Na Kosipeli e Kauta mai na Sautu e Vuravura e na Gauna ni Leqa

Na kosipeli i Jisu Karisito e kauta mai na sautu e vuravura e na gauna ni leqa.

Tukuni e na Bula i Joseph F. Smith

Ena veiyabaki ni se bera ni mate, e dau vakaraitaka na nona veivutunitaka kei na nona rarawa o Peresitedi Joseph F. Smith na veika e baleta na iMatai ni iValu Levu. E levu na lewenilotu era vakaitavi talega kina ka ra to tiko mai e na yasana ka dua, ka drau vakadrau na tamata era vakaleqai kina ka vakayali talega kina na nodra bula. Eratou lewe vica tale tikoga na luvena o Peresitedi Smith eratou a sotia tiko, e dua vei iratou a mavoa mai vakarua.

E na nona vosa ni Kirisimasi vei ira na Yalododonu e na gauna oya. E ratou tukuna kina na Mataveiliutaki Taumada: “E na noda sa marautaka tiko na nona sucu o koya sa Uasivi sara, na rarama ni yalovinaka e sa mai ubi e na o ni ivalu ka sa mai vakabutobutotaka na macawa kei Europe, na noda sere kei na veikidavaki ni marau kei na yalovinaka sa mai sea e na yalorarawa na veivala vaka dakai ni vanua kei na nodra ole na mavoa kei ira na sa voleka ni mate, e rogo mai vakayawa, io e vakararawataka sara ga na yaloda, ni da sa mai rogoca na itutuku vakarerevaki e rogo takosova tiko mai na wasawasa. Sa ia na veileti vakavanua, vakaveitacini, ‘vaKarisito,’ ka ra kerea taucoko tiko na veivuke ni Kalou dau loloma e na nodra sasaga ka vinakata tiko na veiwekani kei na Tui ni sautu! Sa dua na ka rerevaki e sa vakaraitaki vei ira na agilosi dauveiqaravi, na matabani sa vakatagitaka na sere e dau nanumi tiko ga me tawamudu na ‘Yalovinaka tiko ga vei ira na tagane’ e na nona sucu na gone lailai ni Peceliema.”¹

E se bula tiko ga o Peresitedi Smith me rogoca na kena sa saini taki na veidinadinati me sa ruru na veivaluti na veivakarusai na bula kei na iyaya. Na kena Na veivakadinadinati a sainitaki e na11 Noveba 1918, ni se vo tiko ga e walu na siga ni bera ni mate na parofita o Josefa Simici.

E vakavulica vei ira na Yalododonu e na gauna vata tiko ga oya sautu dina e na lako ga mai e na noda ciqoma ka bulataka na kosipeli i Jisu Karisito. O Joseph Fielding Smith, e muri e qai mai Peresitedi ni Lotu, e tukuna baleti tamana ka kaya,: “Na yalona e malua ka vinaka. Na yalo e veikawaitaki, e dua rarawa kei ira na vakararawataki, o koya e dau tu vakawawa me vukei ira na vinakata na veivuke me vakamamadataki na nodra icolacola, kei ira na vakacacani me ra vakabulai mai na nodra leqa, mai vei ira na lewenilotu kece. E dau vakayaco sautu ka vinakata talega na sautu.”²

iVakavuvuli i Joseph F. Smith

Na kosipeli i Jisu Karisito taudua ga e rawa ni kauta mai na sautu e vuravura.

E dua ga na ka e rawa ni kauta mai na sautu e vuravura. Oya na kena taurivaki na kosipeli i Jisu Karisito, me kilai vinaka, vakamuri ka me ra vakayagataka talega o ira na veiliutaki kei ira talega na tamata. E sa vunautaki e na kaukaua kina veimatanituveimataqali, duivosavoa kei ira na tamata e vuravura, mai vei ira talega na Yalododonu Edaidai, e sa na voleka talega mai na gauna e na matata vinaka kina e yalodra na tamata na itukutuku ni veivakabulai oqo, vakabibi vei ira na yalodina kei na qacoya, ka na yaco mai na gauna e ra na vakaraitaka kina nodra veilewai kei na ivakavuvuli lasulasu vaKarisito, na ivalu kei ira na vakavuna na ivalu ka cala vakalawa me baleti ira na tamata. E dau vakabauti tu e na veigauna kece, ni na yaco ga na sautu ke me da sa vakavakarau tu me da laka kina ivalu, e na gauna tiko oqo ni veivaluvaluti [e na iMatai ni iValu Levu] e dodonu me vakadeitaka ni na yaco ga na sautu e na gauna eda sa vakavakarau kina me sautu na vanua, mai na nodra vakavulici na tamata e na veika sa kilikili kei na lewa vinaka, kei na kena digitaki na turaga daulewa e rawa ni doka na nodra kilikili na tamata.³

Eda vinakata na sautu e vuravura. Eda vinakata talega na loloma kei na veilomani me tiko e vuravura, e na kedra maliwa na tamata kece e vuravura; ia na yalo ni sautu kei na veilomani e na sega ni rawa ni tiko e vuravura me yacova ni ra sa ciqoma na tamata na dina ni Kalou kei na nona itukutuku vei ira, ka me ra kila na nona kaukaua kei na lewa vakalou, ka sega walega ni kune e na nodra vuku na tamata.⁴

E vinakata na Turaga na sautu. Na ivakavuvuli ni iVakabula vei ira na tamata oqo “Me sautu na vuravura, ka mera yalo vinaka na tamata,” loloma, kei na loloma e sega ni vakaisini. Na ivakaro levu taudua a soli vei ira na luve ni tamata oya na: “Mo lomani Jiova na nomu Kalou e na lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanuma kecega. Ai matai ni vunau oqo, ka levu: A sa tautauvata na kenai karua, Mo lomana na kai nomu me vaka ko lomani iko. Sa vu ni vunau taucoko kei ira na parofita na vunau e rua oqo.” [Maciu 22:37–40.] Ke a tiko e na loma ni veimatanitu e vuravura na yalo ni loloma, na ivakavuvuli ni kosipeli i Jisu Karisito; ke me ra a ciqoma e yalodra na daulewa e na veimatanitu na ivakasala lagilagi oya, e na rairai na sega beka ni dua na ivalu, ke a sega na vakadave dra, a sega talega na veivakarusai, na rusa ni veika kece kei na veimataqali ca e tiko e na keda maliwa e na gauna oqo. E baleta tiko ga ni sega ni tiko vei ira na tamata e vuravura oqo na kosipeli. E baleta talega ni ra dau sega ni vakamuria na dina. E sa sega tale ga vei ira na Karisito, ka ra sa biu tu ga me ra lewai ira, na veika e sa yaco eda sa raica na na veika e vu mai e na nodra sega ni vakamuria na ivakaro kei na nodra cakacaka ca.⁵

E dua ga na kaukaua, e dua wale sara ga e rawa ni tarova na nodra veivaluvaluti na veimatanitu e vuravura, oya na lotu savasava ka sega ni cala e mata ni Kalou ko Tamada. E na sega tale ni dua na ka e na rawata na vei ka oqo. … e dua walega na wainimate e rawa ni tarovi ira na tamata e na nodra vakaitavi e na ivalu, e na gauna e ra sa vakavakarau kina me ra vakayacora, oya e na Yalo Tabu ni Kalou, e vakauqeta na loloma, ka sega na veileti, ka vakaliuci keda yani kina veika dina, ka sega ki na veika cala, ka vakavuna me ra vakarokorokotaki koya na luveni Kalou kei na nona lawa ka vakauqeti ira talega kina mai na veika kece e vuravura.

E sa vakamacalataka vei keda na Turaga … ni na yaco na ivalu. E da sega ni lialia ni da kila ni se tu vakawawa, ka sa voleka sara ga ni kacabote e na dua na gauna tiko ga oqo e na veimatanitu e vuravura. E da se waraka tiko ga oqo na mana ni vosa ni Turaga ni na qai yaco. Balena cava? E vinakata beka na Kalou? No; e sega. E baleta beka ni a nakita mai iliu na Turaga, se vola? E sega, e sega sara ga. Baleta beka na cava? E baleta tiko ga ni ra dau sega ni vakarorogo na tamata vua na Turaga na Kalou, ka sa kila tale tiko o koya na veika e na yaco, baleti ira na tamata, kei ira talega na veimatanitu e vuravura; ka sa kila o koya mai iliu na veika e na yaco vei ira, e na yaco mai vei ira baleta na veika era sa vakayacora, e sega ni baleta ni vinakata o koya me yaco vei ira, ka ra sa mai leqa tiko baleta na veika era sa vakayacora tiko.

… “Me sautu ko vuravura, ka mera yalo vinaka na tamata,” oqo sa noda ibole. Oya na noda ivakavuvuli. E ivakavuvuli talega ni kosipeli i Jisu Karisito. Ni’u nanuma ni sa cala, e cala sara vakalevu, me da valuti ira na veimatanitu, se dua ga na mataqali tamata. Au vakabauta ni kilikili ka dodonu vei ira kece na tamata me ra dui qarauna na nodra bula, na nodra galala kei na nodra vale, ki na ivakataotioti. Au vakabauta ni dodonu, ka vakabauta talega ni na tokoni ira na tamata na Turaga e na nodra taqomaka tiko na nodra galala me ra veiqaravi kina na Kalou Kaukaua me vaka na dodonu ni tamata yadua, kei ira na tovolea me ra qarauni ira na watidra kei na luvedra mai na veivakarusai ni valu. Io e da sega ni vinakata me da sa mai vakavakarau me da dui qaqarauni keda.⁶

E na gauna o sa kacivi kina mo veiqaravi, vakasavasavataki iko tiko ka me kua ni tauvi iko na duka ni ka vakavuravura.

Au dau vakauqeti ira na noqu itokani … me tiko ga vei ira, mai na veika kece na yalovakatamata, ni loloma, vakavure sautu, ke era sa mani kacivi me ra vakaitavi e na ivalu e ra sega ni vakarusa, sega ni kawaitaka se vakacacana na ivakavuvuli era vakabauta tiko, o koya e da tovolea tiko ni vakavulica, ka vinakati talega me da tauradei tiko: na sautu kei na yalo vinaka vei ira na tamata kece, dina e na na laki vala kei ira na noda meca. Au via tukuna vei ira na Yalododonu Edaidai era sa voleka ni lako yani me ra laki curu e na mataivalu, se o ira na vinakata na vanua me ra veiqaravi se vakaitavi, e na gauna era sa mai lewe ni sotia kina ki vanua se matanitu me ra kakua talega ni guilecava ni ra sotia tale tiko ga ni Kalou, me ra kua ni qarava na mate ka me ra qarava ga na bula; me ra na lako yani, e na yalo ni veitaqomaki, vakabibi na nodra galala na tamata, ka sega ni inaki me ra vakarusai kina na meca.⁷

E na gauna … era sa kacivi kina na noda gone ki na mataivalu … , Au nuitaka ka masulaka me ra cola kei ira na Yalo Tabu ni Kalou, ka sega ni yalo ni vakadave dra, ni veibutakoci, yalo kei na ivalavala ca, ia me tiko ga kei ira na yalo kilikili, na yalo e na kauta mai na vinaka, me taraicake kina, ka me yaga e vuravura, ka me kua gana veivakarusai se na vakadave dra.

Nanuma na tiki ni ivolanikalou … mai na iVola i Momani, me baleta tiko na cauravou savasava era sega ni vinakata me ra vakaitavi e na ivalu kei na kena vakadavei na dra, bula savasava ka tawa cala, galala mai na vakasama ca ni veileti, ni cudru, se ivalavala ca e yalodra; io e na gauna era sa vinakati dina kina me ra laki taqomaka na nodra bula, kei na nodra bula na tamadra na tinadra, na nodra vale, era na lako, sega ni veivakarusai me veitaqomaki, me sra kua ni vakadave dra, ia me ra taqomaka na nodra dra na tawa cala kei ira na sega tu na nodra cala, kei ira na vinakata na sautu ni tamata [raica Alma 56:45–48].

Era na lako tani mai o ira na tamata … mai na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai ka guilecava na nodra masu? Era na guilecava na Kalou? Era na guilecava na nodra ivakavuvuli mai vei ira na nodra itubutubu mai vale? E ra na guilecava na ivakavuvuli ni kosipeli i Jisu Karisito kei na veiyalayalati era vakayacora e na wai ni veipapitaisotaki, kei na veivanua tabu? Se era na lako me vaka na tagane, me ra—tamata savasava, tamata dokai ka kilikili, yalo dina, era tamata bula dodonu, era tamata ni Kalou men? Oqo e dua na ka au dau lomaocaocataka.

Au vinakata me’u raica na liga ni Kalou me laurai e na cakacaka ni tamata era biuta na nodra itutu mai na Lotu i Jisu Karisito … me ra taqomaka na ivakavuvuli ni galala kei na matanitu vinaka me baleti ira na vuvale ni tamata. Au vinakata talega ni raici ira me ra bula me ra rawa ni veitaratara kei na Turaga, e na nodra keba, e na vanua e sega ni dua e kila, era rawa talega ni kaya e na loma ni ivalu: “Tamaqu, na noqu bula kei na yalo sa tiko e ligamu ni!”

Au via raici ira na cauravou era biuta yani na vanua oqo me baleta na ivalu, me ra lako me vaka ga na nodra lesi na daukaulotu i vuravura, ka ra kauta tiko yani na yalo e dau tarau ira na tina e na gauna e sa dau biuta kina na nona cauravou, e na mataka ni veitalatala kina nona kaulotu. E mokoti koya o tinana e na loloma taucoko mai yalona!

… Ke me ra dau lako yani i vuravura vaka oqo na noda cauravou, ka kauta tiko yani kei ira na yalo ni kosipeli kei na itovo dina ni Yalododonu Edaidai, veitalia na veika era dui sotava e na nodra dui bula, era na rawa ni vosota kei ira na vinaka sara. Era na rawa ni vosota o koya me vaka na nodra vosota na veitamata tale eso, oya na oca se na rarawa, ke e vinakati, era na rawa talega ni vosota ke era na sota kei na veika drakidrakita se voravora! Baleta ga ni ra sa sega ni rerevaka na mate! Era na galala talega mai na rerevaka tiko na nodra bula. E sa sega ni dua na betena vei ira me ra rerevaka na mata, era sa vakayacora na nodra cakacaka; e se tiko ga na nodra vakabauta, e se savasava tiko ga na lomadra, ka kilikili me ra raica na Kalou!⁸

E dau levu na veika ca e dau muria na mataivalu dau vakavakarau ka soqoni ka tuvani vinaka ni bera me ra veivaluvaluti, e dau ca sara mai na mate dokai e dau laurai e na ivalu. E sega so ni dua na ka na nodra sa kacivi na noda cauravou, se na vanua era na lesi kina, io e dau kawaitaka ga vakalevu na nodra itubutubu, na nodra itokani kei ira na nona ilawalawa ki na dina, vakabibi vei ira yadudua, ni ra na lako vakacava. Era sa vakavulici e na nodra bula tauco ni ra lese ni Lotu me ra tiko savasava ka sega ni vakadukai mai na ivalavala ca vakavuravura, me ra vakarokorokotaka na nodra dodonu na tamata tale eso, me dau talairawarawa ki na ivakavuvuli kilikili, me ra nanuma vinaka talega na bula dodonu e isolisoli cecere mai vua na Kalou. Vakabibi, me ra dau vakarokorokotaka na nodra bula dodonu na so ka bolea me ra mate yani vakaduanadrau ka vakacacani ira vakataki ira e na nodra vakayacora na ivalavala ca rerevaki. Kemami vinakata me ra lako e na savasava, na vakasama kei na nodra ivalavala, ka tiko na vakabauta e na ivakavuvuli ni kosipeli kei na loloma ni veivueti ni Turaga ka noda iVakabula. E dodonu me da vakadeitaka vei ira ke me ra nanuma tale tiko ga, me rawa ni ra vakabulai, me ra bula savasava ka vakabauta era na rawa ni rawata kina na veivakabulai, e yalataki mai e na nona vakadavei na dra ni Dauveisorovaki.⁹

Eda tovolea me da bula sautu kei ira kece na tamata.

Eda kerei ira na Yalododonu Edaidai me ra bula taka na nodra Lotu; me ra nanuma talega na veiyalayalati era a vakayacora e na gauna ni nodra papitaiso; me ra doka na Turaga ka vakamuria na nona ivakaro; ka me ra kakua ni vakaitavi e na ivalavala ca e vuravura, ka me ra vakasaqara na veidusimaki ni Yalo Tabu, [ka] bula sautu kei ira kece na tamata.¹⁰

E na yabaki vou kei na veiyabaki sa bera mai sureti ira kece na lewenivanua me mai duavata e na kena tauyavutaki na sautu, kei na noda mai vakila na noda veitacini raraba. Na veileti, veimecaki, kocokoco, kei na ivalavala ca e so na itovo tawa kilikili e dodomu me vakagalalataki mai na bula ni na tamata yadua. E sega ni dua na tamata e lolovira se sega ni kawaitaki me kera na veivuke. Laivi ira na tamata me ra lomani ira na kai nodra me vakataki ira, e na yali kina na veika e vakararawataki ira tiko, na veika rerevaki ena muri mai e na rawa ni levei, ka “na tamta kece e na vei vanua kece e na sota kei na tacina se dua na nona itokani.”

Na ivakaraitaki vinaka ni dodonu kei na veiwekani vakaturaga a soli mai e vuravura e na ruasagavulu na senituri sa oti vei Jisu Karisito. Na nona itukutuku na sautu kei na yalo vinakana. Na lawa oqo e tauyavutaki e na lewa e vakayagataki vakavuku ka kilikili. Na rarama na Nona itovo ka Nona ibole na dina.¹¹

Ni ra sa vakayagataka na itovo sega ni vakatamata vei ira na so, na tamata, me vaka e da raica e na veivaluvaluti vakamatanitu sa mai vakayacori tiko oqo, eda sa mai kila kina na inaki ni veimarautaki, na vakavinavinaka, ka raica basikata yani na o ni ivalu rerevaki ki na vakadeivaki kei na vakayaco ni veika sa yalataki ni sautu tu dei ni bera na nona lako mai na noda Turaga na Tui.¹²

Au … kila ka tokona na ivakavuvuli oqo, ni tiko na dina e na kosipeli i Jisu Karisito, ni kaukaua ni veisorovaki, na kaukaua ni sautu, na kaukaua ni yalo vinaka, ni loloma, loloma cecere, na kaukaua kei na veivosoti, ni veiqaravi vua na Kalou, e vakamuria na kosipeli i Jisu Karisito ka ra vakarorogo kina na tamata. Au via tusanaka, sega wakega ni tusanaka au vinakata, ni sega tale ni dua na ka e levu cake e vuravura, se i lomalagi, me vaka na dina ni kosipeli ni Kalou sa vakarautaka, se vakalesuyatale mai me baleta na vakabulai kei na sorovaki ni vuravura. Mai na sautu oqo e na basika mai vei ira na luveni tamata, ka na sega tale ni yaco mai e vuravura e na dua tale na sala.¹³

Me iUlutaga ni Vuli

Baleta na cava e na kauta ga mai na kosipeli i Jisu Karisito na sautu e vuravura? Na cava eda rawa ni cakava me da kauta mai na sautu e vuravura?
E tekivu e vei na sautu? E da na rawata vakacava na sautu e na noda vakamuria na rua na ivakaro oqo, me rawa kina na sautu e vale kei na veivanua tani?
E na rawa vakacava vei ira na curu e na mataivalu me ra “dauveiqaravi kina bula ka sega ni mate”?
E na tiko rawa vakacava vei ira sotia e na mataivalu me ra kauta tiko na “na yalo tabu ni kosipeli kei na itovo dina ni Yalododonu Edaidai”?
Ni ra sa kacivi na lewenilotu ki na mataivalu na vakabauta kei na itovo cava e na vukei ira me ra kakua ni rerevaka kina na mate?
Na cava eda rawa ni cakava me da “bulataka taucoko na sautu kei ira kece na tamata”?
Na ivakaraitaki cava ni iVakabula e vakavulica vei keda na bula sautu kei na yalo vinaka?

Two Thousand Stripling Warriors — *Rua na Udolu na Sotia Yaloqaqa,* mai vei Arnold Friberg. E vola o Ilamani me baleti ira na cauravou e liutaki ira kina ivalu kei ira na Leimani: “Era sa gadreva ga me ra galala na nodra qase; io era a sa vakavulica vakavinaka vei ira ko tinadra, kevaka era sa vakabauta sara na Kalou, e na vakabulai ira dina ko Koya” (Alama 56:47).