Na Rarama ni Nona Loloma
E kilai keda yadua na Tamada Vakalomalagi. E kila na sala me lomani keda vakayadua kina ena kena ivakarau eda gadreva vakalevu duadua.
Ena gauna au yabaki ciwa kina, e a toki na neitou matavuvale kina dua na vale e sa bera ni tara vakaoti na kena rumu sara e ra ka keirau dau moce kina kei na taciqu yalewa. Ena so na bogi niu dau tovolea meu moce ena noqu imocemoce, e dau vaka tu na irairai ni iyaloyalo ni tamata na irairai ni lalaga ka se bera ni tara vakaoti. Na veika oqo e vakavuna na noqu dau tadra e so na tadra vakarerevaki. Ena so na gauna au dau lako mocemoce voli ena loma ni neitou vale me yacova niu qai laki yadra vakasauri ena dua na vanua duatani.
Ena dua na bogi niu baci lako mocemoce voli, au qai yadra vata mai kei na dua na veilecayaki kei na rere. Au tovolea meu kaila qai sega ni rogo rawa na domoqu. Sa dua na ka na levu ni buto, e sega mada ga niu raica rawa na ligaqu ni tu sara ga e mataqu. E vakasauri na nona waqaca na cina e dua, ka sa rawa sara niu raica na vanua au sa tu kina. E rairai rogoci au beka o tinaqu niu baci lako mocemoce tiko ka mani lako mai me mai raici au. Ni sega ni raici au ena noqu imocemoce, e mani waqaca kina na cina me vaqarai au.
Ni tabaki ga na ivakasaribariba ni cina au kila sara tu ga vakavinaka na vanua au sa tu kina, na levu ni nona lomani au o tinaqu, kei na sala meu lesu tale kina ki na veitaqomaki ni noqu itutuvi. Au kerei tinaqu me waqaca tu ga na cina ni sa rui vakarerei au vakalevu na butobuto. A vakadonuya. Au vakavinavinaka vakalevu ena levu ni nona lomani au o tinaqu ka lako sobu mai kina me mai waqaca na cina.
Nikua eda vakila e dua tale na mataqali rarama e lomada ni da vakarogoci ira tiko na matasere ni gonelalai ena nodra lagata tiko na qaqa ni sere, “The Lord has blessed me to feel His love” (“I’ll Follow Him in Faith,” Liaona, Fep. 2003, 16). Oqori na vu ni noda dau lako ki lotu e veimacawa ka laga sere kei na serenilotu ni Lalai, ena so na gauna eda dau lagata vakavica vata e dua na sere. Eda kila na qaqana, ia e dau vakasauri ga na kena sa vakasinaita na yaloda na rarama kei na loloma. E dau vaka me da qai nanuma mai se o cei o keda. Baleta ni da luvena na Tamada Vakalomalagi, e dau vaka ni lako sobu mai ka vakawaqaca e dua na cina vei keda.
Na rarama eda dau vakila ena lotu e tautauvata ga na loloma kei na veitaqomaki au a vakila ena nona waqaca na cina o tinaqu ena rumu ena boto ni neitou vale.
A talanoataka e dua na vuniwai ka yacana o Rachel Remen e dua na italanoa dina me baleta e dua na cauravou dau veicaqe bulicaki vinaka ka musudonu, a yali mai vua na loloma e dau salavata mai kei na rarama. E totoka na nona bula, era tu na itokani ka mai wabibiri vinaka tu yani na yagona. Qai tauvi kenisa na yavana. Me sa na musu laivi na yavana ena dela ni duruna. Sa vakanadakui na qito veicaqe kei na gauna ni rogo. Sa basika na yalorarawa, ka sa butobuto ka veilecayaki kina na nona bula. Sa dredre vua me kila se o cei o koya ena veigauna e liu.
A qai kerea o Vuniwai Remen vua na cauravou oqo me droinitaka na irairai ni yagona ena gauna e liu. A droinitaka e dua na droini rawarawa ga ni dua na itutu ni senikau. E qai droinitaka ena lomadonu ni itutu ni senikau e dua na kaca ena dua na peni roka loaloa. E matata ni nanuma o koya ni yagona e vaka ga e dua na itutu ni senikau sa kavoro ka na sega ni rawa ni yaga tale ena dua na ka. E sega sara ni dina oqori. Era a bulia vua e dua na yavana me rawa ni lako kina. Ia sa rui butobuto ga vakalevu na yalona ka sega ni rawa ni vakabulai tale kina na yagona.
Sa qai veitalanoa vata kei ira eso na tamata ka a yacovi ira na leqa vata e tarai koya tiko. E vakila o koya na lomadra. Sa tekivu me dau vukei ira na tamata me ra yalo vinaka cake. Sa basika kina ki yalona e dua na rarama ka sa tekivu me bula cake kina.
A sotava e dua na goneyalewa ka tarai koya tu na mataqali leqa vata. E dau yalorarawa ka rere. Ni curuma yani na nona rumu ni valenibula ena imatai ni gauna, a sega ni vinakata me raici koya mai ka mani davo tu ga ena nona idavodavo ka bobo tu na matana. A tovolea na veika kece sara e kila me rawa ni yacovi koya yani kina. E vakatagitaka na retio, e tukuna eso na italanoa lasa, ka yacova sara ni sa luvata laivi na yavana buli ka vakalutuka yani ki na buturara. Ena nona kidacala, e dolava na matana ka raici koya yani ena imatai ni gauna ni sa kiso wavoki voli ka caliditaka toka na iqaqalo ni ligana me salavata kei na ivakatagi. E kacabote na nona dredre ka kaya, “Kevaka o rawa ni danisi, ena rawa beka niu lagasere.” A yaco me rau veitokani. Erau a wasea na nodrau yalorere ka veivukei me basika kina na vakanuinui.
Ena iotioti ni nona laki raici vei vuniwai na cauravou oqo, e raica na kena droini makawa me vaka na itutu ni senikau kavoro ka kaya, “E se bera ni vakaoti na kequ droini oqori.” E taura e dua na peni dromodromo, ka droinitaka eso na laini mai na kavoro ki na yasa ni pepa. E dusia na kavoro ka kaya, “Oqo na vanua e basika mai kina na rarama.” (Raica na Kitchen Table Wisdom, [1996], 114–118). Au vakabuta ni vakaibalebaletaka tiko o koya ni veika dredre ka butobuto eda dau sotava e dau vukea na noda vakila na rarama mai na nona loloma na Tamada Vakalomalagi.
Ena bogi au a lako mocemoce voli kina ena itabavale e ra mai neitou kau yadra mai ena rere, au a tu ga e yasai taciqu ena veigauna kece. E sega ni dua na leqa vua, ia au a gadreva e dua me vukei au meu raica na rarama.
E dau yaco vei keda kece na ka oqo. Na kena talei e sega ni baleta na duidui ni veika eda sotava, ia ni kilai keda yadua na Tamada Vakalomalagi. E kila na sala me lomani keda vakayadua kina ena kena ivakarau eda gadreva vakalevu duadua. Ena so na gauna eda dau vakila na Nona loloma mai vei ira na noda itubutubu, qasenivuli, kei ira na itokani. Ena so na gauna eda dau vakila na Nona loloma mai na veivakauqeti ni Yalo Tabu. Ena so na gauna eda dau vakila na Nona loloma mai na ivakatagi kei na imoko, mai na ivolanikalou kei na masu. E rawa ni ovici keda ena Nona rarama ena gauna eda gadreva kina, ni da Luvena.
Au kila ni lomani keda vakayadua na Tamada Vakalomalagi. “Io me tiko ga e lomamudou na loloma ni Kalou” (Alama 13:29) e vakadeitaki keda me da dau cakava na veika dredre. Au vakila tiko na loloma oqori ena noqu vosa tiko vei kemuni nikua. Au nuitaka ni o ni na nanuma tiko na veika o ni vakila ena nomuni rogoca na ivakadinadina me baleta na Nona loloma na Tamada Vakalomalagi me baleti iko. Qai tovolea mo tu ena vanua o rawa ni vakila kina na rarama ni Nona loloma.
Sa noqu masu me ra na vakila ka vakamareqeta na gonelalai kece sara na loloma ni Tamada Vakalomalagi, ena yacai Jisu Karisito, emeni.