Lesona 30
E Alofa Iesu Keriso Ia i Tatou Uma Taitoatasi
Faamoemoega
Ina ia fesoasoani i tamaiti ia latou malamalama e alofa Iesu Keriso ma ia faamanuiaina tamaiti uma i so o se mea.
Sauniuniga
-
Faitau ma suesue ma le agaga tatalo le Mareko 10:13-16 ma le 3 Nifae 17.
-
Ia saunia se pepa e tufaina atu mo tamaiti uma e pei o lenei:
AtaJesus loves meE Alofa Iesu Keriso Ia Te Au
-
Ia saunia upu nei e tusia i luga o fasipepa:
Holani
Fiti
Mekisiko
-
Ia e saunia e faasino atu nofoaga nei i luga o le faafanua o le lalolagi: (a) lo outou atunuu, (e) Ierusalema, (i) Amerika, (o) Holani, (u) Fiti, ma (f) Mekisiko.
-
Ia saunia e aoao atu le pese “Tamaiti i le Lalolagi Atoa” (Tusipese a Tamaiti, itulau 16).
-
O Mea e Manaomia:
-
O ata tipi nei o tamaiti i o latou ofu faaleatunuu e faaalia ai ia tala: Se tamaititi Holani (ata tipi 3-7), Teineititi Fiti (ata tipi 3-8), tamaiti Mekisiko e toalua (ata tipi 3-9 ma le 3-10).
-
Ata 3-56, O Keriso ma Tamaiti (62467: Taga Ata o le Talalelei 216); at 3-57, Ua Faamanuia e Iesu Fanau a Sa Nifaē; ma le ata 3-58, Faafanua o le Lalolagi, po o se polo e iai se faafanua pe afai e maua.
-
-
Ia faia ni sauniuniga e talafeagai ai mo so o se gaoioiga e faamauoa mai ai e te manao e faaaoga.
Faalautelega Fautuaina o le Lesona
Tofi se tamaititi e faia le tatalo amata.
Toe tulitatao atu i tamaiti pe afai na uunaiina i latou e faataunuuina se mea i le vaiaso talu ai.
E Mafai Ona Iai LoTatou Faatuatua ia Iesu Keriso
Gaoioiga faatosina
Faaali atu le ata 3-58, Faafanua o le Lalolagi, ma faasino atu le atunuu o lo o e nofo ai. Tau atu i tamaiti o lo o e manao latou te aoao e uiga i nisi atunuu o le lalolagi. (Afai o se tasi o nei faataitaiga e mai le atunuu o lo o e nofo ai nei, ona toe filifili lea o se isi atunuu.)
Faaali atu le upu “Holani” o lo o tusia i le fasipepa ma le ata tipi 3-7. Faasino atu Holani po o Netherlands i luga o le faafanua. Ia faamalamalama atu o le tele o laueleele o lenei atunuu sa ufitia e le vai. Sa pamuina ese e tagata le vai ma fausia ni pa e taofia ai le vai. O peapea e alu i le matagi (windmill) sa faaaoga e pamu ai le vai. E lauiloa o latou tagata i le faia o togātulipe ma isi fugalaau matagofie. O nisi o tagata i nofoaga faafaatoaga ma nuu e fagogota latou te faaaogaina seevae laau e taua o le klompen. O nei seevae e paʻo tele i luga o fola malo po o isi mea laugatasi, ae latou te puipuia vae o tagata mai le eleele susū e sili atu nai lo seevae paʻu.
Faaali atu le upu “Fiti” o lo o tusia i le fasipepa ma le ata tipi 3-8. Faasino atu Fiti i luga o le faafanua. Ia faamalamalama atu o tamaiti i Fiti e nonofo i se laueleele e siosiomia e le sami. E totoina e tagata ia fai, niu, ma tolo suamalie. O le tau e mafanafana ma lelei. O nisi tagata latou te taua lea vaega o le atunuu o le matagofie o le oso ae o le la, ae taua e tagata Fiti lo latou atunuu o atumotu fiafia, aua e foliga mai e fiafia o latou tagata i lo latou atunuu.
Faaali atu le upu “Mekisiko” o lo o tusia i le fasipepa ma le ata tipi 3-9 ma le 3-10. Faasino atu Mekisiko i luga o le faafanua. Ia faamalamalama atu o tagata Mekisiko e tautatala i le gagana Sipaniolo. I aso ua leva, sa latou aoao ai pe faapefea ona totoina le sana, ma ua avea ma a latou meaai sili ona taua. I le iva o po ao lumanai le Kerisimasi, e faapotopoto faatasi uo ma tuaoi ma faatino le faigamalaga a Maria ma Iosefa i Peteleema. A maea lena ona taaalo lea o tamaiti i le taaloga e taua o le pinata. Ia faamatala atu o le pinata o se mea lea e faafoliga i se manu e gaosia mai le ʻele ma faatumuina i lole, o fualaau aina, ma meataalo. E tautau i luga ae o ulu o tamaiti, o lo o pupuni o latou mata ma auauai e taumafai e tataʻe le pinata i se laau. A maea ona tataʻeina le pinata, ona latou fetolofai solo lea e taufao ia lole ma isi mea o lo o iai.
Ia faamalamalama atu o tamaiti e nonofo i nei atunuu eseese e tutusa i nisi tulaga ae eseese i nisi. Ae tusa pe tutusa o latou foliga ma a latou mea e fai, e leai se afaina: E alolofa le Tama Faalelagi ma Iesu ia i latou e pei lava ona la alolofa ia te outou. E alolofa ma puipuia e le Tama Faalelagi ma Iesu tamaiti uma i so o se mea.
Pese
Aoao atu i tamaiti le pese “Tamaiti i le Lalolagi Atoa.” Tuu atu iai latou te usuina faatasi pe faalua.
O tamaiti uma o le lalolagi
Faafetai atu i le Tama Faalelagi
E taitasi i lona lava ala
Faafetai i lana lava gagana
“Gracias,” Malo, Wir danten dir
O leo malie e lagona
Faafetai, Faafetai
Matou te faafetai ia te oe
E faafofoga mai Ia
E malamalama
E silafia e Tama
E alofa, e alofa, ia i latou.
Ata ma le tala o tusitusiga paia
Faaali atu le ata 3-56, O Keriso ma Tamaiti, ma faasino atu Ierusalema i luga o le faafanua o le lalolagi. Ia faamatala atu o iina na soifua ai Iesu ao iai o ia i le lalolagi. Faamatala atu i ni au lava upu le tala ia Iesu, o ana Aposetolo, ma tamaiti laiti o lo o maua i le Mareko 10:13-16. Ia aumaia ai manatu nei:
Ata ma le tala o tusitusiga paia
-
Na faapotopoto ane se faalapotopotoga e toatele o tagata e faalogologo ia Iesu o aoao atu.
-
O nisi tagata na mananao e aumai a latou fanau ina ia faamanuia i latou e Iesu.
-
Talu ai ona o le popole o Aposetolo i le saogalemu o le Faaola, na latou mananao ai e tutuli ese i latou.
-
Na fai atu Iesu i Aposetolo e tuu tamaiti e o atu ia te ia.
-
Na alofa Iesu i tamaiti ma faamanuia ia te i latou.
Ata ma le tala o tusitusiga paia
Faaali atu le ata 3-57, Ua Faamanuia e Iesu Fanau a Sa Nifaē, ma faasino atu Amerika i luga o le faafanua o le lalolagi. Faamatala atu i ni au lava upu le tala lenei mai le 3 Nifae 17:
Ina ua mavae ona faasatauroina ma toe soifua mai Iesu Keriso ma ua afio ae i le lagi, na ia asiasi atu i tagata Sa Nifaē i Amerika ma aoaoina i latou i le tele o mea taua.
Ina ua oo mai le taimi e toe alu ai Iesu, sa amata ona fetagisi tagata aua sa latou alolofa ia te ia ma sa mafai ona latou lagonaina lona alofa tele mo i latou. Na latou mananao ia umi ona latou nonofo ma ia.
Talu ai ona o le faatuatua ma le naunau o tagata, na umi ai ona latou mafuta ma le Faaola.
Ona fai atu lea o Iesu i tama ma tina e aumai a latou fanau laiti ia te ia. E lei pine ae faapotopoto ane uma i latou i tafatafa o Iesu.
Na ia auauai ane i latou ma sii i ona aao ma faamanuia ia te i latou. Ona ia tatalo atu ai lea i lo tatou Tama oi le Lagi mo tamaiti.
Ina ua maea, ona ia faapea atu lea i tama ma tina, “Faauta ia outou fanau” (3 Nifae 17:23). Ao vaavaai atu matua, na matala le lagi; ua o ifo agelu, ma faataaliolio i tamaiti ma ua auauna atu agelu ia te i latou.
Ia faamalamalama atu e pei lava ona alofa ma faamanuia e Iesu Keriso tamaiti i Ierusalema a Amerika, e alofa ma faamanuia foi e ia tamaiti o lo o ola i aso nei i le lalolagi atoa.
E Alofa ma Faamanuia i Tatou e Iesu Keriso i Aso Nei
Ata tipi ma le tala
Faaali atu ata tipi o tamaiti i o latou ofu faaleatunuu. Ia faamalamalama atu e te manao i tamaiti e faalogo lelei i tala e uiga i tamaiti mai atunuu eseese ma pe faapefea ona faamanuiaina i latou e le Tama Faalelagi ma Iesu.
Fesoasoani i se tamaititi e faapipii le ata tipi o le tamaititi Holani i tafatafa o le atunuu o Holani i luga o le faafanua o le lalolagi. Ona faamatala atu lea o le tala lenei:
“O John Roothoof e sefulutasi ona tausaga ma e nofo i Rotterdam i Holani. E fiafia o ia e alu i le aoga ma le lotu, taaalo ma ana uo, ma le faia o mea uma e fiafia se tama e fai. E aunoa ma se lapataiga, na maua ai o ia i se faamai mata ma ua tauaso ai o ia. Ua le mafai ona toe alu i le aoga pe faitau. Ua le mafai ona toe lelei lana vaai e taaalo ai ma ana uo. O aso taitasi uma ua faatumulia i le pogisa ma le tiga.
“Na oo atu le upu i le Au Paia o Aso e Gata Ai i Holani, o le a asiasi atu Peresitene Iosefa F. Samita ia i latou. Ua leva ona mafaufau iai John i lenei mea mo se taimi umi, ona ia faapea atu lea i lona tina, ‘ …Afai e te aveina atu au i le sauniga ina ia mafai ona ia vaai i ou mata, ou te iloa o le a ou malolo.’
“I le faaiuga o le sauniga i le Aso Sa na sosoo ai, na alu atu ai Peresitene Samita i le pito i tua o si tamai falelotu e faafeiloai i tagata ma faatalofa ma i latou uma taitoatasi. Sa fesoasoani le Tuafafine o Roothoof ia John, o lo o fusi uma ona mata, i le o atu lea ma isi e talanoa ma lo latou taitai pele.
“Sa taitai e Peresitene Samita le tamaititi tauaso i lona lima, faatasi ai ma lona faaeteete tele na ia tatalaina ese ai fusi ma vaai atu i mata o John o lo o faatumulia i le tiga. Na faamanuiaina e le Perofeta ia John ma folafola atu o le a toe pupula o ia.
“Ina ua taunuu atu i le fale, na aveese e le tina o John ia fusi mai ona mata ina ia mafai ona ia fufuluina e pei ona faatonuina ai e le fomai. Ao ia faia faapea, sa tagi John i le fiafia, ‘Auoi, Mama, ua lelei ou mata. Ua mafai nei ona lelei lau vaai - ma ua mamao foi. Ma ua ou le toe lagonaina se tiga!” (“President Smith Took Him by the Hand,” Friend, Aug. 1973, p. 36).
Ata tipi ma le tala
-
O le a le mea na tupu ia John? (Na faamanuiaina o ia e le perofeta ina ia mafai ona toe pupula, ma na faamaloloina o ia e le Tama Faalelagi.)
-
Na faapefea ona faaalia e le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso lo la alolofa mo John?
Ata tipi ma le tala
Fesoasoani i se tamaititi i le faapipiiina o ata tipi o tamaiti Mekisiko i tafatafa o le atunuu o Mekisiko i luga o le faafanua o le lalolagi. Ia faailoa atu le tala e ala lea i lou faamatalaina atu o igoa o tamaiti o Mikaele ma Tomasi ma e sueina e lo la tina ni tupe e ola ai e ala lea i le tataina o lavalava o isi tagata:
“I se tasi aso ina ua foi mai lo la tina i le tilivaina o le tagamea, sa lotovaivai lava o ia. Sa galue malosi o ia, ae sa leai se tasi na mafai ona totogi o ia i lena aso, ma sa leai se tupe e faatau ai se falaoa. Na ia iloa lelei le fiaaai o lana fanau aua e lei aai lava i laua talu mai si tamai aiga o le falaoa i le po ua mavae. O Mikaele le ulumatua, na vaevae lana fasifalaoa ma Maria, o lē o lo o fiaai pea ae o ia foi e pito i laititi na te le malamalama pe aisea ua leai ai se falaoa. Na vaaia e Tomasi e lei ai ia Mama ma sa ia ofoina mai se vaega o lana fasi falaoa.
“Na mananao Mikaele ma Tomasi e fesoasoani. Na manatua e Mikaele ia tala na faamatalaina e Mama e uiga ia Iesu [Keriso] ina ua ia aoaoina tagata e tatalo mo se fesoasoani. Sa manaomia e Mikaele ma Tomasi se fesoasoani, o lea na la tototutuli faatasi ifo ai ma tatalo. Ina ua uma le la tatalo, sa la o atu loa i se fale falaoa ma fesili mo Senoa Alonosi pe mafai ona la faia ni feau mo ia. Sa tali atu Senoa Alonosi, e aunoa ma lona iloaina le fiaai tele o nei tama, e leai se galuega mo i laua. Sa faaauau pea ona la sue ni galuega. E oo ane i le afiafi, ua maua se la tupe, ae le lava.
“Na toe foi atu i le fale nei tama fiaai ma lē fiafia. Ao la savavali atu agai i le aai, sa tietie mai se tamaloa i lana uila vilivae. Na soa e ia se patupatu, ma lelea ese ai se mea mai lana ato. Na tamoe atu Mikaele ma valaau atu iai e taofi, ae sa alu pea le tamaloa. Na avae i luga e Tomasi le afifi e vaai po o le a le mea o iai. O se pāpā falaoa fou lava. Na la faavave atu loa i le fale falaoa o Senoa Alonosi ma faamatala atu iai le mea na tupu. Na manatua e Senoa Alonosi le tamaloa ma faapea atu o le a ia toe avatu iai se isi falaoa pe a toe alu atu i lona faleoloa. Ona ia faapea atu lea i tama, o le a ia faatauina atu le falaoa lea na paū i se tau taugofie. Na faavave ona faitauina e Mikaele ma Tomasi le la tupe; na matuai lava lelei. Na faatauina e tama le falaoa ma faavave atu loa i le fale.
“Na ofo Mama ina ua vaai i le falaoa. Na faamatala atu iai e tamaiti le tali o a la tatalo. I lena lava po na tootutuli ifo ai lenei aiga fiaai ma avatu le faafetai i le [Tama Faalelagi] mo meaai” (Savali i Ona Ala; Tusi Lesona mo Tamaiti, Vaega E [1979], itulau 25).
Ata tipi ma le tala
-
Na faapefea ona faamanuiaina e le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso ia Mikaele ma Tomasi? (E ala i le taliina o a la tatalo.)
Faamatalaga a le faiaoga
Ia faamalamalama atu i tamaiti e faamanauiaina e le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso tamaiti uma o lo o nonofo i so o se mea i le lalolagi. O le Ekalesia moni a Iesu Keriso e tutusa uma i le lalolagi atoa. Ia faamalamalama atu o tamaiti i le Ekalesia ua latou maua le avanoa e auai atu ai i le Peraimeri, lea e tutusa ai pese latou te usuina ma lesona latou te faalogologo iai i le lalolagi atoa. I le lalolagi atoa, o tamaiti uma tou te tupulaga faatasi e pei o outou latou te mamaina mama a le FMT ina ia fesoasoani ia i latou ia manatua ia filifili mea tonu. O tamaiti i le Ekalesia e mafai ona papatisoina pe a valu o latou tausaga e tusa lava po o fea e nonofo ai. E mafai ona papatisoina i se vai papatisoga i totonu o se falelotu o le Ekalesia, o se vaituloto malulu, i le sami, po o totonu o se tamai vaitafe po o se faatanoa. Ae o o latou papatisoga e faatofuina pea ma o se tasi e umiaina le perisitua na te faataunuuina.
Aotelega
Mau ma le molimau a le faiaoga
Faitau atu i tamaiti le 2 Nifae 26:33, amata mai i upu “e talai atu e ia ia te i latou ia latou o mai ia te ia.” Ona tuu atu lea i tamaiti e auauai i le faamatalaina mai pe faapefea ona latou iloaina e alofa Iesu Keriso ia te i latou.
Tuuina atu lau molimau e alofa le Tama Faalelagi i tamaiti uma lava, e le afaina po o ai i latou, po o fea e nonofo ai, po o a ituaiga fale e nonofo ai, po o le a le lanu o o latou lauulu, mata, po o le lanu o o latou paʻu. E finagalo le Tama Faalelagi ina ia tatou fiafia ma toe foi atu e mau faatasi ma ia.
Pese
Tuu atu i tamaiti latou te usuina pe faitau upu o le “Tamaiti i le Lalolagi Atoa.”
Tofi se tamaititi na te faia le tatalo faaiu.
Pepa e tufaina atu
Tuu atu se pepa e tufaina atu o lo o tusia ai “E Alofa Iesu Keriso Ia Te Au” i tamaiti pe a latou o. Ia valaaulia tamaiti e tau atu i o latou aiga mea na latou aoaoina e uiga i le alofa o Iesu i tamaiti uma o le lalolagi atoa.
Gaoioiga e Faamauoa Mai Ai
Filifili mai gaoioiga nei ni gaoioiga o le a sili ona fetaui mo tamaiti. E mafai ona e faaaogaina i le lesona lava ia po o le avea ma se iloiloga po o se aotelega. Mo nisi taiala faaopoopo, tagai i “Taimi o le Vasega” i “Fesoasoani mo le Faiaoga.”
-
Aumai se atigi faguinu suamalie. Faanonofo tamaiti i le ogatotonu o le fola. Fai atu iai a maea ona e faataavilia le fagu, o le a taofi ma faasaga atu i se tasi o i latou. Ona tau mai lea e le tamaititi lena se mea na faaalia ai ia te ia e alofa Iesu ia te ia. Ona faataavili lea e le tamaititi lena le fagu. Taumafai e tuu atu ia tofu le tamaititi ma sona avanoa e ala lea i le fai atu ia i latou ua maea e sōsō ese laititi mai le liʻo.
-
Aoao atu le solo lenei ma ona taga i tamaiti:
E Alofa Iesu i Tamaiti
O nisi tamaiti e taufetuli i auala pefu, (tamoe i le mea o lo o tu ai)
Faataalise atu i o latou vae laiti, (faasino i vae)
I le tumutumu o tagata e sue se nofoaga (faalālā i autafa tulilima e pei o lo o faaofiofi atu i se tumutmu o tagata)
Faalatalata atu e vaai i fofoga o Iesu. (tu i tumutumuvae ma autilo solo)
O nisi tagata matutua na faapea mai, “Tutuli ese i latou.” (tulei ese lima mai luma o le fatafata)
“O lo o pisi tele o ia, e le avanoa mo tamaiti i le asō.” (lulu le ulu ma foliga faaūū)
Ae na faapea mai Iesu, “Tuu i latou e o mai ia te au. (faaloaloa atu i luma lima)
“E ou i latou le malo o le Tama ma ua alofagia i latou e ia ma au.” (fusi e le tagata ia lava)
-
Atonu e te manao e talanoaina ma tamaiti matutua le aoaoga lenei o lo o faaalia ai le alofa o Iesu Keriso mo i tatou. Ia faamamafa atu o nei faamanuiaga e avanoa mo i tatou uma e tusa lava po o fea o lo o tatou nonofo ai.
-
Ua tuuina mai e Iesu Keriso poloaiga e taitaiina ai i tatou.
-
O lo o iai ni a tatou perofeta e taitaiina i tatou.
-
E mafai ona tatou salamo talu ai ona o le togiola a Iesu Keriso mo a tatou agasala.
-
E mafai ona tatou mauaina faamanuiaga a le perisitua.
-
-
Tuu atu i tamaiti latou te tusiaina ma valivali se ata o se mea e faaalia ai e alofa Iesu Keriso ia te i latou (e pei o aiga, laau, fugalaau, po o meaola).
-
Ia uunaiina tamaiti e faia ni uiga lelei mo se tasi i le faagasologa o le vaiaso a sau nei ma ia saunia e faamatala mai i le vasega. Afai e mafai, atonu e te manao e faamanatu atu ia te i latou i le gasologa o le vaiaso.