Lesson 52

Doktrina at mga Tipan 132:34–66; Opisyal na Pahayag 1

Pambungad at Timeline

Habang ginagawa ni Propetang Joseph Smith ang inspiradong pagsasalin ng Biblia noong 1831, itinanong niya sa Panginoon kung bakit ilan sa mga sinaunang patriarch at hari ng Israel ay hindi lamang iisa ang asawa. Nang panahong iyon, nakatanggap ang Propeta ng paghahayag tungkol sa maramihang pagpapakasal o pag-aasawa nang higit sa isa. Sa mga sumunod na taon, iniutos ng Panginoon sa Propeta at sa ilang miyembro ng Simbahan na ipamuhay ang alituntunin ng pag-aasawa nang higit sa isa. Noong Hulyo 12, 1843, sa Nauvoo, Illinois, ibinigay ng Propeta ang natanggap na paghahayag na nakatala ngayon sa Doktrina at mga Tipan 132, kung saan inihayag ng Panginoon ang mga katotohanan tungkol sa “bago at walang hanggang tipan ng kasal” (D at T 131:2). Ang lesson na ito ay tumatalakay sa Doktrina at mga Tipan 132:34–66, na kinabibilangan ng mga turo ng Panginoon tungkol sa pag-aasawa nang higit sa isa at ang payo Niya kina Joseph at Emma Smith.

Matapos makalipat ang mga Banal sa Salt Lake Valley sa kanlurang Estados Unidos, sinimulan nilang gawin nang hayagan ang pag-aasawa nang higit sa isa. Mula 1860s hanggang 1880s, ang pamahalaan ng Estados Unidos ay nagpasa ng mga batas laban sa pag-aasawa nang higit isa. Matapos mapanalanging hingin ang patnubay ng Panginoon at makatanggap ng paghahayag, inihanda ni Pangulong Wilford Woodruff ang Manifesto [Pahayag] noong Setyembre 23–24, 1890, na tumapos kalaunan sa pag-aasawa nang higit sa isa ng mga miyembro ng Simbahan. Ang Manifesto, na nakatala sa Doktrina at mga Tipan bilang Opisyal na Pahayag 1, ay inilathala sa publiko noong Setyembre 25, 1890.

Mayo–Hulyo 1843Pumayag si Emma Smith na magkaroon pa ng mga asawa si Joseph Smith bukod sa kanya ngunit nahirapan siyang tanggapin ang gawaing ito.

Hulyo 12, 1843Ibinigay ang paghahayag na nakatala sa Doktrina at mga Tipan 132.

Hunyo 27, 1844Si Propetang Joseph Smith at kanyang kapatid na si Hyrum ay namatay na martir sa Carthage Jail sa Carthage, Illinois.

Hulyo 24, 1847Dumating si Pangulong Brigham Young at ang iba pang mga Banal sa Salt Lake Valley.

Agosto 29, 1852Sa ilalim ng pamamahala ni Pangulong Brigham Young, hayagang itinuro ni Elder Orson Pratt ang pag-aasawa nang higit sa isa.

1860s–1880sNagpasa ng mga batas ang pamahalaan ng Estados Unidos na nagbabawal sa pag-aasawa nang higit sa isa.

Setyembre 25, 1890Naglabas si Pangulong Wilford Woodruff ng Manifesto, na nakapaloob ngayon sa Opisyal na Pahayag 1.

Oktubre 6, 1890Sa isang pangkalahatang kumperensya ng Simbahan, tinanggap ng mga miyembro ng Simbahan ang Manifesto bilang kautusan at may bisa.

Mga Mungkahi sa Pagtuturo

Doktrina at mga Tipan 132:34–50

Itinuro ng Panginoon ang tungkol sa kapangyarihang magbuklod na ibinigay kay Propetang Joseph Smith

Gumamit ng mga inaprubahang materyal

Ang mga materyal sa kurikulum ng seminary at institute ay inilaan bilang mga pangunahing sangguniang makatutulong sa paghahanda at pagtuturo mo ng mga epektibong lesson. Maaari kang gumamit ng mga karagdagang sanggunian, tulad ng mga turo mula sa Unang Panguluhan at Korum ng Labindalawang Apostol, mga magasin ng Simbahan, mga sanaysay sa paksa ng ebanghelyo, at iba pang mga mapagkakatiwalaang materyal habang tinutulungan mo ang mga estudyante na maunawaan ang scripture block. Pag-isipang mabuti ang pagpili ng mga materyal upang mapalakas ng mga lesson ang pananampalataya at patotoo ng mga estudyante. Iwasang gumamit ng hindi mapagkakatiwalaang impormasyon, lalo na kung ang mga materyal na iyon ay haka-haka o ginagawan ng isyu ang mga paksa ng lesson o nagtuturo ng mga ideya na hindi pa malinaw na naipahahayag ng Simbahan.

Sabihin sa mga estudyante na ilista sa pisara ang mga kautusan at payo na ibinigay ng Panginoon na maaaring mahirap para sa ilang young adult na sundin. Papiliin ang mga estudyante ng isa o dalawa sa mga halimbawang nakalista at sabihin sa kanila na maikling ipaliwanag kung bakit mahirap para sa mga young adult na sundin ang kautusang iyan.

Sabihin sa mga estudyante na isipin ang isang kautusan na maaaring mahirap para sa kanila na sundin. Sabihin sa kanila na maghanap ng doktrina at mga alituntunin habang pinag-aaralan nila ang Doktrina at mga Tipan 132:34–66 na makatutulong sa kanila na mapag-ibayo ang kanilang pananampalataya at katapatan sa pagsunod sa mga kautusan ng Panginoon.

Upang matulungan ang mga estudyante na maunawaan ang konteksto ng paghahayag na nakatala sa Doktrina at mga Tipan 132, ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang sumusunod na talata:

Inihayag ni Propetang Joseph Smith na “isang anghel ang nagpakita sa kanya nang tatlong beses sa pagitan ng 1834 at 1842 at iniutos sa kanya na ituloy ang pag-aasawa nang higit sa isa” (“Plural Marriage in Kirtland and Nauvoo,” Gospel Topics, topics.lds.org). Nag-atubili ang Propeta na sundin ang alituntunin. Inilarawan niya sa isang kaibigan ang “paghihirap ng isip na naranasan niya para mapaglabanan ang pagkarimarim na nararamdaman niya” sa paggawa nito (Eliza R. Snow, Biography and Family Record of Lorenzo Snow [1884], 69). Nakasaad sa katibayan sa kasaysayan na nagtangka siyang sundin ang utos noong kalagitnaan ng 1830s. Gayunman, sa mga unang buwan ng 1840s lamang niya sinimulang masigasig na sundin ang utos at ipinaalam sa iba ang alituntunin ng pag-aasawa nang higit sa isa. Bagama’t ibinigay ni Joseph Smith ang Doktrina at mga Tipan 132 noong tag-init ng 1843, ang ilang alituntunin sa paghahayag na ito ay natanggap na noon pang mga unang buwan ng 1831 kaugnay ng inspiradong pagsasalin ng Propeta ng Lumang Tipan. (Tingnan sa “Plural Marriage in Kirtland and Nauvoo,” topics.lds.org.)

Ipabasa nang tahimik sa mga estudyante ang Doktrina at mga Tipan 132:1–2, na inaalam ang itinanong ni Joseph Smith sa Panginoon. Sabihin sa kanila na ibahagi ang nalaman nila.

Ipaliwanag na ang salitang kalunya sa Lumang Tipan ay tumutukoy sa isang babaeng legal na kasal sa isang lalaki ngunit mas mababa ang katayuan sa lipunan kaysa sa asawa. Ang mga kalunya ay hindi bahagi ng pag-aasawa nang higit sa isa sa ating dispensasyon.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Doktrina at mga Tipan 132:34–36. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin kung bakit pinakasalan ni Abraham si Hagar.

• Ayon sa mga talata 34–35, bakit pinakasalan ni Abraham si Hagar?

Ipaliwanag na “itinutulot ng batas na ang isang lalaki ay magkaroon lamang ng isang asawa, maliban kung iutos ng Panginoon sa pamamagitan ng paghahayag (Jacob 2:27–30)” (Gabay sa mga Banal na Kasulatan, “Kasal, Pagpapakasal,” scriptures.lds.org).

• Ayon sa talata 36, ano ang itinuro ng Panginoon kay Joseph Smith tungkol sa pagsunod sa Kanyang mga kautusan? (Anumang iutos ng Panginoon ay tama, at kapag sumusunod tayo sa Kanya, ito ay “ipinalalagay sa [atin] sa kabutihan.”)

• Sa nalalaman natin tungkol kay Abraham, bakit ang utos na ialay si Isaac ay napakahirap para kay Abraham?

• Paano maikukumpara ang utos ng Panginoon kay Abaraham na isakripisyo si Isaac sa Kanyang utos sa mga naunang Banal na mag-asawa nang higit sa isa?

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Doktrina at mga Tipan 132:37. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin ang natanggap nina Abraham, Isaac, at Jacob dahil sa pagsunod nila sa mga utos ng Diyos. Sabihin sa mga estudyante na ibahagi ang nalaman nila.

• Anong alituntunin ang matutukoy natin sa kahandaan ni Abraham na sundin ang mga utos ng Diyos, kahit na mahirap itong gawin? (Matapos sumagot ang mga estudyante, isulat ang sumusunod na alituntunin sa pisara: Kung handa tayong sundin ang mga kautusan ng Diyos, kahit mahirap itong gawin, matatanggap natin ang Kanyang ipinangakong mga pagpapala.)

Patingnan ang listahan ng mga kautusan na isinulat ng mga estudyante sa pisara, at ipaliwanag na ang pinakamalaking pagpapalang matatanggap natin sa pagsunod sa mga kautusan ng Diyos ay ang kadakilaan. Sabihin sa mga estudyante na pumili ng isa sa mga kautusan sa pisara, at ipalarawan sa kanila ang iba pang mga pagpapala na matatanggap natin sa pagsunod sa kautusang iyon.

• Bukod pa sa alam nating pagpapalain tayo kapag sinunod natin ang mga kautusan, ano pa ang makatutulong sa atin na sundin ang isang kautusan kahit mahirap gawin ito?

Ipakita ang sumusunod na kuwento ni Lucy Walker. Ipaliwanag na si Lucy ay isa sa mga asawa ni Joseph Smith. Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang kuwento. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin kung ano ang unang reaksyon ni Lucy Walker sa alituntunin na pag-aasawa nang higit sa isa at kung ano ang ginawa niya para magkaroon ng patotoo sa alituntuning iyon.

“Nang banggitin sa akin ni Propetang Joseph Smith ang alituntunin ng pag-aasawa nang higit sa isa, nakaramdam ako ng galit at sinabi ko ito sa kanya, dahil salungat sa damdamin at pinag-aralan ko ang anumang bagay na may kinalaman [dito]. Ngunit tiniyak niya sa akin na inihayag sa kanya ng Panginoon ang doktrinang ito, at may karapatan akong makatanggap mismo ng patotoo tungkol sa banal na pinagmulan nito. Pinayuhan niya akong magdasal sa Panginoon” (Lucy Walker, affidavit, December 17, 1902, Church History Library, Salt Lake City).

“Talagang nagdasal ako nang taimtim. … Halos magbubukang-liwayway na iyon matapos ang isang gabing walang tulog. Habang nakaluhod at nananalangin, napuspos ng banal na impluwensya ang aking silid. Para sa akin maihahambing iyon sa maliwanag na sikat ng araw na biglang sumilay sa madilim na ulap.

“… Ang kaluluwa ko ay napuspos ng masayang kapayapaan na noon ko lang nadama. Matinding kaligayahan ang bumalot sa pagkatao ko at natanggap ko ang makapangyarihan at malakas na patotoo sa katotohanan ng [pag-aasawa nang higit sa isa]. Na tila naging angkla sa kaluluwa sa lahat ng tukso at pagsubok sa buhay” (Lucy Walker Kimball, “Brief Biographical Sketch,” Church History Library, Salt Lake City, 11).

• Ano ang ginawa ni Lucy Walker para magkaroon ng patotoo tungkol sa mahirap na kautusang ito?

• Sa palagay ninyo, paano makatutulong ang halimbawa ni Lucy Walker sa isang tao na nahihirapang tanggapin o sundin ang isang kautusan mula sa Diyos?

Sabihin sa mga estudyante na mag-isip ng isang taong kilala nila nang personal o mula sa mga banal na kasulatan na sinunod ang mahirap na kautusan at pinagpala dahil sa kanyang pagiging masunurin. Sabihin sa kanila na pag-isipan din kung ano ang ginawa ng taong iyon na nakatulong sa kanya na maging masunurin. Sabihin sa ilang estudyante na magbahagi ng kanilang mga halimbawa sa klase. Maaari kang magbahagi ng sarili mong halimbawa.

Magpatotoo na makatatanggap tayo ng mga pagpapala sa Diyos kapag sinusunod natin ang Kanyang mga kautusan, kahit mahirap itong gawin. Hikayatin ang mga estudyante na magpasiya kung ano ang gagawin nila upang matulungan sila na masunod nang mas mabuti ang mga kautusan ng Diyos.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Doktrina at mga Tipan 132:38–40. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin ang iba pang nagsagawa ng alituntunin ng pag-aasawa nang higit sa isa.

• Ayon sa talata 39, bakit mahalaga na ang nagsasagawa ng pag-aasawa nang higit sa isa ay mga may mayhawak ng “mga susi ng kapangyarihang ito”—ibig sabihin ang mga susi ng pagbubuklod ng priesthood? (Ipinahihiwatig nito na sinang-ayunan ng Panginoon ang mga pagpapakasal.)

• Ayon sa talata 40, ano ang sinabi ng Panginoon na Kanyang gagawin sa pamamagitan ni Joseph Smith? (Ipaliwanag na ang pag-aasawa nang higit sa isa ay bahagi ng “pagpapanumbalik ng lahat ng bagay” [D at T 27:6] mula sa mga naunang dispensasyon.)

Ibuod ang Doktrina at mga Tipan 132:41–48 na ipinaliliwanag na tinalakay ng Panginoon ang tungkol sa pakikiapid kaugnay ng pag-aasawa nang higit sa isa. Itinuro ng Panginoon na kapag nag-asawa nang higit sa isa ang sinuman na hindi Niya tinulutan, siya ay nagkasasala ng pakikiapid. Pinanatag ng Panginoon ang Propeta na lahat ng kasal, kabilang na ang maramihang pagpapakasal, na ginawa “sa pamamagitan ng [Kanyang] salita at alinsunod sa [Kanyang] batas” (talata 48) at sa pamamagitan ng kapangyarihan ng priesthood na magbuklod (talata 46) ay “dadalawin kalakip ang mga pagpapala … at hindi magkakaroon ng kaparusahan sa lupa at sa langit” (talata 48).

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Doktrina at mga Tipan 132:49–50. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin ang mga pagpapalang ipinangako ng Panginoon kay Joseph Smith.

• Anong mga pagpapala ang ipinangako ng Panginoon kay Joseph Smith?

• Ayon sa talata 50, bakit ipinangako ng Panginoon kay Joseph Smith ang mga pagpapala ring iyon na ibinigay Niya kay Abraham?

Doktrina at mga Tipan 132:51–66

Pinayuhan ng Panginoon si Emma Smith at nagbigay ng mga tagubilin hinggil sa pag-aasawa nang higit sa isa

Sabihin sa mga estudyante na pag-isipan kung bakit ang utos na magpakasal nang higit sa isa ay mahirap hindi lamang kay Propetang Joseph Smith kundi lalo na sa kanyang asawang si Emma. Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang sumusunod na talata:

Ang pagsunod ng Propeta sa alituntunin ng pag-aasawa nang higit sa isa ay isang matinding pagsubok sa kanya at sa kanyang pinakamamahal na asawang si Emma. Kahit ibinigay ni Emma ang kanyang pahintulot noong 1843 na magkaroon si Joseph ng karagdagang mga asawa, hirap pa rin si Emma na tanggapin ang alituntunin ng pag-aasawa nang higit sa isa. “Pabagu-bago ang pananaw niya sa pag-aasawa nang higit sa isa, may pagkakataong sinasang-ayunan niya ito at may pagkakataong binabatikos niya ito” (“Plural Marriage in Kirtland and Nauvoo,” Gospel Topics, topics.lds.org). Tulad ng nakatala sa Doktrina at mga Tipan 132:51–57, partikular na tinukoy ng Panginoon ang Kanyang “katulong na babae,” o tagapaglingkod, na si Emma, at pinayuhan siya at tinagubilinan hinggil sa pag-aasawa nang higit sa isa.

Sabihin sa ilang estudyante na magsalitan sa pagbasa nang malakas ng Doktrina at mga Tipan 132:52–54, 56. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin ang mga kautusan at mga pangako ng Panginoon kay Emma Smith.

• Ano ang ipinagawa ng Panginoon kay Emma?

Ipaliwanag na ang ibig sabihin ng salitang wawasakin ayon sa paggamit sa mga talatang ito ay mahihiwalay o mawawalay sa Diyos (tingnan sa Mga Gawa 3:22–23; 1 Nephi 22:20; D at T 25:15). Tinanggap ni Propetang Joseph Smith ang gayunding mahigpit na babala na siya ay wawasakin, o ihihiwalay, kung hindi siya mag-aasawa nang higit sa isa at kung hindi niya ito ipapaalam sa iba (tingnan sa Biography and Family Record of Lorenzo Snow [1884], 69–70).

• Ano ang ipinangako ng Panginoon kay Emma Smith kung susunod siya sa Kanyang mga kautusan?

Ibuod ang Doktrina at mga Tipan 132:57–62 na ipinaliliwanag na sinabi ng Panginoon kay Emma na Siya ay “kasama [ng kanyang asawang si Joseph], gaya ng [Siya] ay kasama ni Abraham” (talata 57). Inulit ng Panginoon na ang mga nag-aasawa nang higit sa isa alinsunod sa Kanyang batas at awtoridad ay “nabigyang-katwiran,” o katanggap-tanggap sa Panginoon (talata 61).

Basahin nang malakas ang Doktrina at mga Tipan 132:63, simula sa pariralang “sapagkat sila ay ibinigay sa kanya.” Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin ang dahilang ibinigay ng Panginoon kung bakit iniutos ang pag-aasawa nang higit sa isa.

• Ano ang ibig sabihin ng pariralang “magpakarami at kalatan ang lupa”?

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Jacob 2:30. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin kung paano nakatutulong sa atin ang talatang ito na mas maunawaan ang mga turo ng Panginoon na nakatala sa Doktrina at mga Tipan 132:63.

• Ano ang ibig sabihin ng “magbangon ng mga binhi sa [Panginoon]” (Jacob 2:30)?

• Batay sa Jacob 2:30 at Doktrina at mga Tipan 132:63, ano ang isang dahilan kung bakit iniutos ng Panginoon ang pag-aasawa nang higit sa isa? (Matapos sumagot ang mga estudyante, isulat sa pisara ang sumusunod na katotohanan: May mga pagkakataon na iniutos ng Panginoon ang pag-aasawa nang higit sa isa upang bigyan ng mga karagdagang oportunidad ang Kanyang mga tao na magpalaki ng mga matwid na anak para sa Kanya.)

Ipaliwanag na ang mga pagsisikap ng mga naunang Banal na sundin ang alituntunin ng pag-aasawa nang higit sa isa “ay talaga ngang naging dahilan para maisilang ang malaking bilang ng mga anak na lumaki sa matatapat na pamilyang Banal sa mga Huling Araw” (“Plural Marriage and Families in Early Utah,” Gospel Topics, topics.lds.org; tingnan din ang komentaryo para sa Doktrina at mga Tipan 132:63 na nasa manwal ng estudyante).

Tulungan ang mga estudyante sa pagsagot ng mahihirap na tanong

Ang mga estudyante ay tatanungin ng mahihirap na tanong tungkol sa Simbahan sa buong buhay nila. Ang pagbibigay sa mga estudyante ng tumpak na impormasyon at pagtulong sa kanila na mahanap ang mga mapagkakatiwalaang materyal ay makatutulong sa kanila na mapag-isipan at maipaliwanag nang tama ang mahihirap na paksa. Ang pagtutulot sa mga estudyante na talakayin at praktisin ang pagsagot sa mahihirap na tanong at pinagkakatiwalaan sila na magagawa nila ito ay nagpapalakas ng kanilang kumpiyansa sa sarili sa oras na nakipag-usap na sila sa iba tungkol sa ebanghelyo.

Paalala: Kung may mga tanong ang mga estudyante tungkol sa pag-aasawa nang higit sa isa ni Joseph Smith, patingnan ang Gospel Topics essay na “Plural Marriage in Kirtland and Nauvoo” (topics.lds.org) para makatulong na masagot ang kanilang mga tanong.

Opisyal na Pahayag 1

Naglabas si Pangulong Wilford Woodruff ng Manifesto, na nagpatapos sa pag-aasawa nang higit sa isa sa Simbahan

Ibuod ang Opisyal na Pahayag 1 na ipinaliliwanag na matapos lumipat ang mga Banal sa Salt Lake Valley, ang pag-aasawa nang higit sa isa ay ginawa na nang hayagan. Bagama’t ang maramihang pag-aasawa ay naging mas laganap sa mga Banal, hindi ito ginawa ng karamihan sa mga miyembro ng Simbahan na nasa hustong gulang. Mula 1860s hanggang 1880s, nagpasa ang pamahalaan ng Estados Unidos ng mga batas na nagpapatigil sa gawaing ito. Noong Setyembre 25, 1890, matapos taimtim na humingi ng patnubay sa Panginoon at tumanggap ng paghahayag, naglabas si Pangulong Wilford Woodruff ng Manifesto, na nagpapayo sa mga miyembro ng Simbahan na “tumigil mula sa pakikipagkasundo sa anumang kasal na ipinagbabawal ng batas ng lupa” (Opisyal na Pahayag 1). Kahit may iilan pa ring naganap na pag-aasawa nang higit sa isa matapos ilathala ito, tumigil nang lubusan ang pag-aasawa nang higit sa isa ng mga miyembro ng Simbahan dahil sa Manifesto.

Magtapos sa pagpapatotoo na tinanggap at sinunod nang tapat ni Propetang Joseph Smith at ng mga sumunod na propeta ang mga kautusan ng Diyos.

Karagdagang Ideya sa Pagtuturo

Opisyal na Pahayag 1.

Kung may oras pa, ang sumusunod na ideya sa pagtuturo ay magagamit sa halip na ibuod ang Opisyal na pahayag 1.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang sumusunod na talata. Sabihin sa klase na pakinggan ang mga dinanas na hirap ng mga miyembro ng Simbahan nang sundin nila ang utos ng Panginoon na mag-asawa nang higit sa isa.

Matapos lumipat ang mga Banal pakanluran sa Salt Lake Valley, mas lumaganap ang pag-aasawa nang higit sa isa at kalaunan ay itinuro na ito nang hayagan ng mga lider ng Simbahan. Sa sumunod na mga taon, matinding tinuligsa ng maraming pinuno ng relihiyon at pulitika sa Estados Unidos ang maramihang pag-aasawa o pag-aasawa nang higit sa isa, at itinuring ito na imoral at malaswa. Nagpasa ng mga batas ang pamahalaan ng Estados Unidos na nagpapatigil sa pag-aasawa nang higit sa isa o maramihang pagpapakasal, na humantong sa pagkabilanggo ng daan-daang Banal sa mga Huling Araw noong mga 1880s. Sa paniniwalang hindi makatarungan ang mga batas na ito, maraming miyembro ng Simbahan, kabilang na ang mga lider ng Simbahan ang nagtago upang maiwasan na mahuli at mabilanggo. Maraming pamilya ang nakaranas ng pagkabalisa, kalungkutan, at kahirapan. (Tingnan sa “The Manifesto and the End of Plural Marriage,” Gospel Topics, topics.lds.org.) Ang mga batas na Anti-polygamy na ipinasa noong 1882 at 1887 ay nagkait din sa kalalakihan na maraming asawa ng karapatang bumoto at humawak ng katungkulan sa pulitika, nagpawalang-saysay ng karapatan ng kababaihan na bumoto sa Utah Territory, nagbuwag sa Simbahan bilang isang legal na institusyon, at nagpahintulot sa pamahalaan na kumpiskahin ang mga ari-arian ng Simbahan, kabilang na ang mga templo. Ipinahayag ng Simbahan na labag sa saligang-batas ang mga batas na ito, ngunit sa huli ay sinang-ayunan ng Korte Suprema ng Estados Unidos ang mga batas na ito.

• Kung naranasan ninyo ang gayong pagsalungat dahil sa sinisikap ninyong sundin ang utos ng Panginoon, ano ang magiging reaksyon ninyo?

Ipaliwanag na ang mahihirap na kalagayang ito ang nagbunsod kay Pangulong Wilford Woodruff na manalangin para hingin ang patnubay ng Panginoon hinggil sa pag-aasawa ng mga Banal nang higit sa isa. Noong Setyembre 23–24, 1890, inihanda ni Pangulong Woodruff ang Manifesto, na kilala ngayon bilang Opisyal na Pahayag 1 sa Doktrina at mga Tipan. Ang Manifesto ay inilathala noong Setyembre 25.

Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang ikaapat na talata at ang huling pangungusap ng panlimang talata ng Opisyal na Pahayag 1. Sabihin sa klase na alamin ang iniutos ni Pangulong Woodruff na gawin ng mga Banal.

• Ano ang iniutos ni Pangulong Woodruff na gawin ng mga Banal?

• Sa inyong palagay, ano ang reaksyon ng mga miyembro ng Simbahan sa Manifesto?

Ipaliwanag na si Elder Brigham H. Roberts, na noon ay naglilingkod bilang miyembro ng Korum ng Pitumpu, ay sakay ng tren papuntang Salt Lake City nang makita niya ang isang artikulo sa pahayagan na nagbabalita ng Manifesto ni Pangulong Woodruff. Ipabasa sa isang estudyante ang sumusunod na tala mula sa diary ni Elder Roberts:

Elder B.H. Roberts

“Binasa ko [ang mga headline ng peryodiko] nang labis na nagtataka. Ngunit hindi ko pa man ito nababasa, tila kislap ng liwanag na nanuot sa buong kaluluwa ko ay sinabi ng espiritu—‘Ayos lang ‘yan,’ kaya lumipas ito. Pagkatapos ay sinimulan kong pag-isipan ang bagay na ito. Naisip ko ang lahat ng dinanas na hirap ng mga Banal para sundin ang doktrinang iyan; naalala ko ang aking sarili na [nasa England] para magtago, ang pagkabilanggo ko; naisip ko na nangyari din ito sa iba. Naalala ko ang mga sakripisyo ng aking mga asawa para dito; ang mga ginawa ng iba para dito. Ipinangaral namin ito, sinang-ayunan ang kabanalan nito mula sa pulpito, sa mga pahayagan, sa mga pangangaral sa entablado. Tiniis ng aming pamayanan ang bawat uri ng pagbatikos ng mundo dahil dito—at ito ba ang magiging katapusan? Inasahan ko na susupotahan ng Diyos ang alituntuning iyon at ang kanyang mga Banal na nagsagawa nito, at ang basta na lamang itigil ito sa ganitong paraan ay isang uri ng karuwagan na habang mas iniisip ko ay lalo ko lamang hindi nagugustuhan. … Nakapanlulumo iyon para sa akin, at nakadama ako ng pagkagapi at pagkainsulto” (B. H. Roberts Diary, B. H. Roberts Papers, University of Utah, sinipi sa Ronald W. Walker, “B. H. Roberts and the Woodruff Manifesto,” BYU Studies Quarterly, vol. 22, no. 3 [1982], 364).

• Bakit napakahirap para kay Elder Roberts na tanggapin ang payo na nakasaad sa Manifesto?

Sabihin sa mga estudyante na tahimik na basahin ang unang talata ng “Mga Hango Mula sa Tatlong Talumpati ni Pangulong Wilford Woodruff Tungkol sa Pahayag.” Sabihin sa mga estudyante na alamin ang doktrina na itinuro ni Pangulong Woodruff sa mga miyembro ng Simbahan nang iniharap ang Pahayag [Manifesto] para sa boto ng pagsang-ayon sa pangkalahatang kumperensya.

• Anong doktrina ang itinuro ni Pangulong Woodruff sa mga miyembro ng Simbahan? (Dapat matukoy ng mga estudyante ang doktrinang tulad ng sumusunod: Hindi pahihintulutan ng Panginoon kailanman ang Pangulo ng Simbahan na iligaw ang Simbahan.)

• Sa inyong palagay, paano makatutulong ang pag-unawa sa doktrinang ito sa mga miyembro ng Simbahan, tulad ni Elder Roberts, na nahirapang tanggapin ang payo na nakapaloob sa Manifesto?

Sabihin sa dalawang estudyante na magsalitan sa pagbasa nang malakas ng ikaanim at ikapitong talata ng “Mga Hango Mula sa Tatlong Talumpati ni Pangulong Wilford Woodruff Tungkol sa Pahayag.” Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa, at alamin ang inihayag ng Panginoon na mangyayari kung hindi tumigil ang mga Banal sa pag-aasawa nang higit sa isa.

• Ano ang mangyayari kung hindi itinigil ng mga Banal ang pag-aasawa nang higit sa isa?

• Ano ang sinabi ni Pangulong Woodruff na handa niyang gawin kung hindi ibinigay sa kanya ng Diyos ang paghahayag at kautusang ito?

• Anong doktrina ang matututuhan natin tungkol sa mga propeta at paghahayag mula sa mga turo ni Pangulong Woodruff? (Tulungan ang mga estudyante na matukoy ang sumusunod na doktrina: Ang Panginoon ay nagbibigay ng patuloy na paghahayag sa Kanyang mga propeta ayon sa mga pangangailangan at mga kalagayan ng Kanyang Simbahan at mga tao. Isulat sa pisara ang doktrinang ito.)

• Sa inyong palagay, bakit mahalagang malaman na ang Panginoon ay patuloy na nagbibigay ng paghahayag sa Kanyang mga propeta ayon sa mga pangangailangan at mga kalagayan ng Kanyang Simbahan at mga tao?

Sabihin sa isang estudyante na tapusing basahin nang malakas ang kuwento ni Elder Roberts. Sabihin sa klase na pakinggan kung ano ang nakatulong sa kanya na magkaroon ng patotoo sa Manifesto.

Elder B.H. Roberts

“Maya-maya pa naalaala ko ang kislap ng liwanag na nadama ko nang una kong malaman ang tungkol sa [Manifesto], at sa wakas ay umayon dito ang damdamin ko. Marahil nagkamali ako nang alisin ko mula sa akin ang unang patotoong natanggap ko kaugnay nito, at itulot ang aking maling palagay, at kakitiran ng pananaw, at pangangatwiran ng isang likas na tao na kalabanin ang inspirasyong mula sa Diyos at ang patotoong hatid nito na tama ang Manifesto. Nang maunawaan ko na ang katotohanang ito, pinagsisihan ko aking pagkakamali at nagsumamong tulungan ako ng espiritu ng Diyos na magkaroon ng patotoo at paunti-unting dumating ito” (B. H. Roberts Diary, sinipi sa “B. H. Roberts and the Woodruff Manifesto,” 365).

• Paano makatutulong ang karanasan ni Elder Roberts sa isang tao na nahihirapang sundin ang pamumuno at payo ng mga propeta ng Panginoon?

Ipaliwanag na may iilan pang mga Banal sa mga Huling Araw ang patuloy na nag-asawa nang higit sa isa kahit naibigay na ang Manifesto. Noong 1904, naglabas si Pangulong Joseph F. Smith ng pangalawang manifesto at ipinahayag “na lahat ng pagpapakasal [nang higit sa isa] ay ipinagbabawal, at kung sinumang opisyal o miyembro ng Simbahan ang gagawa ng gayong pagpapakasal ay … ititiwalag” (sa Conference Report, Abr. 1904, 75). Patuloy pa rin hanggang ngayon ang tuntuning ito.

Magtapos sa pagpapatotoo na ginagabayan ng Panginoon ang Simbahan at mga miyembro nito ayon sa kanilang mga kalagayan sa pamamagitan ng paghahayag sa Kanyang mga propeta.