Lesona 29

O Le I Ai o le Faatuatua i le Alii o Iesu Keriso

Faamoemoega

Ina ia faamalosia le faatuatua o tamaiti i le Alii o Iesu Keriso.

Sauniuniga

1. Suesue ma le agaga tatalo le Mosaea 4:21; Alema 32; Eteru 2–3; ma le Mataupu Faavae ma Feagaiga 29:6. Ia saunia e faitau le Eteru 2:17, 23; 3:6; ma le Mataupu Faavae ma Feagaiga 29:6 i le taimi o le vasega.

2. Ia aumai ni tamai maa mama, po o le ʻotiʻoti o ni liʻo mai se pepa malō e avea o ni maa. Tusi lolomi le “Faatuatua i le Alii o Iesu Keriso” i le pito i lalo o maa po o pepa e ala lea i le tuuina iai o le mataitusi e tasi i luga o le maa e tasi, e pei ona faaali i lalo.

   stone sign

   Faatulaga ia maa po o pepa ia faapito i lalo le mataitusi i luga o se laulau po o luga o le foloa.

3. O Mea e Manaomia:

   1. Se Tusi a Mamona ma se Mataupu Faavae ma Feagaiga mo tamaiti uma, pe afai e maua.

   2. Se pepa ma se penitala (po o se penivali) mo tamaiti uma.

   3. Se mea e fiafia iai (afai e maua, se mea e faatatau i le lesona), ma se fasi ie e nānā ai.

   4. Ata 3-55, Ua Vaai le Uso o Iareto i le Tamatamaiaao o le Alii (62478; Taga Ata o le Talalelei 318).

4. Ia faia ni sauniuniga e talafeagai ai mo so o se gaoioiga e faamauoa mai ai e te manao e faaaoga.

Faalautelega Fautuaina o le Lesona

Tofi se tamaititi e faia le tatalo amata.

Toe tulitatao atu i tamaiti pe afai na uunaiina i latou e faataunuuina se mea i le vaiaso talu ai.

E Mafai Ona Iai LoTatou Faatuatua ia Iesu Keriso

Gaoioiga faatosina

Ia faamatala atu le tala lenei i ni au lava upu:

Na alu atu se teineitiiti e ave le meaai a lona tama ao galue o ia i le vaieli. E ui sa le mafai ona ia iloa atu lona tama i lalo ona o le pogisa o le vaieli, ae sa tali mai o ia ina ua ia valaau atu iai, o lea na ia iloaina ai o lo o iai o ia iina. Na fai iai lona tama e faapaū ifo le pakete o lo o iai le meaai i totonu o le lua, ma o le a ia sapoina. Na faapea ona ia faia, ma ia valaau ae i luga ua telē tele lenei meaai mo se tagata e toatasi, ma ia valaaulia o ia e alu atu. “Oso mai,” na ia faapea ae ai, “ma o le a ou sapoina oe. E le mafai ona e iloaina mai au, ae o lo o mafai ona ou iloaina atu oe, ma ou te le tuua oe ia e paū i lalo” Sa oso ifo o ia i lalo ma paū saogalemu i lima malolosi o lona tama. Sa laua aai ma fiafia faatasi.

Ia faamalamalama atu i tamaiti na talitonuina e le teineititi lona tama e na te sapoina o ia, e ui lava sa le mafai ona vaai atu iai. O lenei talitonuina e pei lava o le faatuatua. O le faatuatua o le talitonu lea i mea e le mafai ona e vaaia, ae o lo o iai lou faamoemoega tele e moni (tagai i le Eteru 12:6).

Lesona faatino

Faaali atu i tamaiti le mea lea o lo o ufiufiina i le fasi ie.

Lesona faatino

• Tou te talitonu e iai se mea o i iinei? Aisea?

Tuu atu i tamaiti latou te mateina maia po o le a le mea lea. Ona aveese lea o le ie o lo o ufiufiina ai. Ia faamanino atu e ui lava sa lei mafai ona latou vaai i lea mea, ae sa latou talitonu sa iai iina.

Ia faamalamalama atu e ui lava tatou te lei vaai ia Iesu Keriso, ae tatou te talitonu o lo o iai o ia. Ua tatou vaai i faamaoniga o lona soifua mai i so o se mea lava pe a tatou vaavaai atu i le lalolagi na ia foafoaina, pe a tatou vaai i fetu i le lagi, aemaise lava pe a tatou faitau i tusitusiga paia. O lo o iai foi perofeta o ē na latou tauina maia na latou vaai ia te ia. Tau atu i tamaiti o le asō o le a latou aoao ai i se tasi mai le Tusi a Mamona o lē na iai lona faatuatua tele na ia vaaitino lava ia Iesu Keriso.

Na Iai le Faatuatua o le Uso o Iareto ma Sa Iaretō

Tala o tusitusiga paia ma le talanoaga

Faamanatu atu i tamaiti sa latou aoao e uiga ia Sa Nifaē ma Sa Lamanā i le Tusi a Mamona. Ia faamalamalama atu iai e iai foi se isi faalapotopotoga o tagata na malaga atu i le konitineta lava lea e tasi. Na muamua mamao atu lava i latou nai lo le aiga o Liae. Sa faaigoaina ai i latou o Sa Iaretō. O lo latou taitai o le tagata e igoa ia Iareto. Sa iai le uso o Iareto o lē na sili lona faatuatua. Na faafofogaina e Iesu Keriso tatalo a le uso o Iareto ma faamanuia tagata.

Ia faamalamalama atu na tauina atu e Iesu Keriso ia Sa Iaretō ina ia faapotopoto faatasi o latou aiga ma a latou meatotino, e aofia ai a latou lafumanu ma fatu laau o ituaiga laau eseese. Na ia tauina atu ia te i latou, a maea ona latou faapotopotoina maia o mea uma, ona ia taitaiina atu lea o i latou i se laueleele filifilia.

Na matuai faatuatua lava Sa Iaretō ma usiusitai ia Iesu. Na la talanoa ma le uso o Iareto mai se ao ma taitaiina le fanauga a Sa Iaretō i le vao. Na latou laasia le tele o vai ma faimalaga atu ai agai i le sami tele.

Ia faamanatu atu i tamaiti na faamanuiaina le uso o Iareto ona o le tele o lona faatuatua. Na ia faaali lona faatuatua i le ole atu lea i le Tama Faalelagi ina ia fesoasoani i ona tagata ma lona faia o mea na poloaiina ai o ia e le Tama Faalelagi.

Faaauau le tala i le uso o Iareto:

Na faatonuina e Iesu Keriso le uso o Iareto ina ia fausia ni vaa se valu, e ave ai Sa Iaretō ina ia latou laasia le vasa ia oo atu ai i le laueleele folafolaina.

Na mulimuli Sa Iaretō i ana faatonuga ma fausia ai ia vaa.

Na tauina atu e le Faaola i le uso o Iareto o vaa e iai nisi taimi e ufitia ai e le vai, o lea e manaomia ai ona fausia ina ia le mafai ona mama.

Faitauina o tusitusiga paia

Fesoasoani i tamaiti o ē mafai ona faitau e sue le Eteru 2:17 i a latou Tusi a Mamona. Faitau faatasi le fuaiupu e 17, o lo o faamatalaina mai ai vaa a Sa Iaretō.

Fai atu i tamaiti e tuufaatasi o latou lima ma faaofuofu e pei o se vaa, ma liliu i le isi itu, ma le isi itu, e faaalia ai pe na faapefea ona felafoaiina ia vaa i lea itu ma lea itu e pei o se ipu mafolafola o lo o tuuina i luga o le isi.

Gaoioiga tusitusi

Ia tufatufa atu penitala po o penivali ma pepa i tamaiti. Fai atu i tamaiti e tusi po o le a so latou manatu o a foliga o vaa e pei ona faamatalaina mai i le mau na e faitauina nei. Toe faitau pe a manaomia ao tusitusi tamaiti.

Tuu atu i tamaiti e faaali atu a latou ata i le vasega; ona ao mai lea o ata ma Tusi a Mamona. Tau atu iai o le a e toe tufaina atu a latou ata i le faaiuga o le Peraimeri. Ia faamalamalama atu iai tatou te le iloa tonu lava po o a foliga sao o vaa.

Na Vaai Le Uso o Iareto ia Iesu Keriso

Ia faamalamalama atu, talu ai ona o le malu lelei o vaa, na leai ai se malamalama i totonu, e oo foi i se ea mo tagata ma meaola o lo o iai i totonu. Na manatunatu tagata pe faapefea ona latou vaai ma manava ao latou sopoia le vasa. Na faatonuina i latou e Iesu Keriso e tipi ni pu i le pito i luga ma le pito i lalo o vaa taitasi. O nei pu e mafai ona pupuni. Afai o le a i luga o le vai ia vaa, ona mafai lea e Sa Iaretō ona tatala le pu i le pito i luga e faasau ai le ea fou. Afai o le a amata ona sau le vai i totonu ona toe pupuni foi lea.

Na iloa e le uso o Iareto o lo o latou manaomia pea le malamalama i totonu o vaa. Na ia tatalo ma ole atu po o le a se mea e mafai ona latou faia i le malamalama.

Talanoaina o le mau

Faitau leotele le Eteru 2:23 ma faamalamalama atu na fetalai atu Iesu Keriso i le uso o Iareto. Ia faamatala atu e lei tuuina atu e Iesu Keriso i le uso o Iareto se tali ae na ia fesili atu iai po o le a le fesoasoani o lo o ia manaomia.

Talanoaina o le mau

• O a nisi o tali atonu na e manatu iai pe ana faapea o oe o le uso o Iareto?

Tala o tusitusiga paia ma mea faitino

Ia faamalamalama atu na alu atu le uso o Iareto i luga o le mauga ma faaliusuavaiina ni maa laiti mama lelei se sefuluono mai se papa.

Ia faagauai uma atu i maa (po o pepa maa) ua e faaaliina atu. Ia faamalamalama atu o maa na ia faia na matuai mama lava e pei o le tioata.

Na aveina atu e le uso o Iareto ia nei maa i luga i le tumutumu o le mauga ma tatalo ai. Na taua i lana tatalo e faapea na te iloa afai e paʻi mai le Alii i nei maa, o le a maua ai le malamalama. O le a mafai ai ona latou maua se malamalama i totonu o o latou vaa ao latou folau atu ma sopoia le vasa. Ina ua uma lana tatalo, na iai se mea ofoofogia na tupu.

Faitauina o le mau

Faitau atu i le vasega le Eteru 3:6 (taofi pe a maea le taimi muamua e taua ai le upu tamatamaiaao).

Faitauina o le mau

• O le a le mea na faia e Iesu Keriso i nei maa? (Na paʻi atu iai lona tamatamaiaao.)

Ata ma le tala o tusitusiga paia

Faaali atu le ata 3-55, Ua Vaai le Uso o Iareto i le Tamatamaiaao o le Alii.

Ina ua vaaia e le uso o Iareto le tamatamaiaao o Iesu Keriso ua paʻi i maa, na ofo o ia ma paū i le eleele. Na fesili atu iai le Alii pe aisea ua paū ai i le eleele, na tali le uso o Iareto ma faapea atu na te le iloaina e iai se tamatamaiaao o le Alii e pei o se tagata. Ona fesiligia lea o le uso o Iareto e Iesu pe na te talitonu i mea uma na fetalai atu ai le Alii. Ina ua tali atu le uso o Iareto ioe, ona tau atu lea e le Alii ia te ia e faapea, talu ai ona o le tele o lona faatuatua ia te ia, o lea o le a faaali atu ai le Alii ia te ia. Ona faaali atu ai lea o Iesu i le uso o Iareto ma faapea atu ia te ia e lei iai lava se isi tagata ua sili atu ona tele lona faatuatua e pei o ia.

Aisea na faaali atu ai ia Iesu Keriso i le uso o Iareto? (Ona o le tele o le faatuatua o le uso o Iareto.)

Ia faamalamalama atu na iloa e le uso o Iareto afai e paʻi Iesu i maa, o le a maua e i latou se malamalama i totonu o o latou vaa e valu, ma sa faapea lava ona faia.

Sa tele foi le faatuatua o Sa Iaretō ia Iesu Keriso. E lei umi ae faimalaga loa Sa Iaretō i o latou vaa. Talu ai ona o lo latou faatuatua ia te ia, na taitaiina atu ai i latou i le laueleele na folafolaina.

E Mafai Ona Iai So Tatou Faatuatua e Pei O Le Uso O Iareto

Faamatalaga a le faiaoga

Ia faamalamalama atu o tagata i aso nei e mafai ona iai so latou faatuatua e pei o le uso o Iareto. O le faatuatua o le talitonu ma le faamoemoeina lea o le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso. Tatou te faaali atu lo tatou faatuatua e ala lea i le usiusitai ma le tatalo. Ua folafolaina mai ia te i tatou e mafai ona maua tali i a tatou tatalo pe afai tatou te ole atu ma le faatuatua mo le mea tonu (tagai i le Mosaea 4:21).

Mataupu faavae o le faatuatua

Fesoasoani i tamaiti latou te taulotoina maia se vaega latou te mafaia o le mataupu e fa o le faatuatua.

Talanoaina o le mau

Faitau atu le Mataupu Faavae ma Feagaiga e 29:6 i le vasega.

Ia faamalamalama atu tatou te manaomia le faatuatua pe a tatou tatalo atu i lo tatou Tama Faalelagi. Ua folafola mai e le Tama Faalelagi na te taliina maia a tatou tatalo pe afai tatou ole atu ia te ia ma le faatuatua. E le taitai ona lava pe afai e na ona tatou tatalo atu. E manaomia ona tatou talitonu o le a ia taliaina maia a tatou tatalo i le auala e sili ona lelei mo i tatou.

Tulaga ma le talanoaga

Faitau atu vaaiga faalemafaufau nei i le vasega. Tuu atu i tamaiti latou te tauina maia pe na faapefea e le tagata o lo o faaautu i ai tulaga taitasi ona faaalia lona faatuatua.

Tulaga ma le talanoaga

1. Na le iloa le mama FMT a Pati i le malae taalo. Na tau atu iai e lana uo o Simi e leai se avanoa e mafai ona toe maua ai lana mama i totonu o le oneone ma le maamaa. Na iloa e Pati e na te manaomiaina se isi fesoasoani faaopoopo. E manao ia maua lana mama. O le po lena na ia tatalo atu ai i le Tama Faalelagi mo se fesoasoani. Ina ua uma lana tatalo, na ia maua se faalogona lelei ma ia lagonaina ai o le a ia mauaina se fesoasoani mai le Tama Faalelagi, o Iesu Keriso, ma le Agaga Paia ina ia sailia lana mama. O le aso na sosoo ai na maua ai lana mama.

   • O le a le mea na faia e Pati e faaalia ai lona faatuatua?

   • Na faapefea ona tauia le faatuatua o Pati?

2. Na faatonuina Sala na te faia se tautalaga i le Peraimeri i le Aso Sa e sosoo ai. Na te lei faia muamua lava lenei mea, ma sa matuai popole lava o ia. Sa galue malosi Sala i le gasologa o le vaiaso i le sauniaina o lana tautalaga. Ina ua oo mai le Aso Sa, sa ia lagona pea lona fefe ma sa lei mautinoa e ia pe tuuina atu lana tautalaga. Ao lei tuua e ia lo latou fale, na ia tootuli ane i tafatafa o lona moega ma ole atu i le Tama Faalelagi e fesoasoani e faanofofilemu o ia. Na ia iloa lona galue malosi mo lana tautalaga, ma sa ia lagona o le a fesoasoani mai le Tama Faalelagi ia te ia.

   • O le a le mea na faia e Sala e faaalia ai lona faatuatua?

   • O le a so outou manatu na faapefea ona tauia lona faatuatua?

Faamanatu atu i tamaiti e mafai ona latou maua tali i a latou tatalo pe afai latou te ole atu i le faatuatua. O nisi taimi e le tali mai ai a tatou tatalo i le auala tatou te mananao iai. Afai e iai lo tatou faatuatua i le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso, tatou te iloa o le a tuuina mai ni tali e silisili ona lelei mo i tatou.

Aotelega

Taaloga

Fai le taaloga lenei i le faaaogaina lea o maa po o ni pepa na e faaalia i le taimi o le vasega. Tuu atu i tamaiti e auauai i le mateina mai o mataitusi o le alafapeta. Afai e mateina mai e se tamaititi se mataitusi o mataitusi na e i luga o maa, ona liliu lea o le maa e faailoa mai ai le mataitusi. Afai e mateina mai e se tamaititi se mataitusi e faalua ona aafia i le taaloga (e pei o le A), ona liliu uma lea o maa. Ia faaauau pea le taaloga seia faaalia uma le faaupuga atoa “Faatuatua i le Alii o Iesu Keriso.” Faitau faatasi ma le vasega le faaupuga; ona fesili atu lea o le fesili lenei:

Taaloga

• O a nisi o auala e mafai ai ona tatou faaali atu lo tatou faatuatua i lo tatou Tama Faalelagi ma Iesu Keriso?

Molimau a le faiaoga

Ia faaiuina le lesona i le tuuina atu lea o lau molimau o le a faafofogaina ma taliina mai e le Tama Faalelagi a tatou tatalo pe afai tatou te ole atu i le faatuatua. Atonu e te manao e fetufaai atu se mea na oo ia te oe e uiga i le taliina mai o sau tatalo. Ia uunaiina tamaiti e faamalosia o latou faatuatua.

Molimau a le faiaoga

• Na faapefea ona faamalosia e le uso o Iareto lona faatuatua? (O tali talafeagai e aofia ai le: na ia tatalo mo se fesoasoani; na ia faalogo ia Iesu Keriso; na ia talitonu ma usitai i poloaiga na tuuina atu ia te ia.)

I le faaiuga o le Peraimeri, ia toe tufa atu ata o vaa i tamaiti ina ia mafai ona latou aveina i le fale.

Tofi se tamaititi e faia le tatalo faaiu.

Gaoioiga e Faamauoa Mai Ai

Filifili mai gaoioiga nei ni gaoioiga o le a sili ona fetaui mo tamaiti. E mafai ona e faaaogaina i le lesona lava ia po o le avea ma se iloiloga po o se aotelega. Mo nisi taiala faaopoopo, tagai i “Taimi o le Vasega” i “Fesoasoani mo le Faiaoga.”

1. Tuu atu i tamaiti taitoatasi se maa o maa na faaaogaina i le lesona e avea ma se faamanatu e mafai ona iai so latou faatuatua e pei o le uso o Iareto. Atonu e te manao e tusia e tamaiti uma le upu faatuatua i luga o a latou maa.

2. Fai atu i tamaiti e tauloto mai le vaega muamua o le mataupu faavae e fa o le faatuatua: “Matou te talitonu o muai mataupu faavae ma sauniga o le Talalelei e faapea: muamua, o le Faatuatua i le Alii o Iesu Keriso.”

3. Tutū faatasi ma tamaiti ma usu pe faitau upu o le “Faatuatua”ma fai taga (Tusipese A Tamaiti, itulau 96):

   Faatuatua e oso mai pea lava le la, (tuu lima i luga o le ulu ma fai se afa-li‘o)

   Faatuatua e talia mai tatalo e Iesu. (faaofuofu lima i tua o taliga)

   A totō pei se laau: (faaofuofu le lima agavale ma faafoliga o lo o toto se fatu i le lima taumatau)

   O le a tupu pea. (ia faafoliga le lima taumatau o lo o tuputupu ae ai le fatu laau)

   E tupu pea i lou loto. (tuu lima i le fatafata)

   Pe a ou fai mea tonu. (Tusi le limatusi i luga)

4. Faaali atu i tamaiti se fatulaau. Fai atu i tamaiti po o le a le mea e tupu pe a totoina ma tausia faalelei. Atonu e manaomia lou fesoasoani atu i tamaiti taitoatasi i le totoina o se fatulaau i totonu o se ipu pepa o lo o iai ni palapala. Ia e luiina tamaiti e tausia faalelei a latou laau mo le isi lua vaiaso o lo o lumanai.

   • O le a se mea e tatau ona tatou faia mo lenei fatulaau e fesoasoani ai ina ia tupu?

   Ia faamalamalama atu e iai lo tatou faatuatua o nei fatulaau o le a tutupu pe afai e tausia faalelei. O le tulaga lava foi lea e tasi, e iai lo tatou faatuatua o le a taliina mai e le Tama Faalelagi a tatou tatalo pe afai tatou te tausia ana poloaiga ma tatalo i le faatuatua.