សន្និសីទទូទៅ
សូម​ស្វែងរក​ទ្រង់​ឲ្យ​អស់​ពី​ដួងចិត្ត​របស់​បងប្អូន
សន្និសីទ​ទូទៅ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៤


12:4

សូម​ស្វែងរក​ទ្រង់​ឲ្យ​អស់​ពី​ដួងចិត្ត​របស់​បងប្អូន

ប្រសិនបើ​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​ស្វែងរក​ពេលវេលា​ស្ងៀម​ស្ងាត់​ដើម្បី​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទងជាមួយនឹង​ព្រះ និង​ដើម្បី​បាន​ពង្រឹង​ដោយសារ​ទ្រង់ នោះ​វា​ជា​ការឆ្លាតវៃ​សម្រាប់​យើង​ក្នុងការ​ធ្វើ​ដូចគ្នា​ដូច្នោះ​ដែរ ។

កាលពី​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំមុន ភរិយា​របស់ខ្ញុំ និង​ខ្ញុំ​បាន​បម្រើជា​អ្នកដឹកនាំ​បេសកកម្ម​នៅ​ទីក្រុង​តូក្យូ ប្រទេស​ជប៉ុន ។ នៅ​គ្រានោះ ​​អែលឌើរ រ័សុល អិម ណិលសុន បានធ្វើដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​មួយ​ទៅកាន់​បេសកកម្ម​របស់យើង នោះ​មាន​អ្នកផ្សព្វផ្សាយ​សាសនា​ម្នាក់​បាន​សួរ​លោក​ពីរបៀប​ល្អ​បំផុត ដើម្បី​ឆ្លើយតប​ពេល​នរណាម្នាក់​ប្រាប់​ពួកគាត់ថា គេ​រវល់ណាស់​គ្មានពេល​ស្តាប់​ពួកគាត់​ទេ ។ ដោយ​មិន​គិត​ច្រើន ​នោះ​អែលឌើរ ណិលសុន បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា « ខ្ញុំ​នឹង​សួរថា តើ​ពួកគេ​រវល់​គ្មានពេល​ញ៉ាំ​អាហារ​ថ្ងៃត្រង់​ដែរឬទេ រួចមក​បង្រៀន​ពួកគេថា ពួកគេ​មាន​ទាំង​រាងកាយ និង​ទាំងវិញ្ញាណ ហើយ​ដូចជា​រូបកាយ​របស់​ពួកគេ​នឹង​ត្រូវ​ស្លាប់​ បើ​មិន​បាន​ចិញ្ចឹម​ដោយ​អាហារ​ទេនោះ ដូច្នេះ​វិញ្ញាណ​របស់​ពួកគេ​ក៏ដូចគ្នាដែរ​ បើ​មិន​បាន​ចិញ្ចឹម​ដោយ​ព្រះបន្ទូល​ល្អ​របស់​ព្រះ » ។

វា​គួរឲ្យ​ចាប់​អារម្មណ៍​ក្នុង​ការកត់​សម្គាល់ថា​ពាក្យ​របស់​ជប៉ុន​ « រវល់ » isogashii ( អ៊ីសូហ្គាស៊ី ) ត្រូវបាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​តួអក្សរ​ដែល​មាន​សញ្ញា​ពីរ (  ) ។ សញ្ញា​ដែល​នៅ​ខាងឆ្វេងដៃ​មាន​ន័យថា « បេះដូង » ឬ « វិញ្ញាណ » ហើយ​សញ្ញា​មួយ​ទៀត​នៅ​ខាងស្តាំដៃ​មាន​ន័យថា « ការស្លាប់ »—ដែល​ប្រហែលជា​បង្ហាញ​ដូចដែល​ប្រធាន ណិលសុន បាន​បង្រៀនថា​ការរវល់​គ្មានពេល​ដើម្បី​ចិញ្ចឹម​វិញ្ញាណ​របស់យើង​អាច​នាំឲ្យ​យើង​ស្លាប់​ខាងវិញ្ញាណ​បាន ។

នៅក្នុង​ពិភពលោក​ដ៏​វឹកវរ​ដែល​ពោរពេញ​ទៅ​ដោយ​ការរំខាន និង​ចលាចល—ព្រះអម្ចាស់​បាន​ជ្រាប​ដឹង​ថា—ឧបសគ្គ​ដ៏​ធំ​បំផុត​មួយ​នៃ​សម័យ​របស់​យើង​គឺ​ការ​ស្វែងរក​ពេល​វេលា​ដ៏​មាន​ន័យ​សម្រាប់​ទ្រង់​ ។ ដោយ​មាន​ព្រះបន្ទូល​តាមរយៈ​ព្យាការី​អេសាយ ទ្រង់​បាន​ផ្តល់​នូវ​ពាក្យ​ដំបូន្មាន និង​ការប្រុងប្រយ័ត្ន​ទាំងនេះ ដែល​អាច​ត្រូវបាន​ប្រៀបធៀប​ទៅនឹង​ថ្ងៃដ៏​ច្របូកច្របល់​ដែល​យើង​រស់នៅ ៖

« ឯង​រាល់​គ្នា​នឹង​បាន​សង្គ្រោះ​ដោយ ​វិល​មក​វិញ ហើយ ផ្អាក​សម្រាក​ ឯង​រាល់​គ្នា​នឹង​មាន​កម្លាំងដោយ​នៅ តែ​ស្ងៀម ហើយ​មាន សេចក្តី​ទុកចិត្ត តែ​ឯង​រាល់​គ្នា​មិន​ចូល​ចិត្ត​ទេ ។

« គឺ​បាន​តប​ឆ្លើយ​ថា ទេ យើង​នឹង​ជិះ​សេះ​រត់​ទៅ ដូច្នេះ ឯង​រាល់​គ្នា​នឹង​ត្រូវ​រត់​ទៅ​មែន ហើយ​ឯង​ថា យើង​នឹង​ជិះ​សត្វ​លឿន​ដែរ ដូច្នេះ គេ​ដែល​ដេញ​តាម​ឯង​នឹង​បាន​លឿន​ដូច​គ្នា » ។

ឬ​និយាយ​ម៉្យាងទៀត​ថា បើទោះ​បីជា​សេចក្តី​សង្គ្រោះ​របស់យើង​ពឹងផ្អែក​លើ ការវិល​ត្រឡប់ ទៅរក​ទ្រង់​វិញ​ជាញឹកញាប់ និង ការសម្រាក ពី​សេចក្ដី​ខ្វល់​ខ្វាយ​នៃ​លោកិយ​ក៏ដោយ ក៏​យើង​មិន​ធ្វើ​ដែរ ។ ហើយ​ទោះបីជា ទំនុកចិត្ត​ របស់​យើង​នឹង​កើតចេញ​មកពី​កម្លាំង​ដែល​បាន​អភិវឌ្ឍ​នៅក្នុង​ពេលវេលា ដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ ដោយ​អង្គុយ​ជាមួយនឹង​ព្រះអម្ចាស់​ក្នុង​ការសមាធិ និងការ​ជញ្ជឹងគិត​ក៏ដោយ ក៏​យើង​មិន​ធ្វើ​ដែរ ។ ហេតុអ្វី​មិន​ធ្វើ ? ពីព្រោះ​យើង​និយាយថា « ទេ យើង​កំពុង​មមាញឹក​ជាមួយរឿង​ផ្សេងៗទៀត—និយាយ​បាន​ថា ដោយសារ​តែ​លេស​នានា​របស់យើង ។ ដូច្នេះ​ហើយ យើង​កាន់តែ​ចាកចេញ​ឆ្ងាយទៅៗ​ពីព្រះ យើង​នឹង​ព្យាយាម​ទៅ​កាន់តែ​លឿនទៅៗ ហើយ​នៅពេល​យើង​ទៅ​កាន់តែ​លឿន នោះ​សាតាំង​កាន់តែ​បន្ថែម​ល្បឿន​ដើម្បី​តាម​ចាប់​យើង​ផងដែរ ។

ប្រហែល​នេះ​ជាមូលហេតុ​ដែល​ប្រធាន ណិលសុន បាន​អង្វរ​យើង​ម្តងហើយ​ម្តងទៀត ឲ្យ​មាន​ពេលវេលា​សម្រាប់​ព្រះអម្ចាស់​នៅក្នុង​ជីវិត​របស់​យើង—ជារៀង​រាល់ថ្ងៃ » ។ លោក​រំឭក​យើងថា « ពេលវេលា​ស្ងប់ស្ងាត់​គឺជា​ពេល​ដ៏​ពិសិដ្ឋ—ជាពេល​ដែល​នឹង​នាំ​ឲ្យ​ទទួល​បាន​វិវរណៈ​ផ្ទាល់ខ្លួន និង​នាំមក​នូវ​សេចក្តី​សុខសាន្ត » ។ ប៉ុន្តែ​ដើម្បី​ស្តាប់​ឮ​សំឡេង​តូច​រហៀង​របស់​ព្រះអម្ចាស់​បាន លោក​បាន​ទូន្មានថា « បងប្អូន​ខ្លួនឯង​ក៏ត្រូវ​នៅ​ស្ងៀម​ដែរ » ។

ការនៅ​ស្ងៀម ទោះយ៉ាងណាទាមទារ​ច្រើន​ជាងការ​ឲ្យមាន​ពេលវេលា​សម្រាប់​ព្រះអម្ចាស់​ទៅទៀត—វា​តម្រូវឲ្យ​លះបង់​នូវ​គំនិត​សង្ស័យ និង​ភ័យខ្លាច​របស់យើង ហើយ​ផ្តោតលើ​ដួងចិត្ត និង​គំនិត​របស់យើង​ទៅលើ​ទ្រង់​វិញ ។ អែលឌើរ ដេវីឌ អេ បែដណា បានបង្រៀនថា « ការ​ដាស់តឿន​របស់​ព្រះអម្ចាស់​ឲ្យ « បង្អង់សិន » គឺ​មាន​ន័យ​ច្រើនជាង​ការមិន​និយាយ ឬ​មិន​កម្រើក » ។ លោក​បាន​លើកឡើង​ថា ចូរ​បង្អង់​សិន « អាច​ជា​វិធី​មួយ​រំឭក​ដល់​យើង​ឲ្យ​ផ្ដោត​ទៅលើ​ព្រះអង្គសង្គ្រោះ​ឲ្យ​ខ្ជាប់ខ្ជួន » ។

ការនៅ​ស្ងៀម គឺជា​សកម្មភាព​នៃ​សេចក្តី​ជំនឿ និង​តម្រូវ​ឲ្យមាន​ការខិតខំ​ប្រឹងប្រែង ។ នៅលើ Lectures on Faith ចែងថា « នៅពេល​ដែល​មនុស្ស​ធ្វើការ​ដោយ​សេចក្តី​ជំនឿ នោះ​មនុស្ស​ធ្វើការ​ដោយ​ការខិតខំ​តាមរយៈ​ផ្លូវចិត្ត » ។ ប្រធាន ណិលសុន បាន​ប្រកាសថា ៖ « ការ​ផ្ដោត​របស់​យើង​ត្រូវ​តែ​ផ្អែក​យ៉ាង​រឹងមាំ​ទៅលើ​ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ និង​ដំណឹងល្អ​របស់​ទ្រង់ ។ វា​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ការខិតខំ​ខាង​សតិអារម្មណ៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​ដើម្បី​មើល​ទៅ​ទ្រង់ គ្រប់ទាំង គំនិត ។ ប៉ុន្តែ​នៅពេល​ដែល​យើង​ធ្វើ​វា​បាន នោះភាព​សង្ស័យ និង​ការភ័យ​ខ្លាច​របស់​យើង​នឹង​រលត់​បាត់អស់ » ។ និយាយ​អំពី​តម្រូវការ​នេះ​ដើម្បី​ផ្តោត​គំនិត​របស់​យើង ប្រធាន ដេវីឌ អូ មិកឃេ បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ៖ « ខ្ញុំ​គិតថា យើង​យកចិត្ត​ទុកដាក់​តិចតួច​ទៅលើ​តម្លៃ​នៃ​ការសមាធិ គោលការណ៍​នៃ​ការលះបង់ ។… ការសមាធិ​គឺជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ … ទ្វារ​ពិសិដ្ឋ​បំផុត​ដែល​យើង​ឆ្លងកាត់​ទៅក្នុង​ទីវត្តមាន​របស់​ព្រះអម្ចាស់ » ។

សម្រាប់​ខ្ញុំ មាន​ពាក្យ​មួយ​នៅក្នុង​ភាសា​ជប៉ុន mui ( ម៉ឿយ ) ទាញ​យក​អារម្មណ៍​ដែល​ពោរពេញ​ដោយ​សេចក្តី​ជំនឿ ការជញ្ជឹង​គិត​អំពី​អ្វី​ដែល​វា​មាន​ន័យថា​នៅស្ងៀម ។ វា​មាន​តួអក្សរ​ពីរ ( 無為 ) ។ តួអក្សរ​នៅ​ខាងឆ្វេងដៃ​មាន​ន័យថា « គ្មានអ្វី » ឬ « គ្មានអ្វីសោះ » ហើយ​តួអក្សរ​នៅ​ខាងស្តាំដៃ​មាន​ន័យថា « ធ្វើ » ។ ដាក់​រួមគ្នា​តួអក្សរទាំងពីរ​មាន​ន័យថា « មិន​ធ្វើ » ។ បើ​និយាយ​ន័យ​ត្រង់ ពាក្យ​នេះ​អាច​ត្រូវបាន​បកប្រែ​ខុស​ដែល​មាន​ន័យទៅជា « មិន​ធ្វើអ្វី​សោះ » ដូចគ្នា​ផងដែរ​នឹងពាក្យ « នៅ​ស្ងៀម » អាច​ត្រូវបាន​បកប្រែ​ខុស​ទៅជា « មិន​និយាយ ឬ​មិន​កម្រើក » ។ ទោះជា​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ ដូចជា​ឃ្លា « បង្អង់សិន » វា​មាន​អត្ថន័យ​ខ្ពស់ជាង សម្រាប់​ខ្ញុំ វា​គឺជា​ការរំឭក​ឲ្យ​បន្ថយ​ល្បឿន និង​រស់នៅ​ជាមួយនឹង​ការយល់ដឹង​ខាងវិញ្ញាណ​កាន់តែ​ច្រើន ។

ពេល​បម្រើ​នៅក្នុង​គណៈប្រធាន​តំបន់​អាស៊ី​ខាងជើង​ជាមួយ​អែលឌើរ តាកាស្ស៊ី វ៉ាដា ខ្ញុំ​បាន​ដឹង​ថា​ភរិយា​របស់​គាត់​គឺ​ស៊ីស្ទើរ ណាអូមី វ៉ាដា ជា​អ្នក​សរសេរ​អក្សរ​ក្បាច់ឆ្លាក់​ភាសា​ជប៉ុន​ដ៏ល្បី​ម្នាក់ ។ ខ្ញុំ​បាន​សួរ​ស៊ីស្ទើរ វ៉ាដា ថាតើ​គាត់​អាច​ឆ្លាក់​តួអក្សរ​ជប៉ុន​សម្រាប់​ពាក្យ mui ( ម៉ឿយ ) ឲ្យ​ខ្ញុំ​បាន​ដែរឬទេ ។ ខ្ញុំ​ចង់​ព្យួរ​តួអក្សរ​ក្បាច់​ឆ្លាក់​នៅលើ​ជញ្ជាំង​របស់ខ្ញុំ​គ្រាន់ជា​ការរំឭក​ឲ្យ​នៅស្ងៀម និង​ផ្តោតលើ​ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ ។ ខ្ញុំ​មាន​ការភ្ញាក់ផ្អើល នៅពេល​ដែល​គាត់​មិន​បាន​យល់ព្រម​ចំពោះ​សំណើ​ដែល​ហាក់​ដូចជា​សាមញ្ញ​មួយ​នេះ ។

ថ្ងៃបន្ទាប់ ដោយ​ដឹងថា​ខ្ញុំ​ទំនងជា​យល់ច្រឡំ​ពី​ការស្ទាក់ស្ទើរ​របស់នាង អែលឌើរ វ៉ាដា បាន​ពន្យល់ថា ការសរសេរ​តួអក្សរ​ក្បាច់ឆ្លាក់​ទាំងនោះ​នឹង​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ការខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​យ៉ាងខ្លាំង ។ នាង​នឹង​ត្រូវ​ជញ្ជឹងគិត និង​ធ្វើ​សមាធិ​លើ​គំនិត និង​តួអក្សរ​ទាំងនោះ​រហូត​ទាល់តែ​នាង​យល់​ពី​អត្ថន័យ​ដ៏ជ្រាលជ្រៅ​នៅក្នុង​ព្រលឹង​របស់​នាង ហើយ​អាច បង្ហាញ ចំពោះ ចំណាប់​អារម្មណ៍ ដ៏អស់ពី​ដួងចិត្ត​ជាមួយនឹង​ជក់​នីមួយៗ​របស់​នាង ។ ខ្ញុំ​មាន​ការអាម៉ាស់​ដែល​ខ្ញុំ​បាន​ស្នើសុំ​នាង​ឲ្យ​ធ្វើ​អ្វីមួយ​ដែល​មាន​ការទាមទារ​ច្រើន​យ៉ាង​ដូច្នេះ ។ ខ្ញុំ​បាន​សុំឲ្យ​គាត់​ជួយ​ធ្វើការ​សុំទោស​ដល់​នាង​ចំពោះ​ភាពល្ងង់ខ្លៅ​របស់ខ្ញុំ និង​ជំរាប​ឲ្យ​នាង​ដឹងថា ខ្ញុំ​សូម​ដកសំណើ​របស់ខ្ញុំ​វិញ ។

តួអក្សរ​ឆ្លាក់​ភាសា​ជប៉ុន​នៅក្នុង​ការិយាល័យ​របស់ ប៊ីស្សព បាជច៍<nb/>។

បងប្អូន​អាច​ស្រមៃមើល​ការភ្ញាក់ផ្អើល និង​ការដឹងគុណ​របស់ខ្ញុំ​នៅ​ខណៈពេល​ចាកចេញ​ពី​ប្រទេស​ជប៉ុន ស៊ីស្ទើរ វ៉ាដា ដោយ​មិនបាន​ស្នើសុំ បាន​ផ្តល់​អំណោយ​នូវ​អក្សរ​ក្បាច់​ឆ្លាក់​ដ៏ស្រស់ស្អាត​នេះ​ដែលមាន​តួអក្សរ​ជប៉ុន​សម្រាប់​ពាក្យ mui ( ម៉ឿយ ) ដល់ខ្ញុំ ។ ឥឡូវនេះ វា​ព្យួរ​នៅលើ​ជញ្ជាំង​នៃ​ការិយាល័យ​របស់ខ្ញុំ រំឭក​ខ្ញុំ​ឲ្យ​បង្អង់សិន ហើយ​ស្វែងរក​ព្រះអម្ចាស់​ជារៀងរាល់ថ្ងៃ​ឲ្យ​អស់​ពី​ចិត្ត អស់​ពី​ពលំ អស់​ពី​គំនិត ហើយ​អស់​ពី​កម្លាំង​របស់ខ្ញុំ ។ នៅក្នុង​ទង្វើ​មិន​អាត្មានិយម​នេះ នាង​បាន​ចាប់​យក​នូវ​អត្ថន័យ​នៃ​ពាក្យ mui ( ម៉ឿយ ) ឬ​ភាពស្ងៀមស្ងាត់ ល្អជាង​ពាក្យ​ណា​ដែល​អាច​ធ្វើបាន​ទៅទៀត ។ ជាជាង​ការឆ្លាក់​តួអក្សរ​ដោយ​គ្មាន​ការពិចារណា និង​កាតព្វកិច្ច នាង​បាន​ផ្ចង់​ការឆ្លាក់​អក្សរ​ក្បាច់​របស់នាង​ដោយ​មាន​គោលបំណង​ពេញ​បេះដូង និង​ដោយមាន​ចេតនា​ពិតប្រាកដ ។

ដូចគ្នា​នេះដែរ ព្រះ​សព្វព្រះទ័យ​ចង់​ឲ្យ​យើង​ចំណាយ​ពេលវេលា​របស់​យើង​ជាមួយនឹង​ទ្រង់ ដោយមាន​ការលះបង់​យ៉ាង​ស្មោះស្ម័គ្រ​ដូចគ្នា ។ នៅពេល​ដែល​យើង​ធ្វើ​ដូច្នេះ នោះ​ការថ្វាយបង្គំ​របស់​យើង​ក្លាយជា​ការបង្ហាញ​ពី​សេចក្តី​ស្រឡាញ់​របស់យើង​ចំពោះ​ទ្រង់ ។

ទ្រង់​ប្រាថ្នា​ចង់ឲ្យ​យើង​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ជាមួយនឹង​ទ្រង់ ។ ក្នុង​ឱកាស​មួយ បន្ទាប់ពី​បាន​ផ្តល់​ការអធិស្ឋាន​បើក​នៅក្នុង​ការប្រជុំ​មួយ​ជាមួយ​គណៈប្រធាន​ទីមួយ ប្រធាន ណិលសុន បាន​ងាកមក​ខ្ញុំ ហើយ​បាន​មាន​ប្រសាសន៍ថា « ខណៈពេល​ដែល​ប្អូន​កំពុង​អធិស្ឋាន ខ្ញុំ​គិតថា​តើ​ព្រះ​ពេញ​ព្រះទ័យ​ប៉ុនណា​នៅពេល​ដែល​យើង​ចំណាយពេល​ពី​កាលវិភាគ​ដ៏មមាញឹក​របស់យើង​ដើម្បី​មក​ស្គាល់​ទ្រង់ » ។ វា​ជា​ការរំឭក​ដ៏​សាមញ្ញមួយ ប៉ុន្តែ​មាន​ឥទ្ធិពល​ វា​ន័យ​ចំពោះ​ព្រះអម្ចាស់​ប៉ុនណា នៅពេល​យើង​ផ្អាកសិន​ដើម្បី​ទាក់ទង​ជាមួយ​នឹង​ទ្រង់ ។

ទោះបី​ជាទ្រង់​ចង់​បាន​ចំណាប់​អារម្មណ៍​របស់​យើង​ច្រើន​ប៉ុនណា ក៏​ទ្រង់​នឹង​មិន​បង្ខំ​ឲ្យ​យើង​មករក​ទ្រង់​ដែរ ។ ចំពោះ​ពួកសាសន៍​នីហ្វៃ ព្រះអម្ចាស់​ដែល​បាន​មាន​ព្រះជន្ម​រស់ឡើងវិញ​បាន​មាន​បន្ទូលថា « ជា​ញឹកញាប់​យ៉ាង​ណា​ទៅ ដែល​យើង​បាន ប្រមូល​អ្នក​រាល់​គ្នា ដូច​ជា​មេមាន់​ប្រមូល​កូន​របស់​វា​នៅ​ក្រោម​ស្លាប​ហើយ អ្នក​រាល់​គ្នា មិន​ព្រម​ប្រែចិត្ត » ។ ទ្រង់​បាន​បន្ត​ការអញ្ជើញ​ប្រកប​ដោយ​ក្តីសង្ឃឹម​នេះ ឲ្យ​អនុវត្ត​ចំពោះ​យើង​នាសព្វថ្ងៃនេះផងដែរ​ថា ៖ « ជា​ញឹកញាប់​យ៉ាង​ណា​ទៅ ដែល​យើង នឹង ដូច​ជា​មេមាន់​ប្រមូល​កូន​របស់​វា​នៅ​ក្រោម​ស្លាប​វា ប្រសិនបើ​អ្នករាល់គ្នា​នឹង​ប្រែចិត្ត និង​ត្រឡប់​មករក​យើង​វិញ ដោយ​អស់ពី​ដួងចិត្ត » ។

ដំណឹងល្អ​របស់​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​ផ្តល់ឲ្យ​យើង​នូវ​ឱកាស​ដើម្បី​ត្រឡប់​ទៅ​រកទ្រង់​ជាញឹកញាប់ ។ ឱកាស​ទាំងនេះ​រួមមាន​ការអធិស្ឋាន​ប្រចាំថ្ងៃ ការសិក្សា​បទគម្ពីរ ពិធីសាក្រាម៉ង់ ថ្ងៃឈប់សម្រាក និង​ការថ្វាយបង្គំ​នៅ​ព្រះវិហារ​បរិសុទ្ធ ។ ចុះបើ​យើង​ដកយក​ឱកាស​ដ៏ពិសិដ្ឋ​ទាំងនេះ​ចេញពី​បញ្ជី « អ្វី​ដែល​ត្រូវធ្វើ » របស់យើង ហើយ​ដាក់វា​ទៅក្នុង​បញ្ជី « អ្វី​ដែល​មិន​ត្រូវធ្វើ » ដែល​មាន​ន័យថា​យើង​ចូលទៅ​ធ្វើ​កិច្ចការ​ទាំងនោះ​ដោយ​មាន​ការគិតគូរ និង​ការផ្តោត​លើ ដែលដូចគ្នាទៅនឹង​ស៊ីស្ទើរ វ៉ាដា មាន​ចំពោះ​ការសរសេរ​អក្សរ​ក្បាច់​ឆ្លាក់​របស់គាត់​ដែរនោះ ?

បងប្អូន​ប្រហែលជា​កំពុង​គិតថា « ខ្ញុំ​មិនមាន​ពេលវេលា​សម្រាប់​រឿង​នោះទេ » ។ ខ្ញុំ​ក៏​ធ្លាប់​មាន​អារម្មណ៍​ដូចគ្នា​នេះ​ជាញឹកញាប់​ដែរ ។ ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​សូម​ណែនាំ​ថា អ្វី​ដែល​ត្រូវការ​នោះ​គឺមិន​ចាំបាច់​មាន​ពេលច្រើន​ជាងនេះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ត្រូវការ​ការដឹង និង​ផ្តោតលើ​ព្រះ​កាន់តែ​ច្រើន​ក្នុង​អំឡុងពេល​ដែល​យើង​បាន​កំណត់ទុក​រួចជា​ស្រេច​សម្រាប់​ទ្រង់ ។

ឧទាហរណ៍ នៅពេល​កំពុង​អធិស្ឋាន ចុះបើ​យើង​ចំណាយពេល​តិច​ក្នុង​ការនិយាយ ហើយ​ចំណាយពេល​ច្រើន​ក្នុងការ​នៅ​ជាមួយ​នឹង​ព្រះ ហើយ​នៅពេល​យើង​និយាយ នោះ​យើង​សម្ដែង​ការដឹងគុណ និង​សេចក្តី​ស្រឡាញ់​ជាក់លាក់​ដ៏ជ្រាលជ្រៅ​ឲ្យ​កាន់តែ​ច្រើន​វិញនោះ ?

ប្រធាន ណិលសុន បាន​ទូន្មាន​ថា យើង​មិន​ត្រឹមតែ​អាន​បទគម្ពីរ​ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ​សូម​ទទួល​ទានវា ។ តើ​វា​នឹង​ធ្វើឲ្យ​មាន​ភាពខុសគ្នា​អ្វីខ្លះ​ប្រសិនបើ​យើង​ត្រូវ​ធ្វើការ​អាន​តិច ហើយ​ទទួលទាន​បទគម្ពីរ​ឲ្យ​កាន់តែ​ច្រើន​វិញ​នោះ ?

ចុះ​បើ​យើង​ត្រូវ​រៀបចំ​គំនិត​របស់យើង​ឲ្យ​កាន់តែ​ច្រើន​ដើម្បី​ទទួល​សាក្រាម៉ង់ និង​ពិចារណា​ដោយ​អំណរ​អំពី​ពរជ័យ​នៃ​ដង្វាយធួន​របស់​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​ក្នុង​អំឡុងពេល​ពិធីបរិសុទ្ធ​ដ៏​ពិសិដ្ឋនេះ ?

នៅថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក​ដែលជា​ភាសាហេព្រើរ​មាន​ន័យថា « សម្រាក » ។ ចុះមាន​អ្វី​កើតឡើង​ប្រសិនបើ​យើង​សម្រាកពី​ការព្រួយបារម្ភ​ផ្សេងទៀត និង​ត្រូវ​ចំណាយពេល​ដើម្បី​អង្គុយ​ស្ងប់ស្ងាត់​ជាមួយនឹង​ព្រះអម្ចាស់ ដើម្បី​ថ្វាយ​ភក្ដីភាព​របស់​យើង​ដល់​ទ្រង់ ?

ក្នុង​អំឡុងពេល​ថ្វាយបង្គំ​ក្នុង​ព្រះវិហារ​បរិសុទ្ធ​របស់យើង ចុះបើ​យើង​ត្រូវ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​កាន់តែ​មាន​វិន័យ និង​ផ្តោត​ការយកចិត្ត​ទុកដាក់​បន្ថែមទៀត ដើម្បី​យកចិត្ត​ទុកដាក់ ឬ​នៅ​យូរបន្តិច​នៅក្នុង​បន្ទប់​សេឡេស្ទាល​ក្នុង​ការជញ្ជឹងគិត​ដ៏ស្ងប់ស្ងាត់​នោះ ?

នៅពេល​ដែល​ការផ្តោត​អារម្មណ៍​របស់យើង​តិច​នៅលើ​ការធ្វើ និង​កាន់តែ​ច្រើន​នៅលើ​ការពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​នៃ​សេចក្តីសញ្ញា​​របស់យើង​ជាមួយនឹង​ព្រះវរបិតាសួគ៌ និង​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ ខ្ញុំ​សូម​ថ្លែងទីបន្ទាល់ថា ពេលវេលា​ដ៏ពិសិដ្ឋ​នីមួយៗ​នេះ​នឹង​ត្រូវបាន​ពង្រឹង ហើយ​យើង​នឹង​ទទួលបាន​ការណែនាំ​ដែល​ត្រូវការ​នៅក្នុង​ជីវិត​ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់យើង ។ យើង​រាល់គ្នា ក៏ដូចជា​ម៉ាថា​ដែល​នៅក្នុង​កំណត់ត្រា​ក្នុង​គម្ពីរ​លូកា ដែល​ជាញឹកញាប់​« មាន​ការព្រួយ​ចិត្ត​ខំ​ប្រឹង​រៀបចំ​ធ្វើ​រឿង​ជាច្រើន » ។ ទោះជា​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ នៅពេល​ដែល​យើង​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ជាមួយនឹង​ព្រះអម្ចាស់​ជារៀង​រាល់ថ្ងៃ នោះ​ទ្រង់​នឹង​ជួយ​យើងឲ្យ​ដឹងថា​អ្វីដែល​ត្រូវការ​បំផុត ។

សូម្បីតែ​ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ​បាន​ចំណាយពេល​ពី​ការបម្រើ​របស់ទ្រង់​ដើម្បី​នៅ​ស្ងៀមស្ងាត់​ផងដែរ ។ បទគម្ពីរ​គឺមាន​ពោរពេញ​ទៅដោយ​ឧទាហរណ៍​របស់​ព្រះអម្ចាស់​ដក​ព្រះកាយ​ថយ​ទៅរក​កន្លែង​ស្ងប់ស្ងាត់​មួយ ព្រៃភ្នំ​មួយ ទៅកន្លែង​វាលខ្សាច់​មួយ ឬទៅ « ឆ្ងាយបន្តិច » ដើម្បី​អធិស្ឋាន​ទៅកាន់​ព្រះវរបិតា ។ ប្រសិនបើ​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​ស្វែងរក​ពេលវេលា​ស្ងៀម​ស្ងាត់​ដើម្បី​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទងជាមួយនឹង​ព្រះ និង​ដើម្បី​បាន​ពង្រឹង​ដោយសារ​ទ្រង់ នោះ​វា​ជា​ការឆ្លាតវៃ​សម្រាប់​យើង​ក្នុងការ​ធ្វើ​ដូចគ្នា​ដូច្នោះ​ដែរ ។

នៅពេល​យើង​ផ្តោត​ដួងចិត្ត និង​គំនិត​របស់យើង​លើ​ព្រះវរបិតាសួគ៌ និង​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ ហើយ​ស្តាប់តាម​សំឡេង​តូច​រហៀង​នៃ​ព្រះវិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ នោះ​យើង​នឹង​យល់​កាន់តែ​ច្បាស់​អំពី​អ្វី​ដែល​ត្រូវការ​បំផុត ស្ថាបនា​ចិត្ត​អាណិតអាសូរ​កាន់តែ​ជ្រាលជ្រៅ ហើយ​ស្វែងរក​ការសម្រាក និង​កម្លាំង​នៅក្នុង​ទ្រង់ ។ ទន្ទឹម​គ្នានេះ ការជួយ​ព្រះ​ពន្លឿន​កិច្ចការ​នៃ​សេចក្តីសង្រ្គោះ និង​ភាពតម្កើងឡើង​របស់​ទ្រង់​អាច​តម្រូវ​ឲ្យ​យើង​បន្ថយ​ល្បឿន ។ ចលនា​ឥត​ឈប់ឈរ​របស់យើង​អាច​នឹង​បន្ថែម​ភាពចលាចល​ នៅក្នុង​ជីវិត​របស់យើង និង​រារាំង​យើង​ពី​ការស្វែងរក​ភាពសុខសាន្ត​ដែល​យើង​ចង់បាន ។

ខ្ញុំ​សូម​ថ្លែងទីបន្ទាល់​ថា នៅពេល​យើង​ងាក​ត្រឡប់​ទៅរក​ព្រះអម្ចាស់​ជាញឹកញាប់​ជាមួយនឹង​ចិត្តដ៏​ស្មោះសរ នោះ​យើង​នឹងនៅក្នុង ភាពស្ងៀមស្ងាត់ និង ទំនុកចិត្ត ឲ្យមក​ស្គាល់ទ្រង់ និង​ទទួល​អារម្មណ៍​នៃ​ក្តី​ស្រឡាញ់​នៃ​សេចក្តីសញ្ញា​ដ៏​អស់កល្ប​របស់​ទ្រង់​ចំពោះ​យើង ។

ព្រះអម្ចាស់​បាន​សន្យា​ថា ៖

« ចូល​មក​កែ្បរ​យើង ហើយ​យើង​នឹង​ចូលមក​ក្បែរ​ឯង ចូរ​ខំ​ប្រឹងប្រែង​ស្វែងរក​យើង ហើយ​ឯង​នឹង​រកយើង​ឃើញ » ។

« ឯង​រាល់​គ្នា​នឹង​ស្វែងរក​យើង ហើយ​នឹង​ឃើញ​ផង គឺ​កាល​ណា​ឯង​ស្វែង​រក​យើង​ឲ្យ​អស់​អំពី​ចិត្ត » ។

ខ្ញុំ​សូម​ថ្លែងទី​បន្ទាល់ថា សេចក្តីសន្យា​នេះ​ជាការពិត ។ នៅក្នុង​ព្រះនាម​នៃ​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ អាម៉ែន ។

កំណត់​ចំណាំ

  1. សូម​មើល អេធើរ ២:១៤–១៥ ។

  2. អេសាយ ៣០:១៥–១៦ បាន​គូស​បញ្ជាក់​បន្ថែម ។

  3. នីហ្វៃទី២ ១០:២៤ អញ្ជើញ​យើង​ឲ្យ​ផ្សះផ្សា​ឆន្ទៈ​របស់​យើង​ទៅនឹង​ឆន្ទៈ​របស់​ព្រះ ។ « Re » មាន​ន័យ « ម្តងទៀត » « con » មាន​ន័យថា « ជាមួយ » ហើយ « cile » គឺ​មាន​ន័យថា ជា​កៅអី ឬ​បល្ល័ង្ក ។ ដើម្បី​ផ្សះផ្សា​ឆន្ទៈ​របស់​យើង​ទៅនឹង​ឆន្ទៈ​របស់​ព្រះ អាច​មាន​ន័យថា​អង្គុយ​ជាមួយនឹង​ព្រះ​​ម្តងទៀត ។

  4. រ័សុល អិម ណិលសុន « Make Time for the Lord » Liahona ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២១ ទំព័រ ១២០ ។

  5. រ័សុល អិម ណិលសុន « អ្វី​ដែល​យើងកំពុងរៀន​នឹង​មិន​ភ្លេច​ឡើយ » លីអាហូណា ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០២១ ទំព័រ ៨០ ។

  6. រ័សុល អិម ណិលសុន « អ្វី​ដែល​យើងកំពុងរៀន​នឹង​មិន​ភ្លេច​ឡើយ » ទំព័រ ៨០ ។

  7. ដេវីឌ អេ បែដណា « ចូរ​បង្អង់​សិន ហើយ​ឲ្យ​បាន​ដឹង​ថា យើង​ជា​ព្រះ » លីអាហូណា ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០២៤ ទំព័រ ២៨ ។

  8. សូមមើល ហេព្រើរ ១១:៦ ។

  9. Lectures on Faith ( ឆ្នាំ​១៩៨៥ ) ទំព័រ ៧២ ។

  10. រ័សុល អិម ណិលសុន « Drawing the Power of Jesus Christ into Our LivesLiahona ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០១៧ ទំព័រ ៤១ ។

  11. ដេវីឌ អូ មិកឃេ « Consciousness of God: Supreme Goal of Life » Improvement Ageខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​១៩៦៧ ទំព័រ ៨០ ។

  12. សូមមើល គោលលទ្ធិ និង​សេចក្តីសញ្ញា ៤:២ ។

  13. សូមមើល ម៉ូសាយ ៧:៣៣; អេធើរ ២:១៤ ។

  14. « បេះដូង​ដែល​មាន​សុខភាពល្អ និង​ដំណើរការ​គឺជា​ចំណុច​សំខាន់​នៃ​សុខភាព និង​សុខុមាលភាព​របស់​យើង​ម្នាក់ៗ ។ ទោះជា​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​បាន​រៀន​ក្នុង​នាមជា​អ្នកបម្រើ និង​ជា​សាក្សី​របស់​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​គឺថា បេះដូង​នៃ​រាងកាយ​ដែល​មាន​សុខភាពល្អ​គឺគ្រាន់តែ​ជា​ឧបសគ្គ​ប្រឈម​មុខ​តែ​ពាក់​កណ្តាល​របស់យើង​ប៉ុណ្ណោះ ។ ខ្ញុំ​យកចិត្ត​ទុកដាក់​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​សេចក្តី​បង្គាប់​ឲ្យ​ស្រឡាញ់​ព្រះ​ដោយ អស់ ពីចិត្ត​របស់​យើង ព្រោះ​ការស្រឡាញ់​ទ្រង់​គឺជា​អ្វី​ដែល​ធ្វើឲ្យ​យើង​រស់រវើក » ( រ័សុល អិម ណិលសុន The Heart of the Matter: What 100 Years of Living Have Teach Me [ ឆ្នាំ​២០២៣ ] ទំព័រ ៨ បាន​គូស​បញ្ចាក់​បន្ថែម ) ។

  15. សូមមើល ទំនុកដំកើង ១៤:២; វិវរណៈ ៣:២០ ។

  16. នីហ្វៃទី៣ ១០:៥ បាន​គូស​បញ្ជាក់​បន្ថែម ។

  17. អែលឌើរ ឌែល ជី រិនឡាន់ បាន​បង្រៀន ថា « ការផ្លាស់ប្តូរ​អាកប្បកិរិយា​របស់​យើង និង ការត្រឡប់​ទៅ រក ‹ ផ្លូវ​ត្រឹមត្រូវ › គឺជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការប្រែចិត្ត ប៉ុន្តែ​គ្រាន់តែ​ជាផ្នែក​មួយ​ប៉ុណ្ណោះ ។ ការប្រែចិត្ត​ដ៏ពិតប្រាកដ​ក៏រួម​បញ្ចូល​ផងដែរ ទាំង​ការបង្វែរ​ដួងចិត្ត និង​ឆន្ទៈ​របស់​យើង​ទៅនឹង​ដួងចិត្ត និង​ឆន្ទៈ​របស់​ព្រះ និង​ការលះបង់​ចោល​នូវ​អំពើ​បាប » ( « Repentance: A Joyful Choice » លីអាហូណា ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៦ ទំព័រ ១២១ បាន​គូស​បញ្ជាក់​បន្ថែម ) ។

  18. នីហ្វៃទី៣ ១០:៦ បាន​គូស​បញ្ជាក់​បន្ថែម ។

  19. អែលឌើរ នែល អេ ម៉ាកស្វែល បាន​បង្រៀន « ការ​បង្កើន​ការឧទ្ទិសថ្វាយ​មិនមែន​ជា​ការទាមទារ​ឲ្យ​បន្ថែម​ម៉ោង​នៃ​ការងារ​របស់​សាសនាចក្រ​នោះទេ ព្រោះ​វាគឺ​សម្រាប់​ការយល់ដឹង​កាន់តែ​ច្រើន​អំពី​ការងារ​របស់​នរណា​ឲ្យ​ពិតប្រាកដ ! » ។ ( « Settle This in Your Hearts » Ensign ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​១៩៩២ ទំព័រ ៦៧ ) ។

  20. ការផ្តល់​យោបល់​អំពី​របៀប​ដែល​ការអធិស្ឋាន​របស់​គាត់​បាន​វិវត្តន៍​ទៅតាម​ពេលវេលា ដេសម៉ុន ទូទូ បាន​ថ្លែងថា ៖ « ខ្ញុំ​គិតថា [ ខ្ញុំ​កំពុង ] ព្យាយាម​រីកចម្រើន​​ដោយ​គ្រាន់តែ​នៅទីនោះ ។ ដូចជា​ពេល​បងប្អូន​អង្គុយ​នៅ​មុខ​ឡកម្តៅ​នារដូវ​រងា—បងប្អូន​អង្គុយ​នៅទីនោះ​គឺនៅ​មុខ​ភ្លើង ។ បងប្អូន​មិន​ចាំបាច់​ជា​អ្នក​ឆ្លាត ឬ​ពូកែ​អ្វី​នោះឡើយ​ ។⁠ ភ្លើង​នោះ​ធ្វើ​ឲ្យ​បងប្អូន​កក់ក្តៅ » ( « ដេសម៉ុន ទូទូ Insisting We Are ‹ Made for Goodness › » [ ការសម្ភាសន៍​ NPR ដោយ រ៉ើណេ ម៉នថាញ៉ា ថ្ងៃទី​១១ ខែ​មិនា ឆ្នាំ​២០១០ ] នៅលើ​គេហទំព័រ npr.org ) ។

  21. រ័សុល អិម ណិលសុន « គិត​ដល់​សេឡេស្ទាល ! » លីអាហូណា ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៣ ទំព័រ ១១៧–១១៩ ។

  22. សូមមើល រ័សុល អិម ណិលសុន « Living by Scriptural Guidance » Liahona ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០០១ ទំព័រ ១៩–២២ ; សូម​មើល​ផងដែរ រ័សុល អិម ណិលសុន « ចម្លើយ​គឺ​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​ជានិច្ច » លីអាហូណា ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០២៣ ទំព័រ ១២៧–១២៨ ។

  23. សូមមើល នីហ្វៃទី៣ ១៧:៣ ។ ប្រធាន ដេវីឌ អូ មិកឃេ បាន​ប្រកាស​ថា ៖

    « ខ្ញុំ​ជឿថា​រយៈពេល​ខ្លី​នៃ​ការប្រសិទ្ធពរ​ពិធីសាក្រាម៉ង់ គឺជា​ឱកាស​ដ៏ល្អ​បំផុត​មួយ​ដែល​យើង​មាន​សម្រាប់​ការធ្វើ​សមាធិ​បែបនេះ ហើយ​មិន​គួរ​មាន​អ្វី​ក្នុង​អំឡុងពេល​ដ៏ពិសិដ្ឋ​នោះ​មក​រំខាន​ការយកចិត្ត​ទុកដាក់​របស់យើង​ពីគោលបំណង​នៃ​ពិធិបរិសុទ្ធ​នោះ​ទេ ។…

    « ខ្ញុំ​សូម​ដាស់តឿន​យ៉ាង​មុតមាំថា ពិធី​ដ៏ពិសិដ្ឋ​នេះ​ត្រូវបាន​ហ៊ុមព័ទ្ធ​ដោយ​គាវរភាព​កាន់តែ​ច្រើន ជាមួយ​នឹង​របៀបរៀបរយ​ដ៏​ល្អឥតខ្ចោះ ថា​បុគ្គល​ម្នាក់ៗ​ដែល​ចូល​មក​ក្នុង​ដំណាក់​នៃ​ព្រះ​អាច​ជញ្ជឹង​គិត ហើយ​ដោយ​ស្ងៀម​ស្ងាត់ និង​ប្រកបដោយ​ការអធិស្ឋាន​បង្ហាញ​នូវ​ការដឹងគុណ​ចំពោះ​សេចក្តី​ល្អ​របស់​ព្រះ ។… សូម​ឲ្យ​ម៉ោង​នៃ​ពិធីសាក្រាម៉ង់​ក្លាយជា​បទពិសោធន៍​មួយ​នៃថ្ងៃ​ដែល​អ្នកថ្វាយបង្គំ​ធ្វើការ​ព្យាយាម យ៉ាងហោចណាស់​ដើម្បី​ដឹង​នៅក្នុង​ខ្លួន​របស់​គេថា វាគឺ​អាច​ធ្វើទៅ​បាន​សម្រាប់​ខ្លួនគេ​ដើម្បី​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​នឹង​ព្រះ​របស់គេ » (« Consciousness of God: Supreme Goal of Life » Improvement Era ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​១៩៦៧ ទំព័រ ៨០–៨១ ) ។

  24. សូមមើល គោលលទ្ធិ និង​សេចក្ដីសញ្ញា ៥៩:១០ ។

  25. « នៅពេល​បងប្អូន​នាំ​យក​ប័ណ្ណចូល​ព្រះវិហារ​បរិសុទ្ធ ចិត្ត​សង្រេង និង​គំនិត​ចង់​ស្វែង​យល់​ទៅកាន់​ដំណាក់​នៃ​ការរៀនសូត្រ​របស់​ព្រះអម្ចាស់ នោះ ទ្រង់នឹង​បង្រៀន​បងប្អូន » ( រ័សុល អិម ណិលសុន « ព្រះវិហារ​បរិសុទ្ធ និង​គ្រឹះ​ខាងវិញ្ញាណ​របស់​បងប្អូន » លីអាហូណា ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២១ ទំព័រ ៩៥ ) ។

  26. « ទ្រង់​នឹង​ដឹកនាំ ហើយ​ណែនាំ បងប្អូន នៅក្នុង​ជីវិត​របស់​បងប្អូន​ផ្ទាល់ បើ​បងប្អូន មាន​ពេលវេលា​សម្រាប់​ទ្រង់ នៅក្នុង​ជីវិត​របស់​បងប្អូន—ជា​រៀងរាល់​ថ្ងៃ​នោះ » ( រ័សុល អិម ណិលសុន « មាន​ពេល​សម្រាប់​ព្រះអម្ចាស់ » ទំព័រ ១២១ ) ។

  27. សូមមើល លូកា ១០:៤០–៤២ ។

  28. នីហ្វៃទី៣ ១៩:១៩; សូមមើល ការបកប្រែ​របស់ យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ម៉ាថាយ ៤:១ ( នៅក្នុង ម៉ាថាយ ៤:១លេខ​យោង  ); ម៉ាថាយ ៥:១; ១៤:១៣, ២៣; ម៉ាកុស ១:៣៥; ៦:៤៦; លូកា ៥:១៦; ៦:១២ ។

  29. សូមមើល នីហ្វៃទី៣ ២១:២៩ ។

  30. គោលលទ្ធិ និង​សេចក្តីសញ្ញា ៨៨:៦៣ ។

  31. យេរេមា ២៩:១៣; សូម​មើល​ផងដែរ បរិទេវ ៣:២៥ ។