Milulu ne Mamanyisha
Shapita 10: Mifundu

Shapita 10

Mifundu

Tatu wetu wa mu Diûlu wakatupesha mikanda inayi ya tshijila bua kutuambuluisha. Udi mumanya mena a mikanda inayi eyi anyi?

Tatu Wetu wa mu Diûlu Udi Uleja Dinanga Dienda Buetu mu Kutupesha Malu Mafunda a Tshijila

Tatu wetu wa mu Diûlu wakambila bambi bua kufunda malu adiye musua bua tumanya. Malu mafunda â adi abikidibua ne mifundu. Idi mikala ya tshijila tshitamba bualu malu adimu adi afuma kudi Tatu wetu wa mu Diûlu. Adi mikala manena ne a mushinga wa bungi mapita tshikuabu tshintu tshidi muntu mua kufunda kayi ne Tatu wetu wa mu Diûlu.

Tatu wetu wa mu Diûlu udi utupesha malu mafunda â bua kutuambuluisha. Patudi tu’abala tudi mua kulonga dilongolola dinena dia Tatu wetu wa mu Diûlu buetu. Tudi mua kulonga bua moyo wetu nenda kumpala kua tuetu kuledibua. Tudi mua kulonga bua Yezu Kilisto. Tudi mua kulonga malu atudi ne bua kuenza bua kuikala ne disanka ne kulua bafuanangana ne Tatu wetu wa mu Diûlu.

Malu mafunda â adi atuambuluisha bua kulonga ne; Tatu wetu wa mu Diûlu mmutunanga ne mmusua bua tuenza malu mimpa. Adi atuambila bua bantu bakuabu bakalonga bua Tatu wetu wa mu Diûlu. Adi atuambila ne mmunanga bantu bonsu. Tudi tubala mu mifundu eyi ne; padi bantu basungula bua kutumikila Tatu wetu wa mu Diûlu, badi ne disanka, ne udi ubambuluisha. Padibu kabayi bamutumikila, kabena ne disanka to ne kabena bapeta diambuluisha dienda to.

Dilejangana

  • Mifundu ntshinyi?

  • Ntshinyi tshitudi mua kulonga mu mifundu?

Tudi ne Mikanda Inayi ya Mifundu

Mikanda inayi ya mifundu idi Bibilia, Mukanda wa Molomo, Dilongesha ne Bipungidi, ne Dibua dia Mushinga Mukola. Idi yonsu mikala ne mêyi a Tatu wetu wa mu Diûlu ne Yezu Kilisto. Idi yonsu ilongesha malongesha malelela a Tatu wetu wa mu Diûlu ne Yezu Kilisto.

Bibilia

Bibilia udi ne mêyi a Tatu wetu wa mu Diûlu mafila kudi bantu ba ku tshikondu tshia Adama ne ku tshikondu tshivua Bapostolo* ba Yezu bikalaku. Mêyi â adi kabidi buetu bua kulonga ne kulonda lelu. Bibilia udi mutapulula mu bitupa bibidi. Ebi bidi bikala Dipungila Dikulukulu ne Dipungila Dipia-Dipia.

Dipungila Dikulukulu didi dituadija ne muyuki wa muvua Tatu wetu wa mu Diûlu mufuka buloba ne mutuma muntu muluma ne mukaji ba kumpala pa buloba. Dipungila Dikulukulu didi ne miyuki ya bambi ba bungi, bu mudi Noa, Abalahama, Isalele, Mose, Yeshaya, ne Eliya. Miyuki idi yamba mushindu uvua Tatu wetu wa mu Diûlu muambuluisha bantu pavuabu benza bivua bimpa. Idi kabidi yumvuija pavua bantu kabayi bumvuila bambi to ne pavuabu kabayi batumikila malongesha a Tatu wetu wa mu Diûlu, kabavua mua kupeta diambuluisha dienda to.

Dipungila Dipia-Dipia didi tshitupa tshibidi tshia Bibilia. Tshidi tshiamba muyuki wa diledibua ne moyo wa Yezu pa buloba. Tshidi ne amua malongesha mimpa a Yezu ne miyuki ya bungi ya dinanga dienda dia bantu ne mushindu uvuaye mubambuluisha. Tshidi tshiumvuija mushindu uvuaye mubikila Bapostolo munkatshi mua balondi benda ne muakalongeshaye Bapostolo aba ne kubapeshaye bukôkeshi bua kuenza mudimu wenda. Balondi benda bavua bamanya ne uvua Mukalenga. Bafundi ba panyima bakamubikila ne Mukalenga Yezu Kilisto.

Dipungila Dipia-Dipia didi diamba mushindu uvua Yezu mukenga ne mufua bua bonsu. Dipungila Dipia-Dipia didi dijika ne miyuki ya mushindu uvua Bapostolo benda balongesha bakuabu buenda, malu âlua kufika kumpala kua Yezu kulua kabidi, ne nshikidilu wa buloba.

Bantu ba pa buloba kabakitaba Bapostolo to, kadi bakabaseka, bakabakengesha, ne bakabashipa. Pakafua Bapostolo ne bambi bonsu, kakuakashala nansha umua bua kufunda mêyi a Tatu wetu wa mu Diûlu to.

Bibilia udi ne mêyi a Tatu wetu wa mu Diûlu mu mushindu udiwu makudimuna biakana.

Mukanda wa Molomo

Mukanda wa Molomo udi ne malongesha a Tatu wetu wa mu Diûlu bua bantu bavua basombela mu bitupa bia buloba bia mu Amelika. Bimua bitupa bia miandiku eyi bivua bifundibua mu bidimu 2000 kumpala kua diledibua dia Yezu Kilisto. Tshitupa tshikuabu ntshibangisha mu bidimu bitua ku 600 kumpala kua Yezu Kilisto ne ntshijika mu bidimu 400 panyima pa diledibua dienda. Mukanda ewu udi ne malongesha a mushinga a Tatu wetu wa mu Diûlu. Mukanda wa Molomo uvua mufundibua bua kuambuluisha bantu kala ne lelu bua kumanya ne Yezu udi Mupandishi wa buloba bujima.

Tshitupa tshinena tshia Mukanda wa Molomo tshidi tshiamba bua tshisumbu tshia bantu tshia kenza luendu kumbukila mu Yelushalema tô ne mu tshitupa tshia buloba tshia mu Amelika. Bakenza luendu mu bidimu 600 kumpala kua diledibua dia Yezu Kilisto. Bavua balombola kudi muambi uvua ubikidibua ne Lehi ne muanenda wa baluma Nefi. Babidi ba ku bana babu ne Nefi bavua bantu babi ne kabavua batumikila tatuabu to. Bavua babikidibua ne Lamana ne Lemuele.

Pakafua Lehi, bidimba bia dîku dienda biakatapuluka mu bisumbu bibidi. Aba bavua balonda Nefi bakabikidibua ne Bena Nefi. Aba bavua balonda Lamana bakabikidibua ne Bena Lamana. Tusumbu etu tuakadiunda ne kulua matunga manena. Bena Nefi ne Bena Lamana bakaluangana mvita ya bungi pankatshi pabu. Tatu wetu wa mu Diûlu wakabenesha ne kulama bantu bavua batumikila mikenji yenda.

Tatu wetu wa mu Diûlu wakasungula bambi ba bungi bua kulongesha ne kulombola bantu benda mu Amelika. Miyuki ya nsombelu ne malongesha biabu bidi bipeta mu Mukanda wa Molomo. Bamua ba ku bambi ba mushinga mu mukanda ewu badi Nefi, Yakoba, Benyamina, Alama, Molomo, ne Moloni. Bantu bonsu aba bakafunda muyuki wa bantu ba Tatu wetu wa mu Diûlu mu Amelika. Molomo wakangata miandiku eyi ivua mifunda kudi bambi ne wakayisangisha mu mukanda umua.

Bambi bakambila bantu ne; Yezu uvua ne bua kulua bua kukumbula bulaba buabu panyima pa mukumbaja mudimu wenda mu Yelushalema. Yezu wakamuenekela bantu bimpa mu Amelika. Wakabalongesha lumu luimpa* luenda ne malu avuabu ne bua kuenza bua kupingana kudi Tatu wetu wa mu Diûlu panyima pa lufu luabu.

Bantu bakitabuija Yezu ne bakamutumikila bua bidimu bia bungi. Bavua bantu bimpa ne bakasomba mu ditalala. Pashisha bakabanga kupua moyo Yezu. Bakimanyika kumvuila bambi benda. Bakenza amu malu mabi.

Molomo, umua wa ku bambi ba ndekelu mu mukanda, wakafila muyuki wa bantu benda, Bena Nefi, kudi muanenda wa baluma Moloni. Pakashebeyabu bantu benda bonsu mu mvita minena ne Bena Lamana, Moloni wakajîka mu kakuna muyuki uvua bambi bafunda bua bantu benda.

Muyuki wakashala mujîka mu kakuna bua nkama ne nkama ya bidimu. Ku ndekelu, mu 1820, Tatu wetu wa mu Diûlu wakasungula Joseph Smith bua kuikala muambi wenda ne wakatuma Moloni, muntu mubika ku lufu,* bua kuleja Joseph muaba uvua muyuki mujîkibua. Joseph wakakudimuna muyuki mu Angele. Udi mumanyika lelu bu Mukanda wa Molomo.

Mukanda wa Molomo uvua mufundibua bua kuleja ne Tatu wetu wa mu Diûlu mmumanya ne mmunanga bantu miaba yonsu pa buloba. Mukanda wa Molomo udi ulongesha ne; Yezu udi Mupandishi wa bantu bonsu pa buloba ne udi Muana wa Baluma wa Tatu wetu wa mu Diûlu.

Dilongesha ne Bipungidi

Dilongesha ne Bipungidi udi ne mêyi a Tatu wetu wa mu Diûlu bua bantu ba bikondu bia lelu. Udi ne maludiki bua dilongolola Ekelezia wa Yezu Kilisto. Udi umvuija majitu a bidimba ne balombodi. Udi kabidi ne malongesha avua majimina bua ntanta mula kudi bantu ba pa buloba. Udi umvuija amua malongesha a mu Bibilia.

Dilongesha ne Bipungidi udi ne mikenji yetu tuetu badiku lelu. Udi utudimuija ku malu alualua bituikala katuyi tutumikila Tatu wetu wa mu Diûlu. Udi kabidi utuambila malu a dikema adi Tatu wetu wa mu Diûlu mulongolola buetu bituikala tumutumikila.

Dibua dia Mushinga Mukola

Dibua dia Mushinga Mukola udi ne mukanda wa Mose, mukanda wa Abalahama, ne imua mifundu ya ngenyi ya Joseph Smith.

Mukanda wa Mose udi ne bimônyi bivua Tatu wetu wa mu Diûlu mupesha Mose. Udi umvuija Bufuki bua buloba. Udi ne malongesha avua majimina mu Bibilia.

Mukanda wa Abalahama udi wamba bua Bufuki bua buloba ne bua Tatu wetu wa mu Diûlu ne bukola buenda.

Malu mafunda a Joseph Smith adi amba mushindu uvua Tatu wetu wa mu Diûlu mumubikila bua kuikala muambi. Adi kabidi akumbaja imua ya ku nkudimuinu yenda ya Bibilia ne mamanyisha umvuija imua ya ku mitabi ya Ekelezia wa Yezu Kilisto wa Bansantu ba Matuku a Ndekelu. Mamanyisha â adi abikidibua ne Tunungu tua Ditabuija.

Muambi wa Tatu wetu wa mu Diûlu udi ne moyo lelu udi penda ufunda malu adi Tatu wetu wa mu Diûlu umuambila. Tatu wetu wa mu Diûlu wakamanyisha bintu bimpa bia mushinga bia bungi kudi bambi ku kala. Udi utungunuka kumanyisha bintu bimpa bia mushinga kudi muambi wenda lelu.

Dilejangana

  • Mikanda inayi ya mifundu kayi itudi nayi lelu?

  • Bua tshinyi umua yonsu wa ku mikanda eyi udi ne mushinga?

Tatu Wetu wa mu Diûlu Neatuambuluisha Patudi Tulonga Mifundu

Mu mifundu, Tatu wetu wa mu Diûlu udi utulongesha dilongolola dienda bua tupingana kudiye. Mu kulonga mifundu, tudi mua kulonga malu adiye musua bua tumanya ne tuenza. Bituikala katuyi tulonga mifundu, katuakumanya bidimu to. Katuakumanya bidi Tatu wetu wa mu Diûlu musua bua tuenza to.

Tudi ne bua kulonga mifundu dituku dionsu. Tudi kabidi ne bua kubadila mêku etu mifundu. Tudi ne bua kuambuluisha mêku etu bua kumvua mifundu. Tudi ne bua kulongesha bana betu ne, eyi idi mikanda ya tshijila idi mifuma kudi Tatu wetu wa mu Diûlu. Tudi ne bua kubambuluisha bua kumanya bidi munda mua mikanda eyi ne kuikala ne kusakidila buayi.

Dilejangana

  • Mushindu kayi watuambuluisha Tatu wetu wa mu Diûlu patudi tubala mifundu?