Ti Pannakaummong ti Balay ni Israel
Kapitulo 42
Ti Balay ni Israel dagiti Naitulag a Tattao ti Dios
-
Ania dagiti pagrebbengan dagiti naitulag a tattao ti Dios kadagiti pagilian ti lubong?
Naindaklan a propeta ni Jacob a nagbiag iti ginasgasut a tawen sakbay ti panawen ni Cristo. Gapu ta napudno ni Jacob, inikkan isuna ti Apo iti naisangsangayan a nagan nga Israel, a kaipapananna ti “maysa nga agballigi iti Dios” wenno “bay-an nga agballigi ti Dios” (Bible Dictionary, “Israel,” 708). Naaddaan ni Jacob iti sangapulo-ket-dua nga annak a lallaki. Nagbalin dagitoy nga annak a lallaki ken dagiti pamiliada a sangapulo-ket-dua a tribu ti Israel, wenno dagiti Israelita (kitaen iti Genesis 49:28).
Apoko ni Abraham ni Jacob. Nangaramid ti Apo iti agnanayon a katulagan ken ni Abraham a napabaro ken ni Isaac ken ni Jacob ken dagiti annakna (kitaen ti kapitulo 15 iti daytoy a libro; kitaen met iti ladawan iti daytoy a kapitulo, a mangipakpakita iti panangbendision ni Abraham kadagiti annakna a lallaki). Inkari ti Apo a dagiti Israelita ket agbalinto a naitulag a tattaona no la ketdi agtungpaldanto kadagiti bilinna (kitaen iti Deuteronomio 28:9–10). Agbalindanto a bendision iti amin a pagilian ti lubong babaen ti panangipanda iti ebanghelio ken ti priesthood kadakuada (kitaen iti Abraham 2:9–11). Iti kasta, tungpalendanto ti katulaganda iti Apo ket tungpalennanto met ti katulaganna kadakuada.
Nasayyasayya ti Balay ni Israel
Inulit-ulit dagiti propeta ti Apo a binallaagan ti balay ni Israel iti mabalin a mapasamak no nadangkesda. Impadto ni Moises, “Ket ni Jehova iwarasnakanto kadagiti amin nga ili manipud maysa a pungto ti daga agingga iti sabali a pungto ti daga” (Deuteronomio 28:64).
Iti laksid daytoy a ballaag, intultuloy dagiti Israelita ti nanglabsing kadagiti bilin ti Dios. Naggugubatda ket nabingayda iti dua a pagarian: ti Akin-amianan a Pagarian, a naawagan iti pagarian ti Israel, ken ti Akin-abagatan a Pagarian, a naawagan iti pagarian ti Juda. Sangapulo kadagiti sangapulo-ket-dua a tribu ti Israel ti nagindeg iti Akin-amianan a Pagarian. Kabayatan maysa a gubat pinarmek ida dagiti kabusorda ket innalada ida a balud. Iti saan a nabayag sumagmamano kadakuada ti naglibas a napan kadagiti daga iti amianan ket napukawda iti dadduma a paset ti lubong.
Agarup 100 a tawen kalpasan ti pannakaparmek ti Akin-amianan a Pagarian, naparmek ti Akin-abagan a Pagarian. Nadadael ti siudad a kabisera ti Jerusalem idi 586 B.C., ket adu a miembro ti nabati pay a dua a tribu ti Israel ti naala a balud. Iti saan a nabayag, sumagmamano kadagiti miembro dagitoy a tribu ti nagsubli ket binangonda manen ti Jerusalem. Sakbay laeng ti pannakadadael ti Jerusalem, ni Lehi ken ti pamiliana, a miembro idi ti balay ti Israel, ket pimmanawda iti siudad ket nagnaedda kadagiti kontinente ti America.
Kalpasan ti panawen ni Cristo, ti Jerusalem, ket dinadael manen dagiti soldado a Romano iti daytoy a panawen. Nasayyasayya dagiti Judio iti adu a paset ti lubong. Ita nga agdama masarakan dagiti Israelita iti amin a pagilian ti lubong. Adu kadagitoy a tao ti saan a makaammo a naggapuda iti nagkauna a balay ni Israel.
-
Ania dagiti pagsayaatan a simmangbay kadagiti annak ti Dios gapu ta nasayyasayya dagiti naitulag a tattaona iti intero a daga?
Nasken a Maummong ti Balay ni Israel
-
Apay a kayat ti Apo a maummong dagiti taona?
-
Kasano a maummongto ti balay ni Israel?
Inkari ti Apo nga iti maysa nga aldaw maummongto dagiti naitulag a tattaona: “Urnongekto ti natda iti pangenko kadagiti amin a dagdaga a nangipaturongak kadakuada” (Jeremias 23:3).
Um-ummongen ti Dios dagiti annakna babaen iti aramid ti misionario. Bayat ti pannakaammo dagiti tao maipapan ken ni Jesucristo, panangawatda kadagiti ordinansa ti pannakaisalakan ken panangtungpalda kadagiti mainaig a katulagan, agbalinda nga “annak iti katulagan” (3 Nephi 20:26). Addaan Isuna iti napapateg a gapu iti panangumongna kadagiti annakna. Ummongenna ida tapno masursuroda dagiti pannursuro ti ebanghelio ken maisaganada ti bagbagida a sumabat iti Mangisalakan inton umay manen Isuna. Ummongenna ida tapno bangonendanto dagiti templo ken annongenda dagiti sagrado nga ordinansa para kadagiti kapuonan a pimmusayen nga awanan iti daytoy a gundaway. Ummongenna ida tapno mapapigsada ti tunggal maysa ken agkaykaysada iti ebanghelio, a mangbirok iti pannakasaluad manipud kadagiti dakes nga impluensia iti lubong. Ummongenna pay ida tapno maisaganada ti bagbagida a mangibinglay iti ebanghelio kadagiti dadduma.
Naited ken ni Joseph Smith ti bileg ken turay a mangiturong iti aramid a panangummong iti balay ni Israel babaen ken ni propeta Moises, a nagparang idi 1836 iti Kirtland Temple (kitaen iti DkK 110:11). Manipud iti dayta a panawen, iniggaman ti tunggal propeta dagiti tulbek para iti panangummong iti balay ti Israel, ket daytoy a panaguummong ket nagbalinen a napateg a paset ti aramid ti Simbaan. Maum-ummong itan dagiti naitulag a tattao bayat ti panangawatda iti naisubli nga ebanghelio ken panagserbida iti Dios da Abraham, Isaac, ken Jacob (kitaen iti Deuteronomio 30:1–5).
Nasken nga umuna a naespirituan ket kalpasanna pisikal a maummong dagiti Israelita. Maummongda a naespirituan bayat ti panagkamengda iti Ti Simbaan ni Jesucristo dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw ken panagaramid ken panagtungpalda kadagiti sagrado a katulagan. Nangrugi ti naespirituan a pannakaummong bayat ti panawen ni Joseph Smith ken agtultuloy ita nga agdama iti intero a sangalubongan. Dagiti napasurot iti Simbaan ket Israelita babaen man iti dara wenno pannakaadaptar. Maibilangda iti pamilia da Abraham ken Jacob (kitaen iti Abraham 2:9–11; Taga Galacia 3:26–29).
Kinuna ni Presidente Joseph Fielding Smith: “Adu a pagilian ti naibagi iti … Simbaan. … Immayda gapu ta riniing ida ti Espiritu ti Apo; … iti panangawatda iti espiritu ti panaguummong,tinallikudanda ti amin a banag gapu iti ebanghelio” (Doctrines of Salvation, comp.Bruce R. McConkie, 3 vols. [1954–56], 3:256; nagiray a balikas iti orihinal).
Ti pisikal a panaguummong ti Israel ket kaipapananna a dagiti naitulag a tattao ket “aguurnongda nga agawid iti daga a tinawidda, ken makapagsimpadan iti amin a daga a naikari kadakuada” (2 Nephi 9:2). Maummongto dagiti tribu da Ephraim ken Manases kadagiti kontinente ti America. Agsublinto ti tribu ni Juda iti siudad ti Jerusalem ken iti lugar nga aglawlaw iti daytoy. Awatento dagiti sangapulo a napukaw a tribu manipud iti tribu ni Ephraim dagiti naikari a bendisionda (kitaen iti DkK 133:26–34).
Idi immuna a naipasdek ti Simbaan, nabilin dagiti Santo nga aguummong iti Ohio, sa iti Missouri, ket kalpasanna iti Salt Lake Valley. Nupay kasta, iti agdama, insuron dagiti kabaruanan a propeta a bangonento dagiti miembro ti Simbaan ti pagarian ti Dios kadagiti bukodda a daga. Kinuna ni Elder Russell M. Nelson: “Ti panangpili nga umasideg ken ni Cristo ket saan a banag a maipapan iti pisikal a disso; maysa a banag daytoy maipapan iti panagkumit ti tunggal maysa. Dagiti tao ket ‘maam-ammodanto ti Apo’ [3 Nephi 20:13] a dida panawan dagiti nakayanakanda a daga. Pudno, kadagiti nagkauna nga aldaw ti Simbaan, ti pannakapasurot ket masansan a kaipapananna met ti makipagtaeng iti sabali a pagilian. Ngem ita ti panaguummong ket mapasamak iti tunggal nasion. … Ti lugar a paguummongan para kadagiti Santo a Brazilian ket iti Brazil; ti lugar a paguummongan para kadagiti Santo a Nigerian ket iti Nigeria; ti lugar a paguummongan para kadagiti Santo a Koreano ket iti Korea; ken dadduma pay. Ti Zion ket ‘dagiti natarnaw iti puso.’ [DkK 97:21.] Ti Zion ket sadino man a lugar a yan dagiti nalinteg a Santo” (iti Conference Report, Okt. 2006, 85; wenno Ensign, Nob. 2006, 81).
Saanto a malpas ti pisikal a panaguummong ti Israel agingga iti Maikadua a Yaay ti Mangisalakan ken agtultuloy iti Milenium (kitaen iti Joseph Smith—Mateo 1:37). Kalpasanna maipatungpalto ti kari ti Apo:
“Adtoy, dagiti aldaw dumtengda, kuna ni Jehova, a saanto a masaon, Kas sibibiag a Jehova a nangiruar kadagiti annak ti Israel manipud iti daga nga Egipto;
“Kas sibibiag ni Jehova, a nangiruar kadagiti annak ti Israel manipud iti daga ti amianan, ken manipud kadagiti amin a dagdaga a nangipaturonganna kadakuada: ket yegkonto manen ida iti dagada nga intedko kadagiti ammada” (Jeremias 16:14–15).
-
Iti ania a wagas a nakaummonganyon a naespirituan kas maysa kadagiti naitulag a tattao ti Apo?
-
Iti ania a wagas a nakiramankayon iti pannakaummong dagiti sabali?
Dagiti Mainayon a Nasantuan a Kasuratan
-
Genesis 17:1–8 (ti katulagan ti Dios ken ni Abraham)
-
Taga Roma 9:4–8; Taga Galacia 3:29 (dagiti agtungpal ken ni Jesucristo ken ti balikasna ket isuda dagiti annak ti katulagan)
-
2 Nephi 30:2; Mosiah 5:10–11 (dagiti agbabawi, agtungpal kadagiti propeta, ken addaan iti pammati ken ni Jesucristo ket agbalinda a naitulag a tattao ti Apo)
-
2 Ar-ari 17 (naala a balud ti Akin-amianan a Pagarian)
-
2 Cronicas 36:11–20 (naala a balud ti Akin-abagatan a Pagarian)
-
Santiago 1:1 (nawarawara dagiti sangapulo-ket-dua a tribu)
-
1 Nephi 10:12–13 (ti migrasion dagiti Nephite ket paset ti pannakaiwaras)
-
Jeremias 3:14–18 (maysa manipud iti siudad, dua manipud iti pamilia)
-
Ezequiel 20:33–36 (maummongto ti Israel manipud iti amin a pagilian)
-
3 Nephi 20:29–46 (maummongto dagiti Judio iti Jerusalem)
-
1 Nephi 15:13–18; 3 Nephi 21:26–29 (mangrugi ti panaguummong iti Pannakaisubli ti ebanghelio))
-
DkK 38:31–33 (maisalakanto dagiti naitulag a tattao ti Apo)
-
Isaias 11:11–13 (subbotento ti Apo dagiti taona)
-
Apocalipsis 18:4–8 (iwaragawagto ti maysa a timek ti panaguummong)
-
DkK 133:6–15 (dagiti Gentil iti Zion, dagiti Judio iti Jerusalem)