E Vueti ira na Veivutuni mai na Mate Vakayaloo Jisu Karisito

Na Veisorovaki i Jisu Karisito e vueti kina o ira sa veivutuni ka yalodina mai na mate vakayalo.

Tukuni e na Bula i Joseph F. Smith

“Ena gauna oqo au se gone ka’u se bera ni vakaitavitaki au e na vuqa na ka “e vola tiko o Joseph F. Smith e na gauna e kaulotu voli kina e Hawaii. “Au vinakata me’u yalolokomi, dau masu vua na Turaga, meu rawa ni kilikili ki na veivakalougataki kei na loloma ni Kalou.”¹ Ni se qai tekivu toka ga na kaulotu ni daukaulotu gone oqo e Hawaii, e sotava kina vakayalo o koya ka vakaraitaki kina vua na vakasavasavataki kei na veivakadeitaki ni kaukaua ni Veisorovaki i Jisu Karisito: e tukuna o koya “ni rarawa na yalona” e na gauna e kaulotu voli kina baleta na “ituvaki ni dravudravua, na lailai ni noqu kila ka kei na vuku.”

“E na ituvaki ni bula oya au a tadra niu a lako tiko e na dua na ilakolako, au nanuma sara meu vakatotolo—au sa vakakusakusa sara, baleta ni’u rere de’u na bera. Au vakatotolo sara, au vakila ni a tiko ga vei au e dua na ioloolo lailai,e dua na ka e olo tiko e na noqu itavoi. Au sega sara ga ni taura rawa se cava oya, e na gauna au vakatotolo tiko kina; au sa qai yaco yani ki na dua na vale levu ka totoka. E vaka ni sa rui ka levu, ka totoka ke me a tara e na liga, io au kila na vanua sara ga au lako tiko kina oya. E na gauna au sa sivia kina e na noqu vakatotolo tiko, au raica sara ni volai tu na vosa oqo, “Sili” e na dua na notisi au gole sara yani kina rumu ni sili oya meu laki vakasavasavataki au kina. Au sereka sara na ioloolo au kauta tiko yani, e olo toka kina na qameni savasava, sa dede sara na gauna au qai raica tale kina vakadua.… Au dara ka vakatotolo sara me’u laki curu, e vaka vei au e dua na katuba levu. Au laki tukituki sara kina ka dola vei au na katuba, na tamata e tucake tu kina oya na Parofita o Joseph Smith. E vaka me sega so ni marau ni raici au mai, na matai ni ka e kaya: ‘Josefa, o sa bera.’ Io e dei na kequ irairai ka kaya:

“ ‘Io, au savasava—Au savasava!’

“ … Na ivakaraitaki oya, na kena vakaraitaki vei au kei na vakadinadina au marautaka vakalevu e na gauna oya ka mai vakaukauataki au kina, keu na vinaka ka savasava se mani dodonu vua na Turaga, ke dua na ka vinaka e tiko vei au. E sa vukei au e na noqu leqa kei na veika dredre.”²

iVakavuvuli i Joseph F. Smith

Baleta na Lutu i Atama, e yaco mai kina na mate vakayalo e vuravura.

Au via vakamacalataka e na vica ga na iyatuvosa e dua tale na mate, e mate ca sara mai na mate vakayago. E na gauna e kania kina o Atama na imatai ni noda itubutubu na vuanikau tabu, sa mai talaidredre ki na lawa ni Kalou, ka mai qali yani vei Setani, ka sa cemuri mai o koya mai na iserau ni Kalou.… Oqo na imatai ni mate. Ia e se bula tiko, io sa mate—sa mate o koya vua na Kalou, mate kina rarama kei na dina, na mate vakayalo; cemuri tani mai na iserau ni Kalou; e sa veitaratara na Tamana kei na Luvena sa muduki. E sa kautani dina mai na iserau ni Kalou me vakataki Setani kei ira na vakamuri koya. Na mate vakayalo oya.³

Au vinakata me’u vakaraitaka yani e na nomu vakasama—”o koya oqo, o [Atama] e mate kina vakayalo.” Na cava na ituvaki ni veika e na gauna e vakatikori kina o koya e na Were mai Iteni? E rawa ni rau veivosaki kei na Tamana. E a tiko o koya e na nona iserau. E rau dau veiraici ka veivosaki, me vaka ga e le rua ka rau sala vata ka veivosaki tiko. Oqo na veika me baleti Atama kei Ivi e na gauna rau vakaitikotiko kina e na were. Ia, e na gauna e rau kania kina na vuanikau tabu e na gauna oya e rau sa vakatalai mai kina ka vakatabui mai na iserau ni Kalou, … “a sa yaco kina vua na mate vakayalo, sa i koya na i matai ni mate.” [Raica V&V 29:41.] E dredre sara vei Atama me kauti koya tani mai na itutu e sa coko tu kina. E sa tu sara ga o koya ki na vanua e na vesuki koya kina o Setani.… O koya sa “mate vakayalo”—e sa cemuri tani mai na iserau ni Kalou. Ke a sega ni dua na sala e vakarautaki vua me dro kina, mai na nona mate ke a tawamudu, sega ni vakaiyalayala, na mate tawamudu, e na sega tale na vakanuinui ni da na vueti mai kina.⁴

E sega ni rawa ni dua na ivalavala ca e vakabulai mai na matanitu ni Kalou.

E na sega ni dua e na kau yani e na iserau ni Kalou ni valavala ca tiko, e na sega talega ni dua e na vakasavasavataki na nona ivalavala ca vakavo sara ga ni sa veivutuni ka [bulu] kei na Karisito [raica na Roma 6:4]. E sa solia vei keda na Kalou na galala, me da digitaka kina na vinaka kei na ca, me da taubale e na rarama se na butobuto, ni da digidigi, e sa tabaka kina o koya [na Turaga] me da na vakataki Koya, kevaka eda na vakadinadinataka ni da na kilikili kina bula tawamudu kei na lagilagi e na Nona iserau, e na baleta ni da sa veivutunitaka na noda ivalavala ca ka vakamuria na Nona ivakaro.⁵

E na sega ni dua na tamata e na vakabulai e na matanitu ni Kalou ni valavala ca tiko. E na sega talega ni dua e na vosoti na nona ivalavala ca mai vua na Dauveilewai dodomu, vakavo sara ga ke veivutunitaka na nona ivalavala ca. E na sega talega ni dua e na vakagalalataki mai na kaukaua ni mate [vakayalo] vakavo ni sa sucu tale me vaka e sa vakarota na Turaga sa Cecere sara.⁶

E sa solia vei ira kece na tamata na Kalou na galala ka solia talega vei keda na dodonu me da qaravi koya se sega, meda vakayacora na veika dodonu se na veika cala, na isolisoli oqo e soli vei ira kece, sega ni wasei kina na vakabauta, na roka ni yago se na kena ituvaki tale e so. O ira talega na vutuniyau e soli ka tiko talega vei ira na galala, o ira talega na dravuravua, e na sega ni dua e na kautani mai vua na kaukaua ni Kalou e na nona vakayagataka na kena taucoko kei na yalo galala. Na galala oqo e sa soli vei ira kece.Oqo na veivakalougatataki e sa vakatikora na Kalou vei ira kece na tamata e vuravura, vei ira kece na luvena. E na beitaki keda ga o koya e na noda vakayagataka na galala, me vaka e tukuni me baleti Keni, e na tukuni talega vakakina vei keda; “kevaka ko sa caka vinaka, ko na sega li ni vinakati? Ia kevaka ko sa sega ni caka vinaka, sa koto nai valavala ca mai na katuba” (iVakatekivu. 4:7). … Ni sa vakatikora na Kalou kivei ira kece na tamata, veitalia na ituvaki ni veika tale eso, na galala oqo ni kena digitaki na vinaka kei na ca, ni se bera ka se sega ni vakatikori vei ira na luveni tamata na bokoci ni valavala ca, ia mai na nodra talairawarawa ga kina lawa. Ni, vauci na vuravura taucoko e na ivalavala ca e na vakarusai, ni sa rarama mai na cina e vuravura era na sega ni vakatikori ira kina vakavinaka na tamata e na dua na itutu dei e na iserau ni Turaga.⁷

Na Veisorovaki ni Karisito e na vueti keda mai na mate vakayalo kevaka eda na veivutuni ka talairawarawa ki na inaki e vakaraitaka na Kalou.

E sa vakarautaka na Turaga mai na ivakatekivu me vakaraitaka vei ira na tamata na kila ni veika vinaka kei na ca, ka solia talega vua na ivakaro me tautauri matua kina veika e vinaka ka vakagalalataki koya mai na veika ca. Io ke na lutu, e na solia kina vei koya na lawa ni soli bula ka vakarautaka tale ga e dua na iVakabula vua, me rawa ni kau lesu mai o koya e na iserau ka taleitaki vua na Kalou ka me vakaivotavota talega kei koya e na bula tawamudu. Oqo na inaki ni veivueti e digitaki ka vakaturi mai vua sa Cecere sara, ni bera ni ra vakatikori na tamata e vuravura. E na gauna sa lutu kina na tamata e na vuku ni valavala ca kina lawa e sa soli vua, e solia vua na Turaga na Lawa ni soli bula, ka vakamatatataka e na nona vakasama, ni kena inaki oya me vakadeitaki vua[na tamata] baleta na veika lelevu e na yaco e na tabagauna oqo, e umani koya kei ira na nona kawa e ra na kau cake mai e na kaukaua ni veivueti kei na tucake tale mai na mate, ka vakayagataka na bula tawamudu kei na Kalou e na nona matanitu.⁸

E dua talega na ituvatuva e vakarautaki tu me baleta na sorovaki i Atama. E sa vakarota mai o koya sa Cecere sara me kua ni tarai koya na mate vakayago me yacova ni sa vakavulici kina me dro mai na mate vakayalo e yaco vua e na vuku ni valavala ca. O koya oqo sa lako mai kina vua na agilosi me vakavulica vua na Kosipeli ni veivakabulai, ka taura cake na Karisito, na Dauveisorovaki kei vuravura, o koya e na lako mai e na iyalayala ni itabagauna oqo, ka tiko vua na kaukaua me valuta kina na mate ka me vueti Atama kei na nona kawa mai na lutu kei na ivesu nei Setani.… Me dua tale me dodoka yani na ligana me vueti koya cake. E dua tale me tiko vua na kaukaua sa cecere sara mai vei koya, me vueti koya tani mai na ituvaki e sa vakatikori koya kina: ni a vau tu o koya vei Setani ni sega na nona kaukaua, e malumalumu e lomana ka vakakina o koya.

Na Kosipeli e qai vakavulici vua, e dua na sala e rawa ni dro tani mai na mate vakayalo e solia vua. Na sala ni dro oya e vu mai na vakabauta na Kalou, na veivutuni ni valavala ca, na papitaiso me bokoci kina na ivalavala ca, na isolisoli na Yalo Tabu mai na veitabaki e na liga. Ni taura talega na kila ni dina kei na ivakadinadina i Jisu Karisito, ka vueti cake mai na mate vakayalo e yaco mai vua, oya na imatai ni mate, e taucoko ka mate uasivi sara, me baleta na veika vakayalo, dina ga ni bula tiko, veitosoyaki ka vakayago, me vaka ni bera ni kania na vuanikau tabu ka vakavuna me mate kina vakayalo; o koya na nona veika kece kei na nona isoqosoqo; io o koya sa mate vakayalo, ka me vueti mai o koya mai na ituvaki oya.⁹

O Atama … e vueti mai na[mate vakayalo] mai na dra i Karisito, na vakabauta kei na talairawarawa ki na ivakaro ni Kalou. Na kena ibalebale oqo ni a vueti mai o Atama mai na imatai ni mate, ka kau lesu mai kina iserau ni Kalou, e gole tale ki na loloma i koya sa Cecere sara, ka laki tiko tale e na sala ni veivakatorocaketaki tawamudu kei na sautu.¹⁰

Ke sa vakaraitaka na Turaga i vuravura na inaki ni veivakabulai kei na veivueti mai na ivalavala ca, me ra vakacerecerei kina na tamata kina nona iserau ka vakaivotavota talega e na bula tawamudu kei koya, au solia yani me vakaturi ka na sega ni veibataki, ni sega tale ni dua na tamata e na vakacerecerei e na iserau ni Kalou ka taura talega kina na taucoko ni lagilagi kei na marau e na nona matanitu kei na nona iserau, vakavo sara ga ke na vakadonuya ka vakamuria na inaki sa vakarautaka tu na Kalou.¹¹

Kevaka me da bula vata kei na veika sa vakarautaka tu na Tamada Vakalomalagi kevaka sa vakaliuci na lomada Vua, vei ira talega na Tacimu Qase, na Luveni Kalou, na noda Dauveisorovaki lagilagi, e na vukuna e sa tucake tale mai na mate, ka vueti talega, vueti mai na mate vakayalo, ka kau lesu mai ki na iserau ni Kalou.¹²

E sa digitaki na Karisito vakalou ka vakau mai i vuravura me mai vakacegui ira na tamata mai na nodra ivalavala ca e na veivutuni; ka vakacegui ira talega na tamata mai na mate e yaco mai vei ira mai na ivalavala ca ni imatai ni tamata. Au vakabauta e na yaloqu taucoko.¹³

Ni da sa ivalavala ca, e dodonu ga me da veivutunitaka ka sosomitaka na cala e na noda kaukaua taucoko. E sega ni da sosomitaka na cala eda sa vakayacora me da na vakasaqara na veivuke kei na loloma ni Kalou me vakasavasavataki keda mai na cala oya.

Era na sega ni rawa ni vosota ga vakataki ira na nodra ivalavala ca na tamata; era na sega ni rawa ni vakasavasavataki ira mai na ka sa mai yaco kina nodra ivalavala ca. Eda rawa ni muduka na noda caka ca ka vakayacora na veika vinaka e na gauna mai muri, ka me vakadonuya na Turaga na nodra itovo ka me kilikili. Io, o cei me vakadodonutaka na cala era sa vakayacora o ira kei ira tale na so, ni ra sega ni rawa ni ra vakadodonutaka o ira vakataki ira? Mai na veisorovaki i Jisu Karisito na nona ivalavala ca o koya sa veivutuni e na bokoci laivi; e dina ga ni ra sa kulakula era na vakavulavulataki me vaka na uca-vulavula [raica Aisea 1:18]. Oqo na veiyalayalati e soli vei iko.¹⁴

E na vuku ni Veisorovaki kei na noda vakabauta, eda rawa ni vakabulai e na lagilagi vakasilesitieli ka taukei e muri kei Jisu Karisito.

Eda na tucake kece e na itikotiko ni veilewai cecere ni Kalou ka veilewai. Oya e tukuni e na iVolatabu, e tukuna talega na iVola i Momani, ka tukuni talega na ivakaraitaki e lako mai vei keda mai vua na Parofita o Josefa Simici. Ka vaka kina o ira na sega ni okati se talairawarawa kina lawa vakateresitieli era na sega ni rawa ni vakabulai mai na lagilagi vakateresitieli. Ia, o ira na muri mai, ka sega ni ra okati ka talairawarawa ki na lawa vakatilesitieli, era na sega ni talega ni vakabulai e na lagilagi vakatelesitieli; ia, era na okati e na matanitu e sega ni vakalagilagi.¹⁵

Na yago taucoko era davo tu e na ibulubulu era na kacivi cake; e na sega ni o ira taucoko ena imatai ni tucake tale, se e na mataka lailai ni tucake tale, io e so e na iotioti ni tucake tale; o ira taucoko na yalo ni tamata e na vinakati me ra lako yani kina itikotiko ni veilewai cecere ni Kalou me ra lewai me vakatau tiko kina na veika era vakayacora mai na bula vakayago. Ke vinaka na nona cakacaka e na saumi kina; ke ra na ca tiko ga, era na vakatalai tani mai na iserau ni Turaga.¹⁶

Eda bula tiko, ka qai mate; eda na sega ni namaka na mate eda namaka na bula tawamudu, na lagilagi, na bula vakalou, ka vakabulai mai na lagilagi ni matanitu vakasilesitieli, ka me tauri kina na kena taucoko talega. Oqo na noda ilesilesi; oqo na itutu ni bula vakalou eda rawa ni rawata, e na sega tale ni dua na kaukaua e na kauta tani se na taura tani mai vei keda, ke da vakaraitaka na noda vakabauta kei na dina kina veiyalayalati ni kosipeli.¹⁷

Na inaki ni noda bula vakavuravura me da taura kina na taucoko ni marau, me da mai luvena tagane kei na yalewa na Kalou, e na taucoko ni vosa, eda veiwekani kei na Kalou ka veitacini kei Jisu Karisito, me da na tui ka bete ni Kalou, me da rawata kina na lagilagi, na vanua, na bula vakalou, na idabedabe vakatui, na kaukaua kei na veika taleitaki e yavutaka se nona na Tamada Vakalomalagi. Oqo na inaki ni noda tiko oqo e vuravura. Kevaka eda vinakata na itutu ni veivakabulai vakalou, e dodonu meda bulataka na bula vakavuravura, se me da bula vakatovotovo, me da vakaraitaka kina ni da kilikili, mai na veivuke ni tuakada o Jisu.¹⁸

E na vakabulai ga na tamata ka vakacerecerei e na matanitu ni Kalou e na kilikili, me da veivutunitaka na noda ivalavala ca, ka taubale e na rarama me vaka ni tiko na Karisito e na rarama, me rawa ni savata na nona dra na noda ivalavala ca taucoko, me da rawa kina ni veimaliwai kei na Kalou ka taura talega kina na nona lagilagi kei na bula vakalou.¹⁹

Ni da vakayagataka na sakaramede eda nanumi Jisu Karisito kina kei na nona Veisorovaki.

O Atama ni sa vakatalai tani mai na were, e vakaroti me vakacoboisoro vua na Kalou; mai na ivalavala oqo, o koya kei ira na vakaitavi e na vakacoboisoro, e sa vakadreti vei ira ni na lako mai na iVakabula me vueti ira na mate, ke sega talega na veisorovaki e vakayacora, era na sega ni okati tale vakadua e na nodra mai tiko e na iserau ni Kalou. Io na nona lako mai kei na nona mate, e mai taucoko kina na nona ivakaro; e mai tauyavutaka na iVakayakavi ka vakaroti ira na muri koya tiko me ra vakayagataka e na veigauna sa bera mai, me rawa kina ni ra nanumi koya, me ra namuna tale tiko ga ni sa vueti ira oti o koya, ka ra sa veiyalayalati me ra muria na nona ivakaro ka salavata kei koya e na bulavou vakayalo. O koya gona e yaga kina me da vakaivotavota e na Sakaramede, me ivakadinadina ni da nanumi koya tiko, ka vinakata me da vakamuria na ivakaro e solia vei keda, me tiko talega kina e na veigauna vei keda na nona Yalo Tabu—me yacova na ivakataotioti, ka me da tomana tiko na vosoti ni noda ivalavala ca.²⁰

E na gauna e lako mai kina o Jisu ka mai vakararawataki, “na dodonu vei ira na sega ni dodonu,” o koya e sega ni valavala ca kei koya sa ivalavala ca, e wili talega e na itotogi ni lawa e vakayacora o koya e valavala ca, e sa mai vakayacori kina se vakataucokotaki kina na lawa ni soli bula, me kena isosomi e solia tale mai kina e dua tale na lawa, eda vakayacana me “Sakaramede ni Vakayakavi ni Turaga,” mai na nona bula kei na nona ilesilesi, na nona mate kei na nona tucaketale, na soli bula levu e vakayacora me vueti kina na tamata, me maroroi e na vakananumi tawamudu, ni tukuna vakaoqo o koya, “dou kitaka oqo … dou vakananumi au kina. Io, e na gauna kece ga dou sa kania kina na madrai oqo, ka gunuva na bilo oqo, dou sa vakatakila kina na nona mate na Turaga, ka yacova na nona lako mai.” Na lawa oqo vei keda e nodra lawa ni soli bula o ira era a bula tu ni bera na imatai ni nona lako mai na Luveni Tamata, me yacova ni lako tale mai. O koya gona me da doka ka maroroya na kena tabu, ni tiko na itotogi ke vorati. [raica 1 Korinica 11:25–29].²¹

Na Sakaramede ni Vakayakavi ni Turaga … e ivakavuvuli ni Kosipeli, e dodonu me ra vakarokorokotaka o ira kece na vakabauta, me vaka e dua ga na cakacaka vakalotu ni Kosipeli. Na cava na kena inaki? Me da nanuma tiko ga e na noda dui vakasama ni Luveni Kalou e vueti keda, mai na mate tawamudu, ka vakabulai keda tale mai e na kaukaua ni Kosipeli. Ni bera ni lako mai na Karisito e vuravura oqo, sa vakadeitaki e na nodra vakasama na itaukei kei vuravura sa vunautaki oti vei ira na Kosipeli, mai na dua tale na cakacaka vakalotu, e okati kina na vakacabori ni manumanu, na cakacaka vakalotu e vaka na vakaicaboisoro levu e dodonu me vakayacori e na itabagauna oqo.²²

Me iUlutaga ni Vuli

Na cava na Veisorovaki? Na gauna cava o sa bau vakila kina na kaukaua ni Veisorovaki e na nomu bula?
Na cava na mate vakayalo? Baleta na cava “e mate ca sara kina mai na mate vakayago”?
Ke “a sega ni vakarautaki e dua na sala me drovaka kina” o Atama kei ira na nona kawa, na cava e na qai yaco vei keda? (Raica talega 2 Nifai 9:6–9.)
Na cava e vakayacora na iVakabula me rawa kina ni da drotani mai na mate vakayalo? Na cava me da vakayacora me da kua kina ni mate vakayalo? Eda na rawa ni vakayagataka vakacava na veivuke kei na loloma ni Kalou me vakasavasavataki keda kina mai na noda ivalavala ca?
Na veivakalougataki cava e sa tara na nomu bula baleta ni o kila ni o Jisu Karisito e na rawa ni vakasavasavataka na cala eda vakayacora vei keda kei ira na so? O raica vakacava na veivakalougataki tiko ga oya e na nodra bula tale na so?
Na cava na ibalebale me da vakabulai? Eda na vakabulai vakayalo vakacava edaidai? (Raica Mosese 6:64–68.) Na kalougata cava e na lako mai vei ira na”vakabulai mai na lagilagi ni matanitu vakasilesitieli”? (Raica talega V&V 88:28–29.)
Na cava na “inaki ni noda bula tiko vakavuravura”?
E na rawa vakacava ni vukei keda na ke na vakayagataki na sakaramede me da kua kina ni mate vakayalo? Eda na nanuma vakacava na iVakabula e na veigauna? Na cava me da vakayacora, me dokai kina na sakaramede ka vakamariqeti?
Eda na taura vakacava e na yalo vakavinavinaka na isolisoli ni Veisorovaki e na noda bula?

Christ in Gethsemane — *Na Karisito e Kecisemani,* mai vei Harry Anderson. E na gauna taucoko ni Nona Veisorovaki, e vueti ira taucoko kina na tamata o Jisu Karisito mai na mate vakayago. E vueti ira talega na veivutuni mai na nodra ivalavala ca.