ព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ ៖ មួយសតវត្សរ៍នៃការប្រមូលផ្តុំ
ដោយបានឧទ្ទិសឆ្លងកាលពី ១០០ ឆ្នាំមុន នោះព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ បានអនុញ្ញាតឲ្យពួកបរិសុទ្ធជួបជុំគ្នាទទួលពរជ័យនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ពេលដំណឹងល្អបានចាប់ផ្តើមផ្សាយនៅទូទាំងពិភពលោក ។
ស្ថាបត្យកម្មផ្តល់ដោយស្ថាបត្យករ ហៃរ៉ុម ប៉ូប និង ហាវើត ដបុលយូរ បើរតុន ។
បេសកកម្មមួយដ៏អស្ចារ្យនៃសាសនាចក្រនៃព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទនៃពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយ គឺផ្តល់ពរជ័យនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធដល់មនុស្សនៅលើពិភពលោក ទាំងអ្នកនៅរស់ និងមរណជន ។ ព្យាការី យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានបង្រៀនថា « គោលបំណងនៃការប្រមូលផ្តុំ … រាស្ត្ររបស់ព្រះនៅជំនាន់ណាមួយនៃពិភពលោកនេះ … គឺដើម្បីសាងសង់ដំណាក់ថ្វាយព្រះអម្ចាស់ជាកន្លែងដែលទ្រង់អាចបើកសម្តែងដល់រាស្ត្រទ្រង់នូវពិធីបរិសុទ្ធនៃដំណាក់របស់ទ្រង់ »១
នៅដើមសតវត្សរ៍ទី ២០ មានព្រះវិហារបរិសុទ្ធតែបួនប៉ុណ្ណោះដែលមាននៅលើផែនដីនេះ ព្រះវិហារបរិសុទ្ធទាំងអស់មានទីតាំងនៅរដ្ឋយូថាហ៍ ។ ហេតុដូច្នេះហើយ ការប្រមូលផ្តុំដោយផ្ទាល់ទៅរដ្ឋយូថាហ៍គឺជាមធ្យោបាយសំខាន់ក្នុងការទទួលបានពរជ័យនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ។ ក្នុងឆ្នាំ ១៩១៩ ការប្រមូលផ្តុំបានផ្លាស់ប្តូរ ។ នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩១៩ ប្រធាន ហ៊ីប៊ើរ ចេ ក្រាន្ត ( ១៨៥៦–១៩៤៥ ) បានឧទ្ទិសឆ្លងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ ។ ការណ៍នេះគូសបញ្ជាក់ពីពេលវេលាផ្លាស់ប្តូរជាប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងការស្តារឡើងវិញ ពេលពរជ័យនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធបានមានដល់ប្រជាជាតិជាច្រើន ។
ដោយការគោរព ព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ គឺជាព្រះវិហារបរិសុទ្ធអន្តរជាតិដំបូងគេ ។ ព្រះវិហារបរិសុទ្ធនេះបានបម្រើសមាជិកចាប់ពីរដ្ឋហាវ៉ៃ, នូវវែលសេឡង់, សាម័រ, តុងហ្គា, តាហៃទី, ជប៉ុន និង អូស្ត្រាលី ។ ពេលសាសនាចក្របានបន្តរីកចម្រើនទូទាំងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក និងអាស៊ី នោះចំនួនប្រទេសដែលបានទទួលពីព្រះវិហារបរិសុទ្ធនេះបានបន្តរីកចម្រើន ។
ឆ្នាំនេះជាខួបលើកទី ១០០ នៃព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់នេះក្នុងការប្រមូលផ្ដុំសាសន៍អ៊ីស្រាអែលនៅផ្នែកសងខាងនៃវាំងនន ។
ការប្រមូលផ្តុំមកពីសាម័រ
កោះសាម័រមានចម្ងាយប្រហែល ៤០២៣ គីឡូម៉ែត្រពីរដ្ឋហាវ៉ៃ ។ នៅឆ្នាំ ១៩១៩ ចន ឃ្យូ អដ័ម ប្រធានបេសកកម្មនៅសាម័របានមានប្រសាសន៍ថា « ពេលព្រះវិហារបរិសុទ្ធនៅទីក្រុងឡាអ៊ីអេបានសាងសង់រួច ប្រជាជនរបស់យើងហាក់ដូចជាមានបំណងប្រាថ្នាភ្លាមយ៉ាងខ្លាំង ដើម្បីប្រមូលផ្តុំគ្នាទៅព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ។ ឧទាហរណ៍ អូលេលីអូ អាណេ បានបម្រើជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាដោយពុំទទួលបានប្រាក់កម្រៃអស់រយៈពេល ២០ ឆ្នាំ ។ ដោយសារការលះបង់បម្រើជាច្រើនឆ្នាំនោះ នោះគាត់គ្មានប្រាក់គ្រប់គ្រាន់ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅរដ្ឋហាវ៉ៃទេ ។ ដូច្នេះបងប្រុសអាណេបានលក់អ្វីៗទាំងអស់ដែលគាត់មាន ហើយបានចាត់ចែងប្រមូលប្រាក់ទាំងអស់បាន ៦០០ ឬ ៧០០ ដុល្លារអាមេរិក ។២ បងប្រុសអាណេ និងប្រជាជនសាម័រដទៃផ្សេងទៀតបានលះបង់អ្វីៗទាំងអស់ដែលពួកគេអាចធ្វើបាន ដើម្បីប្តូរលំនៅទៅទីក្រុងឡាអ៊ីអេអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩២០ ។
គ្រួសារមួយឈ្មោះលេអូតា បានទៅដល់រដ្ឋហាវ៉ៃនៅថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីឆ្នាំ ១៩២៣ ។ វ៉េលីន លេអូតា អាយុប្រាំពីរឆ្នាំបានចាំថា « ការ [ ទស្សនា ] ព្រះវិហារបរិសុទ្ធលើកដំបូងរបស់យើង … គឺជាផ្ទាំងទស្សនីយភាពដ៏អស្ចារ្យបំផុត » ។៣ ពីរសប្តាហ៍ក្រោយមក ឪពុកម្តាយរបស់វ៉េលីនគឺ អេវ៉ាអូ និងម៉ាតាឡា បានទទួលអំណោយទានពិសិដ្ឋរបស់ពួកគេ ហើយបានផ្សារភ្ជាប់ជាគូស្វាមីភរិយា និងកូនៗរបស់ពួកគេក៏បានផ្សារភ្ជាប់នឹងពួកគេផងដែរ ។ គ្រួសារលេអូតាបានបម្រើយ៉ាងស្មោះត្រង់នៅក្នុងដំណាក់របស់ព្រះអម្ចាស់អស់រយៈពេល ៥០ ឆ្នាំ ហើយត្រូវបានបញ្ចុះ « នៅក្បែរព្រះវិហារបរិសុទ្ធដែលពួកគេស្រឡាញ់យ៉ាងខ្លាំង » ។៤ ថ្ងៃនេះ ពូជពង្សដ៏ស្មោះត្រង់របស់ពួកគេរាប់រយនាក់រស់នៅទូទាំងរដ្ឋហាវ៉ៃ ។
កិច្ចការដែលពុំអាចធ្វើបាន
ខណៈសមាជិកជាច្រើននៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកបានចេញពីស្រុកកំណើតពួកគេ ហើយធ្វើអន្តោប្រវេសន៍ទៅរដ្ឋហាវ៉ៃ នោះមានវួដ និងសាខាជាច្រើនពីប្រទេសជាច្រើនបានរៀបចំការធ្វើដំណើរជាក្រុមៗ ដែលហៅថាការធ្វើដំណើរទៅព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ។ ទម្រង់នៃការប្រមូលផ្តុំខាងវិញ្ញាណនេះបានផ្តល់មធ្យោបាយមួយដល់សមាជិកសាសនាចក្រឲ្យធ្វើដំណើរទៅទទួលពិធីបរិសុទ្ធនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ហើយបន្ទាប់មកត្រឡប់ទៅផ្ទះរបស់ពួកគេវិញ ដើម្បីស្ថាបនាសាសនាចក្រនៅក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេផ្ទាល់ ។
នៅឯការឧទ្ទិសឆ្លង ប្រធានក្រាន្តបានអធិស្ឋានទូលសូមឲ្យព្រះអម្ចាស់បើកផ្លូវឲ្យពួកបរិសុទ្ធនៅប្រទេសនូវវែលសេឡង់ និងពួកអ្នកនៅកោះប៉ាស៊ីហ្វិកទាំងអស់ ហើយក៏ទូលសូមឲ្យការពារដល់ពង្សាវល្លីរបស់ពួកគេ ដើម្បីពួកគេអាចមកព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ហើយក្លាយជាអ្នកសង្គ្រោះជីដូនជីតារបស់ពួកគេ ។
ការធ្វើដំណើរទៅព្រះវិហារបរិសុទ្ធបានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងក្រុមពួកបរិសុទ្ធម៉ៅរី នៅប្រទេសនូវវែលសេឡង់បន្ទាប់ពីការឧទ្ទិសឆ្លងបានតែប្រាំមួយខែប៉ុណ្ណោះ ។ ទោះបីវាមានទីតាំងចម្ងាយ ៨០៤៥ គីឡូម៉ែត្រពីរដ្ឋហាវ៉ៃក្តី ពួកបរិសុទ្ធទាំងនេះបានរីករាយនឹងដំណឹងអំពីការឧទ្ទិសឆ្លងនោះ ។
វ៉េម៉េត និង ហេនី អាណារុ ចង់ចូលរួមនៅក្រុមដំបូងដើម្បីធ្វើដំណើរទៅព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ។ ប៉ុន្តែកិច្ចការនេះហាក់ដូចជាពុំអាចធ្វើទៅបានទេ ដោយសារតែសភាពក្រីក្ររបស់គ្រួសារនេះ ហើយតម្រូវឲ្យមានប្រាក់ ១២០០ ផោន នូវវែលសេឡង់ ដើម្បីចំណាយលើថ្លៃធ្វើដំណើរនេះ—គឺជាទឹកប្រាក់ច្រើនអនេក ។ ពួកគេត្រូវការអព្ភូតហេតុមួយ ។
អស់ពេលជាច្រើនឆ្នាំ គ្រួសារអាណារុបានធ្វើតាមការទូន្មានរបស់ព្យាការី ហើយបានប្រមូលកំណត់ត្រាពង្សាវល្លីរបស់ពួកគេ ។ កំណត់ត្រាទាំងនោះមានច្រើនខណៈដែលគ្រួសារអាណារុទន្ទឹងរង់ចាំអព្ភូតហេតុមួយកើតឡើង ។ កូនប្រុសរបស់ពួកគេ វីវីនី បានដឹងពីសេចក្តីជំនឿរបស់ឪពុកម្តាយគាត់ ៖ « ម្តាយខ្ញុំពុំធ្លាប់អស់សង្ឃឹមថា គាត់នឹង [ ពុំ ] អាចលុតជង្គង់ជាមួយឪពុកខ្ញុំនៅអាសនាព្រះវិហារបរិសុទ្ធនៅថ្ងៃខាងមុខទេ » ។
អព្ភូតហេតុមួយបានកើតឡើង ។ វ៉េម៉េតបានឈ្នះការចុះកុងត្រាមួយពីរដ្ឋាភិបាលនូវវែលសេឡង់សម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍដីធ្លីដ៏ធំមួយ ។ ប្រាក់ចំណូលរបស់គាត់បានមកពីគម្រោងនេះបានផ្តល់សាច់ប្រាក់គ្រប់គ្រាន់ល្មមដើម្បីបង់ថ្លៃធ្វើដំណើរនោះជាមុនទៅរដ្ឋហាវ៉ៃ ។ វ៉េម៉េត និង ហេនី បានយកឈ្នះលើក្តីភ័យខ្លាចក្នុងការធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រ និងការធ្វើដំណើរទៅរដ្ឋហាវ៉ៃជាមួយនឹងពួកបរិសុទ្ធមួយក្រុមដែលមានគ្នា ១៤ នាក់នៅខែឧសភាឆ្នាំ ១៩២០ ។ ពួកគេបានទទួលអំណោយទានពិសិដ្ឋរបស់ពួកគេ ហើយបានផ្សារភ្ជាប់ ។ រឿងដែលពុំអាចធ្វើបាននោះ បានកើតឡើងមែន ។
រឿងរបស់អាណារុគឺគ្រាន់តែជារឿងមួយក្នុងចំណោមរឿងរាប់រយពាន់អំពីពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយដែលបានធ្វើដំណើរទៅព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ ដើម្បីទទួលពិធីបរិសុទ្ធ ហើយទទួលបានការសន្យាដែលព្រះអម្ចាស់បានប្រទានឲ្យនៅក្នុងដំណាក់របស់ទ្រង់ប៉ុណ្ណោះ ។ វាតម្រូវឲ្យមានការលះបង់ដ៏ធំ ប៉ុន្តែវាបានបង្កើតឲ្យមានពួកបរិសុទ្ធរឹងមាំដែលបានត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតរបស់ពួកគេវិញដើម្បីដឹកនាំសាសនាចក្រ ។៥
អគារឡាអ៊ីអេ
កិច្ចខិតខំរបស់សាសនាចក្រដើម្បីបង្កើតឡាអ៊ីអេដែលកំពុងមាន បានបន្តផ្តល់ពរដល់ពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយនៅទូទាំងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក ។ នៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៥០ និង ១៩៦០ ពួកអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាមកពីហាវ៉ៃ, តុងហ្គា, សាម័រ, នូវវែលសេឡង់, តាហៃទី, កោះឃុក, ហ្វីជី និងអាមេរិកខាងជើង ត្រូវបានហៅឲ្យផ្តល់នូវទេពកោសល្យនៃវប្បធម៌ និងជំនាញនៃការសាងសង់របស់ពួកគេ ដើម្បីជួយសាងសង់មហាវិទ្យាល័យសាសនាចក្រនៃរដ្ឋហាវ៉ៃ ( ដែលឥឡូវនេះគឺជា សាកលវិទ្យាល័យ ព្រិកហាំ យ៉ង់–ហាវ៉ៃ ), មជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ប៉ូលីនីសៀន និងមជ្ឈមណ្ឌលព្រះវិហារបរិសុទ្ធថ្មីសម្រាប់អ្នកទស្សនា ។ ពួកអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាសែបសិបប្រាំពីរនាក់មកពីប្រទេសតុងហ្គា និងសាម័រ បានទទួលពិធីបរិសុទ្ធក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធរបស់ពួកគេនៅថ្ងៃទី ៣ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៦០—គឺជាឧទាហរណ៍មួយនៃពរជ័យខាងវិញ្ញាណដែលមានជាមួយនឹងកិច្ចការខាងសាច់ឈាមរបស់ពួកគេ ( សូមមើលអគារអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនានៅរដ្ឋហាវ៉ៃ ១៩៦០–១៩៦៣, បណ្ណាល័យប្រវត្តិសាស្ត្រសាសនាចក្រ ទីក្រុង សលត៍ លេក ទំព័រ ១០០ ) ។
អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាម្នាក់ឈ្មោះ ម៉ាតេ តេអូ បានរងការរលាកធ្ងន់ធ្ងរពីមុនចាកចេញពីសាម័រ ប៉ុន្តែគាត់បានទៅរដ្ឋហាវ៉ៃផងដែរ ។ វេជ្ជបណ្ឌិតបានខ្លាចថា ដៃរលាករបស់គាត់អាចនឹងត្រូវកាត់ចោល ។ ពួកអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាជាច្រើនរបស់គាត់បានអធិស្ឋានសម្រាប់គាត់ ។ ខណៈនៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ បងប្រុសតេអូ បានអំពាវនាវទៅកាន់ព្រះអម្ចាស់ « សូមជួយព្យាបាលដៃនេះផង ។ សូមព្យាបាលដៃនេះឲ្យជា ដើម្បីខ្ញុំអាចជួយធ្វើកិច្ចការតូចតាចណាក៏ដោយដែលខ្ញុំអាចជួយបាន » ។ គាត់បានចាប់ផ្តើមជាសះស្បើយភ្លាម ។ សព្វថ្ងៃនេះដៃរបស់គាត់គ្មានស្លាកស្នាមរលាកទេ ។ ឥឡូវគាត់បម្រើជាអ្នកផ្សារភ្ជាប់នៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ ហើយគាត់និយាយថា « ព្រះវិហារបរិសុទ្ធនេះ … មានឥទ្ធិពលដ៏ខ្លាំងក្លាមិនមែនតែទូទាំងសហគមន៍ទាំងនេះទេ ប៉ុន្តែទូទាំងប៉ាស៊ីហ្វិកផងដែរ » ( នៅក្នុង Christensen Stories of the Temple in Lāʻie, Hawaiʻi ទំព័រ ៣២៨–៣៣០ ) ។
ការប្រមូលផ្តុំខាងវិញ្ញាណមកពីទ្វីបអាស៊ី
បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ និងការស្ថាបនាសាសនាចក្រឡើងវិញនៅប្រទេសជប៉ុន នោះពួកបរិសុទ្ធនៅទីនោះបានរៀបចំការធ្វើដំណើរទៅព្រះវិហារបរិសុទ្ធជាលើកដំបូងពីទ្វីបអាស៊ី ។ នៅឆ្នាំ ១៩៦៥ យន្តហោះមួយដែលដឹកពួកបរិសុទ្ធដ៏មានការលះបង់ចំនួន ១៦៥ នាក់បានធ្វើដំណើរពីទីក្រុងតូក្យូ ទៅរដ្ឋហាវ៉ៃដើម្បីទទួលពិធីបរិសុទ្ធនៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ។ ការធ្វើដំណើរនេះបានបង្កើតឲ្យមានកម្លាំងដ៏ខ្លាំងក្លាសម្រាប់សាសនាចក្រនៅប្រទេសជប៉ុន ។ កៅសិបប្រាំភាគរយនៃសមាជិកទាំងនេះបានបន្តសកម្មនៅក្នុងសាសនាចក្រ ។ ក្រោយមកមានប្រាំនាក់បានក្លាយជាប្រធានព្រះវិហារបរិសុទ្ធនៅក្នុងស្រុកកំណើតរបស់ពួកគេ រួមមានអែលឌើរ យ៉ូស្ស៊ីហ៊ីកូ គីគូឈី ដែលជាអ្នកមានសិទ្ធិអំណាចដំបូងគេមកពីប្រទេសជប៉ុន ។៦
នៅឆ្នាំ ១៩៧០ សមាជិកកូរ៉េមួយក្រុមបានធ្វើដំណើរទៅឡាអ៊ីអេ ។ ឆយ វ៉ុក វ៉ាន ជាប្រធានសាខាបាននិយាយថា « យើងបានទៅព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ហើយវាបានបើកចិត្តយើង និងដាស់ស្មារតីដល់យើងពីរបៀបដែលយើងអាចទទួលបានសេចក្តីសង្គ្រោះ ។ ផែនការអស់កល្បជានិច្ចបានក្លាយជាការពិត ទីបន្ទាល់របស់យើងត្រូវបានពង្រឹងយ៉ាងខ្លាំង ហើយវាពិបាកពន្យល់ណាស់ ។ ឱវាជាពរជ័យអស្ចារ្យណាស់សម្រាប់ប្រជាជនកូរ៉េ ដើម្បីមានឱកាសចូលរួមព្រះវិហារបរិសុទ្ធ » ។៧
រូបថតនៃរូបចម្លាក់លើជ្រុងនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ហាវ៉ៃ ទទួលបានសិទ្ធិអនុញ្ញាតជាផ្លូវការពីបណ្ណាល័យប្រវត្តិសាស្ត្រសាសនាចក្រ រូបថតថតពេលល្ងាចនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ ដោយ ខាលឡា ចនសុន
ការប្រមូលផ្តុំមរណជនដែលជាសាច់ញាតិយើង
ពេលពិធិបរិសុទ្ធនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធមានដល់ប្រទេសមួយ នោះពួកគេបាននាំពរជ័យរបស់ព្រះអម្ចាស់ពុំគ្រាន់តែដល់អ្នកដែលនៅរស់ក្នុងប្រទេសនោះប៉ុណ្ណោះទេ វាថែមទាំងនាំពរជ័យដល់អ្នកដែលនៅផ្នែកម្ខាងទៀតនៃវាំងននផងដែរ ។ សមាជិកនៅក្នុងប្រទេសនៅអាស៊ីបានទទួលអារម្មណ៍នៃពរជ័យនេះ ជាកន្លែងដែលវប្បធម៌របស់ពួកគេបានកត់ត្រាពង្សាវល្លីរបស់ពួកគេយ៉ាងផ្ចិតផ្ចង់អស់រយៈពេលជាច្រើនសតវត្សរ៍ ។
ឪពុកម្តាយរបស់ វ៉ៃ ស្សូន ឡាំង បានធ្វើអន្តោប្រវេសន៍ពីប្រទេសចិនទៅរដ្ឋហាវ៉ៃ ។ គាត់បានកើតនៅស្រុកកៅអ៊ី នៅឆ្នាំ ១៨៩៤ ហើយបានជ្រមុជទឹកនៅឆ្នាំ ១៩៤៤ នៅគម្រប់ខួបអាយុ ៥០ ឆ្នាំរបស់គាត់ ។ បងប្រុសឡាំងបានបង្រៀនពង្សប្រវត្តិនៅព្រះវិហារ ហើយបានប្រាប់សិស្សក្នុងថ្នាក់គាត់ថា « ខ្ញុំបានឃើញការនិមិត្តនៅយប់មួយ ខ្ញុំបានឃើញសាច់ញាតិជាច្រើនរបស់ខ្ញុំដែលបានស្លាប់ទៅនោះបក់ដៃហៅខ្ញុំឲ្យធ្វើកិច្ចការសម្រាប់ពួកគាត់ » ។ បីថ្ងៃក្រោយមកគាត់បានទទួលពង្សាវល្លីរបស់គាត់ពីម្តាយមីងគាត់នៅប្រទេសចិន ៖ ចំនួន ២២ ទំព័រដែលមានសរសេរជាភាសាចិនបានបង្ហាញនូវជីដូនជីតាគាត់រហូតទៅដល់ឆ្នាំ ១២២១ មុនគ្រិស្តសករាជ ។ ជាមួយនឹងហ្គ្លិនកូនប្រុសគាត់ និងកូនប្រសារស្រីគាត់ឈ្មោះជូលីណា នោះពួកគាត់បានបញ្ចប់ពិធីបរិសុទ្ធរាប់ពាន់ពិធីនៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធសម្រាប់គ្រួសារពួកគេ ។ ក្រោយមក ហ្គ្លិន និងជូលីណា ឡាំង បានបម្រើយ៉ាងស្មោះត្រង់ជាប្រធាន និងប្រពន្ធប្រធានព្រះវិហារបរិសុទ្ធនៅព្រះវិហារបរិសុទ្ធឡាអ៊ីអេពីឆ្នាំ ២០០១ ដល់ ២០០៤ ។៨
រមូរក្រដាសដែលពុំបានឆេះ
មីឈី អ៊ីហ្គោឈី បានមកពីប្រទេសជប៉ុនទៅរដ្ឋហាវ៉ៃនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩០០ ហើយបាននាំយករមូរក្រដាសសូត្រជាភាសាជប៉ុនទៅជាមួយនាង ។ ចៅស្រីរបស់គាត់ឈ្មោះកាណានី ខាស៊ី បានបម្រើបេសកកម្មនៅប្រទេសជប៉ុន ហើយក្រោយមកបានដឹងថា រមូរក្រដាសរបស់យាយនាងបានកត់ត្រាពីជីដូនជីតារបស់គ្រួសារនាងរហូតដល់ទៅជិតមួយពាន់ឆ្នាំមុន ។
នៅឆ្នាំ ២០១៣ ផ្ទះរបស់កាណានីត្រូវបានឆេះហ្មត់ទៅជាផេះ ។ នាង និងគ្រួសារនាងបាត់បង់អ្វីៗស្ទើរតែគ្រប់យ៉ាងដោយសារភ្លើង ។ ពួកគេបានរក្សាពង្សាវល្លីរបស់ពួកគេនៅក្នុងបំពង់ផ្លាស្ទិចនៅក្រោមគ្រែរបស់ពួកគេ ។ បន្ទាប់ពីភ្លើងឆេះរួច ពួកគេបានត្រឡប់ទៅផ្ទះពួកគេវិញ ដោយបានឃើញតែគំនរផេះ និងអម្រែងភ្លើងប៉ុណ្ណោះ ។
កាណានីបាននិយាយថា « អ្វីមួយដែលខ្ញុំពិតជាសង្ឃឹមថា រកឃើញនោះគឺច្បាប់ចម្លងរមូរក្រដាសជាមួយការបកប្រែ និងប្រវត្តិរបស់វា ។ ខ្ញុំបានទទួលការបញ្ជាក់ថា កិច្ចការព្រះវិហារបរិសុទ្ធទាំងអស់បានធ្វើចប់សព្វគ្រប់ហើយសម្រាប់ជីដូនជីតាជប៉ុនរបស់ខ្ញុំ ប៉ុន្តែច្បាប់ចម្លងរមូរក្រដាសនោះមានតម្លៃណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ » ។
ពេលកាណានី និងស្វាមីរបស់គាត់ប៊ីលី កាយមើលក្នុងផេះនោះ ពួកគេបានរកឃើញកាបូបផ្លាស្ទិចពណ៌ខៀវមួយ ។ នៅក្នុងកាបូបនោះ ពួកគេរកឃើញច្បាប់ចម្លងរមូរក្រដាសជាមួយនឹងការបកប្រែ និងសៀវភៅពង្សប្រវត្តិនៅគង់វង្សល្អទាំងស្រុង ។ រមូរក្រដាសនោះគ្រាន់តែឆេះគែមៗវាប៉ុណ្ណោះ ហើយនោះជាវត្ថុតែមួយគត់ដែលនៅសល់នៅក្នុងបន្ទប់ដេករបស់ពួកគេ ។
កាណានីមានអារម្មណ៍ថា ព្រះអម្ចាស់បានរក្សារមូរក្រដាសនេះ « សម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់ពូជពង្សរបស់ខ្ញុំ ទុកដូចជាសញ្ញាមួយនៃសេចក្តីស្រឡាញ់សម្រាប់យើង ហើយបង្ហាញសារៈសំខាន់នៃការធ្វើកិច្ចការពង្សប្រវត្តិ និងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ » ( នៅក្នុង Christensen Stories of the Temple in Lāʻie, Hawaiʻi, ទំព័រ ១៧២–១៧៤ ) ។
ការប្រមូលផ្តុំតាមរយៈការអប់រំ
ពរជ័យនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ ក៏មានដល់អ្នកដែលបានប្រមូលគ្នាទៅទីក្រុងឡាអ៊ីអេ ដើម្បីទទួលការអប់រំជាន់ខ្ពស់ផងដែរ ។ ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៥០ និស្សិតរាប់ម៉ឺននាក់បានមករៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ ប៊ី.វ៉ាយ.យូ–ហាវ៉ៃ ទូទាំងតំបន់ប៉ូលីនេសៀន និងអាស៊ី ។ និស្សិតទាំងនេះបានធ្វើពិធីបុណ្យជ្រមុជទឹកឲ្យមរណជន ហើយបានបម្រើជាអ្នកធ្វើការពិធីបរិសុទ្ធសម្រាប់ព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ។ ព្រះវិហារបរិសុទ្ធឡាអ៊ីអេបានជួយសិស្សឲ្យអភិវឌ្ឍសេចក្តីស្រឡាញ់ចំពោះកិច្ចការពង្សប្រវត្តិ និងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ហើយបានផ្តល់ពរដល់ពួកគេឲ្យរៀបចំខ្លួនកាន់តែប្រសើរឡើង ដើម្បីបម្រើពេលព្រះវិហារបរិសុទ្ធមាននៅស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួន ។
ជួន ចៅ ជេមស៍ មកពីប្រទេសសិង្ហបុរី បានមករៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ ប៊ី.វ៉ាយ.យូ–ហាវ៉ៃ នៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៧០ ជាមួយប្អូនស្រីរបស់គាត់ ។ ពួកគេទាំងពីរនាក់បានរៀបការជាមួយបុរសមកពីប្រទេសផ្សេងទៀតនៅឆ្នាំ ១៩៧៨ ។ បងស្រីជេមស៍បានថ្លែងថា « អាពាហ៍ពិពាហ៍របស់យើងនៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធឡាអ៊ីអេបាននាំអ្នកប្រែចិត្តជឿពីរនាក់ និងវប្បធម៌ពីរឲ្យនៅជាមួយគ្នាសម្រាប់ពេលនេះ និងអស់កល្បជានិច្ច—ជាការចាប់ផ្តើមនៃអ្វីដែលយើងសង្ឃឹមថា នឹងមានជាមួយមរតកនៃពរជ័យនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធនៅក្នុងគ្រួសាររបស់ពួកគេ ។ អាពាហ៍ពិពាហ៍របស់យើងគឺជាអាពាហ៍ពិពាហ៍ពីរក្នុងចំណោមអាពាហ៍ពិពាហ៍រាប់រយនៃអាពាហ៍ពិពាហ៍អស់កល្បជានិច្ចទាក់ទងនឹងនិស្សិតនៃសាកលវិទ្យាល័យ ប៊ី.វ៉ាយ.យូ–ហាវ៉ៃ ដែលបានធ្វើឡើងនៅក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធឡាអ៊ីអេ ដែលប្រហែលជាមរតកដ៏អស្ចារ្យបំផុតមួយក្នុងរយៈពេលជាងហុកសិបឆ្នាំកន្លងមកនេះនៃវត្តមានរបស់សាកលវិទ្យាល័យ » ( នៅក្នុង Christensen ទំព័រ ២៣៦ ) ។
ការប្រមូលផ្តុំបន្ត
ដោយមានទីតាំងនៅចន្លោះមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក រវាងទ្វីបអាមេរិក និងអាស៊ី នោះព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ រដ្ឋ ហាវ៉ៃ បានបើកទ្វារនៃពរជ័យព្រះវិហារបរិសុទ្ធដល់ប្រទេសជាច្រើន ។ ហេតុដូច្នេះហើយ ការប្រមូលពួកសាសន៍អ៊ីស្រាអែលបានក្លាយជារឿងសំខាន់មួយនៃការប្រមូលផ្តុំខាងវិញ្ញាណ ពេលសមាជិកអាចទទួលពរជ័យនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ហើយបន្ទាប់មកត្រឡប់ទៅស្ថាបនាសាសនាចក្រនៅក្នុងដែនដីកំណើតរបស់ពួកគេ ។ ឱកាសនេះបានជួយដល់ការពង្រីកកិច្ចការផ្សាយដំណឹងល្អដែលបានស្តារឡើងវិញទៅដល់វប្បធម៌ និងមនុស្សជាច្រើននៅទាំងសងខាងវាំងនន ។
ពេលយើងប្រារព្ធខួបលើកទី ១០០ ឆ្នាំនៃព្រះវិហារបរិសុទ្ធ ឡាអ៊ីអេ ហាវ៉ៃ នោះយើងមានឯកសិទ្ធិមើលឃើញព្រឹត្តិការណ៍នៅក្នុងការស្តារឡើងវិញ និងការបំពេញនៃការព្យាកររបស់ព្យាការីយ៉ាកុបនៅក្នុងព្រះគម្ពីរមរមន ៖ « ពាក្យសន្យាទាំងឡាយរបស់ព្រះធំណាស់ហ្ន៎ ចំពោះពួកអ្នកដែលនៅលើកោះទាំងឡាយក្នុងសមុទ្រ » ( នីហ្វៃទី២ ១០:២១ ) ។