Au a Tukuna Li Vei Iko … ?
Ena ituvatuva tawamudu ni veika, sa itavi bibi e rawa mo ni na cakava, sa ikoya na nomuni bulia cake e dua na matavuvale e qaqaco vinaka ka dauveilomani.
Rauta na tolu na yabaki sa oti, e a vakamau kina e dua vei iratou na luvei keirau yalewa ka rau sa biubiu sara kei watina ki na vuli vuniwai ena dua tale na koro levu. O koya e sa na biuta na vale e a dau susugi voli kina me sa laki tekivutaka e dua na nona matavuvale. Au sa qai vakasamataka tu: Au sa vakavulici koya li ena veika kece e yaga me kila? E sa kila tiko li na ka bibi ena bula oqo? E sa vakarau li me laki tauyavutaka e dua na vuvale mamarau?
Ena noqu vakaraici koya tu ni sa gole yani, au sa qai nanuma mai na ivola ni veisiga kau a lolomataka vua ena ika 17 ni nona yabaki. E a vakatokai me, “Au a Tukuna Li Vei iKo … ?” E loma, au vola tu kina na veivakasala au dau solia vua ni keirau dau veitalanoa taurua ena bogilevu me rawa ni dau laki vakawilika ka nanuma. Ena nodrau sa gole yani kei na watina vou ki na nodrau bulavou, au sa qai nanuma mai e tolu na ka au a vinakata meu vola ena nona ivola ni veisiga me na vukei koya ena nona ilakolako vou ka bibi cake sara mai na nona laki bula ena dua tale na koro levu: na ivakarau ni nona tauyavutaka na nona vuvale kei na matavuvale. Meu na wasea mada na ka oqo vata kei koya ka vaka kina kei kemuni na itabagone ena Lotu, ena kena vakatavuvulitaki ka vakadinadinataki na bibi ni matavuvale.
iMatai, au a tukuna li vei iko … mo qarava vakacava na nomu vuvale me na wili kina me ivakavakacegu ka ivakaruru mai na veitemaki vakavuravura? Mo na vakamuria na ituvatuva o raica ena nomu a curuma yani na nona vale na Turaga, mo “dou tara e dua na vale … ni masumasu, vale ni lolo, vale ni vakabauta, vale ni vuli … vale ni caka dodonu” (V&V 109:8). Ni da vakamuria na ituvatuva oqo, ena sobuta na noda vuvale e dua na vakacegu levu ena vuravura ka sa tosocake tikoga na kena tiko yavavala.
Mo na dau vakananuma na ivakaraitaki mai na nodrau vuvale na tubumu. O rau ruarua na tubumu ena yasana ruarua erau tuberi ira cake mai na “luvedrau ena rarama kei na dina” (V&V 93:40). Na vale nei Ta e vale ni vuli. E a tukuna ena lotu ni veibulu vei tamana ni sega ni dua na ivakavuvuli ni kosipeli me rogoca mai valenilotu me a se sega ni rogoca ena veivakavulici e nona loma ni vale. Na Lotu e ivukevuke ki na nona vuvale. Na noqu vuvale e vale ni caka dodonu. E sa ka bibi sara (dina ga ni levu na osooso) me keitou dabe vata ena gauna ni katalau kei na vakayakavi. E levu sara na ibalebale ni kana mai na kena vakatawai walega na kete. E sa gauna namaki sara ni vakamamautaki ni yalo ka vaka kina na yago.
Na bula marau ni matavuvale e vu sara ga mai na veika lalai—me vaka na masu, ni tukuni, “yalovinaka vosota,” dau vakavinavinaka, wili ivola vakavuvale. O nanuma tiko li na nodaru a veidredrevaki tiko ka veitagicaki ena gauna daru a cakava tiko kina na bai e daku ni vale? O nanuma tiko li na nodatou dau draiva voli ena motoka ka lagalaga sere me kua kina ni dau yaco na veiba? O nanuma tiko li na nodatou a lolovaka na nona vakatulewa e dua vei kedatou kei na nona veitarogi e dua tale? Na ivakaro ni matavuvale e tukuna tiko na ka oqo: “Na kaukauwa … ni matavuvale e yavutaki … ena ivakavuvuli ni vakabauta, masumasu, veivutuni, veivosovosoti, veidokai, veilomani, yalololoma, cakacaka, kei na taucoko … ni veitavi qaravi vata”(Na vuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba,” Liaona, Okot. 1998, 24).
Ni o se gone o a vakayacora e so nomu iwalewale ni masu, kei na wili ivolanikalou. Vakayagataka na veiwalewale kei na veika o vulica mai na vuli vakasaqa, tuvatuva ilavo. Na nomu gagadre vinaka kei na nomu matai na veiqaravi e vale, o na yavutaka kina e dua na vuvale me ivakavakacegu ka ivakaruru ni kaukauwa.
Tarava, au sa tukuna li vei iko … ni, “gone era sa nona isolisoli na Kalou” (Same 127:3)? Na ivakaro ni matavuvale e tukuna, “Se tudei tikoga na ivunau ni Kalou me ra vakatubu kawa ka vakatawai vuravura na luvena” (Liaona, Okot. 1998, 24). Keitou nuitaka ni na vakalougatataki kemuni na Kalou mo ni vakaluveni. E lewe levu e vuravura era calata na kena marautaki ka raici ira na gone me mai vakalevu cakacaka walega. E dina ni itavi vakaitubutubu e veivakaocai, tatara vakalevu ki na vakasama, ka veivakaosoosotaki sara toka ga. Ena sega ni dua me solia vei iko e dua na ivakatagedege vinaka se reveni karakarawa ni nomu qaravi itavi vakatina. Ena so na gauna o na dau lomatarotaro, “Sa dodonu li na ka au cakava? Ena ganita beka li?”
Ena ganita vakakina. O ira kece na parofita ni yalododonu era sa vakadinadinataka na itavi bibi vakatina. O Peresitedi Spencer W. Kimball e tukuna, “E ka bibi vei kemuni na marama lotu Yalododonu Edaidai mo ni kila ni Turaga e biuta koto na ivakatagedegede ni itutu vakatina ena kena veta sara e cake” (“Privileges and Responsibilities of Sisters,” Ensign, Noveba, 1978, 105). E tukuna vei au na yalo ni Turaga ni dina na ka oqo.
O ni na qai kila, me vakataki au, ni veisusu vakaitubutubu e sega walega ni dua na bolebole levu, ia e ka taleitaki sara talega. E dau kauta mai na marau ni dau talanoataka e dua na gone yabaki lima e dua na italanoa mai na ivolanikalou, se me dua na gone e wilika tiko na nona iVola i Momani ena veibogi. Au marautaka ni tukuna na iliuliu ni daukacikacivaki vei ira na lewe ni timi ni sega ni rairai vinaka tiko vua e so na nodra ivukivuki, kei na dua na goneyalewa daukaulotu me vola na nona lomana ka vakadinadinataka na kosipeli. Na marau ena kauta mai niu raica e dua na goneyalewa me wili ivola tiko vua edua na mataboko, kei na dua na luvena tagane me qaravi itavi ena valetabu. Ena veigauna vakaoqori au dau vakila niu vakataki Joni na Daulomani, “Sa ka levu na noqu reki niu sa rogoca era muria na dina ko ira na luvequ” (3 Joni 1:4). Au sa tukuna li vei iko … mai na boto ni utoqu mai loma, niu taleitaka na noqu itavi vakatina?
Me itinitini, au a tukuna li vei iko … ni loloma e sa ivakadei ni dua na matavuvale tudei. Na Tamada Vakalomalagi e sa vakaraitaka na ituvatuva me da vakamuria. E lomani keda, vakavulici keda, e yalomalua vei keda, ka solia vei keda na noda galala. E tukuna o Peresitedi Hinckley, “Na loloma e rawa ni vakavuna na veisau—na loloma ka soli ena gauna ni gone kei na yabaki ni itabagone… . Na dauveivakabekabei ka totolo na vakavinavinaka ka berabera na veivakacacani” (“Bring Up a Child in the Way He Should Go,” Ensign, Noveba 1993, 60). Ena so na gauna na veivunauci, kena ibalebale “na veivakavulici” e dau veiwakitaki kei na veivakalewai. O ira na gone—vaka ga na tamata kecega—ena vinaka cake na nodra ivakarau ena loloma kei na veivakauqeti mai na nodra dau vakalewai.
Na gauna e dau balavu tu kina na drauniulu i taciqu tagane, erau dau vakawa ga na noqu itubutubu na nona dau cakacaka vinaka kei na nona dau veivuke vei ira era gadreva na veivuke. Sa qai yaco ga mai na gauna me kotiva kina vakalekaleka na drauniuluna ena nona lewa ga vakataki koya. E toso sara me laki rawa ka vinaka vakavuli, vakaitavi ena Lotu, ka vakamuria na nona matavuvale ena nona dau lomani ira na gone me ra cakava na ka e dodonu.
Eda vakaraitaka vei ira na noda lewe ni matavuvale na noda lomani ira ena noda dau wasea vei ira na noda gauna. Ena dua na gauna sa oti au a wilika kina e dua na itukutuku ka yacana na “Ra Biu na Gone Me iOtioti,” baleti ira na itubutubu ka ra “vakaivolataka” na nodra veivosakitaki ira na luvedra: 15 na miniti ena bogi kevaka e rawa, veiqitori e dau caka wasoma me vakadua ena veimacawa kei na so tale (mai vei Mary Eberstadt, Wall Street Journal, 2 Me 1995). Veidutaitaka o ya vata kei na tina e yalataka me solia vei ira na luvena na veigauna vivinaka kei na kena levu ga e rawa. E raica rawa o koya ni veimaliwai loloma ena gadrevi kina na veivosaki, veiqitori, veiwali, kei na cakacaka vata. O au talega, au vakabauta ni itubutubu kei ira na gone me ra na vakaitavi vata ena veika e dau yaco vei ira ena veisiga. Au kila na nomu veitarogi e tarava; o iko o kila na vakavakarau ni noqu lesoni. Au laki sarava na nomu qito, o na vukei au e valenikuro ena vakasaqa ivakayakavi. Eda sa tiki ni nona bula e dua ena veisiga, ka da sa dau veiwasei ena loloma ena veika eda sotava e veisiga.
Na loloma ena vosota na veika dredre ena bula oqo. E vakatavuvulitaka o Paula na iApositolo, “Sa dau vosota vakadede na loloma… . [Sa] ubia na ka kecega, sa vakabauta na ka kecega, sa vakanuinuitaka na ka kecega, sa vosota na ka kecega. Sa sega ni mudu na loloma” (1 Korinica 13:4, 7–8). Au vakaraici tinaqu ena nona vosota voli mai na daumateni nei taciqu. E sega vakadua ni bau guce na masulaki koya ka dau vakarogoci koya talega. E muri sara , “sa qai kilai yalona tale” (Luke 15:17), dua na cakacaka vinaka, ka vakayagataka na nona kila vakacakacaka me vakavinakataka na vale nei tinana.
E levu sara na matavuvale era dausasaga sara baleta na luvedra talaidredre. E rawa ni da vakacegu mai na “veivauci tawamudu vei ira na itubutubu vakabauta” ka na kauti ira tale na luvedra “kina lomanibai” (Orson F. Whitney, ena Conference Report, Epereli 1929, 110). Me da kakua sara ni soro ena noda lomani ira, masulaki ira, ka vakararavi vua na Tamada Vakalomalagi ena nona dau veikauwaitaki.
Io oqo vei luvequ goneyalewa, kei kemuni kece na itabagone ena Lotu, ni ko ni sa veisau ki na nomuni mataqali bula vou au tukuna vei kemuni na ka oqo. Au vakadinadinataka ena ituvatuva tawamudu ni veika, sa itavi bibi e rawa mo ni na cakava, sa ikoya na nomuni bulia cake e dua na matavuvale e qaqaco vinaka ka dauveilomani. Na matavuvale oqo ena vakalougatataka na nomuni itikotiko ka na toso yani kina tawamudu. Au vakadinadinataka, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.