Sunday School: Doktrina sa Ebanghelyo
Leksyon 8: Ang Wali sa Bukid: ‘Usa Ka Labing Maayo nga Paagi’

Leksyon 8

Ang Wali sa Bukid: “Usa Ka Labing Maayo nga Paagi”

Mateo 5

Katuyoan

Aron pag-awhag sa mga sakop sa klase sa pagduol ngadto ni Kristo pinaagi sa paggamit sa mga baruganan nga iyang gitudlo diha sa Wali sa Bukid.

Pagpangandam

  1. Basaha, pamalandongi, ug i-ampo ang mahitungod sa mosunod nga mga kasulatan:

    1. Mateo 5:1–12. Sa usa ka bukid sa Galilea, si Jesus mitudlo sa mga Kabulahanan ngadto sa iyang mga tinun-an.

    2. Mateo 5:13–16. Si Jesus mipahayag nga ang iyang mga tinun-an mao “ang asin alang sa yuta” ug “ang kahayag alang sa kalibutan.”

    3. Mateo 5:17–48. Si Jesus mipahayag nga siya mianhi aron pagtuman sa balaod ni Moises, ug siya mitudlo og labaw nga balaod.

  2. Dugang nga basahonon: Lucas 6:17–36; Hubad ni Joseph Smith, Lucas 14:35–37; Mosiah 13:28–35; Alma 34:13–16; 3 Nephi 12; Ether 12:11; Ang Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Kabulahanan,” ug “Ang Wali sa Bukid.”

  3. Kon ikaw mogamit sa pang-atensyon nga kalihokan, hatagi ang matag sakop sa klase og lapis ug papel.

  4. Kon ang mosunod nga mga materyal anaa, gamita kini sa panahon sa leksyon:

    1. Ang hulagway sa Wali sa Bukid (62166 853; Pakete sa mga Hulagway sa Ebanghelyo 212).

    2. Usa ka sudlanan sa asin ug usa ka lamparilya.

  5. Sugyot alang sa pagtudlo: Si Jesukristo mao ang Labawng Magtutudlo. Samtang ikaw magtuon sa Wali sa Bukid, tan-awa ang iyang mga pamaagi sa pagtudlo ug pangita og mga paagi nga ikaw makasunod kaniya isip usa ka magtutudlo.

Gisugyot nga Pagpalambo sa Leksyon

Pang-atensyon nga Kalihokan

Kon angay, gamita ang mosunod nga kalihokan o usa ka kalihokan nga imong hinimo aron pagsugod sa leksyon.

Hatagi ang kada sakop sa klase og piraso nga papel ug lapis. Ipasabut nga ang mga kasulatan naglakip sa daghan nga mga pagdapit gikan sa Manluluwas. Ikaw mahimo nga mopabasa sa mga pagdapit sa Manluluwas diha sa Mateo 11:28–29 ug 3 Nephi 27:27. Hangyoa ang mga sakop sa klase sa pagsulat sa Ang Manluluwas nagdapit kanako sa: diha sa ibabaw sa papel. Dayon ipasabut nga kini nga leksyon nagpukos sa Wali sa Bukid, nga naglakip sa daghan nga mga pagdapit gikan sa Manluluwas. Awhaga ang matag sakop sa klase sa pagpangita sa mga pagdapit sa panahon sa leksyon ug sa pagsulat niini diha sa piraso nga papel.

Paghisgut ug Paggamit sa Kasulatan

Samtang ikaw magtudlo sa mosunod nga mga tudling sa kasulatan, hisguti kon sa unsa nga paagi kini magamit sa inadlaw-adlaw nga kinabuhi. Awhaga ang mga sakop sa klase sa pagpakigbahin sa mga kasinatian nga may kalabutan ngadto sa mga baruganan sa kasulatan. Tungod kay kini malisud sa pagpangutana sa matag pangutana o hisgutan ang matag punto sa leksyon, magmainampoong mopili niadtong labaw nga makatagbaw sa mga panginahanglan sa mga sakop sa klase.

1. Si Jesus mitudlo sa mga Kabulahanan ngadto sa iyang mga tinun-an.

Ipasabut nga mga gatusan ka mga tuig human ang dili pa mortal nga Kristo mihatag sa balaod ni Moises sa Bukid sa Sinai, ang mortal nga Mesiyas misaka sa lain nga bukid aron pagsangyaw og labaw nga balaod diha sa usa ka pakigpulong nga gitawag nga ang Wali sa Bukid. Ipakita ang hulagway sa Wali sa Bukid.

Ang unang mga pagtulun-an niini nga wali gitawag nga mga Kabulahanan (Mateo 5:1–12). Ang pulong kabulahanan [beatitude] naggikan sa Latin nga pulong beatus, nga nagpasabut nga mapalaron, malipayon, o bulahan. Basaha ang mga Kabulahanan ug hisguti kini ingon nga gilatid sa ubos.

  • Mateo 5:3. Unsa ang gipasabut sa “kabus sa espiritu”? (Magmapailubon. Tanawa usab sa 3 Nephi 12:3.) Ngano nga mahinungdanon man nga kita magmapailubon? Sa unsa nga paagi nga kita mahimong mas mapailubon?

  • Mateo 5:4. Unsa man ang ubang mga paagi nga gihatag sa Ginoo kanato aron mahupay? (Tan-awa sa Juan 14:26–27 ug Mosiah 18:8–9 alang sa uban nga mga panig-ingan.) Sa unsa nga paagi nga ikaw nahupay sa mga panahon sa pagbangutan?

  • Mateo 5:5. Unsa ang gipasabut sa maaghup? (Malumo, mapasayloon, o maloloyon. Sa unsa nga paagi kita makapalambo og pagkamaaghup? (Tan-awa sa Mosiah 3:19; Alma 7:23; 13:28.)

  • Mateo 5:6. Unsa ang gisaad ni Jesus niadtong kinsa “gigutom ug giuhaw sa pagkamatarung”? (Tan-awa sa Mateo 5:6; 3 Nephi 12:6.) Unsa ang atong mahimo aron pag-usab sa atong mga kaibug gikan sa mga butang sa kalibutan ngadto sa mga butang sa pagkamatarung?

  • Mateo 5:7. Unsaon nato sa pagpakita og kalooy ngadto sa uban? Ngano nga kita nagkinahanglan og kalooy gikan sa Ginoo? (Tan-awa sa Alma 42:13–15.)

  • Mateo 5:8. Unsa sa inyong hunahuna ang gipasabut sa pagbaton og putli nga kasingkasing? Unsaon man nato paglimpyo sa atong mga kasingkasing? (Tan-awa sa Helaman 3:35.) Ngano nga kinahanglan man nga kita adunay putli nga mga kasingkasing kon kita buot nga makakita sa Dios ug mopuyo uban kaniya? (Tan-awa sa Moises 6:57.)

  • Mateo 5:9. Sa unsa nga paagi nga kita mahimong tigpasiugda og kalinaw diha sa atong mga panimalay ug sa katilingban?

  • Mateo 5:10–12. Ngano man nga usahay ang matarung nga mga tawo gidaugdaug? Unsay atong buhaton agig tubag sa pagdaug-daug? (Tan-awa sa Mateo 5:44; Lucas 6:35.)

Kon ikaw migamit sa pang-atensyon nga kalihokan, hangyoa ang mga sakop sa klase sa paglista sa mga pagdapit diha sa mga Kabulahanan nga ilang gibati nga mas makatabang kanila.

2. Si Jesus mipahayag nga ang iyang mga tinun-an mao “ang asin alang sa yuta” ug “ang kahayag alang sa kalibutan.”

Basaha ug tukia ang Mateo 5:13–16. Samtang ikaw maghisgut niini nga mga bersikulo, ikaw mahimo nga mopakita sa usa ka sudlanan sa asin ug usa ka lamparilya.

  • Si Jesus miingon nga ang iyang mga tinun-an mao “ang asin alang sa kalibutan” (Mateo 5:13; D&P 101:39). Unsa ang uban pang kagamitan sa asin? (Ang mga tubag mahimong maglakip nga ang asin usa ka igtitimpla ug usa ka tigpreserbar.) Sa unsa nga paagi nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mahimong “asin alang sa yuta”?

  • Pagdapit og usa ka sakop sa klase sa pagbasa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 103:9–10. Unsa ang mga pagpasabut nga gidugang niini nga mga bersikulo mahitungod sa kon unsa ang gipasabut nga mahimong “ang asin alang sa yuta”? Sa unsa nga paagi nga kita mahimong “mga manluluwas sa mga tawo”? (Ang mga tubag mahimong maglakip sa pagpaambit sa ebanghelyo ug pagbuhat sa buluhaton sa templo.)

  • Sa unsa nga paagi nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mahimong “kahayag alang sa kalibutan”? (Mateo 5:14; tan-awa usab sa bersikulo 16). Unsa ang mahitabo kon ang kandila ibutang “ilalum sa gantangan”? (Mateo 5:15; hunumdumi nga ang gantangan usa ka dako nga sudlanan). Sa unsang paagi nga kita isip mga sakop sa Simbahan usahay nagbutang sa atong kahayag ilalum sa gantangan? Sa unsang paagi nga kita makapakita sa atong kahayag nga mosanag nga modala sa uban sa “paghimaya sa [atong] Amahan … sa langit”? (Tan-awa sa Mateo 5:16; 3 Nephi 18:24.)

3. Si Jesus nagtudlo sa labaw nga balaod kay sa balaod ni Moises.

Tukia ang Mateo 5:17–48. Dapita ang mga sakop sa klase sa pagbasa og kusog sa pinili nga mga bersikulo.

  • Si Jesus miingon nga siya mianhi aron sa pagtuman sa balaod ni Moises, dili aron pagbungkag niini (Mateo 5:17–18). Giunsa niya pagtuman ang balaod ni Moises?

    Ipasabut nga ang mga balaod ni Moises “gihatag ngadto sa mga anak sa Israel … kay sila tikig og liog nga mga katawhan, dali nga mobuhat og kadautan, ug hinay mahinumdom sa Ginoo nga ilang Dios.” Kini “usa ka balaod sa pagpahigayon ug sa mga ordinansa, … nga kinahanglan sundon sa higpit nga paagi [sa mga Israelita] matag adlaw, aron sila mahinumdom sa Dios ug sa ilang katungdanan ngadto kaniya” (Mosiah 13:29–30). Kadtong nakasabut sa balaod “[nagpaabut] uban sa pagkamakanunayon ngadto ni Kristo, hangtud nga ang balaod matuman. Tungod niini ang balaod gihatag” (2 Nephi 25:24–25).

    Ang Manluluwas mituman sa balaod ni Moises sa dihang siya mitubos sa atong mga sala (Alma 34:13–16). Human sa Pag-ula, ang mga katawhan wala na gisugo sa paghimo og mga sakripisyo sa hayop, nga gikinahanglan ingon nga bahin sa balaod ni Moises aron paghatag og punto diha sa matubsanon nga sakripisyo ni Jesukristo. Hinoon, ang mga katawhan gisugo sa “paghalad alang sa sakripisyo … og usa ka mapainubsanon nga kasingkasing ug usa ka mahinulsulon nga espiritu” (3 Nephi 9:20; tan-awa usab sa bersikulo 19).

  • Si Jesus miingon nga ang pagkamatarung sa iyang mga tinun-an kinahanglan nga “molabaw sa pagkamatarung sa mga escriba ug mga Pariseo” (Mateo 5:20). Unsay kulang sa “pagkamatarung” sa mga escriba ug mga Pariseo? (Sila nagpukos lamang sa dayag nga pagpakita sa balaod ug wala magtagad sa kamahinungdanon sa tinago nga mga pagkamatinud-anon. Kon sila misunod sa balaod sumala sa paghatag niini, sila unta nakaila ni Jesus nga mao ang Mesiyas.)

Diha sa taas sa wala nga bahin sa pisara, isulat ang Kamo nakadungog nga kini gipamulong. Ipasabut nga sa Wali sa Bukid, si Jesus migamit niini nga mga pulong sa dihang siya mipasabut sa mga sugo nga kabahin diha sa balaod ni Moises. Diha sa taas sa tuo nga bahin sa pisara, isulat ang Apan Ako moingon nganha kaninyo. Ipasabut nga si Jesus migamit niini nga mga pulong sa dihang iyang gipasabut sa iyang mga tinun-an ang iyang labaw nga balaod.

  • Sa Mateo 5:21, unsa nga daang balaod ang gipasabut ni Jesus? (Isulat ang Ayaw pagpatay ubos sa Kamo nakadungog nga kini gipamulong.) Unsa pa nga mas taas nga balaod ang gihatag ni Jesus kabahin niini nga sugo? (Tan-awa sa Mateo 5:22. Isulat ang Ayaw kasuko ubos sa Apan Ako moingon nganha kaninyo. Tan-awa ang pundok sa mga pulong “sa walay hinungdan” nga dili makita diha sa Hubad ni Joseph Smith sa Mateo 5:22 o diha sa 3 Nephi 12:22.) Sa unsa nga paagi nga ang sugo sa paglikay nga masuko usa ka labaw nga balaod kay sa sugo batok sa pagpatay? Sa unsang paagi nga ang mga pagbati og kasuko makaapekto sa atong relasyon uban sa Dios? Unsa ang atong buhaton aron pagsumpo nga mobati og kasuko ug maninguha pagkuha niini gikan sa atong mga kinabuhi?

  • Ang Manluluwas misulti sa pagdala og usa ka “halad ngadto sa altar,” nga nagpasabut sa karaang tulumanon sa pagdala og mga paghalad nga pang-sakripisyo ngadto sa altar (Mateo 5:23). Unsa ang gisulti ni Jesus nga kinahanglang buhaton sa iyang mga tinun-an kon adunay mga pagbati sa kasuko samtang sila nag-andam sa pagdala og halad ngadto sa altar? (Tan-awa sa Mateo 5:23–24.) Sa unsang paagi nga kini magamit nato?

  • Unsa ang atong buhaton kon adunay usa ka tawo nga nakapasakit kanato? (Tan-awa sa Mateo 5:24; 18:15; D&P 64:8–11.) Unsa ang mga kakuyaw sa paghulat alang sa usa ka tawo kinsa nakapasakit kanato sa pagpangayo sa atong pagpasaylo?

  • Sa Mateo 5:27, unsa nga karaang balaod ang gipasabut ni Jesus? (Isulat ang Ayaw pagpanapaw ubos sa Kamo nakadungog nga kini gipamulong.) Unsa nga balaod ang gihatag ni Jesus puli niini nga sugo? (Tan-awa sa Mateo 5:28. Isulat ang Paglikay sa maibugon nga mga hunahuna ubos sa Apan Ako moingon nganha kaninyo. Unsa ang uban nga mga sangputanan sa mahugaw nga mga hunahuna? (Tan-awa sa Mosiah 4:30; Alma 12:14; D&P 63:16.) Unsa ang atong buhaton aron sa paghimo sa atong mga hunahuna nga putli?

  • Ang Hubad ni Joseph Smith miingon nga ang mata ug ang kamot nga gihisgutan sa Mateo 5:29–30 nagpasabut sa mga sala (Mateo 5:30). Unsa ang gitudlo kanato niini nga mga bersikulo kalabut sa kon unsaon nato pagtagad ang atong mga sala?

  • Ingon sa girekord diha sa Mateo 5:33, giunsa sa mga tawo sa mga panahon sa Daang Tugon pagpaila nga sila nagsulti sa tinuod? (Isulat ang Paghimo og mga panaad ngadto sa Ginoo ubos sa Kamo nakadungog nga kini gipamulong.) Unsa nga balaod ang gihatag ni Jesus aron pagpuli niini nga tulumanon? (Tan-awa sa Mateo:5:34–37. Basaha ang mosunod nga pamahayag ni Elder Bruce R. McConkie. Dayonisulat ang Buhata ang inyong gisulti ubos sa Apan Ako moingon nganha kaninyo.)

    Si Elder Bruce R. McConkie miingon: “Ubos sa balaod ni Moises ang paghimo og mga panaad sagad kaayo ug naglakip sa sama nga nagkalainlain nga mga kahimtang, nga, sa pagbuhat, gamay ra ang tinuod niini nga mga pamahayag nga wala gihimo uban sa panaad…. Ubos sa hingpit nga balaod ni Kristo ang matag pulong sa tawo mao ang iyang pagpasalig, ug ang tanan nga gisulti nga mga pamahayag mga tinuod sama nga kini usa ka panaad nga nag-uban sa matag gisulti nga pulong” (The Mortal Messiah, 4 vols. [1979–81], 2:140).

  • Sa Mateo 5:38, unsa nga karaan nga balaod ang gipasabut ni Jesus? (Isulat ang Mata sa mata ubos sa Kamo nakadungog nga kini gipamulong. Ipasabut nga ang “mata sa mata” nangahulugan nga ang usa ka tawo kinsa mipasakit sa lain makadawat sa sama nga pagpasakit isip silut; tan-awa sa Levitico 24:17–21.) Unsa nga sugo ang mipuli niini nga balaod? (Tan-awa sa Mateo 5:39–40. Isulat ang Itahan ang pikas aping ubos sa Apan Ako moingon nganha kaninyo.) Unsa nga mga baruganan ang gitudlo ni Jesus sa dihang siya misulti sa pagtahan sa pikas aping ngadto sa tawo nga nakapasakit kanato ug sa paghatag sa atong kapa ngadto sa tawo nga mikuha sa atong kupo?

  • Sa Mateo 5:43, unsa nga karaan nga balaod ang gipasabut ni Jesus? (Isulat Higugmaa ang imong silingan ug kasilagi ang imong kaaway ubos sa Ikaw nakadungog nga kini gipamulong.) Unsa nga sugo ang mipuli niini nga tulumanon? (Tan-awa sa Mateo 5:44–47. Isulat ang Higugmaa ang imong mga kaaway ubos sa Apan Ako moingon kaninyo.) Unsaon nato pagpalambo og gugma alang sa atong mga kaaway? (Tan-awa sa Moroni 7:47–48 alang sa usa ka panig-ingnan.) Sa unsang paagi nga ang atong mga kinabuhi mausab kon kita maghigugma sa atong mga kaaway? Sa unsa nga paagi nga ang ilang mga kinabuhi mahimong mausab?

Kon ikaw migamit sa pang-atensyon nga kalihokan, hangyoa ang mga sakop sa klase sa pagtan-aw diha sa pisara ug ilista ang mga pagdapit diha sa Mateo 5:17–47 nga labing makatabang kanila.

  • Unsaon nato pagsabut sa sugo sa Manluluwas nga kita magmahimong hingpit? Ang lain nga hubad sa Griyego sa pulong nga hingpit mao ang “kompleto, nahuman, hingpit nga napalambo.) Sa unsa nga paagi nga ang sugo nga magmahimong hingpit modasig kanato kay sa mopaluya kanato?

    Si Presidente Joseph Fielding Smith miingon:

    “Ako nagtuo nga kon unsay gisulti sa Ginoo mao gayud ang iyang gipasabut: nga kita kinahanglan nga mahingpit, ingon nga ang atong Amahan sa langit hingpit. Kana dili mahitabo diha-diha dayon, apan pagtulun-an ngadto sa laing pagtulun-an, ug balaod ngadto sa laing balaod, panig-ingnan ngadto sa laing panig-ingnan, ug bisan pa gani hangtud nga kita magpuyo niining mortal nga kinabuhi, kay kita kinahanglan nga moagi sa lubnganan sa dili pa kita makakab-ot sa kahingpitan ug mahimong sama sa Dios.

    “Apan dinhi kita nagpahimutang sa tukuranan. Dinhi kita gitudloan niining yano nga mga kamatuoran sa ebanghelyo ni Jesukristo, niining kahimtang sa pagpangandam, aron pag-andam kanato alang niana nga kahingpitan. Kini mao ang atong katungdanan sa paghimo nga mas maayo karon kaysa kagahapon, ug mas maayo ugma kay sa karon…. Kon kita naghupot sa mga sugo sa Ginoo, kita anaa na niana nga dalan sa kahingpitan” (Doctrines of Salvation, hinugpong ni Bruce R. McConkie, 3 bol.. [1954–56], 2:18–19; tan-awa usab sa D&P 93:11–14, 19–20).

  • Sa unsa nga paagi nga ang Pag-ula sa Manluluwas makatabang kanato pagkab- ot sa kahingpitan? (Tan-awa sa Moroni 10:32–33; D&P 76:68–70.) Sa unsa nga paagi nga ang mga pagtulun-an sa Wali sa Bukid makatabang kanato sa “pagduol ngadto ni Kristo, ug nga mahingpit diha kaniya”?

Panapos

Ipamatuod nga ang mga pagtulun-an sa Wali sa Bukid makatabang kanato sa “pagduol ngadto ni Kristo, ug nga mahingpit diha kaniya” (Moroni 10:32). Awhaga ang mga sakop sa klase sa paggamit nianang mga pagtulun-an diha sa ilang mga kinabuhi. Kon ikaw naggamit sa pang-atensyon nga kalihokan, hangyoa ang mga sakop sa klase sa pagtan-aw sa mga pagdapit nga ilang gilista ug sa pagpili og usa o duha nga ilang buhaton sulod sa mosunod nga semana.

Dugang nga mga Ideya sa Pagtudlo

Ang mosunod nga materyal makadugang sa gisugyot nga outline sa leksyon. Mahimo nimong gamiton ang usa o daghan pa niining mga ideya isip kabahin sa leksyon.

1. “Usa ka labing maayo nga paagi” (Ether 12:11)

Pagdapit og pipila ka mga sakop sa klase nga moanha sa klase nga andam mopaambit sa mga ideya mahitungod kon sa unsa nga paagi nga ang mga pagtulun-an nga anaa sa Mateo 5 makatabang kanila sa panimalay, sa tulunghaan, o sa buhatan.

2. Ang pagtulun-an sa Manluluwas mahitungod sa diborsyo.

Kon ikaw o ang mga sakop sa klase adunay mga pangutana mahitungod sa Mateo 5:31–32, tan-awa ang ikalima nga dugang nga ideya sa pagtudlo diha sa leksyon 14 (tan-awa sa pahina 74).

3. Pagpasalida sa video

Ang ikaduha nga bahin sa “New Testament Customs,” usa ka pinili gikan sa New Testament Video Presentations (53914), nagpasabut sa pulong magtutudlo, nga gigamit diha sa Mga Taga-Galacia 3:24–25 sa paghulagway sa balaod ni Moises. Kon ikaw magpasalida niini nga bahin, hisguti kon sa unsa nga paagi nga ang balaod ni Moises nahimong usa ka magtutudlo nga moagak sa mga katawhan ngadto kang Kristo.