekna daytoy.

Dagiti Umuna a Pagbatayan ken Ordinansa

Insuro dagiti Apostol ti dua a kangrunaan a pagbatayan: pammati ken ni Apo Jesucristo ken panagbabawi. Kalpasan a naaddaan dagiti baro a napasurot iti pammati ken ni Jesucristo kas Anak ti Dios ken Mannubbotda ken nakapagbabawidan iti basbasolda, immawatda iti dua nga ordinansa: panagbuniag babaen iti pannakairarem ken ti pannakaipatay dagiti ima para iti sagut ti Espiritu Santo (kitaen iti Dagiti Aramid 19:1–6). Dagitoy ti umuna a pagbatayan ken ordinansa ti ebanghelio. Insuro ni Jesus, “No ti maysa saan a mayanak iti danum ken iti Espiritu, saanna a mabalin ti sumrek iti pagarian ti Dios” (Juan 3:5).

Dagiti Ordinansa a Maannong para kadagiti Natay

Impaay ni Jesus ti maysa a gundaway a pakangngegan ti tunggal maysa iti ebanghelio, ditoy man rabaw ti daga wenno kalpasan ti ipapatay. Iti nagbaetan ti ipapatay ken Panagungarna, napan ni Jesus iti yan dagiti espiritu dagiti pimmusayen. Binukelna ti aramid ti misionario kadagiti natay. Nangdutok kadagiti nalinteg a mensahero ken nangted kadakuada iti bileg a mangisuro iti ebanghelio iti amin nga espiritu dagiti tao a pimmusayen. Daytoy ti nangted kadakuada iti gundaway nga umawat iti ebanghelio. (Kitaen iti 1 Pedro 3:18–20; 4:6; DkK 138.) Kalpasanna inannong dagiti sibibiag a miembro ti Simbaanna dagiti ordinansa a maipaay kadagiti natay (kitaen iti 1 Taga Corinto 15:29). Nasken a maaramid iti daga dagiti ordinansa kas panagbuniag ken kumpirmasion.

Dagiti Naespirituan a Sagut

Maikari ti amin a napudno a miembro ti Simbaan nga umawat kadagiti sagut ti Espiritu. Naited dagitoy kadakuada a mayannurot kadagiti kasapulan, kabaelan ti tunggal maysa, ken dagiti naituding nga aramidenda. Sumagmamano kadagitoy a sagut ket pammati, agraman iti pannakabalin a mangagas ken maagasan; panagipadto; ken parparmata. Mailawlawag a nasaysayaat dagiti sagut ti Espiritu iti kapitulo 22.) Kanayon nga adda dagiti naespirituan a sagut iti pudno a Simbaan ni Jesucristo (kitaen iti 1 Taga Corinto 12:4–11; Moroni 10:8–18; DkK 46:8–29). Imbaga ni Jesus kadagiti disipulona a kanayon a sumaruno dagitoy a tanda wenno naespirituan a sagut kadakuada a mamati (kitaen iti Marcos 16:17–18). Adu kadagiti disipulona ti nagaramid kadagiti milagro, nagipadto, wenno nakakita kadagiti parmata babaen iti bileg ti Espiritu Santo.

  • Apay a kasapulan ti Simbaan ni Jesucristo dagitoy innem a sagudayen?

Ti Simbaan ni Jesucristo kadagiti Kontinente ti America

Kalpasan ti panagungar ni Jesucristo, sinarungkaranna dagiti tao kadagiti kontinente ti America ket binukelna ti Simbaanna kadakuada, nga insursurona dagiti tao iti uneg ti tallo nga aldaw ket kalpasanna nagsublisubli a masansan kalpasan dayta a panawen (kitaen iti 3 Nephi 11–28). Kalpasanna pinanawanna ida ket immuli iti langit. Iti nasurok a 200 a tawen nagbiagda a sililinteg ket naibilangda kadagiti kararagsakan a tao a pinarsua ti Dios (kitaen iti 4 Nephi 1:16).

Ikakalilis iti Kinapudno manipud iti Pudno a Simbaan

  • Ania ti kayat a sawen ti balaikas nga ikakalilis iti kinapudno?

Iti unos ti pakasaritaan, ginandat dagiti dakes a tattao a dadaelen ti aramid ti Dios. Napasamak daytoy idi sibibiag pay dagiti Apostol ken mangiwanwanwanda iti kabarbaro, ken dumurdur-as a Simbaan. Insuro ti sumagmamano a kameng dagiti kapanunotan manipud iti daan a pammatida iti kinapagano wenno Judio imbes a dagiti simple a kinapudno nga insuro ni Jesus. Adda dagiti nagalsa. Maysa pay, adda panagidadanes manipud iti ruar ti Simbaan. Naparparigat ken napapatay dagiti miembro ti Simbaan gapu iti pammatida. Saggaysa a napapatay dagiti Apostol wenno naipanawda manipud iti daga iti sabali a wagas. Gapu iti kinadangkes ken ikakalilis iti kinapudno, naipanaw met manipud iti daga ti turay ti kinaapostol ken dagiti tulbek ti priesthood. Awanen ti pakabuklan ti Simbaan nga impasdek ni Jesucristo, ket nagbunga iti pannakatikaw. Immadu nga immadu a biddut ti in-inut a nayam-ammo iti doktrina ti Simbaan, ket iti saan a nabayag nadadaelen a naminpinsan ti Simbaan. Ti panawen a kaawanen ti pudno a Simbaan ditoy daga ket maawagan iti Nakaro nga Ikakalilis iti Kinapudno.

Iti saan a nabayag dagiti pagano a pammati ti kangrunaan a nayunay-unay iti kapanunotan dagiti maaw-awagan iti Kristiano. Inaklon ti emperador ti Roma daytoy palso a Kristianismo kas nailian a relihion. Maisupadi unay daytoy a simbaan iti simbaan a binukel ni Jesus. Insurona a ti Dios ket maysa a tao nga awanan iti sukog wenno kaipapanan.

Napukaw dagitoy a tao ti pannakaawat iti ayat ti Dios para kadatayo. Dida ammo a datayo dagiti annakna. Dida naawatan ti panggep ti biag. Adu kadagiti ordinansa ti nabalbaliwan gapu ta awanen ti priesthood ken paltiing ditoy daga.

Pinili ti emperador dagiti bukodna a dadaulo ken no dadduma inawaganna ida iti isu met la a pangawag nga inusar dagiti dadaulo ti priesthood iti pudno a Simbaan ni Cristo. Awanen dagiti Apostol wenno dadduma pay a dadaulo ti priesthood nga addaan iti bileg manipud iti Dios, ken awanen dagiti naespirituan a sagut. Nasirmata ni propeta Isaias daytoy a kasasaad, a nangipadpadto, “Ti lubong met narugitan babaen kadagiti agtaeng kenkuana, agsipud ta naglabsingda kadagiti linteg, kinaniwasda dagiti bilbilin, rinakrakda ti agnanayon a tulag” (Isaias 24:5). Saanen a daydi ti Simbaan ni Jesucristo; simbaanen dagiti tao daytoy. Uray ti nagan ket nabalbaliwanen. Kadagiti kontinente ti America, napasamak met ti ikakalilis iti kinapudno (kitaen iti 4 Nephi).

Naipadto ti Pannakaisubli

  • Ania dagiti padto iti Daan ken Baro a Tulag a nangiparmata iti Pannakaisubli?

Naparmata ti Dios a mapasamak ti Ikakalilis iti Kinapudno ket insaganana ti pannakaisubli ti ebanghelio. Insao ni Apostol Pablo ti maipapan iti daytoy kadagiti Judio: “Ibaonna koma daydi Jesucristo, a naituding idi damo a maipaay kadakayo nga isu ni Jesus: isu a masapul a ti langit awatenna agingga kadagiti aldaw ti pannakaisubli dagiti amin a banag, nga insao ti Dios iti ngiwat dagiti sasanto a mammadtona idi ginasgasut a tawtawen” (Dagiti Aramid 3:20–21).

Naparmata met ni Juan a Mammaltiing ti panawen a pannakaisubli ti ebanghelio. Kinunana, “Ket nakakitaak iti sabali nga anghel a tumaytayab iti tangatang, nga adda ipakaammona a naimbag a damag nga agnanayon kadagiti agnaed iti rabaw ti daga, ken kadagiti amin a pagpagarian, ken kaputotan, ken pagsasao, ken il-ili” (Apocalipsis 14:6).

  • Apay a kasapulan ti Pannakaisubli?

  • Ibilangmo dagiti bendision a dimtengen kenka gapu ta naisublin ti Simbaan ni Jesucristo iti daga.

Dagiti Mainayon a Nasantuan a Kasuratan