Kĩlungu kya 19
Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto Ũmũnthĩ
Nĩva tũtonya kũkwata ũvoo mũseo wa Yesũ Klĩsto waw’o ũmũnthĩ?
Kwa Myaka Mingĩ Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto Ĩyaĩ Kũũ Ĩũlũ wa Nthĩ
Yesũ nĩwaseũvisye Ĩkanisa Yake yĩla waĩ kũũ ĩũlũ wa nthĩ. Ĩkanisa Yake nĩyekalile ĩũlũ wa nthĩ kwa ĩvinda ĩtina wa asyoka ĩtunĩ. Yĩla andũ maekie kũmanyĩsya na kũĩkĩĩa maũmanyĩsyo Make maw’o, Yesũ nĩwaumisye ũthembi na Ĩkanisa Yake kuma kũũ nthĩ.
Kwa myaka mingĩ, andũ mekalile matena ũvoo mũseo wa w’o na Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto. Andũ nĩmaseũvisye makanisa maingĩ, mĩsinginĩ ya mesilya moo ene na maũmanyĩsyo amwe kuma Mbivilianĩ. Ĩndĩ makanisa aa mayaĩna ũthembi wa Asa waitũ wa Ĩtunĩ. Mayaĩna maũmanyĩsyo onthe ma Yesũ. Mayaĩna ũatĩanĩo wa ũvuan’yo kuma kwa Yesũ. Mayaĩna mĩthĩnzĩo yonthe ya kĩveva.
Andũ nĩmambĩlĩlye kwenda kũmanya ũw’o ĩũlũ wa Asa waitũ wa Ĩtunĩ. Nĩmambĩlĩlye kũmantha ũw’o ĩũlũ wa Asa waitũ wa Ĩtunĩ na maũmanyĩsyo Make. Amwe moo nĩmamanyie kana ũvoo mũseo waw’o na Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto iyaĩ ĩũlũ wanthĩ. Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩwamanyie kana ĩvinda yaĩ ĩviku ya kũtũngĩĩa ũvoo mũseo waw’o na Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto kũũ nthĩ.
Ũneenan’ya
-
Nĩkĩ Yesũ waumisye ũthembi kuma kũũ nthĩ?
-
Nĩkĩ makanisa ala andũ maseũvasya mataĩ Ĩkanisa yĩla ya Yesũ Klĩsto?
Asa waitũ wa Ĩtunĩ na Yesũ nĩmamũthokeie Joseph Smith.
Asa waitũ wa Ĩtunĩ Nĩwaiie Watho Wake wa Kũtũnga Ĩkanisa Yaw’o Ĩngĩ
Asa Waitũ wa Ĩtunĩ Nĩwendete Syana Syake Syonthe. Nĩwendaa imanye ũndũ syaĩlĩte kwĩka nĩkana meĩkala Nake ĩtina wa makw’a na mathayũũkw’a. Mbee wa kumya Ĩkanisa yaw’o ya Yesũ Klĩsto kuma kũũ nthĩ, Yesũ nĩwamatavisye athani na Atũmwa kana ũũ ũkeethĩwa. Ĩngĩ nĩwathanie kana mũthenya ũmwe akatũngĩĩa Ĩkanisa kũũ nthĩ. Akeeka ũũ yĩla veĩthĩwa andũ ĩngĩ meeyũmbanĩtye kũkwata ũvoo Wake mũseo waw’o.
Yesũ Nĩwatũngĩĩie Ĩkanisa Yake Kũũ Nthĩ
Yesũ nĩwatũngĩĩie Ĩkanisa Yake kũũ nthĩ yĩna ũkũmũ o ũla na maũathimo ta Ĩkanisa yĩla waseũvĩtye yĩla wekalaa ĩũlũ wa nthĩ. Kĩla mũndũ ũla wendeeaw’a nĩ kwĩw’a mĩao Yake nũtonya kwĩthĩwa e mũthaithi wa Ĩkanisa Yake.
Asa Waitũ wa Ĩtunĩ Nĩwamũnyuvie Joseph Smith Kũtetheesya Kũtũngĩĩa Ĩkanisa
Mwakanĩ wa 1820, Yesũ nĩwambĩlĩlye kũtũngĩĩa ũvoo mũseo na Ĩkanisa kũũ nthĩ. Kamwana keetawa Joseph Smith nĩkendaa kũmanya nĩ Ĩkanisa yĩva ya Yesũ Klĩsto. Nĩwasomie Mbivilianĩ kana mũndũ ũla wendaa kũmanya ũndũ aĩlĩte kũmũkũlya Asa waitũ wa Ĩtunĩ. Nĩwatwie kũmũkũlya Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩ ĩkanisa yĩva yĩla waĩlĩte kũlika. Nĩwaendie kĩthekanĩ vakuvĩ na mũsyĩ wake na akũlya Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩ ĩkanisa yĩva yĩla waĩlĩte kũlika. Asa waitũ wa Ĩtunĩ na Yesũ nĩmaumĩlĩle Joseph Smith. Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩwamwĩie Joseph amwĩthukĩĩsye Yesũ na kũmwĩw’a. Yesũ ĩndĩ nĩwamũtavisye Joseph ndakalike ĩkanisa ona yĩmwe. Nĩwaisye Ĩkanisa yĩla yaw’o ĩyaĩ ĩũlũ wa nthĩ.
Ũvuan’yo ta ũsu kuma kwa Asa waitũ wa Ĩtunĩ ndwaĩ waakwatĩkana kuma ũvoo mũseo na Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto yaumw’a kũũ nthĩ. Kuma ũvuan’yo ũsu, maũvuan’yo angĩ maingĩ nĩmookie. Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩwamũnyuvie Joseph Smith kũũngama vandũ Vake ĩũlũ wa nthĩ. Yesũ nĩwatũngĩĩie ũvoo mũseo waw’o na Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto kwĩsĩla Joseph Smith.
Ũneenan’ya
-
Nĩkĩ Joseph Smith woonie woni?
Ũthembi Nĩwatũngĩĩwe
Ũthembi nĩwatũngĩĩiwe kũũ nthĩ mwaka wa 1829. Yoana Mũvatisi nĩwookie kuma ĩtunĩ na anengane ũkũmũ ũmwe wa ũthembi kũla kwĩ Joseph Smith kwa kwilĩĩla moko make ĩũlũ wa mũtwe wa Joseph. Ũkũmũ ũũ wa ũthembi wĩtawa Ũthembi wa Aluni. Yoana Mũvatisi, ũla watũngĩĩie ũkũmũ wa ũthembi ũũ, nowe mũndũ ũla wa mũvatisie Yesũ. Vetelo, Yakovo, na Yoana, atatũ ma Atũmwa ma tene ma Yesũ, o namo nĩmookie na mamũnenga Joseph ũkũmũ ũngĩ mwingĩ wa ũthembi. Ũkũmũ ũũ wa ũthembi wĩtawa Ũthembi wa Melikiseteki.
Athani angĩ, ta Mose na Eliya, o namo nĩmookie na mamũnenga Joseph Smith ũkũmũ wa kwĩka mawĩa angĩ matheu. Ũkũmũ wa kuma kwa Asa waitũ wa Ĩtunĩ wa kũmanyĩsya ũvoo mũseo, kwĩka mawĩa matheu, na kũtongoesya Ĩkanisa wĩ ĩũlũ wa nthĩ ĩngĩ.
Ũneenan’ya
-
Joseph Smith akwatie ũthembi mbeenĩ ata?
Yesũ Nĩwaseũvisye Ĩkanisa Yake Ĩngĩ
Kwĩsĩla ũvuan’yo, Yesũ nĩwamwelekeilye Joseph Smith kũseũvya Ĩkanisa Yake ĩngĩ, matukũ 6 Mwei wa Kana 1830. Yesũ nĩwe waĩ mũtwe wa Ĩkanisa yĩla wekalaa ĩũlũ wa nthĩ. Nowe mũtwe wa Ĩkanisa Yake yu. Athaithi ma Ĩkanisa Yake metawa atheu ona yu.
Yesũ nĩweetie Ĩkanisa Yake ũmũnthĩ Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto ya Atheu ma Mĩthenya ya Mũminũkĩlyo. Ndeto Mĩthenya ya Mũminũkĩlyo syonanasya kana yĩĩ nĩyo Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto ĩvindanĩ ya mũthya ya nthĩ. Yesũ nĩwaisye kana Ĩkanisa yĩĩ noyo yaw’o yĩyoka nthĩ yonthe na kana nĩwendeeaw’a nĩyo.
Yesũ nũnyuvaa mwathani kũtongoesya Ĩkanisa ĩũlũ wa nthĩ. Yesũ nĩwelekelasya mwathani ũũ. Nũmũnengae mwathani ũũ ũkũmũ wa kũtongoesya Ĩkanisa. Joseph Smith nĩwe waĩ mwathani wambee wa Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto ya Atheu ma Mĩthenya ya Mũminũkĩlyo. Mwathani wa Ĩkanisa o ĩngĩ etawa Mũtongoi wa Ĩkanisa. Mũtongoi e aũme mamũtetheeasya. Metawa Atai. Yĩla mwathani wakw’a, Yesũ nũnyuvaa mwathani mweũ kwosa mwanya wake.
Yesũ ĩngĩ nũnyuvaa Atũmwa ĩkũmi na elĩ kũtetheesya kũtongoesya Ĩkanisa. Aũme ala manyuvawa kwĩthĩwa me ma Nguthu sya A-mĩongo Mũonza nĩmatetheeasya Atũmwa na Mũtongoi. Aũme angĩ aseo na anake onamo nĩmakwataa ũthembi na maithũkũma nthĩnĩ wa Ĩkanisa. Metawa athembi anene, atumĩa, asyaĩĩsya, athembi, amanyĩsya, na ndikoni, ota ũndũ meetawa Ĩkanisanĩ ya tene ya Yesũ Klĩsto.
Yesũ nĩwamũtavisye Joseph Smith ũndũ Ĩkanisa Yake yaĩlĩte kũseũvw’a. Yĩla Ĩkanisa yaseũvy’a yalũma kĩsionĩ, kĩsio kĩu kĩtawa kyambo.* Mũtongoi nũtongoeasya kyambo kĩu. Ethĩawa na atai elĩ ma kũmũtetheesya.
Kyambo nĩkĩaanĩtw’e isio nini. Isio ii syĩtawa wooti.* Mũtongoi wa ũthembi wĩtawa mũsyaĩĩsya nũtongoeasya wooti. Ethĩawa na atai elĩ maũmũtetheesya.
Kũndũ kũla syambo itanamba kũseũvy’a, nĩvethĩawa ivalo,* ila iseũvĩtw’e na mbonge. Mbonge itongoeaw’a nĩ mũtongoi na atai elĩ. Isio ila syĩthĩawa na amiseni aingĩ meũtavan’ya ũvoo mũseo syĩtawa miseni.*
Aũme Ala Methĩawa na Ũthembi Maanĩtw’e na Nguthu
Aũme ala methĩawa na ũthembi maanĩtw’e ikundĩ syĩtawa nguthu. Nguthu ya ũthembi nĩ kĩkundi kya aũme ala methĩawa na ovisi ũmwe nthĩnĩ wa ũthembi. Makwatanaa vamwe kũtetheanĩsya mo ene na andũ angĩ.
Ũneenan’ya
-
Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto ũmũnthĩ ĩtongoew’e nũũ?
-
Aũme ala metawa kũtetheesya kũtongoesya Ĩkanisa metawa ata?
Ĩkanisa Ũmũnthĩ Ĩseũvĩtwe Kwa Nzĩa O ta Ĩla Ĩkanisa Yĩla Yesũ Waseũvisye Yĩla Waĩ Ĩũlũ wa Nthĩ
Yesũ Onayu Atongoeasya Ĩkanisa Yake kwa Ũvuan’yo
Kwĩsĩla Vevanĩ Mũtheu, Yesũ nũtavasya mwathani ũndũ waĩlĩte kũtongoesya Ĩkanisa. Ĩngĩ nũvuanĩasya Atũmwa na atongoi angĩ ma Ĩkanisa ũndũ e kwenda meke. Kwĩsĩla ũvuan’yo, Yesũ nĩũendeeaa na kũtongoesya athaithi ma Ĩkanisa Yake.
Mũndũ Ona Wĩva Nũtonya Kũtw’ĩka Mũthaithi wa Ĩkanisa
Mũndũ ona wĩva nũtonya kũtw’ĩka mũthaithi wa Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto kwa nzĩa o ta ĩla andũ malikaa Ĩkanisanĩ Yake Yĩla waĩ ĩũlũ wa nthĩ. Mũndũ ũsu nonginya ethĩwe na mũĩkĩĩo nthĩnĩ wa Yesũ na kũalyũla ngoo. Mũndũ ũsũ nonginya avatiswe. Ĩtina wa mũndũ kũvatiswa, nũkwataa mũthĩnzĩo wa Veva Mũtheu.
Ũneenan’ya
-
Twaĩlĩte kwĩka ata tũlike Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto ĩvindanĩ yĩĩ?
Athaithi ma Ĩkanisa Ũmũnthĩ Nĩmakwataa Mĩthĩnzĩo ya Kĩveva
Yesũ kĩla ĩvinda nũnenganae mĩthĩnzĩo ya kĩveva kwa athaithi ma Ĩkanisa Yake. Mavinya aa ma kĩveva monthe methĩawa Ĩkanisanĩ ũmũnthĩ.
Ũneenan’ya
-
Mĩthĩnzĩo ya kĩveva ĩmwe nĩta myaũ? (Sisya kĩlungu kya 16.)
Yesũ Nĩwatũngĩĩie Maũmanyĩsyo Make Maw’o
Yesũ nĩwatũngĩĩie mamanyĩsyo ala We na Atũmwa Make mamanyĩasya. Maũmanyĩsyo ma mũsingi nĩ mũĩkĩĩo nthĩnĩ wa Yesũ Klĩsto, ũalyũlo wa ngoo, ũvatiso, na mũthĩnzĩo wa Veva Mũtheu. Maũw’o amwe ala Yesũ ũnenganĩte Ĩkanisanĩ Yake nĩta:
-
Asa waitũ wa Ĩtunĩ e mwĩĩ wa nyama na mavĩndĩ.
-
Twĩ syana sya kĩveva sya Asa waitũ wa Ĩtunĩ. Nĩtwekalaa Nake ĩtunĩ ta maveva mbee wa kũsyawa ĩũlũ wa nthĩ.
-
Tũkasilĩlwa kwondũ wa naĩ sitũ ene na ti kwondũ Atamu weekie. Andũ aingĩ nĩmaĩkĩĩaa kana nũndũ Atamu na Eva nĩmaĩe ĩtunda yĩla yaĩ ĩvatane, ithyĩ, syana syoo, twĩthĩawa na naĩ yĩla twa syawa. Ũũ tiw’o. Syana iyĩthĩawa na naĩ yĩla syasyawa. Syĩthĩawa itena mavĩtyo. Kwa ũu, itĩvata wa kũvatiswa mũvaka methĩwe na ũkũũ wa myaka nyanya.
-
Mũndũũme nonginya ethĩwe ena ũthembi nĩkana eke maũtw’ĩo* (sisya kĩlungu kya 21) ma Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto.
Ũneenan’ya
-
Nĩ maũmanyĩsyo amwe meva ma Yesũ ala ũnengete andũ ĩngĩ?
Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto Yĩikavetangwa Ĩngĩ Kuma Kũũ Nthĩ
Yu nĩkwĩthĩwa Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto, ũkũmũ wa ũthembi, na ũvoo mũseo nitũngĩĩwe kũũ nthĩ, siikavetangwa kuma kũũ nthĩ ĩngĩ. Asa waitũ wa Ĩtunĩ nĩwaĩtye kana akaaka ũsumbĩ ũtĩkanangwa. Ũsumbĩ ũũ nĩ Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto ya Atheu ma Mĩthenya ya Mũminũkĩlyo. Ũkaendeea tene na tene.
Andũ aingĩ nĩmalikĩte Ĩkanisa ya Yesũ Klĩsto ya Atheu ma Mĩthenya ya Mũminũkĩlyo. Kwĩ athaithi ma Ĩkanisa nthĩnĩ wa isio mbingĩ sya kũũ nthĩ. Andũ angĩ aingĩ meendeea na kũlika Ĩkanisanĩ. Syana syonthe sya Asa waitũ wa Ĩtunĩ ikeew’a ũvoo mũseo na kwĩthĩwa na ĩvuso ya kũwĩtĩkĩla.
Ũneenan’ya
-
Ũtonya kwĩka ata kũmatetheesya angĩ kwĩw’a ũvoo mũseo wa Yesũ Klĩsto nĩkana matonye kũlika Ĩkanisanĩ Yake?