Kua ni Yalo Ca Vua e Dua na Tamata

Me da vakamuria na ivakaraitaki ni iVakabula e na noda vakaraitaka na veivosoti kei na loloma vei ira na vakacudrui keda.

Tukuni e na Bula i Joseph F. Smith

Elevu sara na gauna e na bula nei Joseph F. Smith e vakadinadinataka kina na veivakacacani levu e vakayacori e na vuku ni Lotu kei ira na lewena. E levu talega na gauna e dau vakasagai o koya mai vei ira na saqata tiko na cakacaka ni Turaga kei na Nona Lotu, ka dau vakalolomataki sara vakalevu mai vei ira. Baleta na veivakacacani oqo, se gu o koya me vakayacora na nona itavi e na yalo vinaka, sega ni rerevaki se me vosa vei ira na nona meca—na meca e dau vakamacalataka ni”sega ni nona,” ia “e nona o koya au tovolea meu qarava.”¹

Na luvena yalewa o Edith Eleanor e se nanuma vinaka sara tiko ga na gauna se gone yalewa tiko kina “ni dau vakacacani e na retio o tamana. E so na tamata mai koronivuli e tiko vei ira e so na itukutuku lasu baleti Tamaqu. E na dua na siga ni’u sa lesu tale tiko i vale ni oti na vuli sa dua na ka levu na rarawa ni lomaqu. E na gauna e yaco mai kina o Tamaqu e na yakavi oya e vale, au sa kaya sara vua, ‘Ta, na cava o sega ni cakava kina e dua na ka? Sega mada ga ni dua na ka o cakava, o ira na tamata ca oqo era sa vakayagataki iko sara tiko ga, na lasu levu era sa tabaka e na pepa, o qai sega ni vakayacora e dua na ka!’ “E rai cake ga o tamana e dredre ka qai kaya, “ Luvequ kua ni o cudru. Era sega sara ga ni vakamosia vakalailai na yaloqu; era vakararawataki ira ga. O sega beka ni kila Luvequ, e na gauna e lasu kina e dua na tamata era vakamosia tiko ga vakalevu na yalodra?’ ”²

E dau vinakata o Peresitedi Smith me dau saumi na vinaka kina ca ka tovolea tiko e na veigauna me vakayacora na veika vinaka, kevaka me qai kila ni a vakacudruya e dua na tamata baleta na veika e vakayacora, e na sega ni rawa ni vakacegu me yacova ni sa mavo na mavoa oya. E tukuna e na dua na gauna: “Au vakayacora beka se kaya e dua na ka meu vakararawataki iko kina? Kevaka au a vakayacora au via tukuna ni’u sega ni nakita. E se bera vakadua e na noqu bula au nakita kina meu vakararawataka kina se vakamavoataka kina na yalo ni dua na tamata. … O ira kece au sa vakararawataka se cala vei ira, ke tiko oqori e dua, vakaraitaka vei au ni’u sa cala vei iko ka’u na cakava e na noqui gu taucoko me’u vakadodonutaka. E sega na yalo ca e lomaqu me baleti ira na taciqu; E tiko ga vei au na loloma, na loloma cecere kei na yalo dina me’u vakayacora kina na veika vinaka.”³

iVakavuvuli i Joseph F. Smith

Mo kua ni Yalocataka e dua.

Eda vunauca ka kerei ira na tacida kei na wekada e na kosipeli i Jisu Karisito me da kakua walega ni dokai ira e na nodra bula vinaka tiko, io me ra dokai ira, lomana ka dau loma soli vei ira na kai nodra kei ira kece na tamata. Keimami vakadreti kemuni mo ni kakua walega ni vakamuria na ivakaro lelevu taucoko e solia na Kalou vei ira na tamata, me ra lomani Jiova na nomu Kalou e na lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko kei na nomu nanuma kecega, ia keimami na vakauqeti iko mo vakamuria talega na ikarua ni lawa, e tikina, mo lomana na kai nomu me vaka ko lomani iko [raica Maciu 22:36–40]; sosomi taka na vinaka kina ca, mo kakua ni cudruvi ira era sa vosa vakacacani iko. E sega ni dua na betena na basulaka na vale nodra na tamata (e vakayagataki na ivakaraitaki oqo me ke na ivakatakarakara). Keimami sa lomasoli me ra tiko ga e na vale era tara vakataki ira, ka tovolea me vakaraitaki vei ira eso na sala vinaka … me ra tara kina na vale vinaka, ka sureti ira vakavinaka e na yalo vaKarisito, ni Lotu dina, me ra curuma mai na itikotiko vinaka.⁴

Kemuni na taciqu kei na ganequ, keimami vinakati kemuni mo ni duavata. Keimami nuitaka ka masulaka ni o ni na lako… e na nomuni dui veivale ka vakila e lomamu mai na boto ni yalomu dina mo ni veivosoti, ka tekivu e na gauna oqo ka lako yani moni kua ni vosa vakacacana e dua na kai nomu. Au sega ni via kila ke lewe tiko ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai se sega, se dua na nomu itokani, e vinaka tiko se ca. E dua na ka e na mosi sara vua e dua na tamata e taura tiko na itutu vakaMatabete, ka marautaka tiko na isolisoli ni Yalo Tabu me tiko e lomana na kocokoco, na yalo ca, na sauma na ca, se na yalocataki ira na tamata. E dodonu meda tukuna e lomada, me lewa mada veikedaru na Kalou, ka sauma vei iko na nomu ivalavala, io o au, au na veivosoti. Au via tukuna talega ni o ira na Yalododonu Edaidai e tiko vei ira na yalo e sega ni veivosoti rawa, e cala sara vakalevu ka vosataki sara vaka ca mai vei koya e cala vei ira. Lako ivale ka kautatani na yalo ca kei na yalo ni veisevaki e yalomu; kauta laivi na yalo ni sega ni veivosoti; mo tea e lomamu na yalo vaKarisito me vaka e tagicaka mai e na nona sa vako e na kauveilatai, “I Tamaqu, kakua ni cudruvi ira; ni ra sa sega ni kila na ka era sa kitaka.” [Luke 23:34.] Oqo na yalo e dodonu me tiko vei ira na Yalododonu Edaidai e na veigauna kece.⁵

Kevaka au kila ni dua e se yalo ca tiko me baleti au, na ka au na vakayacora me’u lako vua, e na sega ni rawa me’u vakacegu ke’u na lako vua ka laki kila kina na noqu cala vua. Ke dina niu sa cala se vakamavoataka na yalona e dua na taciqu, au na sega ni kerei koya me sauma mai se wasea e dua na ka me keirau veivakayalovinakataki—Au na tovolea me’u vakayacora na veika taucoko e na noqu kaukaua me’u vakavinakataka na veika kece me yalovinaka kina o koya. Na noqu itavi me’u kua ni veivakamavoataki se vakayacora na ka cala au vinakata ga me’u vakayacora na veika vinaka.⁶

Veisautaka na itovo ni nomu rai, na matamu e dau raica na veika ca me raica na veika e vinaka, na veika savasava, mo veiliutaki ka vakauqeti ira na sa cala tiko me ra lako kina sala e sega kina na cala, ka na sega talega kina na vuni ca. Vakasaqara na vinaka mai vei ira na tamata, na vuna talega era sega ni rawata kina, mo qai tovolea mo vukei ira kina ka raica talega na sala e na rawa ni vakalevutaki kina vei ira, raica ga na veika vinaka; vakauqeta na veika vinaka; tokona na vinaka; me lailai sara na nomu vosataka na ca. E na sega ni dua na kena yaga kevaka meda vakacerecerea na ca, se me da tabaka na ca, kaburaka (volai se me cavuti). E na sega ni dua na ka vinaka e na rawa mai kina. E vinaka cake sara me da buluta na ca ka vakacerecerea na vinaka, ka vakauqeti ira na tamata me ra biuta laivi na ca, me ra vulica ka vakayacora ga na veika vinaka; me qai momu itavi mo vakabulai ira na tamata, mo veivakavulici ka dusimaka na sala dodonu ka kilikili, mo kua ga ni dabe se lewai ira na tamata era caka ca, ia mo ivakabula vei ira na tamata.⁷

Ke da vinakata na loloma, me da dau loloma. Ke da vinakata na loloma cecere; me da solia talega na loloma cecere. Ke da vinakata na veivosoti; me da dau veivosoti talega. Dou kitaka vei ira na tamata na veika era kitaka vei kemudou [raica Maciu 7:12].⁸

Dau lomani ira na nomu meca.

Biuta na Turaga na Kalou me lomani ira na vakasaqara me ra vakacacana na veika me baleta na kena vakatoroicaketaki o Saioni. Oi kemuni na Kalou, lomani ira na sese tu, na vakacalai, na lialia kei ira na malumalumu. Mo ni biuta na Yalomuni e na yalodra, vakagolei ira tani mai na nodra itovo tawa kilikili kei na cala, ka vakalesui ira tale mai e na sala sa kilikili kei na sala dodonu vei kemuni. Au kerea me ra lomani na noqu meca—o ira na dau vosa vakacacani au ka dau lasu, kei ira talega na dau vosacataki au ka daulasu. Me kena isau au na kerea na noqu Kalou na Tamaqu vakalomalagi me lomani ira, ni o ira na vakayacora na veika oqo era sega ni kila na ka era vakayacora tiko, e cala ga na nodra vakaliuci tiko, ia o ira na sa kila tiko na veika era sa vakayacora tiko, o ira sara ga era na vinakata na nomuni loloma cecere, veikauwaitaki kei na veivosoti ni Kalou. Me lomani ira na Kalou. Me da dau lomani ira talega. E na sega ni rawa vei au me’u vakamavoataka e dua na drau ni uludra kevaka au na rawata e vuravura. Au na sega talega ni sogota vei ira na nodra sasaga me ra sautu kina. Sega; au na kerea vei kemuni na taciqu moni kakua ni vakasagai ira ka mo biuti ira tu ga na meca ni noda tamata kei ira na sa caramaka tiko na sala ni nodra vakarusai, ka sega ni veivutuni, o ira gona na kila ni ra sa ivalavala ca tiko, e sa kila tale tiko ga ni ra sa valavala ca tiko ki na lawa ni Kalou, ni ra sa veimecaki tiko ka lasu tale tiko ga vei ira na tamata ni Turaga. Mo ni lomani ira. Kakua ni tarai ira; na veika sara ga oqori era vinakata. Laivi ira tu ga. Biuti ira me ra lako.⁹

Au na tusanaka yani ni dua na ka dredre vei au me’u lomani ira na noqu meca—o ira na meca ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai—Ni’u dau lomani ira na noqu itokani. E dua na cakacaka dredre vei au me’u vakayacora. Au tusanaka ni’u na sega ni cakava taucoko; e dua na ka dredre vei au, io e na so na gauna, e na tara mai ka vakamalumalumutaka na yaloqu na Yalo Tabu ni Turaga, me’u rawa kina ni tukuna: Laiva na veilewai e na liga ni Turaga.¹⁰

Na loloma cecere vei ira kece na tamata kei na loloma ni Kalou e namaki vei iko e na kosipeli i Karisito. Na lomani ira na nomu itokani, na yalo ni veivosoti, kei na lomani ira na tamata kece, e vinaka vei iko, me vaka sa vakaraitaka e na nona masu na iVakabula e na nona mate e na kauveilatai—”I Tamaqu, kakua ni cudruvi ira; ni ra sa sega ni kila na ka era sa kitaka.” [Luke 23:34.] Me da dau nanumi ira na noda meca, ka masulaki ira, me ra kakua ni yali sara vakadua, ia e na nona veivakabulai lagilagi kei na kaukaua ni kosipeli i Jisu me soli talega vei ira, me rawa ni tara sara na lomadra, me ra rawa kina ni veivutunitaka na nodra ivalavala ca ka sosomitaka na veika ca era sa vakayaocra, me ra na talairawarawa ka savati mai na nodra ivalavala ca, e na veivutuni kei na papitaiso me bokoci kina na nodra ivalavala ca, mai vei koya e tiko vua na kaukaua kei na lewa me vakayacora na cakacaka tabu oqo.

E da lomani ira kece na tamata. E sega ni dua na ka keimami vinakata mai vei ira na tamata, keimami na sega talega ni saqati ira kevaka era na sega ni vakasagai keimami; keimami sega ni vakatubu vala e na nodra vala, se e na nodra vakabauta vakalotu. Oqo e sega ni neimami inaki me keimami vakayacora, ka sega talega ni neimami itavi me keimami vakayacora, laivi ira me ra qarava na nodra lotu e na kena ivalavala ga era vinakata, na cava era qarava se na vanua era veiqaravi tiko kina.… Na noda itavi meda lako ga vakadodonu iliu, vakayacora na noda itavi, vunautaka na kosipeli e na noda vakaraitaka na ivalavala vinaka me vaka na noda vunau, ka me cinava na cina na nodra vakasama me ra raica rawa na rarama me vaka ni raica na Kalou ka vakadonuya, me da mai lako voli kina ke ra vinakata.¹¹

Na cakacaka ni Turaga e tiko na kena meca, io e na sega ni vakadonuya na Kalou me leqa na noda inaki.

Era tiko na meca e na cakacaka ni Turaga me vaka e tiko talega na meca ni Luveni Kalou. E tiko o ira na nodra cakacaka me ra vosa vakacacani ira na Yalododonu Edaidai. E tiko talega o ira … na sega ni via kauwaitaka na veika dodonu kei na ka vinaka me baleta na cakacaka ni gauna oqo, era na tekivuna na lasulasu kei na veika e lasu baleti ira na tamata ni Kalou.¹²

“Kevaka dou sa vakavuravura, e na lomana na kai nona ko vuravura; ia ni dou sa sega ni vakavuravura; ka ni’u sa digitaki kemudou mai vuravura, sai koya oqo sa cati kemudou kina ko vuravura..” (Joni 15:19) O ira na vakamuri Jisu era nona tamata digitaki, baleta ni ra sa digitaki e sa cati ira kina o vuravura.… Na veibeci e nodra iyau na tamata digitaki. E dodonu beka me da ciqoma na veibeci ni vuravura? Sega me kua sara. Me da kua ga ni yalo lailai baleta ni dau yaco mai vei keda ni sega ni vakaqarai.¹³

Au sega ni vakabauta ni tiko na tamata e sa dusimaki e na vakatakilai se e kila na Turaga kei ira na nona tamata, e sega ni cati se vakacacani mai vei ira na tamata tawa kilikili kei na cala.¹⁴

Mai na siga e vakaraitaka kina na Parofita o Josefa Simici na imatai ni nona raivotu me yacova mai na siga oqo, na meca kece ni veika kilikili, na meca ni veika dina, ni bula dodonu, ni veidokai, ni veika dodonu, ni bula savasava kei na meca ni Kalou dina duadua ga, na meca ni ivakatakilai e lako vakadodonu mai vua na Kalou kei na veivakauqeti e lako mai lomalagi kivei ira na tamata era sa mai tuvani ka vakavakarau tu oqo me ra coqa se valuta na nona cakacaka.¹⁵

O au mada ga, e sega na noqu meca. Na noqu meca e sega ni noqu, e nona o koya au tovolea tiko me’u qarava! E sega ni via kauwaitaki au na tevoro. O au e ka wale, io e sevaka sara o koya na Matabete Tabu, me vaka na ilesilesi ni Luve ni Kalou!¹⁶

E dina, na kosipeli e sa kauti keda tiko e na sala veibasai kei na sala era lako tiko kina na kai vuravura. E vaka me da sa mai vakasosataki ira na lewe vuqa ka vakacacana na nodra itovo ni bula vakavuravura na tamata e na vuqa sara na vanua. O ira na tamata era sa vakaitikotiko vinaka ka marau tiko era sega ni taleitaka me ra vakasosataki. Oqo e dua na ka e dau vakacudrui ira.… O ira na Yalododonu era na sega ni tiko vinaka kevaka era vakamuria na vakacudrucudru se na ivakasala nodra na sega ni ciqomi keda ka tokona na veika vakavuravura. E dui tiko ga na noda itavi meda vakayacora me tautauvata kei na inaki vakalou, eda sa toso tiko e na sala veibasai kei ira na tamata. Eda vakalolovirataki. Era beci keda na kai vuravura.¹⁷

Keimami sega ni rere; se malumalumu e na neimami cakacaka me baleta na dina, keimami na bulataka na bula e dodonu me vaka era bulataka na Yalododonu. O sa tiko e na sala dodonu, e na sega ni vakatara na Turaga mo lutu e na veika o sa qarava tiko. Na Lotu oqo sa sega ni rerevaka na veika rerevaki, na veileti se na veivakacacani e na kena taudaku. E na levu ga na rere me baleta ni sega na veimaroroi, na ivalavala ca e loma; e na levu na veivakaleqai ni sa na lutu na tamata yadua e na nodra vakayacora tiko na veika dina ka vakamuria tiko na bula e vakaraitaki e na ivakavuvuli ni noda Turaga ka iVakabula o Jisu Karisito. Kevaka meda vakayacora na veika dodonu, e na vinaka taucoko na ka, e na tokoni keda na Kalou nei tamada, o ira kece na veicoqacoqa tiko era na veiqaravi walega me vukea na kena vakatetei na kilai ni dina.¹⁸

Me da laivi ira na noda meca kina liga ni Kalou.

Au vakabauta ni dina na ka sa volai, ni sa dredre me sega ni yaco mai na veikacalai; ia sa ca vua na tamata sa vakaycora na veivakacalai [raica Maciu 18:7]; ia era sa tiko talega e na liga ni Turaga me vakataki keda. Eda se ga ni kauta mai na veibeitaki ca me baleti ira. Sa rawa ni keimami biuta ga e na ligana o koya sa Cecere Sara me vaka sa lewa o koya. Na noda cakacaka me da vakayacora na veika kilikili e na vuravura oqo, ka raica na kena tauyavutaki na kena kilai kei na yalo ni Kalou na nona ivalavala, kei na nona dina levu ka lagilagi me vaka sa vakaraitaka o koya vua na parofita o Josefa, me sega ni baleta walega na nodra vakabulai na bula, na nodra vueti kei na vakabulai na mate.¹⁹

E na qai raici ira na noda meca na Kalou, e na nona gauna kei na nona sala, na noda itavi ga o keda me da vakayacora na noda itavi, ka taura matua tiko na noda vakabauta vakataki keda, ka cakacaka vakataki keda e na yalo kilikili e vuravura, mo qai vakalaiva na veika e yaco e ligana o koya sa lewa na veika kece ni da sa kila sa veivuke na ka kecega me ra vinaka kina era sa lomana na Kalou ka vakamuria na nona ivakaro.²⁰

E sega ni tiko e lomada na yalo ca me baleta e dua na tamata. Eda sa vosoti ira na sa ivalavala ca vei keda. O ira na vosa vakacacataki keda, na beitaki keda vakailasu e vuravura, e sega na yalo ca e lomada me baleti ira. Eda na kaya ga, me lewa mada vei kedaru na Kalou; e na qai sauma ga o koya na nodra cakacaka [raica V&V 64:11]. Eda na sega ni beitaki ira se vakararawataki ira, ia eda na sikovi ira ka veitokani kei ira, ke ra veivutunitaka na nodra ivalavala ca ka lako mai vua na Turaga me ra mai vakabulai. Veitalia na levu ni nodra ca, se na lialia ni nodra itovo, kevaka era na veivutunitaka na nodra ivalala ca e na ciqomi ira ga o koya e na yalo vinaka ka na tovolea talega me vukei ira me ra vakabulai ira vakataki ira.²¹

Me iUlutaga ni Vuli

Na cava o vakila ni o sa vosoti ira na sa caka cala vei iko? Na cava o namuma kina ni o ira na Yalododonu Edaidai era sega ni veivosoti rawa e na leqa sara vakalevu mai vei koya e valavala ca vua? (Raica V&V 64:9–11.)
Kevaka me da kila tiko e lomada ni dua e ca tiko na yalona me baleti keda, na cava me da cakava?
Ni da “vakarabailevutaka na vinaka” vei ira na tamata, e na vukea vakacava na “noda itavi … me da vakabulai ira na tamata”?
Na cava me da cakava me tiko vei keda na yalo ni veivueti kei na loloma cecere me baleti ira talega na noda meca? Na cava me da dau tomana e na noda masulaki ira na noda meca?
Na cava era dau vakila kina na Yalododonu “na be ni vuravura”? Na cava me da dau cakava e na veibeci (se na be) vakaoqo? Na cava “sa sega ni rerevaki kina na veicoqacoqa se na veivakacacani e na tautuba ni Lotu”?
E na gauna eda dau vakararawataki kina na cava eda vinakata ga kina me qai soli totogi ga kina o koya sa Cecere Sara”?
E dau qarauni ira vakacava na Nona meca na iVakabula? (Raica Luke 23:34.) Eda na vakamuria vakacava na nona ivakaraitaki ni veisikovi kei na lomani ira na noda meca?

Jesus Christ on the cross — Dina ni a vakararawataki o koya e na kauveilatai o Jisu Karisito, a sega ni bau yaloca me baleti ira era vakacacani koya, io e masu ga ka kaya, “I Tamaqu, kakua ni cudruvi ira; ni ra sa sega ni kila na ka era sa kitaka” (Luke 23:34).