Lēsoni 46
“ ʻE Nofo Ia mo Kinautolu, pea Te Nau Hoko ko Hono Kakai”
Taumuʻá
Ke fakalotolahiʻi e kalasí ke nau hanganaki atu ki he kahaʻú mo ha ʻamanaki lelei, koeʻuhí ʻe ikunaʻi ʻa e ngaahi mālohi ʻo e koví pea ʻe pule fakatuʻi ʻa e Fakamoʻuí ʻi he ikuna.
Teuteú
-
Lau, fakalaulauloto mo ke lotua ʻa e ngaahi potu folofola ko ʻení:
-
Fakahā 5:1–5; 6. Ko ha mamata ʻa Sione ʻi ha fakahā, ki ha tohi mo ha meʻa fakamaʻuʻe fitu pea ne vakaiʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻa ne hoko ki he fuofua fakamaʻu ʻe onó, pe ngaahi vahaʻa taimi. Ko ʻene mamata ki hono tauʻi ʻe Sētane ʻa e kau anga-tonu ʻi he kuonga kotoa pē.
-
Fakahā 19:1–9; 20:1–11. Ko e mamata ʻa Sione ʻe haʻihaʻi ʻa Sētane pea ʻe pule fakatuʻi ʻa Kalaisi ʻi he ikuna lolotonga ʻa e Nofotuʻí.
-
Fakahā 20:12–22:21. Ko e ako ʻa Sione ʻo ka hili ʻa e fakamaau fakaʻosí, ʻe nofo fakataha ʻa e kau anga-tonú mo e ʻOtuá.
-
-
Fakalahi ki he laukongá: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 77.
-
Fokotuʻu ki hono akoʻí: “Neongo e meʻa kotoa pē, ko e teuteu mahuʻinga tahá koe. Mateuteu ke ke maʻu e mālohi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní” (Boyd K. Packer, Teach Ye Diligently [1975], 219). ʻOku totonu ke faifeinga ʻa e toko taha kotoa pē ʻo kitautolu ke moʻui mo faiako hangē ko e Fakamoʻuí. Fakakaukauʻi ʻi he faʻa lotu ʻa e meʻa te ke fai ke fakapapauʻi ai ʻokú ke faiako ʻaki e mālohi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní.
Fokotuʻu Ki he Founga Fai ʻo e Lēsoní
Ngaahi Fakakaukau ke Fakalahi ki Hono Akoʻi ʻo e Lēsoní
ʻOku hoko ʻa e nāunau ko ʻení ko ha fakalahi ki he lēsoni ʻoku fokotuʻu atú. Te ke lava ʻo fakaʻaongaʻi ha fakakaukau ʻe taha pe lahi ange mei heni ke hoko ko ha konga ʻo e lēsoní.
1. Ko e fakatuʻutāmaki ʻo hono tuku hotau lotó ki he ngaahi koloa fakaemāmaní
-
ʻOku akoʻi mai ʻe he Fakahā 18:11–18 ʻe tangi ʻa e kau angahalá koeʻuhí ko e mole ʻa ʻenau ngaahi koloa fakaemāmaní pea te nau ofo ʻi hano fakaʻauha ha fuʻu puleʻanga fakaemāmani lahi, ʻi ha kiʻi vahaʻa taimi nounou. Ko e fē nai ha taimi kuó ke mamata ai ki hano fakaʻauha pe fakamoleki ha ngaahi koloa fakaemāmani ʻi ha kiʻi taimi nounou?
-
Ko e hā e fakatuʻutāmaki ʻo hono tuku hotau lotó ʻi he ngaahi meʻa fakaemāmaní? Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku tohoakiʻi ai kitautolu ʻe he ngaahi meʻa fakaemāmaní mei he ngaahi meʻa fakalaumālié?
2. Ko e ʻUluaki Toetuʻú
Kole ki ha mēmipa ʻo e kalasí ke ne lau mai ʻa e Fakahā 20:4–6. Ke tokoni ke fakamahino ki he kalasí ʻa e potu folofola ko ʻení, hanga ʻo fakahoko ʻa e fakamatala ko ʻeni ʻoku hā atú (ʻi he peesi hono hokó):
Ko e ʻUluaki Toetuʻú, pe ko e toetuʻu ʻo e kau anga-tonú, ʻe kamata ia he Hāʻele ʻAnga Ua mai ʻa e Fakamoʻuí. Ko kinautolu ia te nau maʻu ʻa e pale ʻo e nāunau silesitialé pe telesitialé, ʻa ia te nau tuʻu hake ʻi he toetuʻu ko ʻení (T&F 88:98–99). Ko e Toetuʻu hono Uá, pe ko e toetuʻu ʻo e kau taʻe anga-tonú, he ʻikai ke kamata ia kae ʻoua kuo ʻosi ʻa e Nofotuʻí. Ko kinautolu ia te nau maʻu ʻa e pale ʻo e nāunau tilesitialé pea mo e ngaahi foha ʻo e malaʻiá, ʻa ia te nau tuʻu hake ʻi he toetuʻu ko ʻení (T&F 88:100–102).
3. Ko e meʻa fakamaʻu ʻe fitu ʻi he tohi ʻa Fakahaá
ʻOku ʻoatu ʻe he siate ko ʻení ha fakamatala ke tānaki atu ki he ngaahi fakamatala kau ki he meʻa fakamaʻu taki taha ʻe fitú. ʻE lava ke ʻaonga ʻa e siate ko ʻení ki hono fakamahino ʻa e faʻunga ʻo e tohi ʻa Fakahaá.Fakatokangaʻi ange ʻoku hiki fakahokohoko pē ʻa e ngaahi meʻa naʻe hokó ʻo fakatatau ki he ngaahi taimi naʻa nau hoko aí. ʻOku ʻikai totonu ke nau fetoʻoaki ia mo e ngaahi kuonga faka-kosipelí.
Meʻa Fakamaʻu |
Ngaahi Meʻa Lalahi ne Hokó Meʻa Fakamaʻú |
---|---|
Meʻa Fakamaʻu ʻUluakí |
Ko e fakatupu ʻo e māmaní mo e hinga ʻa ʻÅtama mo ʻIví; ko e ngāue ʻa ʻĪnoké pea mo hono ʻave hono koló ki langí (Fakahā 6:1–2). |
Meʻa Fakamaʻu Hono Uá |
Ko Noa mo e Lōmakí (Fakahā 6:3–4). |
Meʻa Fakamaʻu Hono Tolú |
Ko e ngaahi ngāue ʻa ʻĒpalahame, ʻAisake, Sēkope pea mo Siosefá (Fakahā 6:5–6). |
Meʻa Fakamaʻu Hono Faá |
Ko e ngāue ʻa Mōsesé; ko e hiki fononga mei ʻIsipité; ko e vahaʻa taimi ne pule ai ʻa e kau fakamāú; ko e vahaʻa taimi ne pule ai ʻa e ngaahi tuʻí; ko hono vahevahe ʻo e puleʻangá; ko hono ikunaʻi ʻo e ngaahi puleʻangá (Fakahā 6:7–8). |
Meʻa Fakamaʻu Hono Nimá |
Ko e ʻaloʻí, ngāue, kalusefai, mo e toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí; ko e fokotuʻu hono Siasí mo e ngāue ʻa e kau ʻAposetoló, ko hono fakapoongi ʻo e kau ʻAposetoló; ko e Hē mei he Moʻoní (Fakahā 6:9–11). |
Meʻa Fakamaʻu Hono Onó |
Ko e hokohoko atu ʻo e Hē mei he Moʻoní; ko hono toe fakafoki mai ʻo e ongoongoleleí ʻi he Palōfita ko Siosefa Sāmitá; ko hono fakahā mai e ngaahi fakaʻilonga ʻo e ngaahi kuongá(Fakahā 20:1–6). |
Meʻa Fakamaʻu Hono Fitú |
Ko e ngaahi taú, mahaki fakaʻauhá mo e fakaumiuminoá; ko e Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e ʻEikí (Fakahā 8:1–19:21). Ko e Nofotuʻi ʻi he melinó ilonga ʻo e ngaahi kuongá (Fakahā 20:1–6). Ko hono tuku ange mai ʻo Sētane ʻi ha faʻahitaʻú, ko e tau lahi fakaʻosí pea mo e fakamaau fakaʻosí (Fakahā 20:7–15). |
Hili ʻa e Meʻa Fakamaʻu Hono Fitú |
Liliu e māmaní ki hono tuʻunga fakasilesitialé (Fakahā 21:1–22:6). |
-
Fakamahino ange ko e ngaahi foʻi meʻa fakamaʻu ʻe nima ki muʻá, ʻoku hā ia ʻi ha veesi ʻe 11, ko e fika onó ʻoku lave ki ai ha veesi ʻe 14, pea ko e meʻa fakamaʻu hono fitú ʻoku lave ki ai ha veesi ʻe 226. Ko e hā ʻoku akoʻi mai kiate kitautolu ʻe he fakamamafa ko ʻení?
Fakamahino ange naʻe tukutaha ʻe Sione ʻene tokangá ki he ngaahi meʻa ko ia ʻe hoko ʻi hotau kuongá pea mo e kuonga ka hoko maí. Naʻe hiki ʻa e tohi ʻa Fakahaá ʻo fakatefito ki hotau kuongá ni, pea ʻe tāpuekina ʻetau moʻui ʻi heʻetau ako iá mo ʻetau teuteu ki he Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e Fakamoʻuí.