Ngaahi Tohi Lēsoni Palaimelíi mo e Taimi Fevahevaheʻakí
Lēsoni 13: Ko e Fuakava ʻo e Papitaisó


Lēsoni 13

Ko e Fuakava ʻo e Papitaisó

Taumuʻá

Ke tokoniʻi ʻa e fānaú ke mahino kiate kinautolu ko e taimi ko ē ʻoku papitaiso ai kinautolú, ʻoku nau fai ha fuakava mo e Tamai Hēvaní.

Teuteú

Fakatokangaʻi ange: Koeʻuhí ʻe fuʻu fie maʻu ʻa e meʻa lahi ia ke liliu ke feʻunga mo e fānau taʻu faá, nimá, mo e onó, mahalo pē naʻa lelei ke ke kiʻi fakatatali ke toki akoʻi ia ʻo ofi atu ki he taimi ʻoku teu ke papitaiso ai ʻa e fānaú.

  1. Lau mo ako ʻi he faʻa lotu ʻa e Mōsaia 18:8–10 pea mo e ʻAlamā 7:15–16.

  2. Teuteuʻi mai ʻa e ngaahi kaati foʻi lea ko ʻení:

    Talangofua ki he ngaahi fekaú

    Fakamolemoleʻi au

    Meʻa-foaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní

    Nofo fakataha mo ia ʻo taʻe ngata

  3. Ngaohi ha ongo fakaʻilonga ʻe ua mei ha pepa, ʻaki hono pelu ua fakalōloa ʻa e laʻi pepá, pea tohiʻi ai ʻo peheni:

    ʻOku ou palōmesi

    ʻOku palōmesi ʻa e Tamai Hēvaní

  4. Teuteu ke ke tokoni ki he fānaú ke mou hivaʻi pe lau ʻa e lea ʻo e “Papitaiso” (Children’s Songbook, p. 100).

  5. Ngaahi nāunau ʻoku fie maʻú:

    1. Tohi ʻa Molomona.

    2. Fakaʻilonga ngaohi mei he pepá ke taki taha ʻa e fānaú pea tohiʻi ai ʻeni “Te u lava ʻo tauhi ʻa ʻeku ngaahi palōmesí”.

    3. Fakatātā ʻo e tamasiʻi mo e taʻahine (fakatātā naʻe kosi 3–1 mo e 3–2).

    4. Kiʻi tangai pepa lahi feʻunga ke faʻoaki ai ʻa e ngaahi kaati foʻi leá.

    5. Sioka, palakipoe mo e meʻa tāmate palakipoe.

    6. Fakaʻilonga mo e foʻi mama FKT.

    7. Fakatātā 3–13, Ko ha Tamasiʻi ʻoku Papitaiso (62018); fakatātā 3–10, Ko e Fuofua Meʻa Hā Maí (62470 900; Ngaahi Fakatātā ʻo e Ongoongoleleí 403); fakatātā 3–23, Ko ha Tamasiʻi ʻokú ne Lau ʻa e Folofolá; fakatātā 3–24, Ko ha Taʻahine ʻoku Lotu; fakatātā 3–25, Ko e ʻAlu ki he Lotú; fakatātā 3–26, Ko ha Tamasiʻi ʻoku Totongi ʻene Vahehongofulú; fakatātā 3–27, Ko e Heka Taufetongi ʻi he Pasikala Veʻetolú (62317); fakatātā 3–28, Ko e Fili ki he Totonú.

  6. Teuteu ʻa e ngaahi meʻa ʻe fie maʻu ki ha ngaahi ʻekitivitī fakatupulaki te ke fakaʻaongaʻi.

Fokotuʻu ki he Founga Fai ʻo e Lēsoní

Fakaafeʻi ha taha ʻo e fānaú ke ne fai ʻa e fua lotú.

Kapau naʻá ke fakalotolahiʻi e fānaú ke nau fai ha faʻahinga meʻa he lolotonga ʻo e uiké pea mou vakaiʻi ia.

Ngaahi Palōmesí mo e Ngaahi Fuakavá

ʻEkitivitī ke takiakiʻi ʻaki e tokangá

Fakaafeʻi ha taha ʻo e fānaú ke tokoni atu kiate koe. Tala ange kapau te ne fai ʻa e meʻa ʻokú ke kole ange ke ne faí, te ke ʻoange maʻana ha meʻa lelei. Kole ange ke ne fai ha faʻahinga meʻa faingofua pē ʻo hangē ko haʻane tafoki takai tuʻo ua pea tupeʻi hono nimá. Kole ange ke ne palōmesi atu te ne faiʻaki ia ʻa hono lelei tahá. ʻOsi ko iá, pea tala ange leva ke ne fai ia. Ko ʻene ʻosi pē ʻene fai ʻa e meʻa naʻá ke tala angé peá ke fakahā ange te ke tauhi mo hoʻo palōmesi ʻaʻaú. Fakapipiki ki hono soté ʻa e laʻi pepa naʻe tohiʻi ai ʻa e “Te u lava ʻo tauhi ʻeku palōmesí”. Tala ange ki he fānaú naʻá mo fakatou tauhi mo e tamasiʻi naʻe tokoni atu kiate koé ʻa hoʻomo ongo palōmesí. ʻOsi ko iá, pea tuku ke fai ʻe hono toe ʻo e fānaú ʻa e meʻa tatau kae maʻu hanau fakaʻilonga.

ʻEkitivitī ke takiakiʻi ʻaki e tokangá

  • Ko e hā e meʻa naʻa tau taki taha palōmesi te tau faí?

  • Ko e hā e meʻa naʻe hoko ʻi hoʻomou tauhi ki hoʻomou palōmesí?

Talanoá

Fai ʻa e talanoa ko ʻení ʻi hoʻo lea pē ʻaʻau:

Naʻe teu ʻalu ʻa Sitīveni ʻo vaʻinga ʻi ha pongipongi ʻe taha feʻunga mo hano ʻoange kiate ia ʻe heʻene fineʻeikí ha kiʻi tangai ʻāpele.

Naʻá ne kole ange, “Ko e ʻāpele ʻeni maʻá e hoa ʻo Sōnasí, ʻa ē ʻoku nofo he feituʻu atu ko eé. Te ke lava ʻo ʻave ʻeni ki ai?”

Naʻe toʻo ʻe Sitīveni ʻa e tangaí mo ne pehē ange, “ʻIo”.

“Fakapapauʻi ʻokú ke tomuʻa ʻave ʻa e ʻāpelé peá ke toki ʻalu ʻo vaʻinga, pea tokangaʻi naʻa ngangana. ʻAve hangatonu pē ki he hoa ʻo Sōnasí,” ko e fakatokanga ange ia ʻa e fineʻeikí.

Naʻe tali ange leva ʻe Sitīveni, “ʻIo. ʻOku ou palōmesi atu te u fai ia.”

ʻI he hū mai pē ʻa Sitīveni mei honau falé mo e kiʻi tangai ʻāpelé, kuo ʻosi talitali atu ha toko ua ia ʻo hono ngaahi kaungā-meʻá. Naʻe ʻosi kamata fai ʻena vaʻinga pea naʻá na fie maʻu ke kau ange mo Sitīveni ki ai.

Ka naʻe tala ange ʻe Sitīveni, “Kuo pau ke u tomuʻa ʻalu ʻo ʻave ʻa e ʻāpele ko ʻení.”

Naʻe pehē ange leva ʻa e toko taha ia ʻo e ongo tamaiki ko ʻení, “Toki ʻai ia ʻa nai. Ko e houa pē ʻe taha te tau lava ke vaʻinga aí pea ʻoku totonu ke tau kamata leva kitautolu he taimí ni.”

“ʻIkai, te u tomuʻa fai ʻeni he naʻá ku ʻosi palōmesi ange ki heʻeku fineʻeikí.”

ʻI he kamata lue atu ʻa Sitīvení, naʻá ne vilohi ʻa e kiʻi tangaí he ʻeá. Naʻá ne manatuʻi hake leva ʻa ʻene palōmesí. Kapau te ne ʻai peheʻi ʻa e tangai ʻāpelé kuo pau pē ke homo ha foʻi ʻāpele ʻo tō ki lalo pea volu. Ko ia naʻá ne toʻotoʻo fakalelei leva ʻa e tangai ʻāpelé ʻo aʻu ki he ʻapi ʻo e hoa ʻo Sōnasí.

Naʻe malimali ʻa Sitīveni ʻi he taimi naʻá ne ʻoange ai ʻa e tangaí ki he fineʻeikí.

Fealēleaʻaki ʻi he talanoá

Fealēleaʻaki ʻi he talanoá

  • Ko e hā ʻa e palōmesi naʻe fai ʻe Sitīveni ki heʻene fineʻeikí?

  • ʻOku mou pehē ko e hā e ongo naʻe maʻu ʻe Sitīveni ʻi heʻene tauhi ki heʻene palōmesí?

Fealēleaʻaki ʻi he palakipoé

Tohiʻi fakamataʻitohi lalahi ʻa e foʻi lea ko e palōmesí ʻi he palakipoé, pea fehuʻi ange ki he fānaú pe ʻoku nau ʻiloʻi ʻa hono ʻuhingá. Toe fakamahinoʻi ange ko e taimi ko ia ʻokú ke loto fiemālie ai ke fai ha meʻa pē ʻokú ke leaʻaki, ko hoʻo palōmesí ia.

Fealēleaʻaki ʻi he meʻa ʻoku hokó

Tala ange ki he fānaú ʻoku ʻi ai mo e faʻahinga palōmesi ʻe taha, ʻa ia ko e fepalōmesiʻaki ia ha toko ua. Fekau ke nau fanongo fakalelei ki he meʻa ko ʻeni ʻoku hokó ke nau lava ʻo tala ʻa e meʻa naʻe fepalōmesiʻaki ʻe Sini mo ʻene tangataʻeikí:

Naʻe tala fiefia hake ʻe Sini ki heʻene tangataʻeikí ʻoku ʻi honau koló ʻa e fakaʻaliʻalí (circus) peá ne kole ange ke nau ō muʻa ʻo sio ai. Naʻe fakamanatuʻi ange ʻe he tangataʻeikí kia Sini ʻoku vevea ʻa honau ʻapí ʻi hono puhi hifo ʻe he havilí ʻa e laʻi ʻakaú ki lalo ʻaneafi, pea ʻoku fie maʻu ke tafi ia ke maʻa. Naʻe ʻai e kiʻi fingo ʻa Sini. Naʻe tala ange leva ʻe he tangataʻeikí, kapau te ne fakamaʻa ʻa e veve ʻi honau ʻapí he taimi pongipongí te ne ʻave ia ki he fakaʻaliʻalí he taimi hoʻataá. Naʻe tala ange leva ʻe Sini te ne tafi ʻa e loto ʻataʻataá. Naʻe fepalōmesiʻaki ʻa Sini pea mo ʻene tangataʻeikí.

Fealēleaʻaki ʻi he meʻa ʻoku hokó

  • Ko e hā e palōmesi ʻa Siní?

  • Ko e hā leva ʻa e palōmesi ʻa ʻene tangataʻeikí?

  • Kapau naʻe maumauʻi ʻe Sini ʻa ʻene palōmesí, ʻe kei fie maʻu ke tauhi ʻe he tangataʻeikí ʻa ʻene palōmesi ʻaʻaná? (ʻIkai.)

Fealēleaʻaki ʻi he palakipoé

Tohiʻi ʻa foʻi lea ko e fuakavá ʻi he palakipoé. Fekau e fanaú ke mou puʻaki fakataha ia.

Fealēleaʻaki ʻi he palakipoé

  • Ko e hā ʻa e fuakava?

Fakamatalaʻi ange ko e fuakavá ko ha fepalōmesiʻaki ia ʻi he vahaʻa ʻo ha ongo meʻa ʻe toko ua. Ko e taimi ko ē ʻokú ke fai ai ha fuakava mo ha taha, ʻokú ke loto fiemālie ke fai ha ngaahi meʻa pau pea loto lelei mo e toko tahá ke ne fai mo ha ngaahi meʻa pau.

ʻOku Tau Fai ha Fuakava ʻi he Taimi ʻoku Papitaiso ai Kitautolú

Fealēleaʻaki ʻi he folofolá

Tala ange ki he fānaú ko e taimi ʻoku nau taʻu valu aí, ʻoku nau fai ha fuakava mahuʻinga ʻaupito. Fekau ke nau fakafanongo ki he potu folofola ko ʻení ke nau lava ʻo ʻiloʻi pe ko hai ʻoku fuakava mo iá pea ʻoku anga fēfē ʻa e fefuakavaʻaki ko ʻení. Lau pea fakamatalaʻi ʻa e ʻAlamā 7:15 ʻo kamata pē mei he “mou haʻu pea ʻalu atu.”

Fealēleaʻaki ʻi he folofolá

  • Fakatatau ki he lau ʻa e potu folofola ko ʻení, ko hai ʻokú mo fefuakavaʻakí? (Ko e Tamai Hēvaní.)

  • Ko e hā nai e meʻa kuo pau ke ke fai ke fakahāʻaki ʻokú ke fai ha fuakava mo e Tamai Hēvaní? (Ko hono papitaiso koe.)

Fakatātaá mo e fealēleaʻakí

Fakaʻaliʻali ʻa e fakatātā 3–13, Ko ha Tamasiʻi ʻoku Papitaiso. Fakamatalaʻi ange ko e fuakava ko ia ʻoku tau lau ki aí ko e fuakava ʻo e papitaisó. Ko e taimi ko ē ʻoku papitaiso ai kitautolú, ʻoku tau fakahā ai ki he Tamai Hēvaní ʻoku tau fai ha fuakava mo ia. ʻI heʻetau palōmesi ke fai ha meʻa peheé ʻoku palōmesi mai leva ʻa e Tamai Hēvaní te ne fai ha meʻa.

Hiva

Mou hivaʻi fakataha mo e fānaú ʻa e lea ʻo e “Papitaiso”.

Ne hāʻele ʻa Sīsū,

Kia Sione ʻi Siutea.

ʻO papitaiso fakauku,

ʻI he vai ko Soataní.

Ngaahi kaati foʻi leá mo e fealēleaʻakí

Fakamatalaʻi ange ʻa e ngaahi meʻa ko ʻení pea fai mo e ngaahi fehuʻí. Tuku ke fakamatala ʻa e fānaú ki he lahi taha te nau lavá. Kapau ʻe fie maʻu peá ke tokoni atu kiate kinautolu. Fakaʻaliʻali ʻa e ngaahi kaati foʻi leá ʻi he taimi ʻoku totonu ke fakaʻaliʻali ai he lolotonga ʻa e fealēleaʻakí. ʻOsi ko iá pea pelupelu kinautolu ʻo faʻo ʻi he kiʻi tangai pepá.

Ko e taimi ʻoku papitaiso ai kitautolú, ʻoku tau palōmesi ki he Tamai Hēvaní te tau talangofua ki heʻene ngaahi fekaú. (Fakaʻaliʻali ʻa e kaati foʻi leá.)

Ngaahi kaati foʻi leá mo e fealēleaʻakí

  • Ko e hā nai ha niʻihi ʻo e ngaahi fekau ʻa e Tamai Hēvaní?

  • Ko e hā ʻa e palōmesi ʻoku tau fai ki he Tamai Hēvaní ʻi he taimi ʻoku papitaiso ai kitautolú? (Ke talangofua ki he ngaahi fekaú.)

Ko ʻetau tafaʻaki ʻeni ʻa tautolu ʻi he fuakavá. Kapau te tau tauhi ki heʻetau palōmesí, ʻoku palōmesi mai leva ʻa e Tamai Hēvaní te ne fakamolemoleʻi kitautolu ʻo kapau te tau fakatomala (fakaʻaliʻali ʻa e kaati foʻi leá) mo tuku mai kiate kitautolu ʻa e meʻa-foaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní (fakaʻaliʻali ʻa e kaati foʻi leá). ʻOkú ne palōmesi mai te tau nofo fakataha mo ia ʻo taʻe ngata (fakaʻaliʻali ʻa e kaati foʻi leá).

Ngaahi kaati foʻi leá mo e fealēleaʻakí

  • Ko e hā ʻa e konga ʻa e Tamai Hēvaní ʻi he fuakavá? (Te ne fakamolemoleʻi kitautolu ʻi he taimi te tau fakatomala aí. Te ne foaki mai ʻa e meʻa-foaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní. Te ne tuku ke tau nofo fakataha mo ia ʻo taʻe ngata.)

ʻEkitivitií

Fakaʻaliʻali ʻa e fakatātā 3–10, Ko e Fuofua Meʻa Hā Maí, pea mo e ongo fakatātā ʻo e tamasiʻi mo e taʻahine naʻe kosí. Fekau ha taha ʻo e fānaú ke ne tuhu ki he Tamai Hēvaní ʻi he fakatātaá. Lau ʻa e ongo fakaʻilongá ʻe ua pea fekau ha taha ke ne fakapipiki hake ki he fakatātā ʻo e tamasiʻí mo e taʻahiné ʻa e “ʻOku ou palōmesi”, fekau ha taha kehe ke ne fakapipiki hake ʻa e “ʻOku Palōmesi ʻa e Tamai Hēvaní” ʻi he veʻe fakatātā ʻo e Fuofua Meʻa Hā Maí. Fekau leva ʻa e fānaú ke nau taki taha toʻo ha kaati foʻi lea mei he loto tangai pepá ʻo lau (pe ko haʻo lau), pea fakapipiki ia ʻi muʻa ʻi he fakaʻilonga ʻoku totonú. Toutou fai ʻa e ʻekitivitī ko ʻení kae ʻoua pē kuo kakato ʻa e fānaú ʻi he kau ki ai. Mou toe vakaiʻi mo fakamanatu ʻa e ongo lisí. Fakamatalaʻi ange ʻoku kau ʻi he ngaahi fekau ko iá haʻatau palōmesi ke tau talangofua ki he ngaahi akonaki ʻa Sīsū Kalaisi kuo tau ako ʻi he Palaimelí pe mei ʻapí.

Fakamatala Fakanounoú

Ngaahi fakatātaá

Fakaʻaliʻali ʻa e ngaahi fakatātā ʻe ono ʻoku hā ai ʻa e ngaahi fekaú (fakatātā 3–23 ki he 3–28), fakaʻilonga ʻo e FKT, pea mo e foʻi mama FKT. Fekau ʻa e kiʻi tamasiʻi mo e taʻahine taki taha ke ne fakahā atu ha foʻi fekau ʻoku fakaʻaliʻali mai ʻe he ngaahi fakatātaá pea mo e fakaʻilonga ʻo e FKT. (ʻOku hā ʻi he ngaahi fakatātaá ʻa hono lau ʻo e folofolá, lotú, ʻalu ki he lotú, totongi vahehongofulú, ʻofa ki he niʻihi kehé pea mo e fili ki he totonú. Tokoniʻi ʻa e fānaú ke mahino kiate kinautolu ʻoku ʻikai ko e ngataʻanga pē ʻeni ʻo e ngaahi fekau naʻa tau palōmesi ke tau talangofua ki aí. Kapau te ke fie maʻu pea tuku ke nau fakahā ha ngaahi fekau kehe ʻe niʻihi.)

Poupouʻi e fānaú ke nau sio ki honau ngaahi mama FKT pea fakakaukau ke tauhi ʻa ʻenau palōmesi ki he Tamai Hēvaní ʻi he taimi kotoa pē te nau sio ai ki honau mamá. ʻOku totonu ke nau manatuʻi ʻoku kau ʻi he papitaisó ʻa e palōmesi ke tauhi ʻene ngaahi fekaú.

Fakamoʻoni ʻa e faiakó

Fakamamafaʻi ʻa hono mahuʻinga ke tauhi ʻa e ngaahi palōmesí, kae tautautefito ki he ngaahi palōmesi ko ia ʻoku tau fai ki he Tamai Hēvaní. Fakamoʻoniʻi ange ʻoku ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní ʻi hono kotoa ʻo ʻene fānaú peá ne fie tauhi ʻa ʻene konga ʻaʻaná ʻi he fuakava ʻo e papitaisó. Fakaʻaiʻai e fānaú ke nau teuteu ke fai ʻa ʻenau fuakava ʻo e papitaisó ʻo ka nau ka tauhi ʻa e ngaahi palōmesi ʻoku nau faí.

Fakaafeʻi ha taha ʻo e fānaú ke ne fai ʻa e lotu tukú.

Ngaahi ʻEkitivitī Fakatupulakí

Fili mei he ngaahi ʻekitivitī ko ʻení ʻa e ngaahi ʻekitivitī ʻe ʻaonga taha ki hoʻo kalasí. ʻE lava pē ke ke fakaʻaongaʻi kinautolu ʻi he loto lēsoní, fakamanatu pe fakamatala fakanounou ʻo e lēsoní. Vakai, “Taimi Kalasi” ʻi he “Ko e Ngaahi Tokoni maʻá e Faiakó” ke maʻu mei ai ha ngaahi fakahinohino kehe.

  1. Huluʻi ke mamata ʻa e fānaú ʻi he foʻi filimi vitiō ko e “Baptism—A Promise to Follow Jesus” (miniti ʻe 9) mei he Primary Video Collection (51379) pea mou aleaʻi ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení:

    • Ko e hā ʻa e palōmesi ʻa Lui ki heʻene ongo mātuʻá?

    • Ko e hā ʻa e palōmesi ʻa Lui ki he Tamai Hēvaní ʻi he taimi naʻe papitaiso ai iá?

  2. Teuteuʻi mai ha tatau ʻo e “Ko ʻeku Fuakava ʻi he Papitaisó” ʻoku ʻoatu ʻi he ngataʻanga ʻo e lēsoní ke taki taha ʻa e fānaú. Mou lau fakataha ia mo e fānaú. Tokoniʻi pe fekau ʻa e tamasiʻi mo e taʻahine taki taha ke ne tohiʻi hono hingoá ʻi he laine ʻoku ʻoatú. Fakaʻaiʻai kinautolu ke nau tauhi ʻa e ngaahi laʻi peesi tufa ko ʻení ʻi ha feituʻu te nau lava ʻo toutou mamata mo fakakaukau ki aí.

ʻĪmisi
baptismal covenant
ʻĪmisi
baptismal covenant

Ko au , ʻoku ou palōmesi te u talangofua ki he ngaahi fekau ʻa e Tamai Hēvaní. Kapau te u tauhi ʻeku kongá ʻi he fuakava ko ʻení,ʻoku palōmesi mai ʻa e Tamai Hēvaní te ne—

1. Fakamolemoleʻi au ʻi he taimi te u fakatomala aí.

2. Foaki kiate au ʻa e meʻa-foaki ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní.

3. Tuku ke u nofo fakataha mo ia ʻo taʻengata.

Paaki