I kainnanoia n Nako n te Tembora
Te kabuanibwai, ngaina ao boong i aon te bwati, mwamwananga aika raroa n te booti, ao bobuakan mwamwananga aki tuuka tarira te I-Brazil aio ni mwanangana ni kaea te tembora.
E waekoa n uti José Gonçalves da Silva nakoiia aomata ake a wewetea arana. E bon ro, ao e a aki ataia bwa e a mena ia.
“I matu ngke e rabinobino te bwati,” e kauringa te kabuanibwai n moan ingabongin Tianuare 2008 anne, José. “Akea ae kona ni kuneai bukina bwa I mena mai bukin te bwati are e kanoaaki ni bwaai ni mwamwananga. Tabeman mairouia tarira a tibwa norai ngke a moanna n rikorikoi aia tutikeiti.”
Ngke e a aki reke tauani mwin ana bwe te turaiwa irouna n te bwati i aon te tabo ae reme ma ni bwakeeke i maiakin buakonikain Venezuella, José ao tabeman aika a Itiaki ni Boong Aika Kaitira mai Manaus, Brazil, a roko n iterani kawaia ni mwanangaia ae tenibong nakon te Caracas Venezuela Tembora. Iai ikoakin José aika uarereke, ma a rawata taari ao tiitita are a riai ni karinaki n te onaoraki.
“E a bo taina bwa ko a toki n nakon te tembora,” a tuanga José ana utu ake a tabeaianga irouna ngkai ai 80 ngaia ngke e reke te kangaanga. E aki bwara nanona, ma, e katanoataa: “I kainnanoia n nako n te tembora. Ngkana e kariaia te Uea, N na oki.”
Ni bon te tai naba arei e a moana naba iai kaikoan ana mwane ibukin ana kaaua ni mwananga nako Caracas, are e a tia ni karaoia ni moan 2009. Ibukin te Tari Gonçalves da Silva, te mwananga ae 40-te aoa n te bwati e bebete ni kabootauana ma teniua mwanangana are e karaoia nakon te São Paulo Brazil Tembora n taai aika tibwa nako naba. N ririki aika bati, te São Paulo Tembora, e mena nga ma nga te maire i maiaki mainikun Manaus, bon te kabanea ni kaan n tembora nakon te kaawa aio ae uoua te mirion kaaina ni mwakoron meangin te aba ae Amazonas. Ngkanne, n 2005, e a reke Manaus bwa mwakoron te Caracas Venezuela Temple District.
I nanon ririkin mwamwananga akanne nako São Paulo, “tina anaa te booti ikai i Manaus ao ni kabanei abong nako Pôrto Velho,”kautun te aba ae Rondônia, e taku José. “Ngkanne ti na manga toka n te bwati abong nako São Paulo. Kaainabau tiaki te membwa n te Ekaretia, ao ngke I nako n te tembora n te moantai n 1985, I nako n ti ngai. I tiku ni kangaina ni nneia bwaati i Pôrto Velho ibukina bwa I remwe n roko ao akea te bwati. Te ingabong are i mwina I a nako São Paulo. Bon te mwananga ae tamaroa, ma I roko ni kua teutana.”
Ngkanne e kabanei tenibong raoi ni mwakuri n ibuobuoki i nanon te tembora i mwaain manga karairakina wanibong nakon mwengana. E kabanea teuana te ririki ni kakawakina ae tau mwaitina man ana mwane are bwabwaka nakoina bwa maiuna ni katoa namwakaina are e na buoka ana kabane mwane ibukin mwanangana nakon te tembora.
“Bon te angakarea te nako n te tembora, ma e boni manena karaoana,” e taku te Tari Gonçalves da Silva, are e a tia ni karaoa te mwakuri ae kakawaki ibukiia ana utu. “I namakina te kukurei ae okoro n te bong are I bwabetitoaki iai ibukin tamau, ngke temanna e bon bwabetitoaki ibukin tinau, ao ngke I onea mwin tamau n te tai are a kabaeaki iai au karo n te tembora. Bon te tai teuana ae kamimi. A bane n nako ngkai tariu ma mwaaneu, ma I a tia ni karaoa te mwakuri ibukiia n au tai ngke I nakon te tembora.”
E kakoauaa José bwa te angakarea man te nano are reke i nanon te mwamwananga ae raroa nakon te tembora e na buokiia naake a Itiaki Ni Boong Aika Kaitira i Manaus ni kakarabwarabwa ibukin te bong are e katabuaki iai te tembora ikekei. “E ingainga nanou ibukin te bong anne,” e taku.
Iai ana mwaanga ae karako Manaus, ae uangaun kaaina n te tai are e kaaina te Ekaretia iai José n 1980. Man te tai anne e noora birimwaakan iai rikiraken te Ekaretia ikekei ae e a nakon 50,000 kaaina ni maeka n titeiki aika waniua.
“Ngke e a roko te katanoata n 2007 bwa e na kateaki te tembora i Manaus,” e taku José, “I tang ni korakain te kimwareirei are I namakinna, ao I tataro bwa te Uea E na kariaia maiu bwa N na noora katabwenaan te tano,” are e a karaoaki n te ririki are i mwina. Ngkai e a manga tataro bwa e na maiu bwa e na noora bobongan raoi te tembora ao buna ni bwabetitoaki bwa a aonga ni kona ni kabaeaki.
“Ti aki ataia bwa n ningai ae ti na mate iai, ma ti riai n tatauraoi ao ni kukurei ngkana e a roko te tai anne,” e taku te Tari Gonçalves da Silva. “E a ingainga nanou ni kan oki rikaaki ni kan maeka ma Tamau are i Karawa ao au Tia Kamaiu, Iesu Kristo. Rokou n te tembora e buokai ni katauraoai ibukin te tai anne.”
Maing: tamnein te Caracas Venezuela Temple © IRI; eta n te maing ao eta n te atai: tamnei iroun Michael R. Morris
Te Caracas Venezuela Tembora.
Ieta: Te Ibwabwata n Rio, ike José Gonçalves da Silva e moana mwanangana ae waniua te bong nakon te São Paulo Brazil Tembora.
Naano: Te Tari Gonçalves da Silva n te mwananga are 40-te aoa n te bwati nako Caracas Venezuela Temple. E taku bwa te mwakuri n ibuobuoki n Ana auti te Uea e boraoi arona ma te karea are e anaia ibukin te roko iai.