ពិភពលោកនៅសម័យព្រះគម្ពីរសញ្ញាចាស់

ភ្នំអារ៉ារ៉ាត ជាកន្លែងបុរាណដែលលោកណូអេបានកឿងទូកធំ (លោកុ. ៨:៤)។ កន្លែងមែនទែននោះគ្មាននរណាស្គាល់ទេ។
អ៊ើរ ជាទីលំនៅទីមួយរបស់លោកអ័ប្រាហាំ ជាកន្លែងដែលលោកជិតកើតទៅមនុស្សសម្រាប់ធ្វើយញ្ញបូជា, បានឃើញទេវតានៃព្រះយេហូវ៉ា, ហើយបានទទួលយូរីម និងធូមីម (លោកុ. ១១:២៨–១២:១; អ័ប្រា. ១; ៣:១)។ (ក៏សំគាល់ដែលថា កន្លែងមួយទៀតសម្រាប់អ៊ើរ គឺនៅមេសូប៉ូតាមាខាងជើង)។
បាប៊ីឡូន, បាបិល (ស៊ីណើរ) លើកដំបូង ត្រូវបានមកនៅដោយគូស ជាកូនប្រុសរបស់ហាំ និងដោយនីមរ៉ូឌ។ ជាកន្លែងដើមនៃពួកសាសន៍យ៉ារេឌ នៅសម័យប៉មនៃបាបិល នៅឯវាលទំនាបស៊ីណើរ។ ក្រោយមក ជាទីក្រុងខេត្តបាប៊ីឡូន ហើយជាទីលំនៅរបស់ស្ដេចនៃពួកបាប៊ីឡូន ព្រមទាំងស្ដេចនេប៊ូក្នេសា ដែលបានចាប់ពួកសាសន៍យូដាជាច្រើនធ្វើជាឈ្លើយ យកទៅទីក្រុងនេះ បន្ទាប់ពីការបំផ្លិចបំផ្លាញក្រុងយេរូសាឡិម (៥៨៧ ម.គ.ស.)។ ពួកសាសន៍យូដាជាប់នៅជាឈ្លើយនៅក្រុងបាប៊ីឡូនអស់រយៈ ៧០ ឆ្នាំ រហូតដល់សម័យស្ដេច ស៊ីរូស ដែលបានអនុញ្ញាតឲ្យពួកសាសន៍យូដាវិលទៅក្រុងយេរូសាឡិមវិញ ដើម្បីសង់ព្រះវិហារ។ ដានីយ៉ែលជាព្យាការី ក៏បានអាស្រ័យនៅទីនេះនៅក្រោមស្ដេចនេប៊ូក្នេសា, ស្ដេចបេលសាសារ, និងស្ដេចដារីយុស ទី១ (លោកុ. ១០:១០; ១១:១–៩; ២ ពង្សាវ. ២៤–២៥; យេរេ. ២៧:១–២៩:១០; អេសេ. ១:១; ដានី. ១–១២; អោមណៃ ១:២២; អេធើរ ១:៣៣–៤៣)។
ស៊ូសាន (ស៊ូសា) ជារាជធានីនៃអាណាចក្រពើស៊ី នៅក្រោមរជ្ជកាលរបស់ស្ដេចដារីយុស ទី១ (ដារីយុសដ៏មហិមា), ស្ដេចស៊ើកសេស (អ័ហាស៊ូរុស), និងស្ដេចអើថាស៊ើកសេស។ ជាទីលំនៅរបស់ព្រះនាងអេសធើរគឺសេចក្ដីក្លាហាន និងសេចក្ដីជំនឿរបស់ព្រះនាងនេះហើយ ដែលបានជួយសង្គ្រោះពួកសាសន៍យូដា។ ដានីយ៉ែល និងនេហេមា ក្រោយមកបានបម្រើនៅទីនេះ (នេហេ. ១:១; ២:១; នាងអេសធើរ ១:១; ដានី. ៨:២)។
វាលទំនាបឌូរ៉ា សាដ្រាក់, មែសាក់, និងអ័បេឌ-នេកោ ត្រូវបានបោះទៅក្នុងឡភ្លើង នៅពេលពួកគេមិនព្រមថ្វាយបង្គំរូបព្រះធ្វើពីមាស ដែលបានធ្វើដោយស្ដេចនេប៊ូក្នេសា ព្រះរាជបុត្រានៃព្រះបានរក្សាជីវិតពួកគេទុក ហើយពួកគេបានចេញមកពីឡភ្លើងដោយគ្មានគ្រោះថ្នាក់អ្វីឡើយ (ដានី. ៣)។
អាសស៊ើរ ក្រុងអាសស៊ើរ គឺជារាជធានីទីមួយរបស់ស្រុកអាសស៊ើរក្រោយមក គឺក្រុងនីនីវេ។ សាលម៉ានេស៊ើរ ទី១ និងស៊ើកុន ទី២ ជាអ្នកគ្រប់គ្រងរបស់ពួកអាសស៊ើរបានច្បាំងយកនគរអ៊ីស្រាអែលខាងជើង ហើយបានចាប់យកពូជទាំង១០ អំបូរទៅជាឈ្លើយ នៅឆ្នាំ ៧២១ ម.គ.ស. (២ ពង្សាវ. ១៤–១៥, ១៧–១៩)។ ស្រុកអាសស៊ើរគឺជាខ្មាំងដល់ស្រុកយូដា រហូតដល់ឆ្នាំ ៦១២ ម.គ.ស. កាលស្រុកអាសស៊ើរត្រូវបានច្បាំងយកដោយស្រុកបាប៊ីឡូន។
នីនីវេ ជារាជធានីនៃស្រុកអាសស៊ើរ។ ស្រុកអាសស៊ើរបានទៅច្បាំងនឹងដែនដីយូដា រវាងរាជ្យនៃស្ដេចហេសេគា និងការងារបម្រើរបស់ព្យាការីអេសាយ។ ក្រុងយេរូសាឡិម ជារាជធានីនៃស្រុកយូដា នោះត្រូវបានរួចផុតនៅពេលទេវតាបានវាយពួកទាហារអាសស៊ើរ ស្លាប់អស់ ១៨៥,០០០ នាក់ (២ ពង្សាវ. ១៩:៣២–៣៧)។ ព្រះអម្ចាស់ទ្រង់បានប្រាប់ព្យាការីយ៉ូណាសឲ្យទៅហៅប្រជាជននៅទីក្រុងឲ្យប្រែចិត្ត (យ៉ូណាស ១:២; ៣:១–៤)។
ហារ៉ាន លោកអ័ប្រាហាំបានស្នាក់នៅទីនេះអស់មួយរយៈ មុនធ្វើដំណើរទៅស្រុកកាណាន។ ឪពុក និងបងប្រុសរបស់លោកអ័ប្រាហាំបាននៅទីនេះ។ នាងរេបិកា (ម្ដាយរបស់អ៊ីសាក) និងនាងរ៉ាជែល នាងលេអា នាងប៊ីលហា និងនាងស៊ីលផា (ជាប្រពន្ធទាំងឡាយរបស់យ៉ាកុប) ពួកគេបានមកពីតំបន់នេះ (លោកុ. ១១:៣១–៣២; ២៤:១០; ២៩:៤–៦; អ័ប្រា. ២:៤–៥)។
កើកេមីស ផារ៉ោននេកោបានចាញ់ស្ដេចនេប៊ូក្នេសានៅទីនេះ កាលដែលបញ្ចប់នូវអំណាចនៃពួកអេស៊ីព្ទនៅស្រុកកាណាន (២ របា. ៣៥:២០–៣៦:៦)។
ស៊ីដូន ទីក្រុងនេះបានស្ថាបនាដោយស៊ីដូន ដែលជាចៅរបស់ហាំ ហើយជាទីក្រុងនៃពួកកាណានមួយដែលនៅជើងបង្អស់ (លោកុ. ១០:១៥–២០)។ ជាទីលំនៅនៃព្រះនាងយេសិបិល ជាអ្នកដែលបាននាំឲ្យមានការថ្វាយបង្គំដល់ព្រះបាលនៅស្រុកអ៊ីស្រាអែល (១ ពង្សាវ. ១៦:៣០–៣៣)។
ទីរ៉ុស នេះជាទីក្រុងនៅតាមកំពង់ និងខាងទំនិញទិញដូរមួយនៅសុកស៊ីរី។ ស្ដេចហ៊ីរ៉ាមពីក្រុងទីរ៉ុសបានបញ្ជូនឈើតាត្រៅ និងមាស និងពួកអ្នកធ្វើការឲ្យទៅជួយស្ដេចសាឡូម៉ូនសង់ព្រះវិហាររបស់ទ្រង់ (១ ពង្សាវ. ៥:១–១០, ១៨; ៩:១១)។
ដាម៉ាស លោកអ័ប្រាហាំបានជួយសង្គ្រោះឡុតនៅជិតទីនេះ។ ដាម៉ាសជាទីក្រុងធំមួយនៅស្រុកស៊ីរី។ នៅក្នុងរាជ្យស្ដេចដាវីឌ ពួកអ៊ីស្រាអែលបានច្បាំងយកទីក្រុងនេះ។ លោកអេលីយ៉ាបានចាក់ប្រេងលាបហាសាអែលឲ្យធ្វើជាស្ដេចលើដាម៉ាស (លោកុ. ១៤:១៤–១៥; ២ សាំយូ. ៨:៥–៦; ១ ពង្សាវ. ១៩:១៥)។
កាណាន លោកអ័ប្រាហាំ និងកូនចៅរបស់លោកត្រូវព្រះអម្ចាស់ប្រទានដែនដីនេះឲ្យទុកជាកេរ្តិ៍អាករដ៏អស់កល្បជានិច្ច (លោកុ. ១៧:៨)
ភ្នំស៊ីណាយ (ហូរែប) ព្រះអម្ចាស់ទ្រង់បានមានព្រះបន្ទូលជាមួយនឹងលោកម៉ូសេចេញពីគុម្ពបន្លាដែលឆេះ (និក្ខ. ៣:១–២)។ លោកម៉ូសេបានទទួលក្រឹត្យវិន័យ និងព្រះបញ្ញត្តិ ១០ ប្រការ (និក្ខ. ១៩–២០)។ ព្រះអម្ចាស់ទ្រង់បានមានព្រះបន្ទូលជាមួយនឹងលោកអេលីយ៉ា ដោយសំឡេងតូចរហៀងៗ (១ ពង្សាវ. ១៩:៨–១២)។
អេស៊ាន-គេប៊ើរ ស្ដេចសាឡូម៉ូនបានធ្វើ « នាវាមួយក្រុម » នៅត្រង់អេស៊ាន-គេប៊ើរ (១ ពង្សាវ. ៩:២៦)។ ប្រហែលជានៅកំពង់នេះហើយដែលមហាក្សត្រីស្រុកសេបាបានចុះសំពៅមករកទ្រង់ បន្ទាប់ពីបានឮកិត្តិនាមរបស់សាឡូម៉ូន (១ ពង្សាវ. ១០:១–១៣)។
អេស៊ីព្ទ លោកអ័ប្រាហាំបានធ្វើដំណើរមកទីនេះ ពីព្រោះតែសេចក្ដីអំណត់អត់ដ៏ធំមួយនៅស្រុកអ៊ើរ (អ័ប្រា. ២:១, ២១)។ ព្រះអម្ចាស់ទ្រង់បានប្រាប់អ័ប្រាហាំឲ្យបង្រៀនពួកអេស៊ីព្ទ នូវអ្វីៗដែលទ្រង់បានបើកសម្ដែងដល់លោក (អ័ប្រា. ៣:១៥)។ ពួកបងប្រុសរបស់យ៉ូសែបបានលក់លោកជាទាសករ (លោកុ. ៣៧:២៨)។ យ៉ូសែបបានក្លាយទៅជាអ្នកត្រួតត្រានៅផ្ទះរបស់ប៉ូទីផារនៅទីនេះ។ លោកត្រូវគេចាប់ដាក់គុក។ លោកបានបកស្រាយសប្ដិជូនផារ៉ោន ហើយបានទទួលតំណែងដែលមានសិទ្ធិអំណាចនៅស្រុកអេស៊ីព្ទ។ យ៉ូសែប និងពួកបងប្អូនរបស់លោកបានជួបជុំគ្នា។ យ៉ាកុប និងក្រុមគ្រួសាររបស់លោកបានផ្លាស់មកនៅទីនេះ (លោកុ. ៣៩–៤៦)។ ពួកកូនចៅអ៊ីស្រាអែលបានរស់នៅត្រង់កូសែន កាលពួកគេស្នាក់នៅស្រុកអេស៊ីព្ទ (លោកុ. ៤៧:៦)។

ពួកអ៊ីស្រាអែលបានកើនចំនួនជាច្រើន « ក៏បានទៅជាស្ដុកស្ដម្ភឡើងសន្ធឹក » គ្រានោះ ពួកគេត្រូវពួកអេស៊ីព្ទដាក់ក្នុងសេវកភាព (និក្ខ. ១:៧–១៤)។ ក្រោយពីមានគ្រោះជាច្រើនកើតឡើង ទើបផារ៉ោនអនុញ្ញាតឲ្យពួកអ៊ីស្រាអែលចេញពីស្រុកអេស៊ីព្ទទៅ (និក្ខ. ១២:៣១–៤១)។ លោកយេរេមាត្រូវបានចាប់យកទៅស្រុកអេស៊ីព្ទ (យេរេ. ៤៣:៤–៧)។
កាប់ថោរ (ក្រេត) ជាដែនដីបុរាណរបស់ពួកមីណូរ។