Գրքեր և դասեր
Գլուխ 16. Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցին հին ժամանակներում

Գլուխ 16

Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցին հին ժամանակներում

Christ with the twelve men chosen by Him to be His Apostles. Christ has His hands upon the head of one of the men (who kneels before Him) as He ordains the man to be an Apostle. The other eleven Apostles are standing to the left and right of Christ.

Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցուն առանձնահատուկ որոշ հատկանիշներ

«Մենք հավատում ենք նույն կազմակերպությանը, որը գոյություն ուներ Նախնական Եկեղեցում՝ իր առաքյալներով, մարգարեներով, հովիվներով, ուսուցիչներով, ավետարանիչներով և այլն (Հավատո Հանգանակ 1.6):

Հիսուսը հաստատեց Իր Եկեղեցին, երբ Նա երկրի վրա էր: Այն կոչվեց Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցի (տես 3 Նեփի 27.8), իսկ անդամները կոչվում էին Սրբեր (տես Եփեսացիս Բ.9–20):

Հայտնություն

Երբ Հիսուսը հաստատեց Իր Եկեղեցին, Նա ինքը սովորեցրեց և ղեկավարեց Եկեղեցու ղեկավարներին: Նա էլ, իր հերթին, հրահանգներ էր ստանում Իր Երկնային Հորից: (Տես Եբրայեցիս Ա.1–2:) Այնպես որ Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցին ղեկավարվում էր ոչ թե մարդկանց, այլ Աստծո կողմից: Հիսուսն ուսուցանում էր Իր հետևորդներին, որ հայտնությունը «վեմ» է, որի վրա Նա կկառուցի Իր Եկեղեցին (տես Մատթեոս ԺԶ.16–18):

Իր Հարությունից հետո, նախքան երկինք համբարձվելը Հիսուսն ասաց Իր Առաքյալներին. «Ես ձեզ հետ եմ ամեն օր մինչև աշխարհքի վերջը» (Մատթեոս ԻԸ.20): Իր խոսքին հավատարիմ, Նա շարունակեց առաջնորդել նրանց երկնքից: Նա ուղարկեց Սուրբ Հոգին որպես նրանց համար մխիթարիչ և հայտնիչ (տես Ղուկաս ԺԲ.12; Հովհաննես ԺԴ.26): Նա խոսեց Սավուղի հետ տեսիլքում (տես Գործք Թ.3–6): Նա հայտնեց Պետրոսին, որ ավետարանը պետք է ուսուցանվի ոչ միայն Հրեաներին, այլև ողջ աշխարհին (տես Գործք Ժ): Նա Հովհաննեսին հայտնեց շատ փառահեղ ճշմարտություններ, որոնք գրված են Հայտնության գրքում: Նոր Կտակարանը հիշատակում է շատ այլ ճանապարհներ, որոնց միջոցով Հիսուսը հայտնել է Իր կամքը, որպեսզի ղեկավարի Իր Եկեղեցին և լուսավորի Իր աշակերտներին:

Իշխանություն Աստծուց

Ավետարանի արարողություններն ու սկզբունքները չեն կարող սպասավորվել և ուսուցանվել առանց քահանայության: Հայրն այս իշխանությունը շնորհել էր Հիսուս Քրիստոսին (տես Եբրայեցիս Ե.4–6), որն իր հերթին կարգեց Իր Առաքյալներին և նրանց շնորհեց քահանայության զորությունն ու իշխանությունը (տես Ղուկաս Թ.1–2; Մարկոս Գ.14): Նա հիշեցրեց նրանց. «Ոչ թե դուք ինձ ընտրեցիք, այլ ես ընտրեցի ձեզ, և ձեզ դրի» (Հովհաննես ԺԵ.16):

Որպեսզի կարգուկանոն լիներ Իր Եկեղեցում, Հիսուսը մեծ պատասխանատվություն և իշխանություն տվեց Տասներկու Առաքյալներին: Նա Պետրոսին ավագ Առաքյալ նշանակեց և նրան երկրի վրա և երկնքում օրհնություններ կնքելու բանալիները տվեց (տես Մատթեոս ԺԶ.19): Հիսուսը նաև կարգեց այլ պաշտոնյաներ, որոնք հատուկ պարտականություններ պետք է կատարեին: Երկինք Նրա համբարձվելուց հետո, նշանակման և կարգման ձևը շարունակվեց: Ուրիշներն էին կարգվում քահանայությանը նրանց կողմից, ովքեր արդեն ստացել էին այդ իշխանությունը: Հիսուսը Սուրբ Հոգու միջոցով հայտնի էր դարձնում, որ Նա հաստատում էր այդ կարգումները (տես Գործք Ա.24):

Եկեղեցու կազմակերպությունը

Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցին մանրակրկիտ կազմակերպված միավոր էր: Այն համեմատվում էր շենքի հետ, որը «Առաքյալների և մարգարեների հիմքի վրա շինուած. որի անկյունի գլուխը Հիսուս Քրիստոսն է» (Եփեսացիս Բ.20):

Հիսուսը քահանայության այլ ղեկավարներ նշանակեց, որոնք պետք է օգնեին Առաքյալներին ծառայության գործում: Նա զույգերով Յոթանասունական կոչվող պաշտոնյաներ ուղարկեց, որպեսզի քարոզեն ավետարանը (տես Ղուկաս Ժ.1): Եկեղեցու այլ պաշտոնյաներն էին՝ ավետարանիչները (հայրապետերը), հովիվները (նախագահող ղեկավարները), քահանայապետերը, երեցները, եպիսկոպոսները, քահանաները, ուսուցիչները և սարկավագները (տես այս գրքի գլուխ 14-ը): Այս բոլոր պաշտոններն անհրաժեշտ էին միսիոներական աշխատանք, արարողություններ կատարելու, Եկեղեցու անդամներին ուսուցանելու և ոգեշնչելու համար: Այդ պաշտոնները օգնել են անդամներին գալ դեպի «հավատքի և Աստծո Որդին ճանաչելու միությանը» (Եփեսացիս Դ.13):

Աստվածաշունչը մեզ ամեն ինչ չի ասում քահանայության կամ Եկեղեցու կազմակերպության և կառավարման մասին: Սակայն, Աստվածաշունչը բավականաչափ ներկայացնում է Եկեղեցու կազմակերպության գեղեցկությունն ու կատարելությունը: Առաքյալներին պատվիրվել էր՝ գնալ ողջ աշխարհը և քարոզել (տես Մատթեոս ԻԸ.19–20): Նրանք չէին կարող մնալ մի որևէ քաղաքում, որպեսզի հսկեին նորադարձներին: Ուստի, քահանայության տեղական ղեկավարներ էին կանչվել և կարգվել, իսկ Առաքյալները նախագահում էին նրանց վրա: Առաքյալները և Եկեղեցու այլ ղեկավարները այցելում էին և նամակներ էին գրում տարբեր ճյուղերին: Այդ պատճառով, մեր Նոր Կտակարանը պարունակում է նամակներ գրված Պողոսի, Պետրոսի, Հակոբոսի, Հովհաննեսի և Հուդայի կողմից, որտեղ խորհուրդ և հրահանգ է տրվում քահանայության տեղի ղեկավարներին:

Նոր Կտակարանը ցույց է տալիս, որ այս Եկեղեցու կազմակերպությունը պետք է շարունակվեր: Օրինակ, Հուդայի մահից հետո մնացին միայն տասնմեկ Առաքյալներ: Շուտով, Հիսուսի երկինք համբարձվելուց հետո, տասնմեկ Առաքյալները հանդիպեցին, որպեսզի Հուդայի տեղը մեկին ընտրեն: Սուրբ Հոգուց հայտնության միջոցով նրանք ընտրեցին Մատաթիային: (Տես Գործք Ա.23–26:) Հիսուսը օրինակ ծառայեց տասներկու Առաքյալների համար, թե ինչպես պետք է կառավարել Եկեղեցին: Պարզ էր, որ այդ կազմակերպությունը պետք է շարունակվեր այնպես, ինչպես Նա էր հաստատել:

Առաջին սկզբունքներն ու արարողությունները

Առաքյալները ուսուցանում էին երկու հիմնական սկզբունքներ. հավատ առ Տեր Հիսուս Քրիստոս և ապաշխարություն: Առ Հիսուս Քրիստոս որպես Աստծո Որդի և իրենց Քավիչ հավատ ունենալուց և իրենց մեղքերից ապաշխարելուց հետո, նորադարձները երկու արարողություն էին ստանում՝ մկրտություն ընկղմվելով և Սուրբ Հոգու պարգևը ձեռնադրվելով (տես Գործք 19.1–6): Դրանք ավետարանի առաջին սկզբունքներն ու արարողություններն էին: Հիսուսն ուսուցանել է. «Եթե մեկը ջրից ու հոգուց չծնուի, նա կարող չէ Աստծու արքայությունը մտնել» (Հովհաննես Գ.5):

Մահացածների համար կատարվող արարողությունները

Հիսուսը յուրաքանչյուրի համար ավետարանը լսելու միջոց է ապահովել՝ լինի երկրի վրա, թե մահից հետո: Իր մահից և Հարությունից հետո Հիսուսը գնաց մահացած մարդկանց հոգիների մոտ: Նա միսիոներական աշխատանք կազմակերպեց նրանց մեջ, ովքեր մահացել էին: Նա արդար սուրհանդակներ նշանակեց և նրանց զորություն տվեց ավետարանը ուսուցանել բոլոր մահացած մարդկանց հոգիներին: Դա նրանց ավետարանն ընդունելու հնարավորություն ընձեռեց: (Տես Ա Պետրոս Գ.18–20; Դ.6; ՎևՈւ 138:) Այն ժամանակ Իր Եկեղեցու անդամները արարողություններ էին կատարում մահացածների համար (տես Ա Կորնթացիս ԺԵ.29): Երկրի վրա պետք է կատարվեն այնպիսի արարողություններ, ինչպիսիք են՝ մկրտությունը և հաստատումը:

Հոգևոր պարգևներ

Եկեղեցու բոլոր հավատարիմ անդամները Հոգու պարգևներ ստանալու իրավունք ունեին: Դրանք տրվում էին նրանց ըստ իրենց անհատական կարիքների, ունակությունների և հանձնարարությունների: Այդպիսի պարգևներից էին հավատքը, ներառյալ բժշկելու և բժշկվելու զորությունը, մարգարեությունը և տեսիլքները: (Հոգու պարգևները ավելի մանրամասն քննարկվում են գլուխ 22-ում:) Հոգևոր պարգևները միշտ գոյություն ունեն Հիսուս Քրիստոսի ճշմարիտ Եկեղեցում (տես Ա Կորնթացիս ԺԲ.4–11; Մորոնի 10.8–18; ՎևՈւ 46.8–29): Հիսուսն ասաց Իր աշակերտներին, որ այդ նշանները կամ հոգևոր պարգևները միշտ հետևում են նրանց, ովքեր հավատում են (տես Մարկոս ԺԶ.17–18): Նրա աշակերտներից շատերը Սուրբ Հոգու զորությամբ հրաշքներ էին գործում, մարգարեանում կամ տեսիլքներ տեսնում:

  • Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցուն ինչո՞ւ են անհրաժեշտ այս վեց հատկանիշները:

Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցին Ամերիկաներում

Հարությունից հետո Հիսուսն այցելեց Ամերիկաների ժողովրդին և այնտեղ Իր Եկեղեցին կազմակերպեց նրանց մեջ՝ երեք օր մարդկանց ուսուցանելով և ապա դրանից որոշ ժամանակ անց հաճախ վերադառնալով այնտեղ (տես 3 Նեփի 11–28): Այնուհետև Նա թողեց նրանց և երկինք համբարձվեց: 200 տարուց ավելի նրանք արդար կյանք վարեցին և Աստծո ստեղծած ժողովուրդներից ամենաերջանիկն էին (տես 4 Նեփի 1.16):

Ուրացություն Ճշմարիտ Եկեղեցուց

  • Ի՞նչ է ուրացություն բառը նշանակում:

Պատմության ընթացքում չար մարդիկ փորձել են կործանել Աստծո աշխատանքը: Սա տեղի ունեցավ մինչ Առաքյալները դեռևս կենդանի էին և հսկում էին երիտասարդ, աճող Եկեղեցին: Որոշ անդամներ Հիսուսի ուսուցանած պարզ ճշմարտությունների փոխարեն ուսուցանում էին գաղափարներ հին հեթանոսական կամ Հրեական հավատներից: Ոմանք էլ բացեիցաց ըմբոստացան: Բացի դա, Եկեղեցու անդամները դրսից հալածանքների էին ենթարկվում: Եկեղեցու անդամներին տանջում էին և սպանում իրենց համոզմունքների համար: Մեկ առ մեկ Առաքյալները սպանվեցին կամ այլ կերպ վերցվեցին երկրի վրայից: Թուլության կամ ուրացության պատճառով առաքելական իշխանությունը և քահանայության բանալիները վերցվեցին երկրի վրայից: Կազմակերպությունը, որ Հիսուս Քրիստոսը հիմնել էր, այլևս գոյություն չուներ, և քաոս էր տիրում: Ավելի ու ավելի շատ սխալներ սողոսկեցին Եկեղեցու վարդապետության մեջ, և շուտով Եկեղեցին լիովին քայքայվեց: Այն ժամանակահատվածը, երբ ճշմարիտ Եկեղեցին այլևս գոյություն չուներ երկրի վրա, կոչվեց Մեծ Ուրացություն:

Շուտով հեթանոսական համոզմունքները սկսեցին գերիշխել Քրիստոնյաների մտածելակերպում: Հռոմեական կայսրը ընդունեց այդ կեղծ Քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն: Այդ եկեղեցին մեծապես տարբերվում էր Հիսուսի կազմակերպած եկեղեցուց: Այն ուսուցանում էր, որ Աստված անձև և աներևույթ էակ է:

Այդ մարդիկ դադարեցին ընկալել մարդկանց հանդեպ Աստծո սերը: Նրանք չգիտեին, որ մենք Նրա զավակներն ենք: Նրանք չէին հասկանում կյանքի իմաստը: Շատ արարողություններ փոխվեցին, որովհետև այլևս քահանայություն և հայտնություն չկար երկրի վրա:

Կայսրն էր ընտրում իր ղեկավարներին և երբեմն նրանց կոչում էր այն նույն պաշտոններով, որոնք կրում էին Քրիստոսի ճշմարիտ Եկեղեցու քահանայության ղեկավարները: Չկային Աստծո զորությամբ օժտված Առաքյալներ կամ քահանայության այլ ղեկավարներ, չկային նաև հոգևոր պարգևներ: Եսայիա մարգարեն կանխատեսել էր այդ վիճակը, մարգարեանալով. «Երկիրը պղծուած է լինելու իր բնակիչների տակին, որովհետև օրենքները զանց են արել, պատվիրանքը՝ փոխել, հավիտենական ուխտը՝ խափանել» (Եսայիա ԻԴ.5): Դա այլևս Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցին չէր, դա մարդկանց եկեղեցին էր: Նույնիսկ անունն էր փոխվել: Ամերիկաներում ևս ուրացություն եղավ (տես 4 Նեփի):

Վերականգնում էր կանխատեսվել

  • Հին և Նոր Կտակարանների ո՞ր մարգարեություններն են կանխատեսել Վերականգնումը:

Աստված կանխատեսել էր Ուրացությունը և պատրաստել էր ավետարանի վերականգնումը: Պետրոս Առաքյալը խոսեց այս մասին Հրեաների հետ. «Նա ուղարկեց առաջուց ձեզ համար քարոզուած Հիսուս Քրիստոսին. Որին երկինքը պետք է ընդունի, մինչև այն ամեն բաների հաստատուելու ժամանակները, որոնց համար խոսեց Աստուած իր բոլոր սուրբ մարգարեների բերանովը հավիտենից հետէ» (Գործք Գ.20–21):

Հովհաննես Հայտնիչը նույնպես կանխատեսել էր այն ժամանակը, երբ ավետարանը կվերականգնվի: Նա ասաց. «Եվ տեսա մի ուրիշ հրեշտակ թռչելիս երկնքի մեջ, որ հավիտենական ավետիք ուներ, որ ավետարաներ երկրի վրա բնակողներին. և ամեն ազգի և ցեղի և լեզուի և ժողովրդի» (Հայտնություն ԺԴ.6):

  • Ինչո՞ւ էր Վերականգնումը անհրաժեշտ:

  • Մտածեք այն օրհնությունների մասին, որոնք ստացել եք երկրի վրա Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցու վերականգնման շնորհիվ:

Լրացուցիչ սուրբ գրություններ