Tiepene Lap
Mohngiong kan Pirapirkipene Mour Pwung oh Miniminpene
Kapokon Lap en Oaktohpe 2020


Mohngiong kan Pirapirkipene Mour Pwung oh Miniminpene

Ni keriepwikihn pahr nan poadoapoad en Mwomwohdiso, kitail en mehlelong mour pwung oh miniminpene kehlail sang mahs.

Mour pwung oh miniminpene inenen kesempwal. 1 Ansou me aramas kin poakohng Koht ki arail mohngiong kan unsek oh kin songosong ni mehlel en duwehla Ih, akamai oh uhpene kin tikitikla. Miniminpene kin laudla. I kin pwungki ehu mwekid mehlel me kasalehda ire wet.

Ni e wia mwahnakapw pwulopwul men me sohte iang Mwomwodisowet, General Thomas L. Kane sewesedahr oh doarelahr Souleng ko ni ansou me irail pakasar sang Nauvoo. Ohlo kin uhki Mwomwodisoht erein sounpar kei. 2

Nan pahr 1872 [kid welipwiki isihsek riau], General Kane, ah pwoud koahieko, Elizabeth Kane, oh neira pwutak riemen seiloak sang ni imwarail nan Pennsylvania ong Kahnihmw en Salt Lake. Irail iang Brigham Young oh ienge sounsawas kei kohdihla pali eir en St. George, Utah. Tepin Elizabeth ah kohla Utah e ahniki peikasal pwehki lih ko. E ahpw pwuriamweikihla ekei mwekid me e diarada. Ni karasepe, e diar me soangen doadoahk koaros me lih emen kak wia oh ale isepe kin mweimweiong irail nan Utah. 3 E pil diar me tohn Mwomwohdiso kin kadek oh lamalam mwahu ni arail wauneki Pwildak en Mehn Amerika kan. 4

Nan arail sahio re pweidi nan Fillmore, Utah ni imwen Thomas R. oh Matilda Robison King. 5

Elizabeth ntingedi me ni en Matilda ah kaukaunop seken Presiden Young oh iengeh kan, Pwildak en Mehn Amerika limmen pedelong nan pere o. Mehnda me sohte luhkparail, e sansal me irail kasik en iangih pwihno mwenge. Sister King koasoiong irail “nan arail lokaia.” Re mwohndi nan arail plangkes kan ni pohn mas kadek. Elizabeth peidek rehn emen nein peneinei en King seri kan, “Dahme ahmw nohno ndahiong ohloko?”

En nein Matilda nah pwutako sapeng dene, “Liho nda, ‘Pwihnet me kohdo mahs, oh I kukihdahte me itar ong irail; ahpw I pahn kukihda kenomwail met, oh I pahn eker kumwail ansou me e leu.‘”

Elizabeth idek, “Mehlel liho pahn wia mwo, de e pahn kiheng irail luwen mwenge ni wenihmw en perehn kuko?” 6

Nein Matilda pwutako sapeng, “Nohno pahn toukehng kenerail duwehte me e wiahiong kumwail, oh irail pahn mwohd ni en liho ah tehpelo.”

Eri ihme liho wia, oh “irail mwenge ni mwohmw me inenen pwung.” Elizabeth kawehwe me e uhd wahunikihla douhlul liho. 7 Miniminpene kin kehlailla ansou me kitail kin wauniki meteikan, mehnda ma mwohmwarail weksang kitail.

Kiht soun kaweid en mwomwodihso pohnese me kaidehn mwekid koaros en neitail aramas en mahs oko me pwung ansou koaros, de kasalehda limpoak en Krias, de arail koasondi koaros me pwung. Ahpw, atail pwoson kin padahkihong kitail me kitail koaros wia seri en Samatail Nanleng, oh kitail kin kaudekiong Ih oh Sapwellime Ieros, Sises Krais, me wia atail Sounkomour. Kitail anahne atail mohngiong kan oh atail lamalam kan en kin pirapirkipene mour pwung oh miniminpene, oh kitail pahn ehuieng Irahla. 8

Mour Pwung wia ehu lepin mahsen me tehlap oh wehwe tohto, ahpw udahno e kin wehwehki momourki kosonned en Koht akan. 9 E kamengei ong kitail tiahk sarawi kan me kolokol ahl en inouo oh e kin kapai kitailda pwen Ngehno en kaweid atail mour kan. 10

Atail mour pwung sohte kin poahsoankihda ma kitail paihkiehr kapai koaros nan atail mour kan ansou wet. Ele eki kitail sohte pwopwoud de saik kapaikihda seri de ahneki kapai teikan met. Ahpw Kauno ketin inoukidahr me aramas mwahu me pwoson kan “kak kousonla rehn Koht ni popohl poatopot.” 11

Miniminpenepil wia ehu lepin lokaia tehlap oh wehwe tohto, ahpw udahno e kasalehda kosonned lap keieu oh keriauo pwehn poakohng Koht oh poakohng aramas. 12 Iei duwen aramas en Saion, pwe arail mohngiong kan oh lamalam akan kin “pirapirkipene minimin.“ 13

Mour en ahi padahk wet kohsang ni padahk oh kawehwe pen pwuhk sarawi.

E lelehr sounpar 200 [riepwiki] sang ansou me Sahmo oh Sapwellime Ieroso tepin pwarada oh tapiada Kapwurupwurdohn rongamwahu en Sises Krais nan pahr 1820 [kid welipwiki riesek]. Ire me mih nan 4 Nephi nan Pwuken Mormon pil kasalehda ehu ansou me sounpar 200 [riepwiki] mwurin en Sounkomouro pwarada oh kauwada Sapwellime Mwomwohdiso nan Amerika keilahn aio.

Poadoapoad me kitail wadek nan 4 Nephi kawehwe ehu aramas me sohte ahneki luwak, akamai, moromor, likamw, kam aramas, de soangosoangen tiahk suwed kan. Pwehki wiewia mwahu pwukat, rekohdo me kadehde, “mehlel sohte aramas me kak diar peren laudsang irail nan pwungen aramas koaros me kepikpikda sang Koht.” 14

Nin duwen miniminpene, 4 Nephi kasalehda me “Sohte uhpene nan sahpwo, pwehki limpoak en Koht me kin kousonlahr nan mohngiong en aramas akan.” 15

Paisuwed pwe 4 Nephi uhd kasalehda ehu lapalahn kamwohmwowmala me tepida ni “keriepwiki ehu en sounpar,” 16 ansou me dihp oh liaktohrohr kauwehla mour pwung oh miniminpene. Uwen laud en wiewia suwed me pwarada eh nohn doarala kahrehda soukohp Mormon mwahieikihong nah pwutak Moroni:

“Oh nei pwutak, dahme kahrehiong aramas pwukat arail kak, nohn perenki wiahda dihp—

“Ia mwomwen atail kak kasik me Koht sohte pahn ketin kadeik kitail?” 17

Nan mwehi wet, tetehn kitail wie momour nan ehu ansou apwal, sampah saikinte alehdi kapai en mour pwung oh miniminpene me sansal nan 4 Nephi. Mehlel, kitail wie momour nan ansou me uhpene kehlail wiewiawi. Ahpw, aramas rar kei me alehier rongamwahu en Sises Krais koasonedier ren momourki mour pwung oh miniminpene. Kitail koaros wehwehki me kitail kak wiahda me mwahusang oh iei me kitail pahn nantihong kapwaiada rahn wet. Kitail kak wia sounpei kei me kin kamwahuihala oh kapaiada wasahn kouson akan koaros. Ni ke riepwikihn pahr nan poadopoad en Mwomwohdisoht, kitail anahne wia atail pwukoahn tohn Mwomwohdisohn Kauno kei pwehn momourki mour pwung oh miniminpene kehlail sang mahs. Presiden Russell M. Nelson pekiher kitail “en kasalehda wiewia mwahu, ehuiong aramas akan oh wauneki aramas koaros.” 18 Met wehwehki poakehng mehteikan oh Koht oh wiahki aramas koaros riatail ohl oh lih ekei oh ni mehlel wia aramas en Saion.

Pwehki atail padahk ngenin kan, kitail kak wiahla ehu pwarer en miniminpene oh kesempwaliki wekpeseng en aramas. Miniminpene oh wekpeseng sohte tohrohrpeseng. Kitail kak alehdi miniminpene kehlail ni atail kin kakehlaka ehupene oh wauneki wekpeseng en aramas. Nan erein sounpar 15 [eisek limau] me I wia Steik Presiden en San Francisco California steik, mie ward kei me doadoahngki lokaiahn Spein, Tonga, Samoa, Pilipihn oh Saina. Aht ward kan me doadoahngki lokaiahn Inglis kin audaudki aramas me kohsang wasa oh tiahk tohto kei. Mie limpoak, mour pwung, oh miniminpene.

Ward kan oh pirans kan nan Mwomwohdiso en Sises Krais en Souleng en Imwin-rahn Akan kin audaudkihda arail wasahn kousoan akan, 19 kaidehn wasa de tiahk me re tepsang ie. Tiahk en towe kan sohte kin sansal nan rekohd en Mwomwohdisoht.

Ni tapio nan Pwuken Mormon, ele sounpar 550 [limepwiki limeisek] mwohn ipwidi en Krais, kitail kasukuhlki duwen kosonned me pid duwen nan pwungen serihkan en Sahm Nanleng. Koaros anahne kolokol kosonned akan en Kauno, oh koaros lukehng en ale kupwurmwahu en Kauno; “oh e kasamwo koaros en kohdo reh, me toantoal oh pwetepwet, selidi oh saledek, ohl oh lih, oh e tamatamante irail me dipan akan; oh koaros kin duwepene rehn Koht, koaros mehn Suhs oh mehn Liki.” 20

Sounkomouro kin kaukaule mahsanih me aramas koaros sohte lipilipil poh da de ia wasa re tepsang ie wia seri en Koht kei. Kitail koaros wia perien kei. Nan atail lamalam kitail kamehlele me nan wehi me Kopwurupwurdou wiawi ie, iei Amerika, Poahson en Kosonned en US 21 oh daropwe teikan, 21 me ntingda sang aramas sohte unsek kei, ahpw pwildo sang rehn Koht pwehn kapaiada aramas koaros. Kitail kin wadek nan Doctrine and Covenants, me daropwe pwukat “wiawihda, oh kin anahne kolokol pwuhng oh perehrehn aramas koaros,nin duwen koasoandi pahrek oh mehlel.” 23 Kisehn koasoandi ko meh riau me pid duwen saledek en pilipil oh pwukoahki pein dipei. Kauno mahsaniher:

“Ihme kahrehda, e sohte pwung aramas emen en pwukoahki wiewiahn emen tohrohr.

“Oh pwehki kahrepe wet, I kauwadahr Poahsoan en Kosonned en wehi wet, sang ni mengin pehn ohl marain kei me I kakairadahr ong ni pwukoa wet, oh doarelahr wehi wet sang ni keredi en nta.” 24

Kaudiahl wet alahldi nan pahr kid welepwiki silihsek siluh [1833] ahnsou me Souleng kan nan Missouri ahniki kahpwal oh kamakam laud. Oaralap en Doctrine and Covenants 101 patohwan: “Aramas suwedko pwakiasangehr souleng kan sang nan imwarail kan nan Jackson County. … Tohto kamasak en kamakamala wiawihongehr [tohn] Mwomwohdiso.” 25

Ansouo wia ansou karakar pid ire kei. Tohto mehn Missouri wiahki Pwildak en Amerika kan arail imwintihti oh anahne irail en pakasar sang wasaho. Pil patehng, diren aramas me kohla Missouri kin naineki lidu kei oh sohte kin pwungki aramas me uhwong kalidu.

Ahpw, atail lamalam kin wauneki Pwildak en Amerika kan, oh re kin inangih kasukuhlihong irail rongamwahu en Sises Krais. Me pid kalidu, neitail pwuhk sarawi padahkihong kitail ni sansal me sohte emen aramas pahn liduih emen tohrohr. 26

Ni imwio, Souleng kan kamakamasang nan Missouri 27 oh idihdieng en mwekidla Pali Kapi. 28 Souleng kan kepwehpwehla oh diar meleilei me iangodo mour pwung, miniminpene, oh momourki rongamwahu en Sises Krais.

I pereniki sapwellimen Sounkomouro Loulou me ntingdi nan Rongamwahu en Sohn. Sounkomouro mahsani me Sahmo ketin kadaredohr Ih oh Ih, Sounkomouro, ketin kapwaiadahr doadoahk me E pekederdohng wia. Ih eri pil loulouki Sapwellime werengko oh irail me pahn kamehlele Krais: “Pwe irail en wiahki ehu; duwehte Sahmo ah ketiket rehi, oh Ngehi reh, pwe irail en pil patehng kita.” 29 Iei ehupene me Krais ketin loulouki mwohn Sapwellime pangalahu oh kalohpwuhlahu.

Nan keieun pahr en Kopwurupwurdohn rongamwahu en Sises Krais, me ntingdi nan seksin 38 en Doctrine and CovenantsKauno mahsanih duwen mahwin kan oh dihp oh mahsanih, “I ndahiong kumwail, en ehupene; oh ma kumwail sohte ehupene eri kaidehn nei aramas kumwail.” 30

Tiahk en atail Mwomwohdiso me kohsang rongamwahu en Sises Krais. NeinWahnpoaron Pohl kisin likou ong mehn Rom kaninenen sansal mwahu mehlel. 31 Tepin Mwomwohdiso nan Rom wiawihkihda mehn Suhs oh mehn Liki kan. Mehn Suhs en mahs ako ahniki tiahk en mehn Suhs oh “kanalahr alehda arail saledek, oh tehpda tohtohla oh pweida.“ 32

Mehn Liki kan nan Rom ahneki tiahk me tepsang mehn Hellen kan, me Wahnpoaron Pohl wehwehki mwahu pwehki eh kin mihmi Athens oh Korint.

Paul kalohkihda rongamwahu en Sises Krais ni wehwe mwahu. E kairekidi tiahk kan en mehn Suhs oh mehn Liki kan 33 me uhwong mehlel rongamwahu en Sises Krais. E peki rehn emenemen irail en kesehla arail tiahk kan me uhwong dahme irail kamehlele oh tiahk me sohte pahrekiong rongamwahu en Sises Krais. Pohl panauwihki mehn Suhs kan oh mehn Liki kan en kapwaiada kosonned akan, poakpene nan pwungarail oh me mour pwung kin kahlualahng komour. 34

Tiahk en rongamwahu en Sises Krais kaidehn en mehn Liki oh mehn Suhs kan arail tiahk. E sohte poahsoan pohn kilin aramas de ia wasa irail kousoan ie. Mehlel kitail kin pereniki pein atail tiahk kan, ahpw kitail anahne pwilikihdi tiahk kan me sohte kin pahrekiong rongamwahu en Sises Krais. Toweh kan oh souleng kapw akan kin kohdo sang tiahk oh mour kei me wekpeseng. Ma kitail pahn idawehn en Presiden Nelson luhk en kihpene mehn Israel me ikiparpesengehr, kitail pahn diar me kitail wekpeseng duwehte en mehn Suhs oh mehn Liki kan nan mwein Pohl. Ahpw kitail kak ehupene ni atail kin poakohng oh pwoson Sises Krais. Nein Pohl Kisin Likou Ong Mehn Rom kauwadahr kaweid me kitail en idawehn tiahk oh padahk en rongamwahu en Sises Krais. Iei ih wiepe me kitail pahn doadoahngki rahn wet. 35 Tiahk sarawi kan en tehnpas sarawi kaminiminih kitailpenehr ni mwohmw kei oh mweidohng kitail en wiahla ehu nan mehkoaros kohkohlahte.

Kitail wauneki atail tohn paionihr kan nan sampah, kaidehn pwehki irail me unsek ahpw pwehki arail powehdi kahpwal kan, tohnmetei, kin nantihong mourki Mour en Krais, oh nantihong keirada pwoson oh ehuieng Sounkomouro. Arail ehuieng Sounkomouro kahrehiong irail en kin ehupene nan pwungarail. Koasoandi wet pil mehlel ong kumwail oh ngehi rahn wet.

Luke sansal me kohieng tohn Mwomwohdiso en Sises Krais en Souleng en Imwin rahn-Akan iei en kin nantihong wia aramas en Saion me kin ahneki mohngiong teihu oh madmadau teihu oh kin momourki mour pwung. 36

Iei ahi tungoal kapakap pwe kitail en kin wia me pwung oh ehupene oh nantihong papah oh kaudekiong atail Soukomour, Sises Krais, me I kadehde. Ni mwaren Sises Krais, amen.

Ireh kan

  1. Tehk Doctrine and Covenants 38:27.

  2. Ahn Thomas Kane ah papah me e wiaiohng tohn mwomwodihso wet kin kalapw kawehwehdi ni mwohmw wet “e wia tohnmetei ehu sang rehn emen ohl pwulopwul oh eimah me kilangada sapahrek oh kalokolok en pelien lamalam tikitik ehu sang ni lemei en pwihn tohto” (introduction to Elizabeth Wood Kane, Twelve Mormon Homes Visited in Succession on a Journey through Utah to Arizona, ed. Everett L. Cooley [1974], viii).

  3. Tehk Kane, Twelve Mormon Homes, 5.

  4. Tehk Kane, Twelve Mormon Homes, 40.

  5. Tehk Lowell C. (Ben) Bennion oh Thomas R. Carter, “Touring Polygamous Utah with Elizabeth W. Kane, Winter 1872–1873,” BYU Studies, vol. 48, nempe. 4 (2009), 162.

  6. Dene, Elizabeth medmedewe me pali tohtohn mehn Amerika ni ansouo pahn kin kihongete kid en mwenge rehn mehn pwildak en Amerika kan oh kin wiahiong irail weksang ahr kin kasamwo men wai teikan.

  7. Tehk Kane, Twelve Mormon Homes, 64–65. E pil anahne sansal me diren Pwildak en America sansal kei, iangahki ekei arail kaun kan me wiahla tohn Mwomwohdisoht. Pil tehk John Alton Peterson, Utah’s Black Hawk War (1998) 61; Scott R. Christensen, Sagwitch: Shoshone Chieftain, Mormon Elder, 1822–1887 (1999), 190–95.

  8. Nan mwehi wet “irail kan me pwung pahn kohpene sang nan ehu ehu wehi kan, oh pahn kohdo Saion, kokoulki koul en peren soutik.” (Doctrine and Covenants 45:71).

  9. Tehk Doctrine and Covenants 105:3–5. Pwuhk sarawi kasalehda me nsenohki me semwehmwe oh me anahne kan wia ehu iren doadoahk me pwung.

  10. Tehk Alma 36:30; pil tehk 1 Nephi 2:20; Mosiah 1:7. Kaimwseklahn ire nan Alma 36:30 kosoia, “Erein amwail sohte pahn kapwaiada kosonned en Koht kan kumwail pahn irairdihsang pahn silangi. Met wia kisehn sapwellime mahsen.”

  11. Tehk Mosiah 2:41 President Lorenzo Snow (1814–1901) padahngki: “Sohte emen Souleng en Imwen-Rahn akan me kin mehla mwurin ah mourkiher mour loaloapwoat me pahn sohte kak alehdi kapai kan koaros pwehki re sohte kupwaiada mehkan ni ahn sohte arail ansou mwahu en kupwaiada mweimweiong irail nan mour wet. De ni pisehtik, ma emen pwutak de serepein sohte ahniki arail ansou mwahu en kapwoupwoud, ahpw re mourki mour loaloapwoat lao lel rahn me re mehla, re pahn alehda kapai kan koaros, lapalapala oh alehdi klohri koaros duwehte ohl oh lih teikan koaros me kin loaloapwoat erein arail mour pohn sampah. Met me mehlel oh pil me koaloalamwahu” ( Teachings of Presidents of the Church: Lorenzo Snow [2012], 130). Pil tehk Richard G. Scott, “The Joy of Living the Great Plan of Happiness Ensign,Nopempe. 1996, 75.

  12. 1 Sohn 5:2

  13. Mosiah 18:21pil tehk Moses 7:18

  14. 4 Nephi 1:16

  15. 4 Nephi 1:15

  16. 4 Nephi 1:24

  17. Moroni 9:13–14

  18. Russell M. Nelson, nan “First Presidency and NAACP Leaders Call for Greater Civility, Racial HarmonyMei 17, 2018, newsroom.ChurchofJesusChrist.org; pil tehk “President Nelson Remarks at Worldwide Priesthood CelebrationSuhn 1, 2018, newsroom.ChurchofJesusChrist.org.

  19. Doctrine and Covenants 90:11 kosoia, “Aramas koaros pahn rong rongamwahu unseko … oh nan pein arail lokaia.” Ihme kahrehda, kongkrikeisin en lokaia kan kin kamanamanla.

  20. 2 Nihpai 26:33.

  21. Tehk Poahsoan en Kosonned en United States.

  22. Tehk Kalohkdahn Uhdatohr en United States (1776); Constitution of the United States, Amendments I–X (Bill of Rights), National Archives website, archives.gov/founding-docs.

  23. Doctrine and Covenants 101:77lipw tohrohr patehng.

  24. Tehk Doctrine and Covenants 101:79–80

  25. Doctrine and Covenants 101moangen seksin.

  26. Tehk Saints: The Story of the Church of Jesus Christ in the Latter Days, vol. 1, The Standard of Truth, 1815–1846 (2018), 172–74; James B. Allen and Glen M. Leonard, The Story of the Latter-day Saints,2nd ed. (1992), 93–94; Ronald W. Walker, “Seeking the ‘Remnant’: The Native American during the Joseph Smith Period,” Journal of Mormon History 19, no. 1 (Spring 1993): 14–16.

  27. Tehk Saints, 1:359–83; William G. Hartley, “The Saints’ Forced Exodus from Missouri, 1839,” nan Richard Neitzel Holzapfel and Kent P. Jackson, eds., Joseph Smith, the Prophet and Seer2010), 347–89; Alexander L. Baugh, “The Mormons Must Be Treated as Enemies,” in Susan Easton Black and Andrew C. Skinner, eds., Joseph: Exploring the Life and Ministry of the Prophet2005), 284–95.

  28. Tehk Saints: The Story of the Church of Jesus Christ in the Latter Days, vol. 2, No Unhallowed Hand, 1846–18932020), 3–68; Richard E. Bennett, We’ll Find the Place: The Mormon Exodus, 1846–18481997); William W. Slaughter and Michael Landon, Trail of Hope: The Story of the Mormon Trail1997).

  29. Sohn 17:21

  30. Doctrine and Covenants 38:27

  31. Kisin likou ong mehn Rom kan me sansal ni eh kasalehda padahk kan. Pwuken Rom te me kosoia duwen Tomwo nan Kadehde Kapw. I esehla kesempwalpen Padahk en Mehn Rom kan pwehki miniminpenehn aramas en wasa koaros nan rongamwahu en Sises Krais ansou me I wia preseden en steik ngehi kilang soangsoangen mehn wasahkei oh tiahk kei iangahki soangsoangen lokaia kei.

  32. Frederic W. Farrar, The Life and Work of St. Paul (1898), 446.

  33. Tehk Farrar, The Life and Work of St. Paul, 450.

  34. Tehk Rom 13

  35. Tehk Dallin H. Oaks, “The Gospel Culture Liahona,Mar. 2012, 22–25; see also Richard G. Scott, “Removing Barriers to Happiness Ensign,May 1998, 85–87.

  36. Tehk Moses 7:18.

Nting