Toso ki Liu ka Tudei
E rawa mo toso tiko ki liu ena vuku. Ena vukei iko na Yalo Tabu mo tudei, ka toso tikoga ena nuidei.
Ena dela ni dua na wavu mai Copenhagen, Denmark, e duri tu kina e dua na ivakatakarakara varasa ni goneyalewa ka yacana o Kristina. E tucake tu o Kristina me qarava tu yani na wasawasa ka vakanamata tu ki na nona inaki sa ikoya na nona veitokoni vata kei ira na Yalododonu e Saioni. E sa liwa ka saqati koya tiko na cagi kaukauwa, ia e sega ni railesu. E sa tudei ena nona toso ki liu ni vakayacora tiko e dua na itavi dredre ia e kila tiko ni ka dodonu. Au taleitaka na ivakatakarakara oqori, vei au o Kristina e matataka na buqu vakatolu e marama ni Denmark ka a digitaka me lewe ni Lotu ena kedra maliwa na veivorati vakaitamera. Au vakavinavinakataka na nona yalodei kei na nona ivakadinadina. Na nona digidigi ena siga o ya e sa mai vakacavari e sega walega ena noqu ilesilesi tawamudu, ia na nodra ilesilesi talega na veikawatamata.
Ena iVola i Momani, e tukuna kina vei keda o Nifai ni rawa me da “toso ki liu” (2 Nifai 31:20) E kaya ni sega walega ni rawa, ia e DODONU me rawa. E rairai beka ni o Nifai, me vakataki Kristina, e rawa ni raica ni nona digidigi dodonu e dua na tamata ena takavi ira yani na veitabatamata. Ena gauna e vakatalai lesu kina o Nifai mai vei tamana ki Jerusalemi me laki kauta mai na peleti i Lepani, e kaya kina: “ia sa lewa vuku ni Kalou me datou mai kauta na ivolatukutuku oqo, me datou maroroya kina na nodra ivakavuvuli na noda qase” (1 Nifai 3:19–20; sa vakaikuritaki). E a vakananuma tiko o Nifai na nona matavuvale ena gauna mai muri e dina ga ni se sega tu ni nona vakanananu me na vakamau. Nanuma tiko ni ratou a tu sara ga vakataki iratou na nona matavuvale ena loma ni lekutu! A sega walega ni a raica o Nifai e dua na raivotu me baleta na nona ilesulesu ki na nona vuvale vakalomalagi, ia e a raica talega e dua na raivotu ni veika e vinakata ena nona vuvale e vuravura.
Ena vukei kemuni na iVakabula mo ni raica ka kila na raivotu e vakarautaka tu vei kemuni. O kemuni na luvena goneyalewa lomani. E kilai kemuni vakayadudua ka sa tu e dua na nona ituvatuva me baleta na nomuni bula. E sa yalataka kevaka mo ni bula kilikili, ena tiko vata ga kei kemuni na Nona Yalotabu.
Me vaka ga na kaukauwa ni cagi ka liwa veibasai toka ena vanua ka qarava tu yani o Kristina ena wavu o ya mai Denmark, oi kemuni vakayadua o ni na sotava tiko na veivorati mai na kaukauwa ni veika vakavuravura. Na “Toso ki liu” e vakaraitaka na vorata. E sega ni kaya na ivolanikalou, taubale ki liu, se yavala ki liu, se lako yani ki liu. E kaya me da toso ki liu! Me vakayacori oqo, e dodonu me tiko e dua na raivotu ni vanua o ni lako tiko kina. Na Yalo Tabu ena vukea na nomuni tudei vakadua kei na nomuni ivakadinadina ni iVakabula ena vukea na nomuni lako yani ki liu vata kei na dua na vakanuinui ena taucoko ni rarama.
Ena vica na yabaki sa oti, keirau a vakarau kina kei na noqu lewenivale me keirau cici ena Boston Marathon. Ena bogi ni vakarau na veitaucici, ena kena sasagataki me raitayaloyalotaki tiko na veika ena yaco me vakacavari kina na qito, keirau a qai lako sobu ki Boston e rauta ni dua na maile mai na vanua me cava kina na veitaucici. Ena kena vakadirorogo tu na yakavi o ya keirau a qai vesu ivava ni cici ka keirau ciciva yani na iotioti ni maile ki na vanua me cava kina na qito. Ena neirau sa takosova yani na laini ni kena icavacava keirau sa qai laveta ruarua ki macawa na ligai keirau ena vakanananu ni keirau sa qaqa ena veitaucici. Keirau sa raitayaloyalotaka tu na nodra kailavaki keirau tu mai ena valenisarasara e udolu vakaudolu na tamata sarasara. Ena siga ka tarava keirau a qai cici ena veitaucici. E ruasagavulu kaono poidi rua na maile sa dua na bolebole levu. Era tu na kena veidelana ka ra vakatokai me “Vakamosiuto” e dua na iulubale vinaka dina. Ena gauna taucoko au ciciva tiko kina na veidelana oqori, au vakasamataka tikoga na laini ni kena icavacava vata kei na ka au vakila ena bogi ena kena takosovi na laini ena qaqa. E veivuke sara ena noqu vakacavara na veitaucici ena qeqera ni ucacevata ni cagi kaukauwa e New England.
Ena vukea na nomuni toso ki liu na nomuni raitayaloyalotaka na nomuni veigauna sa bera mai. Taura e vica na miniti ka raitayaloyalotaka se evei na vanua o ni na vinakata mo ni tiko kina ena dua na yabaki, se rua, se lima. Oti mo ni qai cakacakataka mo ni vakarautaki kemuni. Era sega walega ni cici ena veitau cici o ira na tamata baleta ni ra vinakata. E dodonu me ra vakaukauwa yago ena veisiga, tara cake vakamalua na igu kei na vosota mo ni ciciva na 26.2 na maile na kena balavu. Sa vakakina na bula. Sa ikoya na gumatua ena masu ena veisiga kei na vulici ni ivolanikalou me vukea na nomuni tuvatuvalaki. Ena veivakayarayarataki ki na veitabatamata na nomuni vakatulewa ena veisiga yadua.
Na semineri e vukei Melissa me raitayaloyalotaka na mataqali goneyalewa vakacava e vinakata me yacova. E a sega ni lewe ni Lotu, ia e volayaca ena semineri vata kei ira na nona itokani. Ni sa yabaki 18, e a vakavulici mai vei rau na daukaulotu. E kila ni veika erau vakavulica vua e dina. E sa kamikamica dina na yalo ena nona papitaiso. E vaka ni sega walega ni o ira na nona itokani kei ira na nona matavuvale era a tiko rawa kina, ia o ira sara talega na nona itokani ena veigauna sa bera mai. E vakaraitaka na bisopi ni vaka sara ga e rogoca rawa na domo ni nona matavuvale ena gauna sa bera mai—“Vinaka, nau!”
Me vakataki Melissa, o ni sa cakava na veiyalayalati ni papitaiso. Mai na nomuni rokova tiko na nomuni veiyalayalati ena rawa kina na nomuni dusimaki mai vua na Yalo Tabu. Ena taqomaki kemuni na Yalo Tabu ka vakaukauwataki kemuni ka tukuna vei kemuni “na veika kece [mo] dou kitaka” (2 Nifai 32:5). Na isolisoli oqo e wasei kemuni tani mai na vuravura.
Keimami kila ni levu na veivorati o ni na sotava ena nomuni ituvatuva. Era tukuna vei au na goneyalewa mai Tennessee kei Arkansas na nodra sotava tiko e veisiga na veivorati e koronivuli me baleta na nodra veivakabauta. O ira na goneyalewa au sotavi ira e Haiti era sotava talega na veivakasosataki me ra vakaitavi ena veika ka sega ni veiganiti vata kaya e dua na goneyalewa ni veiyalayalati. Ia e serau ka ramase na matadra vata kei na vakanuinui ni kosipeli. Era tudei tu ga baleta ni ra vakarorogo ki na “domo lailai e vinaka” (1 Tui 19:12) ni Yalo Tabu ka muria na nona veivakauqeti.
Ena dusimaki kemuni na Yalo Tabu ena nomuni vakatulewa me baleta na gauna sa bera mai. E dua tale na goneyalewa au kila ni rau a veivosaki tiko kei na dua na gonetagane totoka ka balavu—na kalokalo ni timi ni basketball ni koronivuli ka peresitedi ni kalasi e cake. Ena nodrau veivosaki tiko me baleta na veigauna sa bera mai, e vakamacalataka o koya na goneyalewa ni a sa lewa oti tu ena dua na gauna balavu sa oti me rau na vakamau ena valetabu kei na dua na gonetagane me sa kaulotu oti. Na kaulotu e a sega ni tiki ni nona ituvatuva na gonetagane ka sa mani sega tale ni dua na ka e tukuni. Ena Siganisucu ka tarava, e a qai solia na gonetagane vua na goneyalewa e dua na iloloma lailai. Ena nona sa sereka na goneyalewa, e a qai kila ni oya e dua na ivola mai vua na parofita ni Kalou ka kaciva tiko kina na nona itokani gonetagane me kaulotu. Na nona veivakayarayarataki vakadodonu e vukea na gonetagane oqo me cakava e dua na vakatulewa bibi.
O kemuni talega e rawa mo ni vakayarayarataki ira na gonetagane ko ni veitokani vata tu me ra “gumatuataka na nodra bula dodonu ka vakavinakataka cake” (Gordon B. Hinckley, “The Quest for Excellence,” Ensign, Sepiteba 1999, 2). E rawa mo ni vukei ira na gonetagane me ra vakavakarau ki na kaulotu dokai. E rawa mo ni vukei ira me ra tudei ena nodra bula savasava me rawa ni ra qarava na nodra matabete ena veidokai. Na nomuni veivakayarayarataki ena yalododonu ena nona bula e dua na gonetagane e rawa me vakavatukana tawamudu, e sega walega ena nona bula ia ena nodra bula na veitabatamata.
Ena gauna e sa yabaki 15 kina o Emi na luvei keirau goneyalewa, e a cakava e dua na vakatulewa. Au raica na nona iVola i Momani ni cegai tu ena Alama wase 48. E a makataka tu na veitikina ka vakamacalataki Moronai: “Raica sa tamata kaukauwa sara ka tamata qaqa ko Moronai; io sa tamata yalomatua sara talega… . Io, sa dei sara na nona vakabauti Karisito” (Alama 48:11, 13).
Ena tutuna e vola koto kina, “Au vinakata meu vakamau vata kei na dua na tagane vakataki Moronai.” Ni oti e vitu na yabaki—e a yaco dina! E a rawata na nona raivotu o Emi me baleta na watina ena gauna mai muri ena nona wilika na ivolanikalou kei na vakarorogo ena veiuqeti ni Yalo Tabu. E yaco talega me kila ka matata vua na iVakabula kei na Nona “navunavuci tu me rawa kina na bula” (Alama 42:8).
Ena nomu wilika na veiivolanikalou, ena qai yaco mo kila ni sega walega ni rarama kei na vunibula kei vuravura na iVakabula; sa iKoya na noda inuinui dina duadua ga. Mai Vua e rawa ni o vakanuinui mo na lesu tale ka bula vata kei Tamada mai Lomalagi. Mai Vua e rawa mo veivutuni ka vorata na veika ka rawa me vakaleqai iko ena nomu tudei. Mai Vua e rawa mo kunea na kaukauwa kei na veiuqeti mo toso ki liu veitalia kevaka e liwa mai na cagi ni veivakatovolei.
Ena gauna oqo e rairai mo sa kakua ni tucake e dela ni wavu ka cakava na vakatulewa dredre me vakataki Kristina. E sa na sega talega ni rawa vei iko mo toso ki liu ena veidelana ni veitaucici. Ia oni na sota kaya na digidigi ka na koto vata kei na tawamudu ni kena vakayagataki. E rawa ni o ni toso ki liu vata kei na raivotu. Na Yalo Tabu ena rawa ni vukei kemuni mo ni tudei vakadua kei na nomuni ivakadinadina ni iVakabula e rawa me vukei kemuni mo ni toso vata kei na nomudou vakanuinui taucoko sara.
Ena rairai tu mai liu e so na veivakatovolei dredre, ia na noda Turaga ka iVakabula, o Jisu Karisito, e a yalataka na veivuke ena veikalawa ni gaunisala. E sega vakadua ni bau dua na gauna bibi duadua me tautauvata kei na toso ki liu ka tudei.
Ia me vaka au sa tukuna vata kei Nifai, “Ia, e dodonu mo dou toso ki liu ka tudei vei Karisito ena nomudou vakanuinui taucoko sara… . Ia kevaka dou sa toso ki liu, … ka vosota me yacova na ivakataotioti, … raica sa kaya vakaoqo na tamada: Dou na rawata na bula tawamudu” (2 Nifai 31:20; emphisis added), ena yaca i Jisu Karisito, emeni.