Ilungu sya Wambĩlĩlyo
Kĩlungu kya 23: Kũthemba


Kĩlungu kya 23

Kũthemba

Kumya kĩndũ kũtetheesya mũndũ ũngĩ nĩ kĩlungu kya walan’yo wa Asa waitũ wa Ĩtunĩ wa kũtũtetheesya kwĩkala Take. Waaĩthĩwa ĩmwe ũtĩw’a ũtanu ũla ũkaa kumana na kumya kĩndũ kũtethya mũndũ ũngĩ?

Yesũ Nĩwathembie Thayũ Wake Kwondũ Witũ

Kwĩw’a Asa waitũ wa Ĩtunĩ, nomũvaka mavinda maingĩ tũkathembaa. Kũthemba nĩ kumya kĩndũ kũtethya mũndũ ũngĩ. Yesũ nĩwathembie nthembo ĩla nene. Nĩwathĩnie kwondũ wa naĩ sitũ. Ĩndĩ nĩwanenganie thayũ Wake kwondũ witũ.

Nũndũ Yesũ nĩwanenganie thayũ Wake kwondũ witũ, kĩla ũmwe akekala ĩngĩ ĩtina wa kũkw’a. Ithyonthe tũkeethĩwa na mwĩĩ mũlũngalu ũla ũtakakw’a nongi. Ũũ wĩtawa ũthayũũkyo. Ĩngĩ, ala mena mũĩkĩĩo nthĩnĩ wa Yesũ, kũalyũla ngoo kwondũ wa naĩ syoo syonthe, makaekewa naĩ syoo nũndũ wa ũndũ Yesũ weekie na makeethĩwa matonya kũsyoka kwa Asa waitũ wa Ĩtunĩ.

Kuma ĩvinda yĩla Atamu waĩthayũ mũvaka ĩvinda yĩla Yesũ Klĩsto waĩ kũũ nthĩ, andũ nĩmathembaa nyamũ kwa Asa waitũ wa Ĩtunĩ. Andũ nĩmanyuvaa nyamũ ĩla nzeo vyũ nthĩnĩ wa yĩĩthya kana ndĩthya syoo makathemba. Syeethĩawa kĩla ĩvinda syĩ ũsyao mũũme wa mbee. Ĩtina wa kũnyuva nyamũ ila nzeo, andũ nĩmasyũwaaa na kũvĩvya ilungu syasyo ta nthembo kwa Asa waitũ wa Ĩtunĩ.

Andũ nĩmathembaa nyamũ ii kwa kwĩw’a mwĩao wa Asa waitũ wa Ĩtunĩ. Kwa nzĩa ĩno, nĩmoonanasya wendi woo wa kũmwĩw’a Asa waitũ wa Ĩtunĩ ona yĩla kũthemba kwendaa kumya kĩndũ kĩla kyaĩ kya vata kwoo. Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩwameyĩaĩe mathembe nyamũ kũmalilikan’ya kana akathemba Mwana Wake kwondũ woo. Yesũ, Mwana wa mbee Asa waitũ wa Ĩtunĩ, akooka kũũ nthĩ na ayĩthĩwa e mũlũngalu nthĩnĩ wa kĩla nzĩa. Akeeyĩtĩkĩlya kũthembwa kwondũ wa naĩ sitũ.

Ĩtina wa Yesũ kũnengane thayũ Wake, nĩweeyĩaĩie andũ maikathembe nyamũ ĩngĩ. Nĩwatũnengie sakalamendi yakũtũlilikan’ya ĩũlũ wa nthembo Yake nene ĩla waumisye kwondũ witũ. Mũkate na kĩw’ũ sya sakalamendi siũngamĩaa mwĩĩ na nthakame ya Yesũ, ĩla wanenganie kwondũ witũ yĩla wakwie.

Ũneenan’ya

  • Nthembo ya kũthemba nyamũ ĩvinda ya tene yaĩ ngelekan’yo myaũ?

Kũthemba Nĩ Kĩlungu Kya Walan’yo wa Asa Waitũ wa Ĩtunĩ

Asa waitũ wa Ĩtunĩ yu nũtwendaa tũthembe kwa nzĩa yĩ kĩvathũkan’yo. Nũtwĩaĩaa tũthembe nthembo ya ngoo ndũlĩku na veva mũuu. Ũu nĩkwasya tũekane na naĩ sitũ na mĩtũlyo yitũ. Wonanasya kwĩthĩwa na wendi wa kũmũlilikana Yesũ kĩla ĩvinda na kwia mĩao Yake, ona ethĩwa twĩĩvĩa kyaũ. Ũũ nĩkwasya kana:

  1. Nĩtwĩthĩawa na mũĩkĩĩo nthĩnĩ wa Yesũ, tũyalyũla ngoo kwondũ wa naĩ sitũ, tũivatiswa, na kwia mĩao ya Yesũ.

  2. Nĩtũtavasya andũ angĩ ĩũlũ wa mũĩkĩĩo witũ nthĩnĩ waYesũ nĩkana matw’ĩke aatĩĩi Make na kũlika Ĩkanisanĩ Yake.

  3. Nĩtwĩthĩawa na wendi wa kwĩka wĩa ona wĩva nthĩnĩ wa Ĩkanisa ya Yesũ ũla e kwenda twĩke.

  4. Aũme nĩmethĩawa na wendi wa kwĩtĩkĩla ũthembi na kũtetheesya mĩsyĩ yoo na angĩ kwĩkala kwa nzĩa ĩla me kwĩĩyũmbanĩsya kũsyoka kwa Asa waitũ wa Ĩtunĩ nthĩnĩ wa thayũ ũla ũkĩte.

Kũsyoka kwa Asa waitũ wa Ĩtunĩ, nonginya twĩthĩwe na wendi wa kũnengane kyonthe kĩla Yesũ ũtũkũlĩtye tũnengane. Mũtũmwa Vaũlo nĩwaisye twaĩlĩte kũtũmĩa ĩvinda yitũ ĩũlũ wa nthĩ ĩno kwĩka ũla w’onthe tũtonya kũtetheesya nthĩnĩ wa wĩa wa Yesũ.

Ũneenan’ya

  • Nĩ ata ũtonya kwonan’ya kana nũũlilikana nthembo ya Yesũ ũmũnthĩ?

Mũndũ ũmwe waĩ mũthwii nĩwakũlilye Yesũ ũndũ waĩlĩte kwĩka nĩkana eĩkala na Asa waitũ wa Ĩtunĩ tene na tene. Yesũ nĩwamwĩie ew’e mĩao yonthe ya Asa waitũ wa Ĩtunĩ. Mũndũ ũsu mũthwii amũsũngĩie kana nĩwamĩw’ĩte mĩao kuma ĩvinda yĩla waĩ mũnini. Yesũ amwĩie vaĩ ũndũ ũmwe watialĩtye kwĩka. Nomũvaka ate kĩla kĩndũ kyonthe waĩnakyo. Na ĩndĩ nomũvaka anenge mbesa isu kwa andũ ngya na aimũatĩĩa Yesũ. Yĩla mũndũ ũsu mũthwii weewie ũũ, nĩwathatie. Ndendaa kũnengane syĩndũ syonthe ila waĩnasyo na aimũatĩĩa Yesũ.

Mũndũ ũsu mũthwii aĩ mũndũ mũseo. Nĩwatatĩte kwĩĩyumya kwĩw’a mĩao. Ĩndĩ yĩla Yesũ wamũkũlilye anengane syĩndũ syonthe ila waĩnasyo na aimũatĩĩa, ndaĩ atonya kwĩka ũu.

Elĩ ma Atũmwa ma Yesũ, Vetelo na Endalea, maĩna wendi wa kũnengane syĩndũ syonthe ila maĩnasyo nĩkana mamũatĩĩe Yesũ. Yĩla Yesũ wamakũlilye mamũatĩĩe nĩmatiie wĩa woo na mamũatĩĩa.

Avalaamu onake nĩwaĩna wendi wa kũnengane syĩndũ syonthe ila waĩnasyo kũla kwĩ Asa waitũ wa Ĩtunĩ. Avalaamu ekalaa ĩũlũ wa nthĩ mbee wa kũsyawa kwa Yesũ. Ĩvindanĩ yĩu, Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩwendaa andũ mathembe nyamũ. Nĩwa mwĩaĩie Avalaamu athembe mwana wake, ta kũmũtata one kana Avalaamu nũkwĩw’a. Avalaamu aĩna wendi wa kwĩw’a. Nĩwaakie ĩthembo na amwia mwana wake ĩũlũ wayo. Avalaamu nĩweeyũmbanĩtye kũmũwaa mwana wake, yĩla mũlaĩka wamũũngamisye. Mũlaĩka amwĩie Avalaamu ndaaĩlĩte kũmũthemba mwana wake. Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩweesĩ Avalaamu aĩna wendi wa kũnengane kĩla kyonthe Asa waitũ wa Ĩtunĩ wamwĩaĩe kũnengane, ona mwana wake mwene. Avalaamu nĩwamwendete Asa waitũ wa Ĩtunĩ mũno ũkethĩa aĩna wendi wa kwĩka kĩla ũndũ w’onthe Asa waitũ wa Ĩtunĩ wamwĩaĩe. Asa waitũ wa ĩtunĩ nĩwamũathimie Avalaamu nũndũ Avalaamu aĩna wendi wa kũthemba kĩndũ ona kĩva kwondũ Wake.

Ũneenan’ya

  • Ũla waĩ ngelekan’yo ya mũndũ ũla ũtaĩna wendi wa kũnengane kĩla kĩndũ kyonthe Yesũ wamwĩaĩie kũnengane nũũ?

  • Ũla waĩ ngelekan’yo ya mũndũ ũla waĩna wendi wa kũnengane kĩla kĩndũ kyonthe Asa waitũ wa Ĩtunĩ wamwĩaĩie kũnengane nũũ?

  • Waĩ ũtonya kwĩka ata maũndũnĩ aa?

Image
Christ and the Rich Young Ruler [Klĩsto na ũla waĩ Mũsumbĩki Mũnini na Mũthwii], nĩ Heinrich Hofmann

Mũsumbĩki ũsu waĩ mũthwii wa ĩika nĩwatialĩtye mũĩkĩĩo wa kũthemba ũthwii wake na kũmũatĩĩa Yesũ.

Notũthembe Syĩndũ Kwondũ wa Wĩa wa Yesũ

Mĩsyĩ yaitũ noĩtũlee ethĩwa nĩtwaatĩĩa Yesũ. Andũ angĩ nĩmatũthekeee kana makatata kũtũũmĩsya yĩla tweew’a mĩao Yake. Notwasye mawĩa maitũ kwa kũlika Ĩkanisanĩ ya Yesũ Klĩsto.

Notũtũmĩe mbesa sitũ na ĩvinda yitũ kũthi na kũmanyĩsya angĩ ĩũlũ wa Yesũ. Notũtũmĩe ĩvinda yitũ kũtetheesya atongoi ma Ĩkanisa kũthũkũma wĩa Wake. Notũtũmĩe ĩvinda yitũ na mbesa kũtetheesya angĩ mĩsyĩnĩ yaitũ yĩla meũthũkũma wĩa wa Yesũ. Asa waitũ wa Ĩtunĩ no ende ithyĩ tũnengane mathayũ maitũ vandũ va kũkaĩĩa ũkũsĩ witũ wa Yesũ.

Ũneenan’ya

  • Wĩw’a ata ũkakũlw’a ũnengane kĩndũ kyaku kĩla wĩ vata na kyo?

  • Wĩna wendi wĩana ata kũthemba kwondũ wa wĩa wa Yesũ?

Image
Sacrifice of Isaac [Kũthembwa kwa Isaka], nĩ Jerry Harston

Avalaamu aĩna mũĩkĩĩo mũnene kwĩthĩwa eeyũmbanĩtye kũmũthemba mwana wake Isaka kwa mwĩao wa Mwĩaĩi.

Kũthemba Kũetae Maũathimo Ala Matatonya Kũka kwa Nzĩa Ĩngĩ

Kũthemba kũtũtetheeasya kwĩthĩwa tũteeyendete. Tũmanyaa kũmũthũkũma Asa waitũ wa Ĩtunĩ na kũtetheesya andũ angĩ. Tũmanyaa kana kwĩka maũndũ kwa angĩ nĩkũtũtanĩthasya. Tũmanyaa kana kwĩka ũndũ Yesũ ũtwĩaĩe twĩke kwĩ vata mũno kũthonoka ũthwii ũla tũtonya kũkwata ĩũlũ wa nthĩ ĩno. Tũmanyaa kana kũthũkũma angĩ nĩ kũseo kũte kũsũanĩa ĩulũ waitũ w’oka. Yĩla twathemba twĩna wendi, ĩngĩ nĩtũmanyaa kana Asa waitũ wa Ĩtunĩ nũtũnengae maũathimo maseo mathonokete kyonthe tũnenganĩte.

Kũthemba kwondũ wa angĩ kũtũtetheeasya kũelewa nesa ũndũ Yesũ weekie kwondũ witũ. Nĩwatwendie ĩthyĩ kũvikĩĩa anengane thayũ Wake kwondũ witũ. Yĩla tũũthemba syĩndũ kwondũ wa Asa waitũ wa Ĩtunĩ kana kwondũ wa andũ angĩ, nĩtũmendaa mũno. Twambĩlĩlaya kwĩthĩwa na wendo na kwĩthĩwa mũno tũilyĩ ta Yesũ na Asa waitũ wa Ĩtunĩ.

Kwĩthĩwa na syĩndũ mbingĩ ti ũthũku. Asa waitũ wa Ĩtunĩ mavinda angĩ atũnengae syĩndũ ii nĩkana tũtonye kũtethya angĩ. Ĩndĩ ve vinya kũlea kwenda syĩndũ sitũ na mbesa. Tũthũkũmaa na vinya kũikwata. Nĩkana twĩkale thayũ syĩndũ imwe nĩ sya vata. Ĩndĩ, tũyaĩlĩte kũthĩnĩka mũno ĩũlũ wa syĩndũ ii ũkethĩa tũinengane kĩndũ ona kiva kĩla Asa waitũ wa Ĩtunĩ ũkwenda nĩkana kĩtetheesye syana ingĩ Syake.

Athaithi onthe ma Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto maĩlĩte kwosa kũmũthũkũma Asa waitũ wa Ĩtunĩ na Yesũ ta ũndũ wa vata mũno mathayũnĩ moo. Twonanasya kana nĩtũmwendete Asa waitũ wa Ĩtunĩ na Yesũ mũno kũthonoka syĩndũ sitũ yĩla tweeka ũndũ atongoi ma Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto matũkũlya twĩke. Twaĩlĩte kũthemba ĩvinda yitũ kũmatetheesya kũmanyĩsya na kũthũkũma angĩ. Nĩkana twĩthĩwe twĩ aĩlu kwĩkala na Asa waitũ wa Ĩtunĩ, nonginya twĩthĩwe na wendi wa kũnengane kĩla kĩndũ kyonthe twĩnakyo kũtetheesya wĩa wa Yesũ ethĩwa ũu nĩw’o ũnũũtũkũlya.

Yesũ nũwathanĩte maũathimo manene kwa ala mamwĩw’aa na kũmũthũkũma. Nĩwaĩtye tũitonya kũsũanĩa maũndũ maseo ala tũkakwata ĩtina ethĩwa tũkathemba kwondũ wa wĩa Wake oyu.

Print